Сурхондарёнинг Қизириғидан бўлмиш Наргиза билан 2 йилча аввал Термиздаги бир адабий учрашувда танишганман. Аммо, ғойибан унинг истеъдодидан хабардору шеърларининг мухлиси эдим. Ҳозир ҳам унинг янги шеърларини кутиб юраман. Яқинда унинг бир туркуми «Ёшлик» журналида босилди. Бугун ўша шеърларни сизга тақдим этишдан мамнунман.
Хуршид Даврон
Ўзбекистон халқ шоири
Наргиза Одинаева
ОЛТИН БЕШИГИНИ АХТАРАДИ ОЙ…
Наргиза Одинаева 1988 йилда Сурхондарё вилоятида туғилган. “Келажак овози” танлови вилоят босқичи ғолиби. “Дўрмон” ижодкор ёшлар семинари қатнашчиси. “Йўлдаги мактублар”, “Тўрт томон” номли шеърий тўпламлари чоп этилган.
ЭЪТИҚОД
Тупроқ бўлиб яшашни ўрган,
Қўшилиб ол тўрт фасл билан.
Оқ тонглардан Хизр туш кўрган
“Ватан” деган бир туйғу тилан.
Шу дарахтлар тафтинг олади,
Юраги бор ҳар тўрт томоннинг.
Гар қоқилсанг, суяб қолади
Елкалари зангор осмоннинг.
Шу заминда тоғлар виқорли,
Шу заминда шамол майиндир.
Шу заминда шомлар ифорли,
Шукрларинг умр сайиндир.
Қўл ташлаган қуёш елкамга,
Кўзларимдан меҳр унади.
“Ватан” десам, дил шу каломдан
Меҳр-муҳаббатга қонади.
Эй ватандош, иниб гулларга,
Эгачингга ўхшаб қўяман.
Ўғил-қизинг юрган йўлларга
Бор жонимни тўшаб қўяман.
Ой тунларни ёритар атай,
Йўл бошига сўзсиздек борма.
Қулоғига исмингни айтмай,
Кунларингни қўйиб юборма.
Айланади кўҳна чархпалак,
Бу умрнинг ёмғирлари бор.
Бошқасининг саждаси бўлак,
Ўзинг томон ўзингни юбор.
Ҳовучимга оламан жойлаб,
Бир қаричмас дунёнинг эни.
Ҳад билмаган кенгликлар бўйлаб
Ҳар тонг Ватан уйғотар мени.
ТУН
Этакда бир ўзи турибди, ана,
Нурсиз милтираган кимнинг чироғи?
Мени ҳаяжонга солади яна
Шамолнинг қўшиғи, терак титроғи.
Замин жим ухлайди, тушига кирган
Оқ отли шаҳзода қайтар изига.
Кўйлаги идраган юрагим билан
Ким бўлиб кўринсам унинг кўзига?
Қайда ўтирибди тоғ ошган олам,
Бунда қолган фақат садо бергани:
Бойқуш – карвонидан адашган одам,
Чигиртка – кечанинг чақалоқлари…
* * *
Йўллар қичқиради шом қучоғида,
Молини ёяди кеча – савдогар.
Қартайган тоғларнинг олис ёғида
Қўшиғин бошлайди уйсиз, дарбадар.
Тун оёқ қоқмайди.
Ўзидан чўчиб,
Уйғонган осмонга тикилади сой.
Кўзимда чайқалган дарёни кечиб,
Олтин бешигини ахтаради ой.
Ким тиккан кашта бу рангларни сириб,
Нимани фарқлайди қизил, қора, оқ.
Келиб-кетаргача масофа юриб,
Мен ҳам тиланганим бир ҳовуч тупроқ…
Соғинчдай бир баҳор юракда қишлар,
Дунёнинг кузлари билмайди нега?
Менга ўхшайдими сен кўрган тушлар,
Умрим ўхшаб кетди жуда ҳам сенга.
* * *
Учқунлаб туташган ўт борасида
Юрагим қизиган бир тандирга тенг.
Онам қўли билан уй орасида
Оёқяланг чопиб нон ташийман мен.
Бошимдан қийқириб турналар ўтар,
Пешонам ярқираб, йўлдай ошланди.
Аммо, аммоларни буткул унутар,
Умрнинг исёни қачон бошланди?
Туташган ўтларни ўйин кўрибман,
Она, сув урасан тандир, нонингга.
Ёнгинангда мен ҳам ёниб турибман,
Раҳминг келмайдими менинг жонимга?!
* * *
Қуёшни чорлайди тонглар оқара,
Тоғларнинг бошига булутлар қўнар.
Худойим бахтимга қўйган чегара –
Энг яқин манзилдек кўнглинг кўринар.
Сукутга тўлмасин бу биллур сарой,
Аждарҳо тишини экдим атайин.
Энг катта оғриққа қўшилиб олай,
Ҳузурингга етгач ёнишим тайин.
Дийдорнинг изига йўллар бегона,
Замин айланади вақтнинг измида.
Кечаги ташвишлар туғилар яна
Фурсатин соғинган бугун юзида.
Кўнглини сўрашга қўли етмаган
Иккита йўлчимиз – йўли бир қадам.
Кўлга тушган тошдек жимиб кетмагин,
Дунёга икки бор келмайди одам.
Эрка орзуларга етмасин озор,
Қизғалдоқ баргидек учади ёдим.
Йўл бошладим – ердан қуёшгача бор,
Сенинг кўнглинггача бўлган бир одим.
