Етмишинчи йилларнинг бошида машҳур турк шоири Фозил Ҳусни Доғларжа бир ёш шоир шеърларини ўқиб чиққач,ҳайратга тушиб,сўраган экан: «Бу одам тирикми,борми?». Айтибдиларки: «Бор,соғ-саломат». Турк шоири яна-да ҳайратланиб,айтган экан: «Сизларда (СССРни назарда тутган) асл шоирларни ё қатл,ё қатағон этадилар? Нега ўлдирмадилар,ахир,бу одам ҳақиқий шоир-ку!».
Фозил Ҳусни Доғларжа ўқиган шеърларнинг муаллифи озарбайжон шоири Рамиз Равшан эди.
Рамиз Равшан (Ramiz Rövşən) таниқли озарбайжон шоири. У 1946 йилнинг 16 декабрида Бокуда туғилган. Озарбайжон Давлат Университетининг филология факультетида, Москвада Олий сценарийнавислар курсида таълим олган. Унинг сценарийлари асосида ўнлаб бадиий фильмлар тасвирга олинган.
Рамиз Равшан йигирмадан ортиқ шеърий китоблар муаллифи,унинг шеърлари дунёнинг кўплаб тилларига таржима қилинган.
Рамиз Равшан
ШЕЪРЛАР
Хуршид Даврон таржималари
ШОИР БЎЛМОҚ
Сўлмасга
Бироз қуёш,бироз ҳаво,
Бироз ёғиш* бўлмоқ бу,
Бироз оғоч,бироз уя,
Бироз-да қуш бўлмоқ бу.
Бироз кеча,бироз кўча,
Бироз дала бўлмоқ бу,
Бироз жавон,бироз қари,
Бироз бола бўлмоқ бу.
Бироз ўзга,бироз қардош,
Бироз таниш бўлмоқ бу.
Бироз қўшиқ,бироз дуо,
Бироз қарғиш бўлмоқ бу.
Бироз севги,бироз гуноҳ,
Бироз савоб бўлмоқ бу,
Бироз шубҳа,бироз савол,
Бироз жавоб бўлмоқ бу.
Бироз эрта,бироз бугун,
Бироз сабоҳ бўлмоқ бу,
Бироз кофир,бироз мўмин,
Бироз Оллоҳ бўлмоқ бу.
*ёғиш — ёмғир
* * *
Булут каби ўлсанг –
Бир ёз ёғишида.
Умид каби ўлсанг –
Бир қиз боқишида.
Бир ел қанотида
Япроқ каби ўлсанг.
Бир қабр олдида
Тупроқ каби ўлсанг.
Бир гул каби ўлсанг –
Бир гулдон ичинда.
Булбул каби ўлсанг –
Бир ҳижрон ичинда.
Бир сас каби ўлсанг –
Бир кар қулоғинда.
Бир сўз каби ўлсанг –
Бир гунг дудоғинда.
Кундан–кунга ўлсанг,
Дона–дона ўлсанг,
Ўлганча тирилсанг,
Сўнг яна ўлсанг.
БИР САҲАР УЙҚУДАН ТУРИБ…
Бир саҳар уйқудан туриб
Ўзингни ушоқ* кўрасан,
Кўрасан,ҳамма уйдадир,
Ўлганларни соғ кўрасан.
…Қочиб кетар деб қўрқасан,
Эшикни беклаб келасан,
Қайтиб кириб ичкарида
Янги бир қўноқ кўрасан.
Кўрасанки,ул қўноқнинг
Бошдин-оёғи қоп-қора.
Ундан бошқа ҳаммасининг
Уст-бошини оқ кўрасан.
Панжарадан ичкарига
Нур ёғдирар хира кундуз,
Ичкарида — бўм-бўшликда
Ёнган бир чироқ кўрасан.
Ўчирасан ул чироқни —
Бари бирдан йўққа чиқар…
Хонангда бир қора қалам,
Ёлғиз оқ вароқ кўрасан.
