Энанинг кўнглида «у тирик» деган сўз ҳар дақиқада жаранглаб турарди. Йиллар ўтди. Бир куни қишлоқдагилар урушдан қайтмаган Бектемир учун унга марака ўтказишга келишиб, энадан рухсат сўрашди. Эна «дод» солиб йиғлади. «Менинг ўғлим тирик, у ҳали келади», деди..
МЕНИНГ ЎҒЛИМ ТИРИК…
Рамазон Ашуров
Рамазон Ашур 1960 йилда Бойсун туманида туғилган. ТошДУнинг журналистика факультетини тугатган. «Кўзгу» телевидениеси директори, Сурхондарё вилоят ҳокимлиги матбуот котиби, «Сурхон тонги» газетаси бош муҳаррири,Самарқанддаги «Афросиёб ПРЕСС» газетасининг масъул котиби вазифаларида ишлаган. Шеърлари, мақолалари республика матбуотларида мунтазам чоп этилади.»Юрагимда битиксан,Ватан» шеърий тўплами нашр этилган.
Бизнинг бугунги ёруғ кунимиз учун жон фидо қилганларга бағишлайман
Миллионлаб кишиларнинг ёстиғини қуритган номинг ўчгур урушнинг сўнги кунлари эди. Юртимизнинг тоғли қишлоғида яшаётган Ойсулув эна кўзининг оқу-қораси, яккаю ягона фарзанди Бектемирнинг қайтишини кутиб яшарди. Аста-секин урушга кетганлар қайтиб кела бошлади. Кимдир қўлидан, кимдир оёғидан ажраган, боши бинт билан ўраб ташланган ярадорларни итиқлик билан кутаётганлар, жигаргўшаларини йиғлаб қарши олишарди. Лекин афсуски, Ойсулув энанинг Бектемири ҳақида ҳеч ким лом-лим демасди.
Эна кутди. Эртадан кеч кутди. Қора хат келди, барибир кутди. Бутун қишлоқ Бектемирни ўлдига чиқарди, эна барибир кутаверди.
Энанинг кўнглида «у тирик» деган сўз ҳар дақиқада жаранглаб турарди. Йиллар ўтди. Бир куни қишлоқдагилар урушдан қайтмаган Бектемир учун унга марака ўтказишга келишиб, энадан рухсат сўрашди. Эна «дод» солиб йиғлади. «Менинг ўғлим тирик, у ҳали келади», деди…
Йилларни йиллар қувиб келаверишди. Энанинг кўзларида ёш қуриб, охири кўрмай қолди. Барибир эна бир амаллаб уйи қошидаги қайроғочга суянганча кутаверди.
Орадан ўттиз йил ўтди. Эна ҳамон ўша қайроғочга суянганча ўғлини кутарди. Бир кун бутун қишлоқ қий чувга тўлиб кетди. «Бектемир тирик экан, у келди» деган овоз янгиради. Бу овозни эна ҳам эшитди.
Бутун қишлоқ Бектемир билан бирга тепаликда ёлғиз яшаётган эна томонга чопдилар. Кайроғочга суянган энанинг тизалари қалтираб, аста ерга чўккалади. Юраги ҳалпиқиб нафас олиши қийинлашди. Бектемир энкайиб энани бағрига босди. Бу ҳолатни кўриб турган жамоат тошдек қотди. Энанинг лаблари секин қимирлаб «менинг ўғлим тирик» деди холос. Эна, ўғлининг қўлида омонатини топширди…
Бектемирнинг овози бутун қишлоқни тутди. «Эна, ўлманг эна, ахир мен тирик келдимку. Мен ўлгандим, хотирамни йўқотгандим, кимлигимни билмасдан дунёни айландим. Лекин кимдир мени кутаётганини ҳар қадамда ҳис қилиб турардим, эна. Бу сиз эдингиз эна. Мени ташлаб кетманг, мана мен келдимку эна, кўзингизни очинг, мен сизни деб келдим эна.
Эҳ, номинг ўчсин уруш ўттиз йилдан кейин ҳам одам ўлдирасанми?» Бектемирнинг овози бутун қишлоқ бўйлаб жаранглади. Ҳамма йиғлади. Ҳамма урушнинг кулфатларини айтиб йиғлади. Ўттиз йил ўтиб ҳам…
Мен бўлиб ўтган бу воқеани эшитганимга ҳам ўттиз йилдан ошди. Ҳар гал эсимга тушганида юрагим ларзага келади. Бутун вужудим қалтирайди.
