Adib asarlari, tarjimalari, hamda o'zbek va jahon adabiyotidan namunalar
5 июнь — Федерико Гарсиа Лорка таваллуд топган кун Бешоғочдаги боғда бўлган улфати чортангдан чиқиб, ҳеч биримиз уйга кетгимиз келмай, автобус бекати четидаги темир тўсиқларда қушлардек қатор тизилишганча қизғин суҳбатимизни давом эттирдик. Шавкат Лорка таржимасига энди киришган кезлар эди.
– Мен Лоркани сиздан зўр таржима қиламан, – дедим ҳазиллашиб унга. Davomini o'qish
18 май — Қирим татарлари она юртларидан қувғин қилинган кунБундан 73 йил муқаддам айни шундай баҳор кунларида Қирим татарлари бир кечанинг ўзида юк вагонларига ортилиб, олис юртларга олиб кетилди. Aрхивда сақланаëтган ҳужжатларга кўра¸ 1944 йили қиримлик татарларнинг 183 минг 155 нафари бадарға қилинган. Шундан 151 минг 136 нафари Ўзбекистонга жўнатилган. 2009 йили депортациянинг 60 йиллиги нишонланган кунларда Қрим татарлари сургундаги ватанга айланган Ўзбекистондан миннатдорлик рамзи ўлароқ Оқмачитда ҳайкал тикладилар. Davomini o'qish
9 май – Хотира ва Қадрлаш куниХотира бор экан, тирикдир миллат,
Тирикдир ифтихор, тирикдир ғурур.
Хотира — элни халқ этгувчи қудрат,
Хотира — эртани ёритгувчи нур. Davomini o'qish
7 май — атоқли ҳинд адиби, Нобел мукофоти соҳиби Робиндранад Тҳокур (Робиндранат Тагор) туғилган кунБир кун келарки, тақдир карвонининг бурилиш пайти инглизларни ўзларига қарашли Ҳиндистон империясини ташлаб кетишга мажбур қилар. Лекин уларнинг қолдириб кетадиган Ҳиндистони қандай Ҳиндистон бўларкин? Улар қандай мудҳиш қашшоқликни мерос қолдираркинлар? Davomini o'qish
29 апрел — Таниқли юнон шоири Константинос Кавафис таваллуд топган кунХХ аср юнон шеъриятида Константинос Кавафис ижодидан таъсирланмаган шоир йўқ, деган гапни эшитсангиз, бу эътирофни адабий лоф эмас, айни ҳақиқат сифатида қабул қилинг. Асосий ижоди қирқ ёшидан бошланган шоир бутун ҳаёти давомида бор-йўғи 154 шеър ёзган. Бу гапни бугунги айрим шоирларимиз эшитганда, ҳайрон қолишса керак. Davomini o'qish
Шоир шеърияти, энг аввало, руҳий қашшоқликка қарши бўлган шеъриятдир. Узоқ йиллар адабиётда ҳукмрон бўлган руҳониятсизликка ғайри, бир неча ўн йилликлар давом этган шеъру насрнинг инсонийликдан йироқ ва ҳиссиз шиорбозликка маҳкум этилганини рад этган, ҳавосиз муҳитда ҳавони соғинган, юракларни ҳаво билан тўйинтирмоқ истаган шеъриятдир. Davomini o'qish
26 апрел — Жаҳон адабиётининг ёрқин сиймоси инглиз шоири ва драматурги Уильям Шекспир таваллуд топган кунБуюк инглиз шоири ва драматурги Уильям Шекспир тадқиқотчилар ҳозирга қадар унинг туғилган йилини аниқ айта олишмайди. Бундан ҳам муҳими шуки, аксарият олимлар Шекспир имзоси қўйилган барча гениал асарларни аслида бошқа одам ёзган, деган фикрда… Davomini o'qish
Бир неча шахсларнинг орзусича маънавий ўлим билан ўлдирилдим. Энди, жисмоний ўлим менга қўрқинч эмасдир. (Абдулла Қодирийнинг судда сўзлаган нутқидан) Davomini o'qish
1916 йили Хельсинкида Эдит Сёдерграннинг илк «Шеърлар» («Dikter») деб номланган тўплами нашр этилган. Бу тўпламдаги швед шеъриятига хос бўлмаган янги оҳанг ва шакллар олиб кирган шеърлар фин танқидчилари томонидан салбий кутиб олинади, улар ҳатто шоирани масхара қилишгача боришади. Оқибатда шоира узлатга чекинишни мажбур бўлади. Аммо, танлаган йўли — янги шакллар излаш, хусусан, ижодининг асоси бўлмиш верлибрни ривожлантиришдан қайтмайди. Davomini o'qish
Бундан 5 йилча аввал (Бу матн ўша пайтда ёзилган) Литванинг буюк шоири Марцилиюс Мартинайтис ( лит. Marcelijus Martinaitis; 1.04.1936 — 5.04.2013) 77 ёшида вафот этган эди. Бу хабарни эшитгач анча қайғурдим. Мартинайтис мен суйган шоирлардан бири эди. Унинг шеърларини мунтазам ўқиб борардим, айримларини ўзбек тилига таржима ҳам қилгандим. Davomini o'qish
Ушбу саҳифани онам ва отамнинг хотираларига бағишлайман.Онам — Фузаллобегим Вафохўжа қизи 1921 йилнинг баҳорида Самарқанд Регистони рўпарасидан кириб кетилган қадимий маҳаллада туғилганлар. Отам — Даврон Ҳасан ўғли 1972 йилнинг 1 декабрида вафот этган бўлсалар, онам роппа роса 35 йил ўтиб 2007 йилнинг 1 декабрида оламдан ўтганлар. Деярли ҳар кун уларни эслайман. Онамни соғинаман. Онамнинг чеҳраси аломатларини қизжиянлариму қизнабираларимдан излайман, отамни тушларимда кўраман. Ягона, шериксиз Аллоҳдан ҳар икки азиз инсонни мағфират айлашини сўрайман. Руҳлари шод, охиратлари обод бўлсин. Раҳмдил Аллоҳим ғариқи раҳмат, шойистаи жаннат ато этган бўлси… Davomini o'qish
Бу дунёда биргина аёл бор бўлгандаям дунёда муҳаббат бор, демак ҳаёт бор, деб куйлаган эди шоир. Аёлга бўлган муҳаббат инсоният пайдо бўлганидан буён адабиётнинг бош мавзуларидан бири бўлиб келмоқда. Davomini o'qish