İklil Kurban. Taşkentçiler

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

İklil Kurban
TAŞKENTÇİLER
(Bu yazı, GÖKBAYRAK Dergisi, Eylül-Ekim 2003 Tarihli, 55. Sayısında basılmıştır)

Doğu Türkistan’ın yakın çağ tarihinde, Taşkentçiler olarak bilinen, yönetim ve eğitim işleriyle uğraşmış birçok kişinin adı karşımıza çıkar. Bu Taşkentçiler kimlerdi, konusuna girmeden önce, onları doğuran devri anlatayım. Bu devir, Şın Şisey Devri’dir. Şın Şisey Devri (1933-1943) : Bilindiği gibi XX. yüzyılın başıyla beraber başlayan imparatorluklardaki sarsıntılar, Çin İmparatorluğuna yabancı müdahalesini beraberinde getirir. Uzak Doğuda Japonya 1931’de Çin’den Mançurya’yı kendi egemenliğine alır. Batıda ise Rusya, İşgal ettiği Batı Türkistan üzerinden Doğu Türkistan’ı etkisi altına alır. Davomini o'qish

Anqara jangining 610 yilligi oldidan. Abdullah Turhal. Ankara Meydan Muharebesi.

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

muhoraba

Erta — 28 iyul kuni Amir Temur bilan Sulton Boyazid o’rtasida yuz  bergan tarixiy muhoraba — Anqara jangi bo’lib o’tganiga 610 yil to’ladi. Men bir oycha oldin bu jangga bag’ishlangan matnlarni e’lon qilgan edim. Bugun sizga ushbu jangga bag’ishlangan turk olimi Abdullah Turhalning «Ankara Meydan Muharebesi» asarini taqdim etmoqchiman. Bu tarixiy hodisaga turklar nigohi orqali ham nazar  tashlasak. Davomini o'qish

1 2

Yoqub Umaro’g’li. O’n dollar. Hikoya

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

yakub bey
Ёқуб Далиумарўғли (Yakup Deliömeroğlu) 1966 йили Туркиянинг Чанкири-Шабанозу шаҳрида туғилган. Анқара университетини битирган. Анқара университетининг ветенария факультетини, Соғлик билимлари институтининг докторантурасини тамомлаган. Davomini o'qish

Annaquli Nurmammed. «Sevgi» kitobidan she’rlar.

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

annaquli

Машҳур туркман ёзувчиси адиби Аннақули Нурмаммедни мен энг аввало романнавис адиб сифатида билардим. Унинг «Ўғиз юрти»,»Чархи фалак»,»Нуҳ тўфони»,»Буюк кўчув» ва бошқа романлари дунёнинг жуда кўп тилларига таржима қилинган. Кейин «Гўрўғлиси»ни ўқиб,уни тажрибали туркшунос олим сифатида танидим. Бугун эса Аннақули Нурмаммед шеърларини сизга тақдим этиш билан адиб ижодининг яна бир қиррасини кўрсатмоқ истадим.
Davomini o'qish

Nozim Hikmat. Ikki she’r

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

08
Илк асарларида лирик ва эпик жанрни омухта қилган Нозим Ҳикмат, «Шайх Бадриддин достони» билан девон (классик) шеърияти, халқ оҳанглари ва модерн шеър унсурлари асосида ўзига хос янги бир услубни қўллади. Нозим Ҳикматни «давр билан ҳамнафас шоир», шеъриятини эса маълум маънода «тарих китоби» ёхуд ўзининг ҳаёт тарихи десак янглишмаймиз. Davomini o'qish

Ibrohim Haqqul. Ma’rifat-la boqiy so’z (Fuzuliy)

Muallif Adib: Tasavvuf tarixi, va adabiyoti, Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

fuzuli

«Фузулий ватандан узоқда дунёга келди. Ватанни ватаннинг сўзларидан топди. Тилда ватан топиб, бутун умри бўйи ватандан ватанга боқа-боқа кун кечирди», дейди озарбойжонлик олим Комил Валиев. Бу оғир қисмат, эҳтимолки Фузулийнинг шоир бўлиб туғилиши ва сўнгги нафасигача шоир бўлиб яшашини таъминлаган дард ва ҳасратдир. Davomini o'qish

Ramiz Ravshan she’rlaridan yangi tarjimalar.

