Яқинда Адашим — таниқли адиб Хуршид Дўстмуҳаммаднинг фейсбукдаги саҳифасида мана бу ёзувни ўқиб қолдим: Яна бир ВОҚЕА: «Шарқ юлдузи»да (2013 йил №4) Нодир Жонузоқнинг туркум шеърларини ўқинглар, дўстлар! Дилбар мисралар, рубобий туйғулар! Кам бўлманг, Нодиржон! Тўғриси, мен ўзим шундай шеър ёзиш қобилиятим бўлмагани алам қилди (ҳазил).
Бу самимиятдан ҳам тўлқинланиб, ҳам хурсанд бўлиб, бугун туғилган кунини нишонлаётган Адашимга «Сиз прозада шоирсиз, ҳикояларингизда товланган туйғулар ифодаси инжа шеърдан кам эмас! (Бу ҳазил эмас,чин) Сиз ўзингиз менинг энг зўр ҳикоям деб тан олган «Қоялар баландда» ёки «Оқимга қарши оққан гул» ҳикоясини тилга олиш кифоя», дея самимий тилакларимни йўллайман.
Тўлқинланганим сабабини айтай: инсон юрагини яйратибтими, демак, шеърият оламида гўзал мисралар кўпайибди; хурсанд бўлишимга эса бу дилбар мисралар, рубобий туйғуларнинг кашшофи жонажон укам Нодир Жонузоқ экани сабабдир. Нодир билан узоқ йиллар ёнма-ёнмиз, ҳамнафасмиз. Унинг шеъру достонлари туйғупараст инсонларга манзур бўлаётганини кўрдим ва кўриб турибман. Унинг мисралари янада-да жадидий оҳангу ранглар билан қувватланаётганидан эса бошим осмонда. Адашлар адашмайдилар, деб қуйида имзо чекувчи
Хуршид Даврон & Дўстмуҳаммад.
Нодир Жонузоқ
БУЛБУЛ КЎЗЁШЛАРИ
1.
Кўзимга битталаб киприк терган ким?
Оқу-қаросига ранг-тус берган ким?
Қароғим тубида кичик бир нуқта –
Нишонни бехато ургич Мерган ким?!
2.
Кўзимнинг қаърида балиқлар сузар,
Нозик гулмоҳларни ўйноқлаб узар.
Мен-ку ёш тўкишни истамайман, лек
Баъзан сув сачратиб, тинчимни бузар…
3.
Сассиқ алафларга ўгай, ёт булоқ,
Гуллар қиқиридан масрур, шод булоқ.
Қайда у? Кўролгай фақат Бўтакўз,
Қўшиғин эшитар ёлғиз Отқулоқ…
4.
Тонг чоғи Гул тўккан ёшга юз чайдим,
Ёришди батамом тийнатим – ғайбим.
Сиз мени бешафқат деманг, ёронлар,
Гулнинг йиғисида йўқ менинг айбим!..
5.
Ўйлама: “Сийрати – тошдан иборат,
Суврати қўл-оёқ, бошдан иборат”.
Ёқамни қўй, ғофил, силкисанг бехос,
Сочилгум – борлиғим ёшдан иборат…
6.
Кўксимга тиғ қада – чандиқ демасман,
Сен берган азобни андуҳ демасман.
Кўзимнинг ёшини оқизгил, майли,
Фақат, нажот кутма – мен Нуҳ эмасман!
7.
Гоҳ таскин, гоҳида танбеҳ бўлғуси,
Топганим шу инжу ташбеҳ бўлғуси:
Кипригим учида тешилар кўзёш –
Нурдан ип эшсангиз, тасбеҳ бўлғуси!
8.
Қошимда пойлайди икки қароқчи,
Кўзим атрофида қирқтадан соқчи.
Қароғим қаърида имон гавҳари –
Омон турибдими, биродар, боқ-чи?!
9.
Ёш шимиб, кипригим майса бўлади,
Чумоли дастида найза бўлади.
