Жаҳон Малик Хотундан қасида, ғазал, рубоий каби лирик жанрлардаги 14 минг байтдан ортиқ шеърларни ўз ичига олган улкан девон мерос қолган.  Давлатшоҳ Самарқандий унинг гўзаллиги, оқилалиги ва истеъдоди билан шаҳарда шуҳрат қозонганлиги, кўнгилларга ўт солувчи ҳассос шеърлари халқ ичида кенг тарқалганлигини айтиб ўтади.

Жаҳон Малик Хотун
РУБОИЛАР
Форсчадан Эргаш Очилов таржималари

   Оташнафас шоира Жаҳон Малик Хотун (ХIV аср) Шероз ҳокими Абу Исҳоқ Инжунинг акаси Жалолиддин Масъудшоҳнинг ёлғиз фарзанди эди. Отаси жуда бадавлат бўлиб, бутун бойлигини Озарбайжондан Шерозгача бўлган жойларда мадраса, хонақоҳ, работ ва карвонсаройлар қуришга сарфлаган. У ўлдирилгач, шоиртабиат, илму маърифат ҳомийси бўлган амакиси Абу Исҳоқ Инжу тарбиясида бўлади. Инжулар хонадони машҳур мутасаввиф шоир ва авлиё Абдуллоҳ Ансорий авлодидан эди. Бўлажак шоира ўз даврининг асосий илмларини эгаллайди, адабиётга муҳаббат қўйиб, шеърлар машқ қила бошлайди, саройдаги мушоираларда қатнашади. Жаҳон Малик Хотуннинг Убайд Зоконий билан мушоира ва мунозаралари, Хўжа Ҳофиз билан мусоҳабалари хусусида манбаларда қизиқарли маълумотлар сақланиб қолган. Давлатшоҳ Самарқандий унинг гўзаллиги, оқилалиги ва истеъдоди билан шаҳарда шуҳрат қозонганлиги, кўнгилларга ўт солувчи ҳассос шеърлари халқ ичида кенг тарқалганлигини айтиб ўтади.
Лекин тожу тахт талашишлари натижасида Абу Исҳоқ ўлдирилиб, Оли Музаффар ҳокимиятни қўлга киритади. Инжулар хонадони қувғинга учрайди. Шоиранинг эри – вазир Аминиддан Жаҳромий ҳам қатл қилинади, ёлғиз фарзанди Султон Бахт гўдаклигидаёқ вафот этади, қариндошлари турли томонларга тарқаб кетади.
Жаҳон Малик Хотундан қасида, ғазал, рубоий каби лирик жанрлардаги 14 минг байтдан ортиқ шеърларни ўз ичига олган улкан девон мерос қолган. Девоннинг асосий қисмини ғазал ва рубоий ташкил этиб, жумладан рубоийлари сони 357 та. Шоира девони 2002 йили илк бор Теҳронда нашр этилган.

1

Эй, сарв қадинг кўзимиз ичра унди,
Кўзларга юзингсиз қачон уйқу инди?!
Бу хаста кўнгилнинг сиррини ҳар ёққа
Кўз қорачиғи ёяр уялмай энди.

2

Шодлик эшиги бизга очиқдир бу кеча,
Ёр лутфу муруввати сочиқдир бу кеча.
Ёр қошига йўл топмади ҳаттоки сабо,
Жону дилимиз айтишади сир бу кеча.

3

Қўзғол, қани, боққа кирки, очилди гул,
Юзинг йўғида тилини ютди булбул.
Десам: “Аридек мунча менга ниш урасан?”
Дер: “Ниш учида асали ҳам бордир, бил”.

4

Ёрнинг гулдек юзини кўрсанг қани-ей!
Чўғдай лабидан бўса терсанг қани-ей!
Бир лаҳза висоли деб ғами растасида
Кўнглингни-да, жонингни-да берсанг қани-ей!

5

Тонг чоғида савсан ният қилди то
Тик қадди билан чаманга берса оро.
Мен лола каби юзини кўрдиму дедим:
“Куйганга яна ўт ура кўрманг асло”.

