Ramiz Asqar: Navoiy «Xamsa»sini ozarbayjon tiliga tarjima qilishni yakunlash arafasidaman!

09  Озарбайжоннинг йирик адабиётшунос олимларидан бири, шоир ва ёзувчи, таржимон филология фанлари доктори, профессор Рамиз Асқар туркий халқлар мумтоз адабиётига меҳр қўйган, таъбир жоиз бўлса, умрини адабиёт билан ошно этганлардан бири. Адабиётшунос олим куни-кеча ҳазрат Алишер Навоийнинг “Хамса”сини озарбайжон тилига таржима қилиш ишларини якунлаш арафасида, ҳозир  «Сабъаи сайёр» достонини ўгириш билан машғул эканини бизга хабар қилди.

РАМИЗ АСҚАР: НАВОИЙ «ХАМСА»СИНИ ОЗАРБАЙЖОН
ТИЛИГА ТАРЖИМА ҚИЛИШНИ ЯКУНЛАШ АРАФАСИДАМАН

021

09Озарбайжоннинг йирик адабиётшунос олимларидан бири, шоир ва ёзувчи, таржимон филология фанлари доктори, профессор Рамиз Асқар туркий халқлар мумтоз адабиётига меҳр қўйган, таъбир жоиз бўлса, умрини адабиёт билан ошно этганлардан бири. Адабиётшунос олим Туркманистоннинг “Олтин аср”, Туркиянинг “Турк дунёсига хизмат”, Қозоғистоннинг “Қосим Омонжўлов”, Татаристоннинг “Маданият соҳасидаги хизматлари учун”, Ўзбекистоннинг Халқаро Бобур мукофотига сазовор бўлган.

067У бугунга қадар Ҳусайн Бойқаро девонларини, Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг “Бобурнома”сини таржима қилди. “Таржима учун асар қандай танлаб олинишини биласизларми? Аввало асар эзгуликка ундайдиган, Ватанни севишга ўргатадиган бўлиши лозим. Айнан шу жиҳатлари биринчи галда уни таржима қилиш учун сабаб бўлади. Мен ёшлигимдан таржимонлик билан шуғуллаганман. Газета-журналларда ишлаган вақтимда ҳам бу ишни давом эттирдим. Университетда ишлаётган йиллари кўрдимки, талабалар учун туркий халқлар адабиёти, жумладан айрим ўзбек адибларининг асарлари озар тилида йўқ. Ёшлар қардошлар адабиётини аслият тилида ўқиб тушунишга қийналадилар. Шу боисдан қилиниши лозим бўлган таржималар рўйхатини туздим. “ХХ аср ўзбек шеърияти антологияси” бу борадаги дастлабки уриниш эди. Сўнгра Ҳусайн Бойқаро девонини, Бобурнинг танланган асарларини таржима қилдим. Ниҳоят кўпдан бери орзу қилган асарим “Бобурнома”ни озар тилига ўгирдим ва нашр қилдирдим. Маҳмуд Қошғарий, Юсуф Хос Ҳожиб асарларини ҳам шулар жумласидандир”, дейди олим.

Сўнгги вақтда таржимон Навоийнинг “Ҳамса”си устида иш олиб бораётган эди. Адабиётшунос олим куни-кеча ҳазрат Алишер Навоийнинг “Ҳамса”сини озарбайжон тилига таржима қилиш ишларини якунлаш арафасида эканини, ҳозир  «Сабъаи сайёр» достонини ўгириш билан машғул эканини бизга хабар қилди. ва бизга «Хамса» таркибига кирган Ҳайратул-аброр”, “Фарҳод ва Ширин”, “Лайли ва Мажнун”, “Сабъаи сайёр”, “Садди Искандарий” каби достонларнинг озарбайжон тилидаги матнларини тақдим этди.

«Хуршид Даврон кутубхонаси» ҳурматли олим ва таржимонни салмоқли меҳнат самараси билан самимий қутлаб, олим рухсати билан «Хамса»нинг озарбайжон тилига ўгирилган достонларини тақдим этади.

04Ozarbayjonning yirik adabiyotshunos olimlaridan biri, shoir va yozuvchi, tarjimon filologiya fanlari doktori, professor Ramiz Asqar turkiy xalqlar mumtoz adabiyotiga mehr qo’ygan, ta’bir joiz bo’lsa, umrini adabiyot bilan oshno etganlardan biri. Adabiyotshunos olim kuni-kecha hazrat Alisher Navoiyning “Xamsa”sini ozarbayjon tiliga tarjima qilish ishlarini yakunlash arafasida, hozir  «Sab’ai sayyor» dostonini o’girish bilan mashg’ul ekanini bizga xabar qildi.

