Ҳакнм Назир «Ленин учқуни»да ишлардилар. Шу газетада чиққан хабарларим учун қалам ҳақи ўрнига (пул болани бузади, деган бўлсалар керак) у киши менга шахмат юборганлар. Доналари жажжи, йилтироқ, тахтаси сирланган. Бунақасини кўрмаган эдим, Қўлтиғимда олиб юриб, шу ўйинга ружу қўйдим. Болалик зкан-да…
Асқад Мухтор
ҚОДИРИЙНИ КЎРГАНМАН-У…
Мен Абдулла Қодирийни кўрганману кўрдим, деб айтолмайман. Бунга Ҳаким Назир айбдор. Марғилон бозорининг бешик растаси шинам чойхона бўлар эди. Домлам Обиджон ака билан битта нон, бир ҳовуч майиз олиб, энди чой чақирган эдик, домла:
— Ана, у ёққа қара…—деб қолдилар шивирлаб,— Абдулла Қодирий ўлтирибди.
Мен қарадим иккита соддагина, дўппили киши шахмат суришяпти. Шу ўйинга жуда берилган пайтим, газетада чиққан чигил масалаларни ечиб, гросмейстерларнинг ўйинларини таҳлил қилардим. Ҳалигиларнинг тахтасига қарасам — жуда қизиқ вазият!… Алёхин би-лан Капабланканинг машҳур партияси-ку бу!
— Наригиси ютади — дедим.
— Ўшаниси Қодирий-да,—деди Обиджон ака.
Менинг фикри-зикрим тахтадаги вазиятда эди,— шу вазиятда буюк Капабланка тахтдан йиқилган.
Қодирийни кўрдиму кўрдим, деб айтолмайман.
Бунинг Ҳаким Назирга нима даҳли бор, дерсиз? Ҳакнм ака «Ленин учқуни»да ишлардилар. Шу газетада чиққан хабарларим учун қалам ҳақи ўрнига (пул болани бузади, деган бўлсалар керак) у киши менга шахмат юборганлар. Доналари жажжи, йилтироқ, тахтаси сирланган. Бунақасини кўрмаган эдим, Қўлтиғимда олиб юриб, шу ўйинга ружу қўйдим. Болалик зкан-да… Болалик ҳам қолди. Шахмат ҳам қолди. Қодирий эса умрим, касбим, тақдирим…
Бундай бўлишини ким билиб ўтирибди дейсиз!
1992
Asqad Muxtor
QODIRIYNI KO’RGANMAN-U…
Men Abdulla Qodiriyni ko’rganmanu ko’rdim, deb aytolmayman. Bunga Hakim Nazir aybdor. Marg’ilon bozorining beshik rastasi shinam choyxona bo’lar edi. Domlam Obidjon aka bilan bitta non, bir hovuch mayiz olib, endi choy chaqirgan edik, domla:
— Ana, u yoqqa qara…—deb qoldilar shivirlab,— Abdulla Qodiriy o’ltiribdi.
Men qaradim ikkita soddagina, do’ppili kishi shaxmat surishyapti. Shu o’yinga juda berilgan paytim, gazetada chiqqan chigil masalalarni yechib, grosmeysterlarning o’yinlarini tahlil qilardim. Haligilarning taxtasiga qarasam — juda qiziq vaziyat!… Alyoxin bi-lan Kapablankaning mashhur partiyasi-ku bu!
— Narigisi yutadi — dedim.
— O’shanisi Qodiriy-da,—dedi Obidjon aka.
Mening fikri-zikrim taxtadagi vaziyatda edi,— shu vaziyatda buyuk Kapablanka taxtdan yiqilgan.
Qodiriyni ko’rdimu ko’rdim, deb aytolmayman.
Buning Hakim Nazirga nima dahli bor, dersiz? Haknm aka «Lenin uchquni»da ishlardilar. Shu gazetada chiqqan xabarlarim uchun qalam haqi o’rniga (pul bolani buzadi, degan bo’lsalar kerak) u kishi menga shaxmat yuborganlar. Donalari jajji, yiltiroq, taxtasi sirlangan. Bunaqasini ko’rmagan edim, Qo’ltig’imda olib yurib, shu o’yinga ruju qo’ydim. Bolalik zkan-da… Bolalik ham qoldi. Shaxmat ham qoldi. Qodiriy esa umrim, kasbim, taqdirim…
Bunday bo’lishini kim bilib o’tiribdi deysiz!
1992