Журналдаги укаларим “бир аскардан шеърлар келгани”ни, уни ўқиб кўришимни сўрашди. Улар муаллиф билан танишлигимдан тамоман бехабар эканлар…

АСКАРНИНГ ШЕЪРЛАРИ
Усмон АЗИМ
Ўзбекистон халқ шоири

Алибекни яхши биламан. У адабиёт қадрланадиган оилада ўсиб унган. Бобоси ва отаси филология фанлари докторлари – таниқли одамлар. Шу сабаб бу йигитнинг адабиётга меҳр қўйиши мени ажаблантирмаган. У илк шеърларини менга кўтариб келганига ҳам тўрт-беш йил бўлди. Бу босиқ, камгап йигит шеър­лари ҳақидаги фикрларимни жиддий, оғринмай, дарс олаётгандай сидқидилдан тинглагани менга маъқул бўлган.

Унинг сизга тавсия қилинаётган шеър­лари менинг қўлимга келиб тушишига эса Алибекнинг алоқаси йўқ. Журналдаги укаларим “бир аскардан шеърлар келгани”ни, уни ўқиб кўришимни сўрашди. Улар муаллиф билан танишлигимдан тамоман бехабар эканлар.

Шеърларини ўқидим. Алибек шоир сифатида ўсибди. Юракдаги ҳис-ҳаяжонни сўзга кўчиришни уддалай бошлабди. Сатрлар эркин, табиий. Зўриқиш йўқ. Энди унинг шеърларини журналхонларга бемалол тавсия этсак бўлади. Алибек изланиш ва ўқиб-ўрганиш бир умрлик иш эканлигини ёдда тутса бўлди. Ўзини ўзи рад этиб ижод қилиш ҳам унга ҳамиша йўлдош бўлишини жуда истар эдим. Чунки ижодкор шу тарзда янгиланади.

Алибек АНВАРИЙ
ЮЛДУЗДАЙ ЖИМИРЛАР ҲАЁТ ЗИЙНАТИ
“Казармада ёзилган шеърлар”дан

***

Кутубхоначи қизга

Қуролдан бўшаган қўлларим ҳорғин,
Секин тақиллатар эшигингизни.
Майин жилмаясиз. Боқасиз ёрқин.
Кўргандай бўласиз қўшиғингизни.

Мен алик оламан. Ўтаман тўрга,
Жавонлар тирилар – энтикар сассиз.
Барча китобларни ёғдуга буркаб,
Қаршимда оловдай ёниб турасиз.

Токчадаги қизил – гул эмас, ҳаё,
Нафосат сирпанар қадамингизда.
Сўзласам, мўрчалар югурар гўё,
Чиннинг чиннисидай баданингизда!

Қаранг, саҳифалар аро гўзаллик!
Мана, менинг чала қолган изҳорим!
Мана, умрим учун буюк афзаллик:
Қалбимни пойига элтганим – ёрим!

Варақлар ичидан таралар ифор,
Мангу яшилликда товланар висол.
Фақат муҳаббатни тан олган баҳор
Йўлимга тўшалар пойандоз мисол.

Йўқ! Ўлиб бўлмайди бундай фараҳда,
Севинчлар карвони кетмайди изсиз.
Менинг кўнглим шу бир парча варақда,
Бир қошиқ қонимдан кечинг, ойимқиз!

Туш

1.

Тун. Казарма. Жимлик. Юз етмиш тўшак.
Юз етмиш хил ором. Яна шунча туш.
Жоним, ўнгимизда айрилиқ бешак,
Фақат тушда келар йўлларимиз дуч.

Зинҳор ўлчай олмас “Соғинч” деган сўз,
Адоғсиз туйғумнинг қулочларини.
Тополмам чоралар аро ташлаб кўз,
Уйғонмай яшашнинг иложларини.

Сафдошлар қолипдан кўчган ғишт мисол,
Юз етмиш хил ором. Яна шунча туш.
(Улар туш кўришни билмас, эҳтимол)
Мен-чи, кафтларингдан тутаман бахтхуш.

2.

Тугмадай ечилди бедор ҳисларим,
Кўнглимни кўтарди лаҳзалик эпкин.
Сабодай ўйнайди сочинг ислари,
Кипригинг юзимни сийпалар секин.

На қадар тирилдим! Беҳибўйгинам,
Ўнгимдан ортиқдир бу туш қиймати.
Сенинг кўзларингда, мушфиқрўйгинам,
Юлдуздай жимирлар ҳаёт зийнати.

Нелар сўйлаганим қолмаган ёдда,
Аммо табассуминг чиқмас эсимдан.
Сенинг оҳанг каби дилтортар, содда
Лутфинг меҳр бўлиб чўғланар зимдан.