RAMIZ ASQAR: NAVOIY «XAMSA»SINI OZARBAYJON
TILIGA TARJIMA QILISHNI YKKUNLASH ARAFASIDAMAN
021

04Ozarbayjonning yirik adabiyotshunos olimlaridan biri, shoir va yozuvchi, tarjimon filologiya fanlari doktori, professor Ramiz Asqar turkiy xalqlar mumtoz adabiyotiga mehr qo’ygan, ta’bir joiz bo’lsa, umrini adabiyot bilan oshno etganlardan biri. Adabiyotshunos olim Turkmanistonning “Oltin asr”, Turkiyaning “Turk dunyosiga xizmat”, Qozog’istonning “Qosim Omonjo’lov”, Tataristonning “Madaniyat sohasidagi xizmatlari uchun”, O’zbekistonning Xalqaro Bobur mukofotiga sazovor bo’lgan.

U bugunga qadar Husayn Boyqaro devonlarini, Zahiriddin Muhammad Boburning “Boburnoma”sini tarjima qildi. “Tarjima uchun asar qanday tanlab olinishini bilasizlarmi? Avvalo asar ezgulikka undaydigan, Vatanni sevishga o’rgatadigan bo’lishi lozim. Aynan shu jihatlari birinchi galda uni tarjima qilish uchun sabab bo’ladi. Men yoshligimdan tarjimonlik bilan shug’ullaganman. Gazeta-jurnallarda ishlagan vaqtimda ham bu ishni davom ettirdim. Universitetda ishlayotgan yillari ko’rdimki, talabalar uchun turkiy xalqlar adabiyoti, jumladan ayrim o’zbek adiblarining asarlari ozar tilida yo’q. Yoshlar qardoshlar adabiyotini asliyat tilida o’qib tushunishga qiynaladilar. Shu boisdan qilinishi lozim bo’lgan tarjimalar ro’yxatini tuzdim. “XX asr o’zbek she’riyati antologiyasi” bu boradagi dastlabki urinish edi. So’ngra Husayn Boyqaro devonini, Boburning tanlangan asarlarini tarjima qildim. Nihoyat ko’pdan beri orzu qilgan asarim “Boburnoma”ni ozar tiliga o’girdim va nashr qildirdim. Mahmud Qoshg’ariy, Yusuf Xos Hojib asarlarini ham shular jumlasidandir”, deydi olim.

So’nggi vaqtda tarjimon Navoiyning “Hamsa”si ustida ish olib borayotgan edi. Adabiyotshunos olim kuni-kecha hazrat Alisher Navoiyning “Hamsa”sini ozarbayjon tiliga tarjima qilish ishlarini yakunlash arafasida ekanini, hozir  «Sab’ai sayyor» dostonini o’girish bilan mashg’ul ekanini bizga xabar qildi va bizga «Xamsa» tarkibiga kirgan Hayratul-abror”, “Farhod va Shirin”, “Layli va Majnun”, “Sab’ai sayyor”, “Saddi Iskandariy” kabi dostonlarning ozarbayjon tilidagi matnlarini taqdim etdi.

«Xurshid Davron kutubxonasi» hurmatli olim va tarjimonni salmoqli mehnat samarasi bilan samimiy qutlab, olim ruxsati bilan «Xamsa»ning ozarbayjon tiliga o’girilgan dostonlarini taqdim etadi.

 

089

(Tashriflar: umumiy 1 216, bugungi 1)

1 izoh

  1. Bir atanın iki oğlu Azərbaycan Özbəkistan …
    Nəvayi yalnız özbəklərin fəxri dəyil, bütün türki dünyasının fəxri dir. Nəvayi əsərləri türki dil və ədəbiyyatında bir ronesans olmuş.

    Nəhayətdə bunu xatırlamalıyam bizim dilimiz azər dili dəyil, Azərbaycan Türkisi dir və biz özümüz öz dilimizə «Türki» deyərik.

    Dərin hörmətlə, Təbriz şəhərindən, Yaşasın birligimiz.
    Arslan

Izoh qoldiring