Саҳифани буюк корейс шоири таваллудининг 485 йиллигига бағишлаймиз

   Буюк корейс шоири Чон Чҳолнинг адабий тахаллуси Сонган бўлиб, «Қайинли дарё» маъносини англатган. Чосон сулоласи девонида хизмат қилган. Унинг шеърлари корейс халқининг миллий қўшиқларига айланган. Чон Чҳол туғилган кун бутун миллат томонидан кенг нишонланади.

ЧОН ЧҲОЛ
ШЕЪРЛАР
Хуршид Даврон таржималари

Буюк корейс шоири Чон Чҳол тахминан 1536 йилнинг 18 декабрида (ой йили ҳисобига кўра 6 декабрда) туғилиб, 1594 йилнинг 7 февралида (ой йили ҳисобига кўра 1593 йилнинг 18 февралда) вафот этган. Тахаллуси Сонган бўлиб, «Қайинли дарё» маъносини англатган. Чосон сулоласи девонида хизмат қилган. Унинг шеърлари корейс халқининг миллий қўшиқларига айланган. Чон Чҳол туғилган кун бутун миллат томонидан кенг нишонланади.

Рус тилида шоирнинг исми-шарифи Чол Чхол тарзида берилгани учун мен ҳам «Қирқ ошиқ дафтари» китобида шу қабилда олган эдим. Яқинда (2008 йил сентабрида) Кореяга қилган сафаримда билдимки, шоирнинг исмини Чон Чҳол (яъни Х ўрнида Ҳ) тарзида бериш тўғри бўлар экан.

* * *

Денгиз тинди, соҳилда юрдим,
Сени кутдим — нега келмайсан?
Ой тоғ оша чиқди осмонга,
Сени кутдим — нега келмайсан?

Ахир сени қайда кутайин?
Сени қандай, айт, унутайин?

* * *

Юрагимдан ою юлдузни
Юлиб олиб осмонга отдим.
Ҳув, тўқсон лига чўзилган
Осмонда ой-юлдузим қотди…

Ойим ёнсин, юлдузим ёнсин,
Уни кўриб ёрим қувонсин…

* * *

Майли, гарчи битта оқ кўйлагим бор,
Мен уни яхшилаб ювиб оламан.
Қуёшнинг тиғида қуритиб як бор,
Дазмоллаб тонг пайти кийиб оламан.

Топ-тоза матонинг остидан бирдан
Кўтарилар қанот мисоли елкам…

* * *

Бир соя сирғалди сокин сув узра —
Кўприкдан ўтарди қари руҳоний.
«Юрмаган йўлинг-ку қолмаган, сўзла,
Тақдир қайга элтар ушбу он сени?»

Йўлидан тўхтамай чол менга шу дам
Осмонни кўрсатди ҳассаси билан…

* * *

Коммунгонинг бир торин чертдим —
У куйлади, фароғат бор деб…
Яна битта торини чертдим —
Мунг янгради, дил ёрга зор деб…

Токи фироқ бор экан, ёрим,
Ким айтар: ғам, ҳасрат бекор деб?..

* * *

Ёрим билан хайрлашар он
Куз шамоли сочарди хазон.
Мана, эриб кетди музу қор,
Гулларини уйғотди баҳор.

Қайғурарман: ҳеч дарак бермас —
Наҳот, энди у менга ёрмас?!

*  *  *

Кимсасиз йўл четида
Икки яланг тош Будда —
Шамоллар  сийпалар ўтади,
Чирмар ёмғир, қор бўрон.
Ҳавас қилсанг арзийди:
Уларга бегонадир
Бизни қийнаган ҳижрон.

*  *  *

Қаён элтмоқдасан бу юкни, бобо?
Кел, ёрдам берайин,
юкинг менга бер!
Мен ҳали навқирон, ҳали кучлиман,
Сенинг юкинг эса жудаям оғир,
Уни кўтарсам-да қушдек учаман.
Қарилик юкини кўтариб олиб,
Қаён кетмоқдасан етти букилиб?