6

Ҳар сўзки, ёр ёдидан айру – у бод,
Хуррам дили ким бўлса ғамингдан дилшод.
Мен ёр ёдисиз ҳатто нафас олмайман,
Ёр бўлса мени айламагай асло ёд.

7

Дард ичра ўлай дедик, давони йўлла,
Бу бенаво қулларга навони йўлла.
Боқ: халқ ишига тушди тугун узра тугун,
Очмоққа уларни раҳнамони йўлла.

8

Чарх айланади – тинимни билмас бир он,
Аҳволини англайди унинг мард инсон.
Бечора нима ҳам қилсин – мендек у ҳам
Тақдир қўлида чарх уради саргардон.

9

Ишқинг аро бечора дилим бўлди-ю маст,
Зулфинг домига тушди бўлиб донапараст.
Бир бошқача боққани учун унга кўзинг,
Қошингга яқин бўлиш учун айлади қасд.

10

Бир лаҳза дилим ёр ғамидан холи эмас,
Ҳам ёр ғамидек ҳамдамидан холи эмас.
Мен ёр ғамидан нафас олурман ҳар дам,
Олдимми нафас, ёр дамидан холи эмас.

11

Кўзим кеча ёрга дерди айлаб жоду:
“Ҳажринг ғамидан тунлари йўқдир уйқу”.
Бугун ўша сўзни деб пушаймон бўлдим,
Эй, маст нима деганини билмайди-ку!..

12

Жуфтман ғамига, агарчи қулликда тоқ,
Киприк билан ер бағрини қилгайман чок.
Бу чарх жафосию рақиб жабри сабаб
Бир лаҳза хотиржам яшамоқ йўқ мутлоқ.

13

Кўзимга юзинг хаёли жо бўлди, жо,
Кўнглим бўлди сарв қадингга маъво.
Чўғдай шу лабингдан туташиб бир учқун,
Бағримда менинг бўлди аланга пайдо.

14

Дедим: “Бу жаҳон агар вафо қилгусидир,
Кўнглимдаги дардимга даво қилгусидир.
Бу чарху фалакка қара: ҳафта, ойда,
Не қилди-ю, нени муддао қилгусидир?”

15

Юз ранги сариқ гул каби ҳажрингда, санам,
Дардингда қачонгача чекай қайғу-алам?
Бечора сариқ гулга дедим: “Кўрдингми
Ўтказганини бизга фироқ қанча ситам?”

16

Тонг чоғида боққа кирдим – ухлатмади ғам,
Дер эди сариқ гулга қизил гул бу дам:
“Булбул-ку менинг қизил юзим ҳажрида қон,
Юзингни сариқ қилди сенинг қайси алам?”

17

Қайрилма қошинг худди ҳилолга ўхшар,
Ошиққа иши ранжу малолга ўхшар.
Ҳар иккиси бирга ўраб олмоқ бўлади,
Қочмоқ бўламан, аммо хаёлга ўхшар.

18

Зулфингга дилимнинг арзи ҳоли бордир,
Олам элидан ранжу малоли бордир.
Дедингки: “Ўралма икки зулфимга, дилим –
Васлини тилару хом хаёли бордир”.

19

Мен хастадан юзини ниҳон этгусидир,
Ўзига рақибни меҳрибон этгусидир.
Дедим: “Сира ишқингни этолмайман тарк”,
Шундан бери жонимни нишон этгусидир.

20

Дедимки: “Дилим сен каби ёр тутса эди,
Мен хаста қўлини ё нигор тутса эди.
Очса эдинг икки беқарор зулфингни,
Бечора бу дил токи қарор тутса эди”.

21

Дилтанг бўлаверма, жон жононга етар,
Бир куни дардинг-да дармонга етар.
Висол кунидан сира умидинг узма,
Ҳижрон туни ҳам охири поёнга етар.

22

Бечора дилим чарх ўқидан қон эмиш-ей,
Даврон ғамидан ҳоли паришон эмиш-ей.
Йиғлар фалак озори сабабли туну кун,
Дил иши жаҳонда оҳу афғон эмиш-ей.

