Ҳамиша ва ҳар қандай шароитда миллат тарихини, демак келажагини ўйлаган фидойи инсонлар борлиги учун биз ноёб асарларни ўқияпмиз, мусиқаларни тинглаяпмиз. Бизнинг юкимизни боболар кўтариб келди, келгуси насллар юкини биз ҳам ерда қолдирмайлик Davomini o'qish
Teglar: Xurshid Davron
Xurshid Davronga bag’ishlangan maqola va she’rlari uyg’ur tilida («Aqsu adibiyati — Aksu Literature» jurnali,2013, 4-son).
Ўзбекистон халқ шоири Хуршид Даврон шеърлари 80-йиллардаёқ уйғур тилига таржима қилина бошланган эди. Хусусан сўнгги йилларда унинг шеъриятига бўлган қизиқиш янада ортди. Шоирнинг шеърлари ўтаётган йил ичида бир қатор уйғур тилидаги адабий журналларда эълон қилинди. Биз бир ярим ойча аввал Хуршид Давроннинг «Кушан Маданияти» журналининг 2013 йил 3-сонида босилган шеърлари билан таништирган эдик. Бугун шоирнинг «Оқсув адабиёти» («Aksu Literature») журналининг 2013 йил 4-сонида босилган шеърларини тақдим этмоқдамиз. Шеърларни истеъдодли уйғур шоири, ўзбек шеъриятининг жонкуяр тарғиботчиси Ёлқин Азизий уйғурчага табдил этган. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Bolaligim afsonasi va qora qoplon — Eysebio
25 январ — Буюк футбол сеҳргари Эйсебио таваллуд топган кун.
Бугун — 25 январ биз тенгиларнинг болалик афсонаси, «Қора қоплон»,»Қора марварид», «Қирол»,»Иккинчи Пеле» дея таърифланган буюк футболчи Эйсебио (Эйсебио да Силва Феррейра)нинг таваллуд куни. Бор-йўғи йигирма кунча аввал, январнинг бешинчи куни у 72 ёшида вафот этган эди (Илоҳим,Яратган раҳматига олсин). Шу хабарнинг таъсирида адашим — таниқли ёзувчи Хуршид Дўстмуҳаммад фейсбукдаги саҳифасида «Эйсебионинг Англияда кўрсатган ўйинлари ҳали-ҳануз тушларимга кириб чиқади» деб ёзган, менинг онгу шууримда ҳам ўша олис 1966 йил хотиралари уйғонган эди. Davomini o'qish
Xurshid Davron ‘She’r va shuur’ ko’rsatuvida (1997).
Клод Лоррен сувратларини кўрганман.Уларда қасрларнинг вайроналари жуда қадим замонлардан қиссалар айтаётгандай.Сокин кўрфазлар,қанотли малоикалар,кўпириб ётган оқ булутлар,тонглар,тунлар,сўлим чошгоҳлар.Эски ғишт кўприклар чуқур оқаётган дарёлар узра…Дарахтлар эса…Клод Лоррен сувратларида дарахтлар доим марказда,доим борлиқ узра юксалиб сирли ҳикоятлар сўйлайдилар.Улар гўё кўп юриб,заминни айлана-айлана ҳориб шу ерда чўккандайлар,нафас ростлаётгандайлар. Davomini o'qish
Usmon Azim. Xurshid Davronga bag’ishlangan ikki she’r.
1982 йилда ёзилган «Алпомишнинг уйғониши» шеърим эълон қилингач бир зукко танқидчимиз, мен у кишини зукко ва маърифатли инсон сифатида ҳозир ҳам ҳурмат қиламан, матбуотда чиқиш қилиб, “Хуршид Даврон кекса авлод билан ёш авлодни қарама-қарши қўйишга уриняпти, хўш,Алпомишни уйғотсак у нима қилиб берарди?” деган саволларни кўтарган эди. Ҳолбуки, шеър миллий уйғониш ҳақида, Алпомиш эса ана шу уйғонишнинг тимсоли эди. Усмон Азим ўшанда менга шеър бағишлаб, гап нимадалигини била туриб, гапни сиёсатга бурган танқидчига ўзига хос ҳаяжонли тарзда жавоб берган эди. Davomini o'qish
Mahmudxo’ja Behbudiy. Maqolalar.
19 январ — Жадидчилик ҳаракати сардафтари,буюк мутафаккир Маҳмудхўжа Беҳбудий таваллудининг 140 йиллиги
Маҳмудхўжа Беҳбудий қолдирган мерос бугунги авлод учун бебаҳодир. Замондошларидан бири бу зотни «Турон-Туркистон қуёши» деб таърифлаган эди.Бу қуёш бугуннинг зулматини ҳам ёритиб турибди. Улуғ донишманд бобомизнинг ҳикмату насиҳатларни ўқир эканман, буюк зиёкор тафаккури,матонати ва хотираси олдида бош эгаман. Davomini o'qish
Millat ruhiga e’tiqod. O’zbekiston xalq shoiri Xurshid Davron bilan suhbat.