Беписанд босма… Оҳ… Қиёмат куни
У – сенга етмас бир пайса бўлади!
10.
Тонготар туришни қилмиш у одат,
Пок, ҳалол ҳаётни билмиш саодат.
Шабнамга юз-қўлин чайган чумоли –
Тоза гул баргида ўқир саловат…
11.
“Ҳайвонот боғи”да кўпни кўрган Фил
Бош чайқаб, бехосдан сўз қотди софдил:
“Менга зилдай занжир ургандан кўра,
Ўзингни тушовдан бўшат, эй ғофил!”
12.
Мусиқа мактаби – “Лаби Ҳовуз”да,
Ким сурнай дарсида, ким – чанқовузда.
Куйлашни ўрганар бедана, булбул…
Устоз ким, дейсизми? Сатанг Товус-да!..
13.
Кундуз кулган эдим – ҳуркди-ю қочди,
Шом чоғи йиғласам – яна ёндошди.
Рўза тутган чоғи Сўфитўрғай ҳам ¬–
Кўзёшимни ичиб, “оғзини очди”!..
14.
Бир замон чиндан-да тожи бўлгандир,
Тожида ҳилол, ё хочи бўлгандир.
Маккада қишламиш шу йил бу Ҳудҳуд,
Тавоф қил – эҳтимол, ҳожи бўлгандир!
15.
Майли, қутлуғ сафар анжомини туз,
Майли, Каъба сари бургил сен ҳам юз.
Лек Худо уйига боришдан аввал –
Кўксингдаги Иблис қалъасини буз!
16.
Танда қуриб олма баландга, тўрга,
Пойгак ҳам кўрк берар чинакам зўрга.
Балки остонадир сўнгги манзилинг,
Сендан сўрамаслар қўяркан гўрга…
17.
Қайдан пайдо бўлар ёввойи ғурур?!
Алдамчи ҳолингдан туясан сурур.
Огоҳ бўл, кўзларинг – Аму ва Сирдек:
Сув келмаса, Қалбинг Оролдек қурир…
18.
Имон ипин эшгил – кибринг буғилсин,
Ихлос меҳробига ишқинг туғ илсин.
Қалбинг – Фиръавннинг машъум саройи,
Дуо қил, халоскор Мусо туғилсин!
19.
Дерлар: “Тегар бўлса Ҳизр ҳассаси,
Тошдан-да кўз очар ҳаёт чашмаси…”
Кўксингга қулоқ сол, таралар: “дук-дук”,
Шаксиз, бу – табаррук таёқнинг саси!
20.
Қадаҳим эскими?! Ахир, бу бахт-ку:
Румий ва Машрабдан қолган қадаҳ бу!
Ялтироқ жомингни кўз-кўз қилма кўп,
Мен кўҳна май ичгум, сен эса – заққум…
21.
Жаннат нафасини бир лаҳза туйсам,
Сўнг майли надомат ўтида куйсам.
Кавсар ҳовузидан сув олиб якбор,
Ҳазрат Навоийнинг қўлига қуйсам!..
22.
Мангу давом этар севги қиссаси,
Эсиз, бир хил эмиш сўнги, ҳиссаси:
Кўнгиллар мос тушар узукка кўздек,
Лекин тўғри келмас ҳамён – киссаси…
23.
“Ишқ” дея ўзимни хароб қилдим мен,
Вале дил озиғин сероб қилдим мен:
Атиргул унидан нон ясадим ва
Булбул кўзёшидан шароб қилдим мен!
24.
Умрнинг яшнаган гулдай дами бор,
Тотлидир – ҳар неки қайғу-ғами бор.
Қошимда ўйнайди арилар ғужғон,
Яласам, ёшимнинг болдек таъми бор!
25.
Қалбингни қоқ – қат-қат чанги чиқади,
Кўк, қора, қизил, зард занги чиқади.
Дунё бўёқлари чапланмиш беҳад,
Ёш ила юв – асл ранги чиқади…
26.