* Ушоқ — бола
Yetmishinchi yillarning boshida mashhur turk shoiri Fozil Husni Dog’larja bir yosh shoir she’rlarini o’qib chiqqach, hayratga tushib,so’ragan ekan: «Bu odam tirikmi,bormi?». Aytibdilarki: «Bor,sog’-salomat». Turk shoiri yana-da hayratlanib,aytgan ekan: «Sizlarda (SSSRni nazarda tutgan) asl shoirlarni yo qatl,yo qatag’on etadilar? Nega o’ldirmadilar, axir,bu odam haqiqiy shoir-ku!».
Fozil Husni Dog’larja o’qigan she’rlarning muallifi ozarbayjon shoiri Ramiz Ravshan edi.
Ramiz Ravshan (Rovs?n Ramiz M?mm?d?li oglu) taniqli ozarbayjon shoiri. U 1946 yilning 16 dekabrida Bokuda tug’ilgan. Ozarbayjon Davlat Universitetining filologiya fakul`tetida, Moskvada Oliy stsenariynavislar kursida ta’lim olgan. Uning stsenariylari asosida o’nlab badiiy fil`mlar tasvirga olingan.
Ramiz Ravshan yigirmadan ortiq she’riy kitoblar muallifi,uning she’rlari dunyoning ko’plab tillariga tarjima qilingan.
Ramiz Ravshan
SHE’RLAR
Xurshid Davron tarjimalari
SHOIR BO’LMOQ
So’lmasga
Biroz quyosh,biroz havo,
Biroz yog’ish* bo’lmoq bu,
Biroz og’och,biroz uya,
Biroz-da qush bo’lmoq bu.
Biroz kecha,biroz ko’cha,
Biroz dala bo’lmoq bu,
Biroz javon,biroz qari,
Biroz bola bo’lmoq bu.
Biroz o’zga,biroz qardosh,
Biroz tanish bo’lmoq bu.
Biroz qo’shiq,biroz duo,
Biroz qarg’ish bo’lmoq bu.
Biroz sevgi,biroz gunoh,
Biroz savob bo’lmoq bu,
Biroz shubha,biroz savol,
Biroz javob bo’lmoq bu.
Biroz erta,biroz bugun,
Biroz saboh bo’lmoq bu,
Biroz kofir,biroz mo’min,
Biroz Olloh bo’lmoq bu.
*yog’ish — yomg’ir
* * *
Bulut kabi o’lsang –
Bir yoz yog’ishida.
Umid kabi o’lsang –
Bir qiz boqishida.
Bir yel qanotida
Yaproq kabi o’lsang.
Bir qabr oldida
Tuproq kabi o’lsang.
Bir gul kabi o’lsang –
Bir guldon ichinda.
Bulbul kabi o’lsang –
Bir hijron ichinda.
Bir sas kabi o’lsang –
Bir kar qulog’inda.
Bir so’z kabi o’lsang –
Bir gung dudog’inda.
Kundan–kunga o’lsang,
Dona–dona o’lsang,
O’lgancha tirilsang,
So’ng yana o’lsang.
BIR SAHAR UYQUDAN TURIB…
Bir sahar uyqudan turib
O’zingni ushoq* ko’rasan,
Ko’rasan,hamma uydadir,
O’lganlarni sog’ ko’rasan.
…Qochib ketar deb qo’rqasan,
Eshikni beklab kelasan,
Qaytib kirib ichkarida
Yangi bir qo’noq ko’rasan.
Ko’rasanki,ul qo’noqning
Boshdin-oyog’i qop-qora.
Undan boshqa hammasining
Ust-boshini oq ko’rasan.
Panjaradan ichkariga
Nur yog’dirar xira kunduz,
Ichkarida — bo’m-bo’shlikda
Yongan bir chiroq ko’rasan.
O’chirasan ul chiroqni —
Bari birdan yo’qqa chiqar…
Xonangda bir qora qalam,
Yolg’iz oq varoq ko’rasan.
* Ushoq — bola