Xurshid Davron «Kaftdagi chiziqlar» teleloyihasida (oktyabr,2015)

045     Ўзбекистон халқ шоири Хуршид Даврон «Маданият ва маърифат» телеканалининг «Кафтдаги чизиқлар» (муаллиф Зебо Мирзо) дастурида ўз ҳаёт йўли, ижодий фаолияти, шеър ва мутолаа ҳақидаги саволлларга жавоб беради ва ўз шеърларини тақдим этади.

001

001

089ХУРШИД ДАВРОН  (1952.20.1, Самарқанд вилояти Самарқанд тумани Чордара қишлоғи) – Ўзбекистон халқ шоири (1999). Тошкент ун-тининг журналистика ф-тини тугатган (1969). Турли нашриёт ва ижодий ташкилотларда ишлаган (1974-94). Маънавият ва маърифат марказида раҳбар ўринбосари (1994-96). 1996 йилдан Ўзбекистон Миллий Телерадикомпаниясида  ишлаб келмоқда.

Дастлабки шеърлар тўплами – «Қадрдон қуёш» (1979). «Шаҳардаги олма дарахти» (1979), «Тунги боғлар» (1981), «Учиб бораман қушлар билан» (1983), «Тўмариснинг кўзлари» (1984), «Болаликнинг овози» (1986), «Қақнус» (1987) ва «Баҳордан бир кун олдин» (1997) каби шеърий тўпламлари нашр этилган. Шеърларида воқеаликка янгича нигоҳ билан қаровчи, табиат, жамият ва кишилар ҳаётида юз бераётган ўзгаришларни синчковлик билан кузатувчи, айни пайтда бокира ёшликка хос ҳайрат ҳиссини сақлаб қолган зукко шоир сифатида гавдаланади. Х.Д.сўзга, ифода воситалари ва шеърий шаклларга юксак мезонлар асосида ёндашади.

Х.Д. 90-йилларда шеъриятдан кўра насрий жанрларда самарали ижод қилди. У олис ўтмишда яшаган унутилмас тарихий сиймолар ҳаёти ва фаолияти билан қизиқиб, улар ҳақидаги мўътабар қшлёзма манбалар б-н танишди ва Бибихоним ҳақида «Самарқанд хаёли» (1991), Улуғбек ҳақида «Соҳибқирон набираси» (1995), Шайх Кубро ҳақида «Шаҳидлар шоҳи» (1998) каби тарихий-маърифий қиссаларини яратди. Х.Д. бу асарлари б-н 90 й.ларда Ўзбекистонда тарихий ўтмишга бўлган муносабатнинг яна ҳам қизғин тус олишига муносиб ҳисса қўшди. Х.Д. бундай тарихий сиймолар ҳаётини пухта ўрганиб, улар ҳақида саҳна асарлари ҳам ёзди. («Мирзо Улуғбек» — «Алғул», 1995; «Бобуршоҳ», 1996). Х.Д. тарихий мавзудаги бу асарлари б-н ҳоз.ўзбек драматургиясига ўтмишда яшаган ажойиб ватандошларимизнинг ёрқин образларини олиб кирди. Х.Д. Айни пайтда Самарқандда Амир Темурнинг 660, Улуғбекнинг 600 йиллигига, Парижда «Одеон» театрида Бухоро ва Хиванинг 2500 йиллигига бағишлаб ўтказилган театрлаштирилган томошалар ва 21 қисмдан иборат «Темурнома» видеофильми ва «Бухоройи Шариф» (2 қисмли) телефильми сценарийлари муаллифи.

Шарқ ва Ғарб шоирларининг асарларидан иборат «Қирқ бир ошиқ дафтари» (1989) ва япон шоирларининг шеърларидан таркиб топган «Денгиз япроқлари» (1988) тўпламларини ўзбек тилига таржима қилган. 2-чақириқ Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг депутати. «Дўстлик» ордени б-н мукофотланган. (1997) ( ЎЗБЕКИСТОН МИЛЛИЙ ЭНЦИКЛОПЕДИЯСИДА ХУРШИД ДАВРОН ҲАҚИДА БЕРИЛГАН МАЪЛУМОТ. 9 ТОМ).

034Xurshid Davron 1952 yilning 20 yanvarida Samarqand shahri yaqinidagi Chordara qishlog’ida tavallud topgan. Toshkеnt universitetining jurnalistika fakultetini tugatgan (1969). Uzoq yillar nashriyot sohasida, Ma’naviyat va ma’rifat markazida faoliyat yuritgan. 1996 yildan O’zbеkiston Milliy teleradiokompaniyasida ishlab kelmoqda.
Dastlabki shе’rlar to’plami – ‘Qadrdon quyosh’ (1979), ‘Shahardagi olma daraxti’ (1979). Keyinchalik ‘Tungi bog’lar’ (1981), ‘Uchib boraman qushlar bilan’ (1983), ‘To’marisning ko’zlari’ (1984), ‘Bolalikning ovozi’ (1986), ‘Qaqnus’ (1987) va ‘Bahordan bir kun oldin’ (1997) kabi she’riy to’plamlari nashr etilgan.

Xurshid Davron 90-yillarda shе’riyatdan ko’ra nasriy janrlarda samarali ijod qildi. U o’tmishda yashagan unutilmas tarixiy siymolar hayoti va faoliyati bilan qiziqib, ular haqidagi mo’tabar qo’lyozma manbalar bilan tanishdi. Bu qiziqish natijasida ‘Bibixonim qissasi yoki tugamagan doston’ (1990), ‘Samarqand xayoli’ (1989), ‘Sohibqiron nabirasi’ (1995), ‘Shahidlar shohi yoki Shayx Kubro tushlari’ (1998) kabi tarixiy-ma’rifiy qissa va ‘Alg’ul’ (1995), ‘Sog’inch’ (1996) pyesalarini yaratdi. Xurshid Davron bu asarlari bilan 90-yillarda O’zbеkistonda tarixiy o’tmishga bo’lgan munosabatning yana ham qizg’in tus olishiga munosib hissa qo’shdi.

Adib ayni paytda Samarqandda bo’lib o’tgan Amir Tеmurning 660, Ulug’bеkning 600 yilligiga, Parijda YUNESKO qarorgohida, ‘Odеon’ tеatrida namoyish etilgan Buxoro va Xivaning 2500 yilligiga bag’ishlab o’tkazilgan tеatrlashtirilgan tomoshalar va 21 qismli ‘Tеmurnoma’, 2 qismli ‘Buxoroyi Sharif’ videofilmlari ssеnariylari muallifi.

Sharq va G’arb shoirlarining asarlaridan iborat ‘Qirq bir oshiq daftari’ (1989) va yapon shoirlarining shе’rlaridan tarkib topgan ‘Dеngiz yaproqlari’ (1988) to’plamlarini o’zbеk tiliga tarjima qilgan.
004

(Tashriflar: umumiy 887, bugungi 1)

5 izoh

  1. Ustoz ko’rsatuv qachon efirga ketadi, sahifangizda o’zingizning she’rlaringizdan ham bersangiz xursand bo’lardik?!!

Izoh qoldiring