Уфқда ланғиллаб гулхан ёнади,
Ёйилиб-юксалиб, улкан ёнади.
Кўкдан сир тўкилди: “Ўчирар кўзёш –
Ошиқлар устидан кулган ёнади…”
27.
Бежирим, бир мўъжаз сандиқ кўрдим мен,
Ҳар ўйма нақшида мантиқ кўрдим мен:
Қалбинг гўзал бўлғай у каби, шаксиз,
Искана тегибди – чандиқ кўрдим мен…
28.
Тил нима?! Бозорда ёйилган раста,
Молин кўз-кўз қилар ялтироқ сасда.
Лек асил моллар бор – ноёбу нодир,
Улар сал панада, улар сал пастда…
29.
Камол топиб, каму-кўстимдан кечсам,
Нафсимни сийлаган дўстимдан кечсам.
Илондек ўзимни янгилаб буткул,
Илма-тешик бўлган пўстимдан кечсам…
30.
Бир зум ҳам оғриққа беролмайсан дош,
Ногоҳ пайдо бўлса буйрагингда тош.
Нечун жилмаясан – бир “оҳ” демайсан,
Қирқ йилки улғаяр юрагингда тош!?
31.
Фолбин тақдиримни айтармиш, қизиқ,
Қўй, дедим, билмайсан, бўлаверма зиқ:
Қисматимни қайта ёзармиш Тангрим –
Манглайимга тортди янги тўрт чизиқ!
32.
Ўлсам – кўзларимни гул билан юминг,
Ифорлар, атирлар таралсин юз минг.
Парилар йиғлагай бошимда, шаксиз,
Танамни уларнинг ёши-ла ювинг!..
33.
Сирлар кўп – тубига асло етмаймиз,
Бундан на ютамиз ва на ютмаймиз.
Томчимиз… Қўшилсак Буюк Уммонга,
Абадий яшаймиз – мангу йитмаймиз…
29.05 – 7.06.2012
Yaqinda Adashim — taniqli adib Xurshid Do’stmuhammadning feysbukdagi sahifasida mana bu yozuvni o’qib qoldim: Yana bir VOQEA: «Sharq yulduzi»da (2013 yil №4) Nodir Jonuzoqning turkum she’rlarini o’qinglar, do’stlar! Dilbar misralar, rubobiy tuyg’ular! Kam bo’lmang, Nodirjon! To’g’risi, men o’zim shunday she’r yozish qobiliyatim bo’lmagani alam qildi(hazil).
Bu samimiyatdan ham to’lqinlanib, ham xursand bo’lib, bugun tug’ilgan kunini nishonlayotgan Adashimga «Siz prozada shoirsiz, hikoyalaringizda tovlangan tuyg’ular ifodasi inja she’rdan kam emas! (Bu hazil emas,chin) Siz o’zingiz mening eng zo’r hikoyam deb tan olgan «Qoyalar balandda» yoki «Oqimga qarshi oqqan gul» hikoyasini tilga olish kifoya», deya samimiy tilaklarimni yo’llayman.
To’lqinlanganim sababini aytay: inson yuragini yayratibtimi, demak, she’riyat olamida go’zal misralar ko’payibdi; xursand bo’lishimga esa bu dilbar misralar, rubobiy tuyg’ularning kashshofi jonajon ukam Nodir Jonuzoq ekani sababdir. Nodir bilan uzoq yillar yonma-yonmiz, hamnafasmiz. Uning she’ru dostonlari tuyg’uparast insonlarga manzur bo’layotganini ko’rdim va ko’rib turibman. Uning misralari yanada-da jadidiy ohangu ranglar bilan quvvatlanayotganidan esa boshim osmonda.
Adashlar adashmaydilar, deb quyida imzo chekuvchi
Xurshid Davron & Do’stmuhammad.
Nodir Jonuzoq
BULBUL KO’ZYOSHLARI
1.
Ko’zimga bittalab kiprik tergan kim?