23

Келди яна гулу булбулу фасли баҳор,
Тортар ўзига сув бўйию васли нигор.
Хуррам дили кимнинг бахт ёри бўлса,
Ғамгин дили кимнинг қошида бўлмаса ёр.

24

Булбул кўрдим боғда – қилар нолаю зор,
Фарёду фиғон чекар бамисли ярадор.
Дедим: “Нега гулзорни кўтардинг бошга?”
Дедики: “Гулимни кетди олиб аттор…”.

25

Дил чарху фалак жафосидан этгуси дод,
Ҳар лаҳза ғаму қайғусини қилди зиёд.
Бу чархи фалакдан нима келса кўрдик,
Келса яна кўраверамиз етса сабот…

26

Дилданми, фалакданми, фироқданми дейин,
Тоқ бўлди-ку тоқатим-да ҳар лаҳза сайин.
Келтирди фалак жафоси жонни лабга,
Ҳам дўсту яқинлар қилган макру ўйин.

27

Тонг чоғида гул кулиб деди: “Эй булбул,
Дунёни қачонгача ёқар бу ғулғул?
Бир кун кетаман сафар юкини боғлаб,
Қолсанг менга ўрганиб, унутиш мушкул…”

28

Юзинг боғида навбаҳордир доим,
Ҳар икки кўзинг масту хумордир доим.
Раҳм айла, мусаффо гулига табъимнинг –
Чарх жабри сабаб ҳамдами хордир доим.

29

Бу дунё ўзига берди оро гулдек,
Бор нима замин саҳнида зебо гулдек?
Қошида жаҳон гўзалларин ўлтирсанг,
Сенинг-да юзинг бўлади раъно гулдек.

30

Ёмғир каби бошим узра соч алвон гул,
Зеро, боғда юзин қилар пинҳон гул.
Келди-ю жаҳон боғига айш айлай деб,
Бўлди умри қисқалигидан гирён гул.

31

Ҳар қанчаки сен душмани жонсан, эй дил,
Жон хаста танимга бегумон сан, эй дил.
Кўп қилма ўзингнию мени андиша,
Ҳижронида топмасанг омон сан, эй дил.

32

Ё Раб, гуноҳим кечир қилиб лутфу карам,
Кетма назаримдан яна бир сония ҳам.
Мен кимману номимни ўзи ким тутади?
Мендан гуноҳу сендан эса лутфу карам.

33

Дардинг дастидан жонга етди дилим,
Ғамдан юз жон тўнини чок этди дилим.
Кўрди-ю жаҳон саҳнасида сарви равон,
Қаддинг дея ғам ичра чўкиб кетди дилим.

34

Чиройли кўзинг олди бир бора дилим,
Сабр кўйлагини қилди юз пора дилим.
Олмоқчи эди улуш висол давлатидан,
Бу орзусига етмади бечора дилим.

35

Кўз чашмасини қилгуси кўзинг равшан,
Қилгуси умид боғини юзинг гулшан.
Жанг айлагали фироқ билан совут йўқ,
Васл айлагали тинчликни бергил сан.

36

Дедим: “Сарвқад, биз сари бир айла хиром,
Ҳажрингда тупроқ бўлди банда тамом”.
Деди: “Киши бир кеча висолга етса,
Яхши ўтади, энди унинг умри мудом”.

37

Ишқингда қачонгача дилим саргардон?
Қайтар уни гар қўлингдан келса, жонон.
Дил қонини тўхтамай тўкарсан, эй кўз,
Дил айби нима – ўзинг биларсан пинҳон.

38

Қилдик қанча тўла қадаҳни холи,
Бизга насиб этмади дудоғинг боли.
Қўрқиб қолдим – ширин лабингга етмай
Жон берсам агар тутар лабинг уволи.

39

Кундан-кун ҳусну кўркинг ортгусидир,
Боққан сари кўзни ўзига тортгусидир.
Қозига этиб, дилимни қайтар дегали
Қозига дилим судраши қўрқитгусидир.

40

Бечора дилим хажрингда ғам кўрди,
Юзингдан узоқ кўзим мудом нам кўрди.
Ҳижронга чидаш агарда ғам келтирса,
Бечора дил олам ғамини жам кўрди.

