Икки ойча аввал ҳар йили ўтказиладиган Шоирлар кунига таклиф этилганим  муносабати билан  Бокуда бўлганимда, Фахрий хиёбон деб аталгувчи мемориал мажмуада дафн этилган атоқли давлат арбоблари,машҳур олимлару адиблар,тенгсиз санъаткорлар қабрларини ҳам  зиёрат қилган эдим. Хусусан, ёшликдан суйган шоирларим Халил Ризо Улуғтурк, Самад Вурғун, Бахтиёр Ваҳобзода, ардоқли адиб Юсуф Самадўғли, бетакрор санъаткор Муслим Магомаев мозорларини ҳам.

Туркий шеърият боғининг энг азамат оғочларидан бири бўлмиш  Бахтиёр Ваҳобзода — фан доктори, профессор, академик мақомига эришган, Озарбайжон халқ шоири унвонига муяссар бўлган зот. Шоирнинг шеърлари сонсиз севимли  қўшиқларга айланиб, ҳар соатда озарбайжон хонадонларида жаранглаб туради. Унинг шеърларини ёд билмаган озарбайжон оламда топилмаса керак. Шу жумладан, 30 йилча аввал таниқли хонанда Зайнаб Хонларованинг Тошкент гастроллари туфайли шоир шеърлари ўзбекларга ҳам етиб келган, кейинчалик, 1981 йили «Менинг йўлим» номли алоҳида китоб шаклида нашр этилган асарлари ўзбек шеърият ихлосмандлари томонидан катта ихлос билан кутиб олинган эди.

Илк китобларимнинг бирида эълон қилинган Бахтиёр Ваҳобзода ғазалига битган мухаммасим ҳам менинг устоз шоирга — Муаллимга бўлган ихлосмандлигимнинг далолатидир.

Бахтиёр Ваҳобзода 1925 йилнинг 16 августида дунёга келган. Унинг ижод йўли 2-жаҳон уруши пайтида бошланган эди. У 40 йил давомида Баку Давлат Университетида ёшларга адабиётдан сабоқ берди. 1980 йилда Озарбайжон Фанлар Академияси мухбир-аъзолигига сайланди. Шоир 70 дан ортиқ шеърлар ва достонлардан иборат китоблар, 2 монография, 10 дан ортиқ илмий асарлар муаллифи. Унинг асарлари асосида  бадиий ва мусиқий филмлар тасвирга олинган, спектаклллар саҳналаштирилган.
Улуғ шоир 2009 йилнинг 13 февралида вафот этган.

Хуршид Даврон
Ўзбекистон халқ шоири

Хуршид Даврон
БАХТИЁР ВАҲОБЗОДА ҒАЗАЛИГА МУХАММАС

Тағин сенсиз баҳор келди ва лекин булбули йўқдир,
Аё, булбул – тилим дердим, нетай энди тилим йўқдир.
Тағин сенсиз баҳор келди,ҳаёт келди, ўлим йўқдир.
Тағин боғлар чечак бўлди,фақат боғда гулим йўқдир,
Гулим йўқдир, бу дунёда ойим йўқдир, йилим йўқдир.

Ҳушим йўқдир, юрак билмас, баҳорми ё куз айрилдик,
Тилим чиқмас, юрак сўзсиз, нетайки, бесўз айрилдик,
Лайли Қайсдан жудо бўлди, Лайли-Қайсдек биз айрилдик,
Замон қайтмади ҳукмидан,биз айрилдик, тез айрилдик,
Дилим йўл бермас, эй, дўстлар, демоққа севгилим йўқдир.

Чечак ётдир, баҳор ётдир туйиб кўксим совуқ қорни.
Совуқ қорни тешиб чиқди яшил барги қора хорни,
Шамол, келгин, олиб келгин олислардан гул алёрни,
Чечаклардан, саболардан мен олғум атрини ёрни,
Тилак ўлмас, юрак ўлмас, ошиқларга ўлим йўқдир.

Қафасларда неча йиллар сайрадик икки қушдек биз,
Кўнгил тутқун, фақат ҳурлик тилаб осмонга учдик биз,
Наҳот, ишқдир ўша ҳурлик, наҳот ҳурликни қучдик биз,
Гулим, ағёр қиличи-ла, севаркан, айри тушдик биз,
Бу ҳикматдан, бу захматдан зиёд мудҳиш зулм йўқдир.

Неча марта видо айтдим,тўлиб бахтга, тўлиб оҳга,
Қувончимни алам ютди — дўниб илонли Заххокка,
Неча марта руҳим учди, таним дўнди қора хокка,
Севиб ёндим, куйиб ёндим, кулим соврилди афлокка,
Тополмассан бу дунёдан, ўтим сўнган, кулим йўқдир.

Ҳаёт қайтар, баёт қайтар, тўсолмас йўлини ҳеч дор,
Юрак тинса, тилак тинмас, ҳаёт байтини куйлар тор,
Дилим дардин ёниб айтдим, қонимни айладим ашъор,
Ёғоч ёнса, фиғон айлар қилиб ўз дардини ошкор.
Демоқ-чун ёрга дардимни забон йўқдир, тилим йўқдир.

Сенинг-ла беқарорман, қарорим сен, дилим сенсан,
Кириб келгин, баҳоримсан, баҳоримга йўлим сенсан,
Фасли Хуршид — баҳор келди, кўклаб чиққан гулим сенсан,
Сенинг-ла Бахтиёрман, ойим сенсан, йилим сенсан,
Бу дунёда маним сендек ойим йўқдир, йилим йўқдир.