Oqu-qarosiga rang-tus bergan kim?
Qarog’im tubida kichik bir nuqta –
Nishonni bexato urgich Mergan kim?!
2.
Ko’zimning qa’rida baliqlar suzar,
Nozik gulmohlarni o’ynoqlab uzar.
Men-ku yosh to’kishni istamayman, lek
Ba’zan suv sachratib, tinchimni buzar…
3.
Sassiq alaflarga o’gay, yot buloq,
Gullar qiqiridan masrur, shod buloq.
Qayda u? Ko’rolgay faqat Bo’tako’z,
Qo’shig’in eshitar yolg’iz Otquloq…
4.
Tong chog’i Gul to’kkan yoshga yuz chaydim,
Yorishdi batamom tiynatim – g’aybim.
Siz meni beshafqat demang, yoronlar,
Gulning yig’isida yo’q mening aybim!..
5.
O’ylama: “Siyrati – toshdan iborat,
Suvrati qo’l-oyoq, boshdan iborat”.
Yoqamni qo’y, g’ofil, silkisang bexos,
Sochilgum – borlig’im yoshdan iborat…
6.
Ko’ksimga tig’ qada – chandiq demasman,
Sen bergan azobni anduh demasman.
Ko’zimning yoshini oqizgil, mayli,
Faqat, najot kutma – men Nuh emasman!
7.
Goh taskin, gohida tanbeh bo’lg’usi,
Topganim shu inju tashbeh bo’lg’usi:
Kiprigim uchida teshilar ko’zyosh –
Nurdan ip eshsangiz, tasbeh bo’lg’usi!
8.
Qoshimda poylaydi ikki qaroqchi,
Ko’zim atrofida qirqtadan soqchi.
Qarog’im qa’rida imon gavhari –
Omon turibdimi, birodar, boq-chi?!
9.
Yosh shimib, kiprigim maysa bo’ladi,
Chumoli dastida nayza bo’ladi.
Bepisand bosma… Oh… Qiyomat kuni
U – senga yetmas bir paysa bo’ladi!
10.
Tongotar turishni qilmish u odat,
Pok, halol hayotni bilmish saodat.
Shabnamga yuz-qo’lin chaygan chumoli –
Toza gul bargida o’qir salovat…
11.
“Hayvonot bog’i”da ko’pni ko’rgan Fil
Bosh chayqab, bexosdan so’z qotdi sofdil:
“Menga zilday zanjir urgandan ko’ra,
O’zingni tushovdan bo’shat, ey g’ofil!”
12.
Musiqa maktabi – “Labi Hovuz”da,
Kim surnay darsida, kim – chanqovuzda.
Kuylashni o’rganar bedana, bulbul…
Ustoz kim, deysizmi? Satang Tovus-da!..
13.
Kunduz kulgan edim – hurkdi-yu qochdi,
Shom chog’i yig’lasam – yana yondoshdi.
Ro’za tutgan chog’i So’fito’rg’ay ham ¬–
Ko’zyoshimni ichib, “og’zini ochdi”!..
14.
Bir zamon chindan-da toji bo’lgandir,
Tojida hilol, yo xochi bo’lgandir.
Makkada qishlamish shu yil bu Hudhud,
Tavof qil – ehtimol, hoji bo’lgandir!
15.
Mayli, qutlug’ safar anjomini tuz,
Mayli, Ka’ba sari burgil sen ham yuz.
Lek Xudo uyiga borishdan avval –
Ko’ksingdagi Iblis qal’asini buz!
16.
Tanda qurib olma balandga, to’rga,
Poygak ham ko’rk berar chinakam zo’rga.
Balki ostonadir so’nggi manziling,
Sendan so’ramaslar qo’yarkan go’rga…
17.
Qaydan paydo bo’lar yovvoyi g’urur?!
Aldamchi holingdan tuyasan surur.
Ogoh bo’l, ko’zlaring – Amu va Sirdek:
Suv kelmasa, Qalbing Oroldek qurir…
18.