Surxondaryoning Qizirig’idan bo’lmish Nargiza bilan 2 yilcha avval Termizdagi bir adabiy uchrashuvda tanishganman. Ammo, g’oyiban uning iste’dodidan xabardoru she’rlarining muxlisi edim. Hozir ham uning yangi she’rlarini kutib yuraman. Yaqinda uning bir turkumi «Yoshlik» jurnalida bosildi. Bugun o’sha she’rlarni sizga taqdim etishdan mamnunman.
Xurshid Davron
O’zbekiston xalq shoiri
Nargiza Odinaeva
OLTIN BESHIGINI AXTARADI OY…
Nargiza Odinaeva 1988 yilda Surxondaryo viloyatida tug’ilgan. “Kelajak ovozi” tanlovi viloyat bosqichi g’olibi. “Do’rmon” ijodkor yoshlar seminari qatnashchisi. “Yo’ldagi maktublar”, “To’rt tomon” nomli she’riy to’plamlari chop etilgan.
E’TIQOD
Tuproq bo’lib yashashni o’rgan,
Qo’shilib ol to’rt fasl bilan.
Oq tonglardan Xizr tush ko’rgan
“Vatan” degan bir tuyg’u tilan.
Shu daraxtlar tafting oladi,
Yuragi bor har to’rt tomonning.
Gar qoqilsang, suyab qoladi
Yelkalari zangor osmonning.
Shu zaminda tog’lar viqorli,
Shu zaminda shamol mayindir.
Shu zaminda shomlar iforli,
Shukrlaring umr sayindir.
Qo’l tashlagan quyosh yelkamga,
Ko’zlarimdan mehr unadi.
“Vatan” desam, dil shu kalomdan
Mehr-muhabbatga qonadi.
Ey vatandosh, inib gullarga,
Egachingga o’xshab qo’yaman.
O’g’il-qizing yurgan yo’llarga
Bor jonimni to’shab qo’yaman.
Oy tunlarni yoritar atay,
Yo’l boshiga so’zsizdek borma.
Qulog’iga ismingni aytmay,
Kunlaringni qo’yib yuborma.
Aylanadi ko’hna charxpalak,
Bu umrning yomg’irlari bor.
Boshqasining sajdasi bo’lak,
O’zing tomon o’zingni yubor.
Hovuchimga olaman joylab,
Bir qarichmas dunyoning eni.
Had bilmagan kengliklar bo’ylab
Har tong Vatan uyg’otar meni.
TUN
Etakda bir o’zi turibdi, ana,
Nursiz miltiragan kimning chirog’i?
Meni hayajonga soladi yana
Shamolning qo’shig’i, terak titrog’i.
Zamin jim uxlaydi, tushiga kirgan
Oq otli shahzoda qaytar iziga.
Ko’ylagi idragan yuragim bilan
Kim bo’lib ko’rinsam uning ko’ziga?
Qayda o’tiribdi tog’ oshgan olam,
Bunda qolgan faqat sado bergani:
Boyqush – karvonidan adashgan odam,
Chigirtka – kechaning chaqaloqlari…
* * *
Yo’llar qichqiradi shom quchog’ida,
Molini yoyadi kecha – savdogar.
Qartaygan tog’larning olis yog’ida
Qo’shig’in boshlaydi uysiz, darbadar.
Tun oyoq qoqmaydi.
O’zidan cho’chib,
Uyg’ongan osmonga tikiladi soy.
Ko’zimda chayqalgan daryoni kechib,
Oltin beshigini axtaradi oy.
Kim tikkan kashta bu ranglarni sirib,
Nimani farqlaydi qizil, qora, oq.
Kelib-ketargacha masofa yurib,
Men ham tilanganim bir hovuch tuproq…
Sog’inchday bir bahor yurakda qishlar,
Dunyoning kuzlari bilmaydi nega?
Menga o’xshaydimi sen ko’rgan tushlar,
Umrim o’xshab ketdi juda ham senga.
* * *
Uchqunlab tutashgan o’t borasida
Yuragim qizigan bir tandirga teng.
Onam qo’li bilan uy orasida
Oyoqyalang chopib non tashiyman men.
Boshimdan qiyqirib turnalar o’tar,
Peshonam yarqirab, yo’lday oshlandi.
Ammo, ammolarni butkul unutar,
Umrning isyoni qachon boshlandi?
Tutashgan o’tlarni o’yin ko’ribman,
Ona, suv urasan tandir, noningga.
Yonginangda men ham yonib turibman,
Rahming kelmaydimi mening jonimga?!
* * *
Quyoshni chorlaydi tonglar oqara,
Tog’larning boshiga bulutlar qo’nar.
Xudoyim baxtimga qo’ygan chegara –
Eng yaqin manzildek ko’ngling ko’rinar.
Sukutga to’lmasin bu billur saroy,
Ajdarho tishini ekdim atayin.
Eng katta og’riqqa qo’shilib olay,
Huzuringga yetgach yonishim tayin.
Diydorning iziga yo’llar begona,
Zamin aylanadi vaqtning izmida.
Kechagi tashvishlar tug’ilar yana
Fursatin sog’ingan bugun yuzida.
Ko’nglini so’rashga qo’li yetmagan
Ikkita yo’lchimiz – yo’li bir qadam.
Ko’lga tushgan toshdek jimib ketmagin,
Dunyoga ikki bor kelmaydi odam.
Erka orzularga yetmasin ozor,
Qizg’aldoq bargidek uchadi yodim.
Yo’l boshladim – yerdan quyoshgacha bor,
Sening ko’nglinggacha bo’lgan bir odim.