41

Қон денгизини қилди равон кўзимдан,
Ёшимни оқизди ҳар замон кўзимдан.
Бу барчаси етмаган каби кетмайди
Ёрнинг юзи ёди ҳеч қачон кўзимдан.

42

Шамдек юзинг қошида мен парвона,
Сенсиз менга ҳар икки жаҳон бегона.
Дедингки: “Лабинг орзусига етказаман”.
Ваъдангни кутиб, ўлай дедим, жонона!

43

Ҳижрон ғамидан бўлди бутун қон бу кўзим,
Ҳажрида нима қилишни билмайман ўзим.
Жон ҳажри бўлар қаттиқ тандан дерлар,
Ҳижронзада дилга ўзи берсин-да тўзим.

44

Бечора дилим жондан узоққа тушди,
Бош айланиб, ишқ деган тузоққа тушди.
Ҳижрон дарди-ю, даврон ғуссасидан
Душман кишани қўлу оёққа тушди.

45

Ё Раб, менга покиза бир иймон бер,
Дардимга мурувватинг билан дармон бер.
Гўзаллар зулфидек паришон кўнглим,
Жам этгали кўнглимни бирор имкон бер.

46

Билмас инсофни ҳеч қачон нозли санам,
Жон кетди-ю, дил олди-ю, йўқ бош-да бу дам.
Энди эшиги олдидан ўтсам дейди:
“Ҳеч нарсасиз эшигимга келма сира ҳам!”

47

Гулдек юзига боқ – раънодан-раъно,
Қадди чаман ичра зебодан-зебо.
Бош қўйди қадидан уялиб сарв ерга,
Кўриб қадамини барнодан-барно.

48

Дил сендан ўзгага сира майл этмас,
Юзингни кўриш орзуси дилдан кетмас.
Тарк айлагиси йўқ ғаминг савдосини,
Ҳар қанча насиҳат этма, унга етмас.

49

Юзинг туриб ўзга юзга майл этмас дил,
Юзингни кўришдир орзуси ою йил.
Жон нега вужудим ичига киргандир
Излаб сени, бўлмаса висолга восил?!.

Jahon Malik Xotun
RUBOIYLAR
Forschadan Ergash Ochilov tarjimalari

Otashnafas shoira Jahon Malik Xotun (XIV asr) Sheroz hokimi Abu Ishoq Injuning akasi Jaloliddin Mas’udshohning yolg‘iz farzandi edi. Otasi juda badavlat bo‘lib, butun boyligini Ozarbayjondan Sherozgacha bo‘lgan joylarda madrasa, xonaqoh, rabot va karvonsaroylar qurishga sarflagan. U o‘ldirilgach, shoirtabiat, ilmu ma’rifat homiysi bo‘lgan amakisi Abu Ishoq Inju tarbiyasida bo‘ladi. Injular xonadoni mashhur mutasavvif shoir va avliyo Abdulloh Ansoriy avlodidan edi. Bo‘lajak shoira o‘z davrining asosiy ilmlarini egallaydi, adabiyotga muhabbat qo‘yib, she’rlar mashq qila boshlaydi, saroydagi mushoiralarda qatnashadi. Jahon Malik Xotunning Ubayd Zokoniy bilan mushoira va munozaralari, Xo‘ja Hofiz bilan musohabalari xususida manbalarda qiziqarli ma’lumotlar saqlanib qolgan. Davlatshoh Samarqandiy uning go‘zalligi, oqilaligi va iste’dodi bilan shaharda shuhrat qozonganligi, ko‘ngillarga o‘t soluvchi hassos she’rlari xalq ichida keng tarqalganligini aytib o‘tadi.
Lekin toju taxt talashishlari natijasida Abu Ishoq o‘ldirilib, Oli Muzaffar hokimiyatni qo‘lga kiritadi. Injular xonadoni quvg‘inga uchraydi. Shoiraning eri – vazir Aminiddan Jahromiy ham qatl qilinadi, yolg‘iz farzandi Sulton Baxt go‘dakligidayoq vafot etadi, qarindoshlari turli tomonlarga tarqab ketadi.
Jahon Malik Xotundan qasida, g‘azal, ruboiy kabi lirik janrlardagi 14 ming baytdan ortiq she’rlarni o‘z ichiga olgan ulkan devon meros qolgan. Devonning asosiy qismini g‘azal va ruboiy tashkil etib, jumladan ruboiylari soni 357 ta. Shoira devoni 2002 yili ilk bor Tehronda nashr etilgan.