Imon ipin eshgil – kibring bug’ilsin,
Ixlos mehrobiga ishqing tug’ ilsin.
Qalbing – Fir’avnning mash’um saroyi,
Duo qil, xaloskor Muso tug’ilsin!
19.
Derlar: “Tegar bo’lsa Hizr hassasi,
Toshdan-da ko’z ochar hayot chashmasi…”
Ko’ksingga quloq sol, taralar: “duk-duk”,
Shaksiz, bu – tabarruk tayoqning sasi!
20.
Qadahim eskimi?! Axir, bu baxt-ku:
Rumiy va Mashrabdan qolgan qadah bu!
Yaltiroq jomingni ko’z-ko’z qilma ko’p,
Men ko’hna may ichgum, sen esa – zaqqum…
21.
Jannat nafasini bir lahza tuysam,
So’ng mayli nadomat o’tida kuysam.
Kavsar hovuzidan suv olib yakbor,
Hazrat Navoiyning qo’liga quysam!..
22.
Mangu davom etar sevgi qissasi,
Esiz, bir xil emish so’ngi, hissasi:
Ko’ngillar mos tushar uzukka ko’zdek,
Lekin to’g’ri kelmas hamyon – kissasi…
23.
“Ishq” deya o’zimni xarob qildim men,
Vale dil ozig’in serob qildim men:
Atirgul unidan non yasadim va
Bulbul ko’zyoshidan sharob qildim men!
24.
Umrning yashnagan gulday dami bor,
Totlidir – har neki qayg’u-g’ami bor.
Qoshimda o’ynaydi arilar g’ujg’on,
Yalasam, yoshimning boldek ta’mi bor!
25.
Qalbingni qoq – qat-qat changi chiqadi,
Ko’k, qora, qizil, zard zangi chiqadi.
Dunyo bo’yoqlari chaplanmish behad,
Yosh ila yuv – asl rangi chiqadi…
26.
Ufqda lang’illab gulxan yonadi,
Yoyilib-yuksalib, ulkan yonadi.
Ko’kdan sir to’kildi: “O’chirar ko’zyosh –
Oshiqlar ustidan kulgan yonadi…”
27.
Bejirim, bir mo»jaz sandiq ko’rdim men,
Har o’yma naqshida mantiq ko’rdim men:
Qalbing go’zal bo’lg’ay u kabi, shaksiz,
Iskana tegibdi – chandiq ko’rdim men…
28.
Til nima?! Bozorda yoyilgan rasta,
Molin ko’z-ko’z qilar yaltiroq sasda.
Lek asil mollar bor – noyobu nodir,
Ular sal panada, ular sal pastda…
29.
Kamol topib, kamu-ko’stimdan kechsam,
Nafsimni siylagan do’stimdan kechsam.
Ilondek o’zimni yangilab butkul,
Ilma-teshik bo’lgan po’stimdan kechsam…
30.
Bir zum ham og’riqqa berolmaysan dosh,
Nogoh paydo bo’lsa buyragingda tosh.
Nechun jilmayasan – bir “oh” demaysan,
Qirq yilki ulg’ayar yuragingda tosh!?
31.
Folbin taqdirimni aytarmish, qiziq,
Qo’y, dedim, bilmaysan, bo’laverma ziq:
Qismatimni qayta yozarmish Tangrim –
Manglayimga tortdi yangi to’rt chiziq!
32.
O’lsam – ko’zlarimni gul bilan yuming,
Iforlar, atirlar taralsin yuz ming.
Parilar yig’lagay boshimda, shaksiz,
Tanamni ularning yoshi-la yuving!..
33.
Sirlar ko’p – tubiga aslo yetmaymiz,
Bundan na yutamiz va na yutmaymiz.
Tomchimiz… Qo’shilsak Buyuk Ummonga,
Abadiy yashaymiz – mangu yitmaymiz…
29.05 – 7.06.2012