Агар Усмон Азим, Шавкат Раҳмон ва яна бир қатор тенгдошларим билан ҳамнафас бўлмаганимда, уларнинг таъсири бўлмаганида Хуршид Даврон деган шоир ижоди қандай бўларди, билмайман. Яқинда эски қоғозларимни титкилаб туриб, ёзилмай чала қолиб кетган бир битигимда бу икки жўрам ҳақида “Улар менинг икки қанотим” деб ёзганимни ўқидим. Ҳаққаст рост! Тақдиримда муҳим роль ўйнаган икки буюк шоирдан абадул абад миннатдорман. Davomini o'qish
Nozim Hikmat. O’zbek tiliga ilk tarjima bo’lgan she’rlaridan
15 январ — Турк оламининг буюк шоири Нозим Ҳикмат таваллуд топган кун
Илк асарларида лирик ва эпик жанрни омухта қилган Нозим Ҳикмат, «Шайх Бадриддин достони» билан девон (классик) шеърияти, халқ оҳанглари ва модерн шеър унсурлари асосида ўзига хос янги бир услубни қўллади. Нозим Ҳикматни «давр билан ҳамнафас шоир», шеъриятини эса маълум маънода «тарих китоби» ёхуд ўзининг ҳаёт тарихи десак янглишмаймиз.
Буюк шоир қачон, аниқроғи қайси кунда туғилгани масаласида озгина чалкашлик бор. Айрим маълумотларда 15 январда санаси қайд этилган бўлса (Туркия нашрларида),бошқа бир маълумотларга кўра 20 январда туғилган деб кўрсатилади. Менинг назаримда, бу адабиётшунослару тадқиқотчилар бош қотирадиган муаммодир. Биз учун,шоир шеърларини севганлар учун ҳар икки сана ҳам байрамдир. Davomini o'qish
Oxunjon Safarov. E’tiqod — hayotining mazmuni edi.
15 январ — Таниқли шоир Султон Жўра (1910-1943) таваллуд топган кун.
Роппа-роса чорак аср аввал (1988 йилда) мана сатрларни ёзган эдим:
Бобур қаламининг учида турган,
Қайғуга ном топган бир томчи сиёҳ,
Эрк учун жанггоҳда Таробий тўккан
Қоннинг томчисидек эрур бебаҳо
خورشید دوران
خورشید دوران
خورشید دوران 1952 ایل سمرقنده توغیلگن .عالی معلوماتلی ، اؤزبیکستان ملی عالی بیلیم یورتینینگ ژورنالیستیکه فاکولته تینی توگتگن .محنت فعالیتینی 1969 ایلده قورولیشده عادی ایشچیلیکدن باشلگن. او 1971 ایللرده حربی خذمتده بؤلگن . 1974 — 1992 ایللر اورته لریده تورلی نشریاتلرده خذمت قیلدی.خورشید دوران 1994 — 96 ایللر مابینیده ریسپوبلیکه معنویت و معرفت جماعتچیلیک مرکزینی رهبرینینگ بیرینچی اؤرینباسری بؤلیب ایشلدی . 1996 ایلدن باشلب اؤزبیکستان تیلویزیونیده فعالیت یوریتدی .1998 — 2005 ایللرده «یاشلر» تیلی کانالینینگ باش دیریکتری صفتیده فعالیت یوریتدی .حاضر ده او «اؤزبیکستان » تیلی کانالی نینگ رهبری .خورشید دوردان استعدادلی شاعر ، معرفتچی ادیب ، بیلیمدان تاریخچی و پوبلیسیست ، ماهر ترجماندیر.1980 ایلدن اؤزبیکستان یازووچیلر اویوشمه سینینگ اعضاسی .اونینگ اثرلری 1992 ایلدن مکتب درسلیکلریگه کیریتیلگن . Davomini o'qish
Xurshid Davron. Shoirning onasi.
Хуршид Давроннинг шундай дардли шеърлари борки, уларни ўқиганда тамоғингга йиғи тиқилиб келади. Ана шундай шеърлардан бири «Шоирнинг онаси»дир. Мен бу шеърни ён дафтаримга ёзиб қўйганман. Баъзан онамни эсласам, бирдан шеърни ўқигим келиб қолади, ўқийману дардларим равшанлашади ( Доктор Зуннур Исмоил суҳбатидан). Davomini o'qish
Nodir Jonuzoq. Bulbul ko’zyoshlari.
Яқинда Адашим — таниқли адиб Хуршид Дўстмуҳаммаднинг фейсбукдаги саҳифасида мана бу ёзувни ўқиб қолдим: Яна бир ВОҚЕА: «Шарқ юлдузи»да (2013 йил №4) Нодир Жонузоқнинг туркум шеърларини ўқинглар, дўстлар! Дилбар мисралар, рубобий туйғулар! Кам бўлманг, Нодиржон! Тўғриси, мен ўзим шундай шеър ёзиш қобилиятим бўлмагани алам қилди (ҳазил). Davomini o'qish