Мана, ўзимизнинг қадрдон анҳор!
Ўқ янглиғ отилар ёмғир оқимга.
Ёмғирпўш остига чекинган изҳор
Ифордай қўшилиб кетар руҳимга!

3.

Тун. Казарма. Жимлик. Жами қуролдош
Гўё қўриб ётир лазиз тушимни.
Кулгичинг сеҳрига беролмай бардош,
Тушда ҳам йўқотдим ақлу ҳушимни.

Дудоқлар жўр бўлар шу он навога,
О, қўшиқ! Кечиргил… юрак қонмади.
…Посбон қичқиради: “Взвод, Тревога!!!”
Уйғонишдан бошқа чорам қолмади!

***

“Пайқамайди”, деб ўйлар шамол,
Кўз ёшимга туртиниб ўтди.
– У сезмайди, – деди, – телбаҳол. –
Жийда гуллар ифорин тутди.

“Шеър ёзайлик”, – имлар булутлар:
“Кўз ёшингга бўлай қофия…”
Гулдираклар кўнглимни қутлар,
Уфқ лавҳида синиқ ҳошия!

– Мени сез! – дер кескин манзара,
Саваланар бир четда ялпиз.
– Мени сез! – дер лаблари яра, –
Сезганимдек мен сени ёлғиз.

Тарновлардан оққан тарона,
Мунгига жўр бўлмоғим истар.
Юрагимга андуҳ парвона,
Қоғоз-қалам олмоққа қистар.

Бир сидрага сизилар борлиқ,
Бир мартага покланар қалбинг.
Мен кетаман бошимни олиб,
Мен кетаман, лаҳзалар… қалқинг!

Мен кетаман, ҳайрат ҳудуди,
Тургил ортда қолмоқликка шай!
Мен кетаман, лабингдан худди
Ҳеч нарсани пайқамагандай!

Интервью

Бу сигаретнинг ярмини
шамол чекди.
Бу орзунинг ярмига
армон тегди.

Бу тушларнинг ярмини
ҳижрон кўрди.
Бу давроннинг ярмини
соғинч сурди.

Бу ўйиннинг ярмидан
бошлади қисмат,
Бу умрнинг ярмини
яшади ғафлат.

Манба: «Ёшлик» журнали сайти

Jurnaldagi ukalarim “bir askardan she’rlar kelgani”ni, uni o‘qib ko‘rishimni so‘rashdi. Ular muallif bilan tanishligimdan tamoman bexabar ekanlar…

ASKARNING SHE’RLARI
Usmon AZIM
O‘zbekiston xalq shoiri

Alibekni yaxshi bilaman. U adabiyot qadrlanadigan oilada o‘sib ungan. Bobosi va otasi filologiya fanlari doktorlari – taniqli odamlar. Shu sabab bu yigitning adabiyotga mehr qo‘yishi meni ajablantirmagan. U ilk she’rlarini menga ko‘tarib kelganiga ham to‘rt-besh yil bo‘ldi. Bu bosiq, kamgap yigit she’r­lari haqidagi fikrlarimni jiddiy, og‘rinmay, dars olayotganday sidqidildan tinglagani menga ma’qul bo‘lgan.

Uning sizga tavsiya qilinayotgan she’r­lari mening qo‘limga kelib tushishiga esa Alibekning aloqasi yo‘q. Jurnaldagi ukalarim “bir askardan she’rlar kelgani”ni, uni o‘qib ko‘rishimni so‘rashdi. Ular muallif bilan tanishligimdan tamoman bexabar ekanlar.

She’rlarini o‘qidim. Alibek shoir sifatida o‘sibdi. Yurakdagi his-hayajonni so‘zga ko‘chirishni uddalay boshlabdi. Satrlar erkin, tabiiy. Zo‘riqish yo‘q. Endi uning she’rlarini jurnalxonlarga bemalol tavsiya etsak bo‘ladi. Alibek izlanish va o‘qib-o‘rganish bir umrlik ish ekanligini yodda tutsa bo‘ldi. O‘zini o‘zi rad etib ijod qilish ham unga hamisha yo‘ldosh bo‘lishini juda istar edim. Chunki ijodkor shu tarzda yangilanadi.

Alibek ANVARIY
YULDUZDAY JIMIRLAR HAYOT ZIYNATI
“Kazarmada yozilgan she’rlar”dan

Alibek Anvariy 1994 yili Surxondaryo viloyatining Boysun tumanida tug‘ilgan. O‘zbekiston Milliy universtining jurnalistika fakultetini tamomlagan. She’rlari O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi tashabbusi bilan chop etilgan “Biz istiqlol farzandlarimiz” nomli yoshlar bayoziga kiritilgan.

***

Kutubxonachi qizga

Quroldan bo‘shagan qo‘llarim horg‘in,
Sekin taqillatar eshigingizni.
Mayin jilmayasiz. Boqasiz yorqin.
Ko‘rganday bo‘lasiz qo‘shig‘ingizni.