1986

«Қақнус» китобидан олинди

   Ikki oycha avval har yili o’tkaziladigan Shoirlar kuniga taklif etilganim  munosabati bilan  Bokuda bo’lganimda, Faxriy xiyobon deb atalguvchi memorial majmuada dafn etilgan atoqli davlat arboblari,mashhur olimlaru adiblar,tengsiz san’atkorlar qabrlarini ham  ziyorat qilgan edim. Xususan, yoshlikdan suygan shoirlarim Xalil Rizo Ulug’turk, Samad Vurg’un, Baxtiyor Vahobzoda, ardoqli adib Yusuf Samado’g’li, betakror san’atkor Muslim Magomaev mozorlarini ham.

Turkiy she’riyat bog’ining eng azamat og’ochlaridan biri bo’lmish  Baxtiyor Vahobzoda — fan doktori, professor, akademik maqomiga erishgan, Ozarbayjon xalq shoiri unvoniga muyassar bo’lgan zot. Shoirning she’rlari sonsiz sevimli  qo’shiqlarga aylanib, har soatda ozarbayjon xonadonlarida jaranglab turadi. Uning she’rlarini yod bilmagan ozarbayjon olamda topilmasa kerak. Shu jumladan, 30 yilcha avval taniqli xonanda Zaynab Xonlarovaning Toshkent gastrollari tufayli shoir she’rlari o’zbeklarga ham yetib kelgan, keyinchalik, 1981 yili «Mening yo’lim» nomli alohida kitob shaklida nashr etilgan asarlari o’zbek she’riyat ixlosmandlari tomonidan katta ixlos bilan kutib olingan edi.

Ilk kitoblarimning birida e’lon qilingan Baxtiyor Vahobzoda g’azaliga bitgan muxammasim ham mening ustoz shoirga — Muallimga bo’lgan ixlosmandligimning dalolatidir.

Baxtiyor Vahobzoda 1925 yilning 16 avgustida dunyoga kelgan. Uning ijod yo’li 2-jahon urushi paytida boshlangan edi. U 40 yil davomida Baku Davlat Universitetida yoshlarga adabiyotdan saboq berdi. 1980 yilda Ozarbayjon Fanlar Akademiyasi muxbir-a’zoligiga saylandi. Shoir 70 dan ortiq she’rlar va dostonlardan iborat kitoblar, 2 monografiya, 10 dan ortiq ilmiy asarlar muallifi. Uning asarlari asosida  badiiy va musiqiy filmlar tasvirga olingan, spektaklllar sahnalashtirilgan.
Ulug’ shoir 2009 yilning 13 fevralida vafot etgan.

Xurshid Davron
O’zbekiston xalq shoiri

Xurshid Davron
BAXTIYOR VAHOBZODA G’AZALIGA MUXAMMAS

Tag’in sensiz bahor keldi va lekin bulbuli yo’qdir,
Ayo, bulbul – tilim derdim, netay endi tilim yo’qdir.
Tag’in sensiz bahor keldi,hayot keldi, o’lim yo’qdir.
Tag’in bog’lar chechak bo’ldi,faqat bog’da gulim yo’qdir,
Gulim yo’qdir, bu dunyoda oyim yo’qdir, yilim yo’qdir.

Hushim yo’qdir, yurak bilmas, bahormi yo kuz ayrildik,
Tilim chiqmas, yurak so’zsiz, netayki, beso’z ayrildik,
Layli Qaysdan judo bo’ldi, Layli-Qaysdek biz ayrildik,
Zamon qaytmadi hukmidan,biz ayrildik, tez ayrildik,
Dilim yo’l bermas, ey, do’stlar, demoqqa sevgilim yo’qdir.

Chechak yotdir, bahor yotdir tuyib ko’ksim sovuq qorni.
Sovuq qorni teshib chiqdi yashil bargi qora xorni,
Shamol, kelgin, olib kelgin olislardan gul alyorni,
Chechaklardan, sabolardan men olg’um atrini yorni,
Tilak o’lmas, yurak o’lmas, oshiqlarga o’lim yo’qdir.

Qafaslarda necha yillar sayradik ikki qushdek biz,
Ko’ngil tutqun, faqat hurlik tilab osmonga uchdik biz,
Nahot, ishqdir o’sha hurlik, nahot hurlikni quchdik biz,
Gulim, ag’yor qilichi-la, sevarkan, ayri tushdik biz,
Bu hikmatdan, bu zaxmatdan ziyod mudhish zulm yo’qdir.

Necha marta vido aytdim,to’lib baxtga, to’lib ohga,
Quvonchimni alam yutdi — do’nib  ilonli  Zaxxokka,
Necha marta ruhim uchdi, tanim do’ndi qora xokka,
Sevib yondim, kuyib yondim, kulim sovrildi aflokka,
Topolmassan bu dunyodan, o’tim so’ngan, kulim yo’qdir.

Hayot qaytar, bayot qaytar, to’solmas yo’lini hech dor,
Yurak tinsa, tilak tinmas, hayot baytini kuylar tor,
Dilim dardin yonib aytdim, qonimni ayladim ash’or,
Yog’och yonsa, fig’on aylar qilib o’z dardini oshkor.
Demoq-chun yorga dardimni zabon yo’qdir, tilim yo’qdir.

Sening-la beqarorman, qarorim sen, dilim sensan,
Kirib kelgin, bahorimsan, bahorimga yo’lim sensan,
Fasli  Xurshid — bahor keldi, ko’klab chiqqan gulim sensan,
Sening-la Baxtiyorman, oyim sensan, yilim sensan,
Bu dunyoda manim sendek oyim yo’qdir, yilim yo’qdir.

«Qaqnus» kitobidan olindi