1

Ey, sarv qading ko‘zimiz ichra undi,
Ko‘zlarga yuzingsiz qachon uyqu indi?!
Bu xasta ko‘ngilning sirrini har yoqqa
Ko‘z qorachig‘i yoyar uyalmay endi.

2

Shodlik eshigi bizga ochiqdir bu kecha,
Yor lutfu muruvvati sochiqdir bu kecha.
Yor qoshiga yo‘l topmadi hattoki sabo,
Jonu dilimiz aytishadi sir bu kecha.

3

Qo‘zg‘ol, qani, boqqa kirki, ochildi gul,
Yuzing yo‘g‘ida tilini yutdi bulbul.
Desam: “Aridek muncha menga nish urasan?”
Der: “Nish uchida asali ham bordir, bil”.

4

Yorning guldek yuzini ko‘rsang qani-ey!
Cho‘g‘day labidan bo‘sa tersang qani-ey!
Bir lahza visoli deb g‘ami rastasida
Ko‘nglingni-da, joningni-da bersang qani-ey!
5

Tong chog‘ida savsan niyat qildi to
Tik qaddi bilan chamanga bersa oro.
Men lola kabi yuzini ko‘rdimu dedim:
“Kuyganga yana o‘t ura ko‘rmang aslo”.

6

Har so‘zki, yor yodidan ayru – u bod,
Xurram dili kim bo‘lsa g‘amingdan dilshod.
Men yor yodisiz hatto nafas olmayman,
Yor bo‘lsa meni aylamagay aslo yod.

7

Dard ichra o‘lay dedik, davoni yo‘lla,
Bu benavo qullarga navoni yo‘lla.
Boq: xalq ishiga tushdi tugun uzra tugun,
Ochmoqqa ularni rahnamoni yo‘lla.

8

Charx aylanadi – tinimni bilmas bir on,
Ahvolini anglaydi uning mard inson.
Bechora nima ham qilsin – mendek u ham
Taqdir qo‘lida charx uradi sargardon.

9

Ishqing aro bechora dilim bo‘ldi-yu mast,
Zulfing domiga tushdi bo‘lib donaparast.
Bir boshqacha boqqani uchun unga ko‘zing,
Qoshingga yaqin bo‘lish uchun ayladi qasd.

10

Bir lahza dilim yor g‘amidan xoli emas,
Ham yor g‘amidek hamdamidan xoli emas.
Men yor g‘amidan nafas olurman har dam,
Oldimmi nafas, yor damidan xoli emas.

11

Ko‘zim kecha yorga derdi aylab jodu:
“Hajring g‘amidan tunlari yo‘qdir uyqu”.
Bugun o‘sha so‘zni deb pushaymon bo‘ldim,
Ey, mast nima deganini bilmaydi-ku!..
12

Juftman g‘amiga, agarchi qullikda toq,
Kiprik bilan yer bag‘rini qilgayman chok.
Bu charx jafosiyu raqib jabri sabab
Bir lahza xotirjam yashamoq yo‘q mutloq.

13

Ko‘zimga yuzing xayoli jo bo‘ldi, jo,
Ko‘nglim bo‘ldi sarv qadingga ma’vo.
Cho‘g‘day shu labingdan tutashib bir uchqun,
Bag‘rimda mening bo‘ldi alanga paydo.

14

Dedim: “Bu jahon agar vafo qilgusidir,
Ko‘nglimdagi dardimga davo qilgusidir.
Bu charxu falakka qara: hafta, oyda,
Ne qildi-yu, neni muddao qilgusidir?”

15

Yuz rangi sariq gul kabi hajringda, sanam,
Dardingda qachongacha chekay qayg‘u-alam?
Bechora sariq gulga dedim: “Ko‘rdingmi
O‘tkazganini bizga firoq qancha sitam?”