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

рамиз равшан

Рамиз Равшан (Ramiz Rövşən Məmmədəli oğlu) таниқли озарбайжон шоири. У 1946 йилнинг 16 декабрида Бокуда туғилган. Озарбайжон Давлат Университетининг филология факультетида, Москвада Олий сценарийнавислар курсида таълим олган. Унинг сценарийлари асосида ўнлаб бадиий фильмлар тасвирга олинган.
Рамиз Равшан йигирмадан ортиқ шеърий китоблар муаллифи,унинг шеърлари дунёнинг кўплаб тилларига таржима қилинган.
Тўрт кунча аввал саҳифамизда Рамиз Равшаннинг шеърларидан қилинган таржималарни эълон қилган эдик. Davomini o'qish

Mashur turk shoiri Abdurrahim Karakoch vafot etti.

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

korakoch

Kecha mashhur turk shoiri Abdurrahim Korakoch uzoq xastalikdan keyin vafot etdi.Shoir va yazar sifatida nom chiqargan Abdurrahim Korakoch 1932 yılda Kahramanmarash yaqinidagi Ekinozu (Ekinözü) qishlog’ida dunyoga kelgan va juda erta she’r yozishni boshlagan. Shu paytgacha uning juda ko’plab she’riy va nasriy kitoblari nashr etilgan. Shu jumladan, Hasan’a Mektuplar (1965), Hasan’a Mektuplar ve Haberler Bülteni (1967), El Kulakta (1969), Bütün Şiirleri (1973), Vur Emri (1975), Kan Yazısı (1978), Şiirler (1981), Suları Islatamadım (1988), Dosta Doğru (1988), Gökçekimi (1991) nomli she’riy, Düşünce Yazıları (1990), Beşinci Mevsim (1990) nomli nasriy kitoblari chop etilgan. Davomini o'qish

O’zbek shoiri Rauf Parfi O’zturkning she’r dunyosi

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati, Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

rauf parfi

ÖZBEK ŞAİRİ RAUF PARFİ ÖZTÜRK’ÜN ŞİİR DÜNYASI
Abide Fayzullayeva

Gülistan Devlet Üniversitesi, Özbek Edebiyatı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi, Gülistan,Özbekistan.

Yirminci yüzyılın seksenli yıllarında gelişen Türk postmodern şiirinin numuneleri, Türk şiirinin gelişiminden haber vermektedir. Nitekim “Postmodern şiirde geleneksel nazımdan  farklı olarak, sanatsallık, sembollü ifade, kelimeye saykal vermekten (sözleri cilalamaktan) daha ziyade duygu ve düşünceler arasındaki uygunluğu gizlemenin üstün olduğu, daha da net söyleyecek olursak, mevhumluğun (belirsizliğin) öncülük etmesi söz konusudur”1.
Davomini o'qish

Ersin Teres. Turkiy tilning sulton shoiri: Husayn Boyqaro

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati, Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

baykara

Ersin Teres

Doğu Türkçesinin Sultan Şairi: Hüseyin Baykara

Edebiyat deryamızın müstesna dimağları arasında sultan-ı şuara diye nitelendirebileceğimiz pek çok isim olduğu gibi hükümdar olup şiir iklimlerinde at koşturan şahsiyetler de vardır. Bu şahsiyetlere daha çok Batı Türkçesi alanında rastlarız ya da daha çok Batı Türkçesiyle eserler teşekkül ettirenleri biliriz. Bu edebi hükümdarlar arasında Muradî mahlaslı II. Murad’ı, Avnî mahlaslı Fatih Sultan Mehmet’i, Adlî mahlaslı II. Bayezid’i, Muhibbî mahlaslı Kanuni Sultan Süleyman’ı, Adnî mahlaslı Sultan III. Mehmed’i, Bahtî mahlaslı I. Ahmed’i, Farisî mahlaslı II. Osman’ı, Necib mahlaslı III. Ahmed’i, Cihangir mahlaslı III. Mustafa’yı ve İlhamî mahlaslı III. Selim’i saymak mümkündür. Davomini o'qish

Abdulla Qodiriy ve Özbek Romanının Doğuşu

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati, Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

qodiriy

Aziz Merhan

Abdulla Qodiriy ve Özbek Romanının Doğuşu
(138 • Türkiyat Araştırmaları Dergisi )

Çarlık Rusyasının Türkistan’ı işgali devrinde, özellikle 1910’dan sonraki yıllarda varlık göstermeye başlayan türlerden biri romandır. Kısa hikâyeler için kullanıldığı için önce kavram,1920’li yıllarda ise Abdulla Qodiriy’nin tarihsel romanlarıyla tür olarak Özbeklerin yaşamına girer. Bundan dolayı 44 yıl gibi kısa bir ömür yaşamış olan Qodiriy, bu türün Özbekistan’daki öncüsü kabul edilmekte, onun etkisi günümüzde bile genç kuşakları roman yazmaya teşvik etmektedir.
Davomini o'qish