Men alik olaman. O‘taman to‘rga,
Javonlar tirilar – entikar sassiz.
Barcha kitoblarni yog‘duga burkab,
Qarshimda olovday yonib turasiz.

Tokchadagi qizil – gul emas, hayo,
Nafosat sirpanar qadamingizda.
So‘zlasam, mo‘rchalar yugurar go‘yo,
Chinning chinnisiday badaningizda!

Qarang, sahifalar aro go‘zallik!
Mana, mening chala qolgan izhorim!
Mana, umrim uchun buyuk afzallik:
Qalbimni poyiga eltganim – yorim!

Varaqlar ichidan taralar ifor,
Mangu yashillikda tovlanar visol.
Faqat muhabbatni tan olgan bahor
Yo‘limga to‘shalar poyandoz misol.

Yo‘q! O‘lib bo‘lmaydi bunday farahda,
Sevinchlar karvoni ketmaydi izsiz.
Mening ko‘nglim shu bir parcha varaqda,
Bir qoshiq qonimdan keching, oyimqiz!

Tush

1.

Tun. Kazarma. Jimlik. Yuz yetmish to‘shak.
Yuz yetmish xil orom. Yana shuncha tush.
Jonim, o‘ngimizda ayriliq beshak,
Faqat tushda kelar yo‘llarimiz duch.

Zinhor o‘lchay olmas “Sog‘inch” degan so‘z,
Adog‘siz tuyg‘umning qulochlarini.
Topolmam choralar aro tashlab ko‘z,
Uyg‘onmay yashashning ilojlarini.

Safdoshlar qolipdan ko‘chgan g‘isht misol,
Yuz yetmish xil orom. Yana shuncha tush.
(Ular tush ko‘rishni bilmas, ehtimol)
Men-chi, kaftlaringdan tutaman baxtxush.

2.

Tugmaday yechildi bedor hislarim,
Ko‘nglimni ko‘tardi lahzalik epkin.
Saboday o‘ynaydi soching islari,
Kipriging yuzimni siypalar sekin.

Na qadar tirildim! Behibo‘yginam,
O‘ngimdan ortiqdir bu tush qiymati.
Sening ko‘zlaringda, mushfiqro‘yginam,
Yulduzday jimirlar hayot ziynati.

Nelar so‘ylaganim qolmagan yodda,
Ammo tabassuming chiqmas esimdan.
Sening ohang kabi diltortar, sodda
Lutfing mehr bo‘lib cho‘g‘lanar zimdan.

Mana, o‘zimizning qadrdon anhor!
O‘q yanglig‘ otilar yomg‘ir oqimga.
Yomg‘irpo‘sh ostiga chekingan izhor
Iforday qo‘shilib ketar ruhimga!

3.

Tun. Kazarma. Jimlik. Jami quroldosh
Go‘yo qo‘rib yotir laziz tushimni.
Kulgiching sehriga berolmay bardosh,
Tushda ham yo‘qotdim aqlu hushimni.

Dudoqlar jo‘r bo‘lar shu on navoga,
O, qo‘shiq! Kechirgil… yurak qonmadi.
…Posbon qichqiradi: “Vzvod, Trevoga!!!”
Uyg‘onishdan boshqa choram qolmadi!

***

“Payqamaydi”, deb o‘ylar shamol,
Ko‘z yoshimga turtinib o‘tdi.
– U sezmaydi, – dedi, – telbahol. –
Jiyda gullar iforin tutdi.

“She’r yozaylik”, – imlar bulutlar:
“Ko‘z yoshingga bo‘lay qofiya…”
Guldiraklar ko‘nglimni qutlar,
Ufq lavhida siniq hoshiya!

– Meni sez! – der keskin manzara,
Savalanar bir chetda yalpiz.
– Meni sez! – der lablari yara, –
Sezganimdek men seni yolg‘iz.

Tarnovlardan oqqan tarona,
Mungiga jo‘r bo‘lmog‘im istar.
Yuragimga anduh parvona,
Qog‘oz-qalam olmoqqa qistar.

Bir sidraga sizilar borliq,
Bir martaga poklanar qalbing.
Men ketaman boshimni olib,
Men ketaman, lahzalar… qalqing!

Men ketaman, hayrat hududi,
Turgil ortda qolmoqlikka shay!
Men ketaman, labingdan xuddi
Hech narsani payqamaganday!

Intervyu

Bu sigaretning yarmini
shamol chekdi.
Bu orzuning yarmiga
armon tegdi.

Bu tushlarning yarmini
hijron ko‘rdi.
Bu davronning yarmini
sog‘inch surdi.

Bu o‘yinning yarmidan
boshladi qismat,
Bu umrning yarmini
yashadi g‘aflat.

Manba: “Yoshlik” jurnali sayti