16

Tong chog‘ida boqqa kirdim – uxlatmadi g‘am,
Der edi sariq gulga qizil gul bu dam:
“Bulbul-ku mening qizil yuzim hajrida qon,
Yuzingni sariq qildi sening qaysi alam?”

17

Qayrilma qoshing xuddi hilolga o‘xshar,
Oshiqqa ishi ranju malolga o‘xshar.
Har ikkisi birga o‘rab olmoq bo‘ladi,
Qochmoq bo‘laman, ammo xayolga o‘xshar.

18

Zulfingga dilimning arzi holi bordir,
Olam elidan ranju maloli bordir.
Dedingki: “O‘ralma ikki zulfimga, dilim –
Vaslini tilaru xom xayoli bordir”.

19

Men xastadan yuzini nihon etgusidir,
O‘ziga raqibni mehribon etgusidir.
Dedim: “Sira ishqingni etolmayman tark”,
Shundan beri jonimni nishon etgusidir.
20

Dedimki: “Dilim sen kabi yor tutsa edi,
Men xasta qo‘lini yo nigor tutsa edi.
Ochsa eding ikki beqaror zulfingni,
Bechora bu dil toki qaror tutsa edi”.

21

Diltang bo‘laverma, jon jononga yetar,
Bir kuni darding-da darmonga yetar.
Visol kunidan sira umiding uzma,
Hijron tuni ham oxiri poyonga yetar.

22

Bechora dilim charx o‘qidan qon emish-ey,
Davron g‘amidan holi parishon emish-ey.
Yig‘lar falak ozori sababli tunu kun,
Dil ishi jahonda ohu afg‘on emish-ey.

23

Keldi yana gulu bulbulu fasli bahor,
Tortar o‘ziga suv bo‘yiyu vasli nigor.
Xurram dili kimning baxt yori bo‘lsa,
G‘amgin dili kimning qoshida bo‘lmasa yor.

24

Bulbul ko‘rdim bog‘da – qilar nolayu zor,
Faryodu fig‘on chekar bamisli yarador.
Dedim: “Nega gulzorni ko‘tarding boshga?”
Dediki: “Gulimni ketdi olib attor…”.

25

Dil charxu falak jafosidan etgusi dod,
Har lahza g‘amu qayg‘usini qildi ziyod.
Bu charxi falakdan nima kelsa ko‘rdik,
Kelsa yana ko‘raveramiz yetsa sabot…

26

Dildanmi, falakdanmi, firoqdanmi deyin,
Toq bo‘ldi-ku toqatim-da har lahza sayin.
Keltirdi falak jafosi jonni labga,
Ham do‘stu yaqinlar qilgan makru o‘yin.

27

Tong chog‘ida gul kulib dedi: “Ey bulbul,
Dunyoni qachongacha yoqar bu g‘ulg‘ul?
Bir kun ketaman safar yukini bog‘lab,
Qolsang menga o‘rganib, unutish mushkul…”
28

Yuzing bog‘ida navbahordir doim,
Har ikki ko‘zing mastu xumordir doim.
Rahm ayla, musaffo guliga tab’imning –
Charx jabri sabab hamdami xordir doim.

29

Bu dunyo o‘ziga berdi oro guldek,
Bor nima zamin sahnida zebo guldek?
Qoshida jahon go‘zallarin o‘ltirsang,
Sening-da yuzing bo‘ladi ra’no guldek.

30

Yomg‘ir kabi boshim uzra soch alvon gul,
Zero, bog‘da yuzin qilar pinhon gul.
Keldi-yu jahon bog‘iga aysh aylay deb,
Bo‘ldi umri qisqaligidan giryon gul.

31

Har qanchaki sen dushmani jonsan, ey dil,
Jon xasta tanimga begumon san, ey dil.
Ko‘p qilma o‘zingniyu meni andisha,
Hijronida topmasang omon san, ey dil.

32

Yo Rab, gunohim kechir qilib lutfu karam,
Ketma nazarimdan yana bir soniya ham.
Men kimmanu nomimni o‘zi kim tutadi?
Mendan gunohu sendan esa lutfu karam.

