Эрта тонг олтиндай товланаётга қуёш менга нигоҳини қадаб, тушларимдан тушларимга кўчиб юрган жиловсиз ўйларимга ёруғлик олиб киради. Тўрт девор оралиғида сиқилган миллионлаб ҳаёлларим сарҳадларидан ошиб чеки кўринмас томонларга ёйилиб мени тарк этади. Ва мен энди ўйсиз, фикрисиз, тушсиз қолдим. Кўзим ўнгида қиличдай ўткир нурлари ила қалбимга кириб олган офтоб кучидан мен ҳеч нарса, ҳеч ким ҳақида ўйламайдиган бўлдим. Davomini o'qish
Oy: Март 2017
Muslimbek Musallam. Yangi she’rlar
Муслимбек Мусалламнинг шеъриятида ўзига мафтунликдан йироқ, хавфу умид орасида яшаётган, унутилган битта ғарибгина шеър орзусида Худованд томон покланиб бораётган Одамни кўраман. Шунингдек, адабиёт мулкида унинг “ўйчан сурати” билан бирга тирик сатрлари ҳам қолишига ишонаман (Одил Икромнинг сўзидан). Davomini o'qish
Mashhurlarning muhabbat maktublari
Ҳазрат Мир Алишер Навоий мактубни тимсолий тарзда «ҳижрондаги шуъла, тириклик нишони» деб таърифлаган эди. Ҳазрат қаламига мансуб «Фарҳод ва Ширин» достони таркибидаги Фарҳоднинг Ширинга, Шириннинг Фарҳодга ёзган гўзал мактубларидаги ҳар бир сатр ёки Жан Жак Руссонинг севишганлар мактубидан иборат романи, Монтеськенинг «Форс номалари” асари донишманд бобомиз фикрининг ёрқин исботидир. Davomini o'qish
Martin Esslin. Absurdning bema’niligi
Абсурд театри эса тилнинг эски шаклини имкони борича қийматидан айиради: асар тили, поэтикаси саҳнадаги конкрет образлар силсиласи таъсирида юзага келиш керак. Тил элементлари фақатгина юқоридаги фикрга бўйсуниб саҳнада муҳим ўрин эгаллайди холос, лекин саҳна ва ҳаётдаги воқелик, кўпинча, персонажлар тилидаги сўз билан уйғун келмайди. Ионесконинг “Стуллар” пьесаси сийқа ва шаклга кириб бўлган тилдан фойдаланмайди, аксинча, асардаги стуллар миқдори ошиб бориши билан персонажларда янги поэтик тил кучга кира бошлайди. Davomini o'qish
Matnazar Abdulhakim. Ildizlarga tumor taqib qo’yinglar & Mahmud Rajab. She’rlarida o’zi bor
Матназар ака ҳақида гапириб беринг, дейишларидан қочаман. Чунки, у ҳақда гапиришга менинг ожизлигимдан ташқари устознинг улуғлиги ҳам имкон бермайди. Матназар акадай самимий шахс ҳақида унга мос самимий сўзларни топиш ниҳоятда мушкул. Устозни унинг ўзидан бошқа ҳеч ким аниқ таърифлай олмаса керак. Davomini o'qish
Rauf Parfi haqida yetti xotira & Rauf Parfi. Sakina
Яхши одамдан яхши хотира қолади. Яхши шоирдан яхши шеър қолади. Яхши шоир ва яхши устоздан шеър ва меҳр қолади. Рауф Парфи ана шундай, ёшларнинг шеъру шуури, ижодкорлар ғурури, дарвишлар пири, хуллас, ҳаммабоп улуғ шоир эди. Ҳамма ижодкорлар гулга талпинган асаларидай унга талпинишарди, сабаби, Рауф ака уларнинг ёши катта-кичиклигидан қатъий назар, ҳаммага бир хил, самимий муносабатда бўларди… Davomini o'qish
Usmon Azim. Rauf Parfi. Esse & Rauf Parfi. Karvon yo’li (onlayn)