   Buyuk koreys shoiri Chon Chholning adabiy taxallusi Songan bo’lib, «Qayinli daryo» ma’nosini anglatgan. Choson sulolasi devonida xizmat qilgan. Uning she’rlari koreys xalqining milliy qo’shiqlariga aylangan. Chon Chhol tug’ilgan kun butun millat tomonidan keng nishonlanadi.

CHON CHHOL
SHE’RLAR
Xurshid Davron tarjimalari

Buyuk koreys shoiri Chon Chhol taxminan 1536 yilning 18 dekabrida (oy yili hisobiga ko’ra 6 dekabrda) tug’ilib, 1594 yilning 7 fevralida (oy yili hisobiga ko’ra 1593 yilning 18 fevralda) vafot etgan. Taxallusi Songan bo’lib, «Qayinli daryo» ma’nosini anglatgan. Choson sulolasi devonida xizmat qilgan. Uning she’rlari koreys xalqining milliy qo’shiqlariga aylangan. Chon Chhol tug’ilgan kun butun millat tomonidan keng nishonlanadi.
Rus tilida shoirning ismi-sharifi Chol Chxol tarzida berilgani uchun men ham «Qirq oshiq daftari» kitobida shu qabilda olgan edim. Yaqinda (2008 yil sentabrida) Koreyaga qilgan safarimda bildimki, shoirning ismini Chon Chhol (ya’ni X o’rnida H) tarzida berish to’g’ri bo’lar ekan.

* * *

Dengiz tindi, sohilda yurdim,
Seni kutdim — nega kelmaysan?
Oy tog’ osha chiqdi osmonga,
Seni kutdim — nega kelmaysan?

Axir seni qayda kutayin?
Seni qanday, ayt, unutayin?

* * *

Yuragimdan oyu yulduzni
Yulib olib osmonga otdim.
Huv, to’qson liga cho’zilgan
Osmonda oy-yulduzim qotdi…

Oyim yonsin, yulduzim yonsin,
Uni ko’rib yorim quvonsin…

* * *

Mayli, garchi bitta oq ko’ylagim bor,
Men uni yaxshilab yuvib olaman.
Quyoshning tig’ida quritib yak bor,
Dazmollab tong payti kiyib olaman.

Top-toza matoning ostidan birdan
Ko’tarilar qanot misoli  yelkam…

* * *

Bir soya sirg’aldi sokin suv uzra —
Ko’prikdan o’tardi qari ruhoniy.
‘Yurmagan yo’ling-ku qolmagan, so’zla,
Taqdir qayga eltar ushbu on seni?’

Yo’lidan to’xtamay chol menga shu dam
Osmonni ko’rsatdi hassasi bilan…

* * *

Kommungoning bir torin chertdim —
U kuyladi, farog’at bor deb…
Yana bitta torini chertdim —
Mung yangradi, dil yorga zor deb…

Toki firoq bor ekan, yorim,
Kim aytar: g’am, hasrat bekor deb?..

* * *

Yorim bilan xayrlashar on
Kuz shamoli sochardi xazon.
Mana, erib ketdi muzu qor,
Gullarini uyg’otdi bahor.

Qayg’urarman: hech darak bermas —
Nahot, endi u menga yormas?!

*  *  *

Kimsasiz yo’l chetida
Ikki yalang tosh Budda —
Shamollar  siypalar o’tadi,
Chirmar yomg’ir, qor bo’ron.
Havas qilsang arziydi:
Ularga begonadir
Bizni qiynagan hijron.

*  *  *

Qayon eltmoqdasan bu yukni, bobo?
Kel, yordam berayin,
yuking menga ber!
Men hali navqiron, hali kuchliman,
Sening yuking esa judayam og’ir,
Uni ko’tarsam-da qushdek uchaman.
Qarilik yukini ko’tarib olib,
Qayon ketmoqdasan yetti bukilib?