Улуғ испан шоири Федерико Гарсиа Лорка 1928 йилнинг ёз ойларида Андалузиянинг гўзал қишлоқларидан бири — Тамаритда бундай деб ёзган эди: «Мислсиз Андалузия! Заҳарсиз Шарқ, ҳаракатсиз Ғарб!..» Айни шу ерда у улуғ шарқ шоирлари томон юз ўгириб: «Менинг шеъриятим қанот ёзмоқда. У учишга шай!..» — деб ўзининг энг баркамол ва сеҳрга тўла «Тамарит девони»ни битишга киришади. Davomini o'qish
Bo'lim: Jahon adabiyoti va madaniyati
Jahon adabiyoti namunalaridan tarjimalar
Federiko Garsia Lorka. Ispan mirshablari haqida qo’shiq. Shavkat Rahmon va Xurshid Davron tarjimasi
5 июнь — Федерико Гарсиа Лорка таваллуд топган кун
Бешоғочдаги боғда бўлган улфати чортангдан чиқиб, ҳеч биримиз уйга кетгимиз келмай, автобус бекати четидаги темир тўсиқларда қушлардек қатор тизилишганча қизғин суҳбатимизни давом эттирдик. Шавкат Лорка таржимасига энди киришган кезлар эди.
– Мен Лоркани сиздан зўр таржима қиламан, – дедим ҳазиллашиб унга. Davomini o'qish
Umar Xayyom.Ruboiylar & Ibrohim Haqqul. Xayyomning chodiri
18 май — Умар Хайём таваллуд топган кун
Оламнинг зоҳирини қуёш ва ой ёритса, ботинини ишқ ва маърифат мунаввар этган. Шунинг учун инсоният тарихи ва тақдирида ишқ ва ирфоннинг куч-қуввати ҳамда аҳамияти ой ёхуд қуёшникидан кам бўлмаган. Қалбида ишқ ва маърифат нури порлаган даҳоларнинг дунё “граждани” ўлароқ қадр топишига асосий сабаб ҳам ана шу. Умар Хайём шундай сиймоларнинг энг машҳурларидан бири. Davomini o'qish
Xuan Rulfo. Unutib bo’ladimi? & Pedro Paramo. Qissa. Emin Usmon tarjimasi
16 май — Машҳур адиб Хуан Рульфо таваллуд топган кун
Дунё адабиётининг буюк намояндаларидан бири Хуан Рульфонинг 1953 йилда нашр этилган «Ёнаётган воҳа» номли новеллалар тўплами, 1955 йили эълон қилинган «Педро Парамо» қиссаси ХХ аср прозаси иқлимида инқилобий ўзгариш ясаган янги Лотин Америкаси прозасининг сардафтари бўлди. Davomini o'qish
Desanka Maksimovich. She’rlar.
16 май — Таниқли серб шоираси Десанка Максимович таваллуд топган кун
ХХ аср жаҳон шеъриятида атоқли серб шоираси Десанка Максимовичнинг ўзига яраша ўрни бор. У ўзига хос овозга эга ижодкор. Унинг номи Леся Украинка,Габриела Мистраль, Зулфия қаторида тилга олинади. Бугун сизга шоиранинг таниқли шоира Фароҳат Камолова таржима қилган шеърларини тақдим этмоқдамиз. Davomini o'qish
Rabindranat Tagor. Hikmatlar.
7 май — атоқли ҳинд адиби, Нобел мукофоти соҳиби Робиндранад Тҳокур (Робиндранат Тагор) туғилган кун
Бир кун келарки, тақдир карвонининг бурилиш пайти инглизларни ўзларига қарашли Ҳиндистон империясини ташлаб кетишга мажбур қилар. Лекин уларнинг қолдириб кетадиган Ҳиндистони қандай Ҳиндистон бўларкин? Улар қандай мудҳиш қашшоқликни мерос қолдираркинлар? Davomini o'qish
Nikkolo Makiavelli.Hikmatlar
3 май — Машҳур файласуф Никколо Макиавелли таваллуд топган кун
Сохибқирон Амир Темурнинг „Kyч адолатдадир» тамойили акс этган „Темур тузуклари» Шарқ мамлакатлари хукмдорлари учун қанчалик зарур қўлланма бўлган бўлса, кўпроқ „Адолат кучдадир» деган ғарбона менталитет акс этган Макиавеллининг „Ҳукмдор» асари 400 йилдан кўпроқ давр мобайнида Fapб мамлакатлари давлат бошлиқлари диққат-эътиборини ўзига жалб этиб келмоқда. Davomini o'qish
Konstantinos Kavafis. She’rlar. Xurshid Davron tarjimasi
29 апрел — Таниқли юнон шоири Константинос Кавафис таваллуд топган кун
ХХ аср юнон шеъриятида Константинос Кавафис ижодидан таъсирланмаган шоир йўқ, деган гапни эшитсангиз, бу эътирофни адабий лоф эмас, айни ҳақиқат сифатида қабул қилинг. Асосий ижоди қирқ ёшидан бошланган шоир бутун ҳаёти давомида бор-йўғи 154 шеър ёзган. Бу гапни бугунги айрим шоирларимиз эшитганда, ҳайрон қолишса керак. Davomini o'qish
Uilyam Shekspir. Sonetlar & Natalya Trubinovskaya. Shekspir ro’yolari
26 апрел — Жаҳон адабиётининг ёрқин сиймоси инглиз шоири ва драматурги Уильям Шекспир таваллуд топган кун
Буюк инглиз шоири ва драматурги Уильям Шекспир тадқиқотчилар ҳозирга қадар унинг туғилган йилини аниқ айта олишмайди. Бундан ҳам муҳими шуки, аксарият олимлар Шекспир имзоси қўйилган барча гениал асарларни аслида бошқа одам ёзган, деган фикрда… Davomini o'qish
Gabriyela Mistral . She’rlar
Edit Syodergran. She’rlar
1916 йили Хельсинкида Эдит Сёдерграннинг илк «Шеърлар» («Dikter») деб номланган тўплами нашр этилган. Бу тўпламдаги швед шеъриятига хос бўлмаган янги оҳанг ва шакллар олиб кирган шеърлар фин танқидчилари томонидан салбий кутиб олинади, улар ҳатто шоирани масхара қилишгача боришади. Оқибатда шоира узлатга чекинишни мажбур бўлади. Аммо, танлаган йўли — янги шакллар излаш, хусусан, ижодининг асоси бўлмиш верлибрни ривожлантиришдан қайтмайди. Davomini o'qish
Nikolay Gogol. Dilijon. Hikoya & Uylanish. Radiospektakl
1 апрель — Николай Гоголь туғилган кун
Ёш бека хуррак отаётган эри ёнидан турган пайтни қишлоқдагилар «чошгоҳ» дейишади. Эри уйга ярим кечаси келгани эсига тушиб, уйғотгани кўзи қиймайди-да, Петербургдан олдирган хонаки бошмоғини кийиб, эгнида қуйилаётган сувдек жилвагар, нафис оқ кофтада пардозхонасига чиқди, ўзидай тиниқ ва тоза сувга ювиниб, ойна ёнига келди… Davomini o'qish