Xurşid Dövran 1952-ci il 20-yanvarda Özbekistanin Səmərqənd vilayətində anadan olub. Daşkənd Dövlət Universitetini bitirib. Şairin “Əziz günəş”, “Şəhərdəki alma ağacı”, “Gecə bağları” (1981), “Quşlarla birliktə uçuram” (1983), “Tomarisin gözləri” (1984), “Uşaqlığın səsi” (1986), “Qəqnus” (1987), «Səmərqənd yuxusu» (1991) kitablari nəşr olunub.
“Sahibqiranın nəvəsi” (1995), “Şəhidlər şahı” (1997) kimi tarixi qissələr də yazıb. O dramaturq olaraq “Mirzo Uluqbəy”, “Baburşah”, “Avrəngzeb” kimi tarixi dramlar yaradıb. 21 hissədən ibarət “Temurnama” və 2 hissədən ibarət “Buxarai Şərif”in video filmlərinin ssenari müəllifidir.
O Özbəkistan xalq şairi adına layiq görülüb.
Xurşid Dövranın şeirləri Azərbaycan dilində
Uyğunlaşdıran: Rahmat Babacan
* * *
Mən səni bir daha görməyəcəyəm…
Andrey Vaznesenski
Mən səni bir daha görməyəcəyəm,
artıq gözlərimdə əks etməz üzün.
Ürəyim damarın titrətməz sözün,
mən səni bir daha görməyəcəyəm.
İndi yaz da yazdır,
payız da payız,
sakit künclərinə tökülür xəzəl.
Tökülmüş xəzəllər yaşlandırmır göz,
mən səni bir daha görməyəcəyəm.
Yağış damlaları parıldayır, xöş,
saçların sinəmə kölgə salsa həm.
İndi bu — yaddaşi,
hamısı — xəyal,
mən səni bir daha görməyəcəyəm.
Kağıza baxıram
və o gecəyə,
Ulduza baxıram, aya baxıram,
heç kəs verə bilməz mənə təsəlli,
mən səni bir daha görməyəcəyəm…
ŞAŞMƏQAM
Qızıl üzük gözlərindəki
Zəhər özünsən —
Daddım, bilirəm.
Sən xəncərsən, sinəmi döşən —
Çəksələr, oldu,
ölürəm.
* * *
Gecə ortasında oyanır birdən…
Oyanır gözdə yaş, balişi də nəm.
Bu vaxt sinəsində titrəyir ağrı,
Bu kədər bir kəsə saxlayır matəm.
Ağlamaq boğzüna gedərək daş tək,
Sakit otaqlardan basacaq adim,
Titrəyən əlində damla gözyaştək
Əlində şam tutan yaşlı bir qadın.
Ağlamaq boğzündan getməz heç zaman,
Ağlarkən bir incə titrər əlləri.
Pıçıldar, acı yaş axar gözüdən:
“Eyvallah, xəyaldır, yuxudur bəri?”
* * *
Sənə inanirdım,
Səni sevərdim,
Sevərdim, sevəntək bütün aləmi.
Sən aldatdın…
Daş kimi soyuyub —
Bu günsə vurdum mən öz uşağımı.
Qapqara gözünü hər yana dikib,
Ağladı uşağım,
Əybini bilmədən.
Şüursuz uzanmışdım —
Altimda gecə…
Dünyadan qopulub yatdim, ölmədən.
Ürəyim yerinə donmuş soyuq daş,
Ağladım, əriyib gözüm axmadı.
Güçüm də yox idi,
Yox idi dözüm…
Ona güçüm çatdi — sənə çatmadi…
Xurshid Davron: Voqif she’riyati kunlaridan fotoxotiralar. Baku — Shusha. Iyul, 2023
Voqif poeziyasi kunlərining ochılıshıda Xurshid Davron so’zi & Voqif she’ri bilan “Turnalar” qo’shig’i. Yulduz Turdiyeva kuylagan. Şuşa, 14 iyul. 2023
Xurshid DAVRON
TABDIL ETILGAN SHE’RLAR ASLIYATDA
* * *
Men seni hech qachon ko‘rmayman endi…
Andrey Voznesenskiy
Men seni hech qachon ko‘rmayman endi,
endi ko‘zlarimda aks etmas yuzing.
Yuragim tomirin titratmas so‘zing,
men seni hech qachon ko‘rmayman endi.
Endi bahor – bahor,
kuz ham endi kuz,
sokin go‘shalarda to‘kilar xazon.
To‘kilgan xazonlar yoshlamaydi ko‘z,
men seni hech qachon ko‘rmayman endi.
Yomg‘ir tomchilari tovlangan, xushbo‘y
sochlaring ko‘ksimga sochilar edi.
Endi bu – xotira,
endi bular – o‘y,
men seni hech qachon ko‘rmayman endi.
Qog‘ozga qarayman,
tunga qarayman,
yulduzga qarayman, oyga qarayman,
endi yupatolmas ular ham meni,
men endi hech qachon ko‘rmayman seni.
SHASHMAQOM
Tilla uzuk ko‘zida yotgan
Zaharsan sen –
Totdim, bilaman.
Sen xanjarsan, ko‘ksimga botgan –
Sug‘urib olsalar,
o‘laman.
* * *
To‘satdan uyg‘onar yarim tunda u…
Uyg‘onar ko‘zda yosh, bolishlari nam.
Jimirlab turadi ko‘ksida qayg‘u,
Bu qayg‘u kimgadir tutadi motam.
Yig‘i tiqiladi bo‘g‘ziga toshdek,
Sokin xonalarni kezar birma-bir
Titragan qo‘lida bir tomchi yoshdek
Miltiragan shamni ushlagan kampir.
Yig‘i tashlab ketmas uning bo‘g‘zini,
U yig‘lar, titraydi ozg‘in qo‘llari.
Shivirlar, achchiq yosh bosib ko‘zini:
“Nahotki, nahotki tush bo‘lsa bari…”
* * *
Sizga ishonardim,
Sizni sevardim,
Sevardim sevgandek butun olamni.
Sizchi, aldadingiz…
Toshdek sovidim –
Bugun esa urdim men o‘z bolamni.
Quralay ko‘zlarni jovdiratgancha,
Bolamov, yig‘lading,
Gunohing bilmay.
Men hushsiz yotardim –
Tegramda kecha…
Dunyodan ketgancha yotardim, o‘lmay…
Yuragim o‘rnida muzlab yotgan tosh,
Yig‘ladim, ko‘zlarim oqib ketmadi.
Majolim yo‘q edi,
Yo‘q edi bardosh…
Kuchim unga yetdi – sizga yetmadi…
Кўксингизга ботган ханжарни ҳеч ким суғуриб олмасин, ололмасин! Оғалар тилидаги гўзал ағлашларингиз муборак бўлсин!