MENING O’G’LIM TIRIK…
Ramazon Ashurov
Ramazon Ashur 1960 yilda Boysun tumanida tug’ilgan. ToshDUning jurnalistika fakul`tetini tugatgan. «Ko’zgu» televideniesi direktori, Surxondaryo viloyat hokimligi matbuot kotibi, «Surxon tongi» gazetasi bosh muharriri,Samarqanddagi «Afrosiyob PRESS» gazetasining mas’ul kotibi vazifalarida ishlagan. She’rlari, maqolalari respublika matbuotlarida muntazam chop etiladi.»Yuragimda bitiksan,Vatan» she’riy to’plami nashr etilgan.
Bizning bugungi yorug’ kunimiz uchun jon fido qilganlarga bag’ishlayman
Millionlab kishilarning yostig’ini quritgan noming o’chgur urushning so’ngi kunlari edi. Yurtimizning tog’li qishlog’ida yashayotgan Oysuluv ena ko’zining oqu-qorasi, yakkayu yagona farzandi Bektemirning qaytishini kutib yashardi. Asta-sekin urushga ketganlar qaytib kela boshladi. Kimdir qo’lidan, kimdir oyog’idan ajragan, boshi bint bilan o’rab tashlangan yaradorlarni itiqlik bilan kutayotganlar, jigargo’shalarini yig’lab qarshi olishardi. Lekin afsuski, Oysuluv enaning Bektemiri haqida hech kim lom-lim demasdi.
Ena kutdi. Ertadan kech kutdi. Qora xat keldi, baribir kutdi. Butun qishloq Bektemirni o’ldiga chiqardi, ena baribir kutaverdi.
Enaning ko’nglida «u tirik» degan so’z har daqiqada jaranglab turardi. Yillar o’tdi. Bir kuni qishloqdagilar urushdan qaytmagan Bektemir uchun unga maraka o’tkazishga kelishib, enadan ruxsat so’rashdi. Ena «dod» solib yig’ladi. «Mening o’g’lim tirik, u hali keladi», dedi…
Yillarni yillar quvib kelaverishdi. Enaning ko’zlarida yosh qurib, oxiri ko’rmay qoldi. Baribir ena bir amallab uyi qoshidagi qayrog’ochga suyangancha kutaverdi.
Oradan o’ttiz yil o’tdi. Ena hamon o’sha qayrog’ochga suyangancha o’g’lini kutardi. Bir kun butun qishloq qiy chuvga to’lib ketdi. «Bektemir tirik ekan, u keldi» degan ovoz yangiradi. Bu ovozni ena ham eshitdi.
Butun qishloq Bektemir bilan birga tepalikda yolg’iz yashayotgan ena tomonga chopdilar. Kayrog’ochga suyangan enaning tizalari qaltirab, asta yerga cho’kkaladi. Yuragi halpiqib nafas olishi qiyinlashdi. Bektemir enkayib enani bag’riga bosdi. Bu holatni ko’rib turgan jamoat toshdek qotdi. Enaning lablari sekin qimirlab «mening o’g’lim tirik» dedi xolos. Ena, o’g’lining qo’lida omonatini topshirdi…
Bektemirning ovozi butun qishloqni tutdi. «Ena, o’lmang ena, axir men tirik keldimku. Men o’lgandim, xotiramni yo’qotgandim, kimligimni bilmasdan dunyoni aylandim. Lekin kimdir meni kutayotganini har qadamda his qilib turardim, ena. Bu siz edingiz ena. Meni tashlab ketmang, mana men keldimku ena, ko’zingizni oching, men sizni deb keldim ena.
Eh, noming o’chsin urush o’ttiz yildan keyin ham odam o’ldirasanmi?» Bektemirning ovozi butun qishloq bo’ylab jarangladi. Hamma yig’ladi. Hamma urushning kulfatlarini aytib yig’ladi. O’ttiz yil o’tib ham…
Men bo’lib o’tgan bu voqeani eshitganimga ham o’ttiz yildan oshdi. Har gal esimga tushganida yuragim larzaga keladi. Butun vujudim qaltiraydi.