Рўзи Чориев, Шукур Холмирзаев, Рауф Парфи… Улар негадир ўлмагандай. Ўзлари ҳам ажиб бир мардоналикда – ўнгу чапга қарамасдан – ўлмайдигандай умр кечирдилар. Кўнгил айтиб турганидай яшаш жуда мушкул. Аммо бу жўмард инсонлар кўнгилнинг кўйидан чиқмадилар. Чунки улар учун ўзга йўл хиёнатга тенг эди… Davomini o'qish
Rauf Parfi. 1963 yil she’rlari & Bahodir Sodiqov. Ko’zlardagi dunyo
28 март — Устоз Рауф Парфи хотираси куни
Муҳаббат жасорати ўзининг ғамгину шўх, ожизу қудратли, беқарору сокин, ҳорғин сифатларига соҳиблик қилади. Кундалик маъно доирасида жасоратнинг ожизлигига , ғамгинлигига ва сокинлиги-ю ҳорғинлигига кўникиш қийиндай туюлади. Ахир, гўзаллик нимаси биландир янги бўлиши керак-ку. Янгилик гўзалликда доя ва эгизак ҳам, у гўзалликни туғдирар экан, қўшилиб ўзида туғилади. Шунга кўра, жасорат янгими, демак, у гўзал ҳамдир. Ана шу ҳолатни ўзбек шеъриятининг туйғулар рассоми Рауф Парфи ижодида кўрамиз ва ундаги овоз тасвирини тинглаймиз. Davomini o'qish
Oyar Vatsietis. Ikki she’r
Ўтган асрнинг 80-йилларида, «Ёш гвардия» нашриётида ишлаётган йилларим атоқли латиш шоири Ояр Вациетис билан ўзбек тилида нашр этилиши режалаштирилган китоби сабаб хат ёзишганман. Мактубларга қўшиб шоир дастхати битилган китобларини ҳалигача китоб жавонимда авайлаб сақлайман. Ўзаро ҳамкорлигимиз натижасида Ояр Вациетиснинг болаларга мўлжалланган «Ёмғир ёғалоқ» рангли тўплами ёш ўзбек китобхони қўлига етган эди. Davomini o'qish
Sharif Yusupov. Xudoyorxon vafoti & Xufiya qatlamlar
Худоёрхон узоқ муддат хуфия тайёргарликдан сўнг 1877 йил ноябрида Турдиали исмли ҳарбий билан тил топишиб, унинг ёрдамида аввал Афғонистон, сўнг Эрон ҳудуди орқали ҳаж ниятида Маккага боради. Ҳаж зиёратидан сўнг Ироқ, Ҳиндистон ва бошқа мамлакатларда бўлади… Davomini o'qish
Haynrih Byoll. Nobel ma’ruzasi & Mening bebaho oyog’im
Болалигимда мактабда уруш барча ҳодисаларнинг онаси, деган ёмон гап эшитгандим; бир вақтнинг ўзида ҳам мактабда, ҳам черковда эшитгандимки, мўмин-қобиллар, маъсумлар, хуллас, зўравонликни рад этувчилар заминнинг меросхўрлари бўлиб қолади. Умрининг сўнгига қадар инсоният кимларгадир само ва заминни, яна бошқа бировга эса самонигина ваъда қиладиган ўта мудҳиш зиддиятдан қутулолмайди. Урушдан икки қўлини бурнига тиқиб қайтган миллионлаб одамлар сингари мен учун ҳам бу олис йўл бўлди, ўша миллионлардан такрор ва такрор ёзишга иштиёқ туфайлигина ажралиб турдим. Ўша иштиёқ мени шу ергача олиб келди. Davomini o'qish
Baxtiyor Vahobzoda. She’rlar
Қарайиб 30 йилча аввал таниқли хонанда Зайнаб Хонларованинг Тошкент гастроллари туфайли туркий шеърият боғининг энг азамат оғочларидан бири бўлмиш Бахтиёр Ваҳобзода шеърлари ўзбекларга ҳам етиб келган, кейинчалик, 1981 йили «Менинг йўлим» номли алоҳида китоб шаклида нашр этилган асарлари ўзбек шеърият ихлосмандлари томонидан катта ихлос билан кутиб олинган эди. Davomini o'qish