33

Darding dastidan jonga yetdi dilim,
G‘amdan yuz jon to‘nini chok etdi dilim.
Ko‘rdi-yu jahon sahnasida sarvi ravon,
Qadding deya g‘am ichra cho‘kib ketdi dilim.

34

Chiroyli ko‘zing oldi bir bora dilim,
Sabr ko‘ylagini qildi yuz pora dilim.
Olmoqchi edi ulush visol davlatidan,
Bu orzusiga yetmadi bechora dilim.

35

Ko‘z chashmasini qilgusi ko‘zing ravshan,
Qilgusi umid bog‘ini yuzing gulshan.
Jang aylagali firoq bilan sovut yo‘q,
Vasl aylagali tinchlikni bergil san.

36

Dedim: “Sarvqad, biz sari bir ayla xirom,
Hajringda tuproq bo‘ldi banda tamom”.
Dedi: “Kishi bir kecha visolga yetsa,
Yaxshi o‘tadi, endi uning umri mudom”.

37

Ishqingda qachongacha dilim sargardon?
Qaytar uni gar qo‘lingdan kelsa, jonon.
Dil qonini to‘xtamay to‘karsan, ey ko‘z,
Dil aybi nima – o‘zing bilarsan pinhon.

38

Qildik qancha to‘la qadahni xoli,
Bizga nasib etmadi dudog‘ing boli.
Qo‘rqib qoldim – shirin labingga yetmay
Jon bersam agar tutar labing uvoli.

39

Kundan-kun husnu ko‘rking ortgusidir,
Boqqan sari ko‘zni o‘ziga tortgusidir.
Qoziga etib, dilimni qaytar degali
Qoziga dilim sudrashi qo‘rqitgusidir.

40

Bechora dilim xajringda g‘am ko‘rdi,
Yuzingdan uzoq ko‘zim mudom nam ko‘rdi.
Hijronga chidash agarda g‘am keltirsa,
Bechora dil olam g‘amini jam ko‘rdi.

41

Qon dengizini qildi ravon ko‘zimdan,
Yoshimni oqizdi har zamon ko‘zimdan.
Bu barchasi yetmagan kabi ketmaydi
Yorning yuzi yodi hech qachon ko‘zimdan.

42

Shamdek yuzing qoshida men parvona,
Sensiz menga har ikki jahon begona.
Dedingki: “Labing orzusiga yetkazaman”.
Va’dangni kutib, o‘lay dedim, jonona!

43

Hijron g‘amidan bo‘ldi butun qon bu ko‘zim,
Hajrida nima qilishni bilmayman o‘zim.
Jon hajri bo‘lar qattiq tandan derlar,
Hijronzada dilga o‘zi bersin-da to‘zim.
44

Bechora dilim jondan uzoqqa tushdi,
Bosh aylanib, ishq degan tuzoqqa tushdi.
Hijron dardi-yu, davron g‘ussasidan
Dushman kishani qo‘lu oyoqqa tushdi.

45

Yo Rab, menga pokiza bir iymon ber,
Dardimga muruvvating bilan darmon ber.
Go‘zallar zulfidek parishon ko‘nglim,
Jam etgali ko‘nglimni biror imkon ber.

46

Bilmas insofni hech qachon nozli sanam,
Jon ketdi-yu, dil oldi-yu, yo‘q bosh-da bu dam.
Endi eshigi oldidan o‘tsam deydi:
“Hech narsasiz eshigimga kelma sira ham!”

47

Guldek yuziga boq – ra’nodan-ra’no,
Qaddi chaman ichra zebodan-zebo.
Bosh qo‘ydi qadidan uyalib sarv yerga,
Ko‘rib qadamini barnodan-barno.

48

Dil sendan o‘zgaga sira mayl etmas,
Yuzingni ko‘rish orzusi dildan ketmas.
Tark aylagisi yo‘q g‘aming savdosini,
Har qancha nasihat etma, unga yetmas.

49

Yuzing turib o‘zga yuzga mayl etmas dil,
Yuzingni ko‘rishdir orzusi oyu yil.
Jon nega vujudim ichiga kirgandir
Izlab seni, bo‘lmasa visolga vosil?!.