Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист Карим Мирҳодиевни 64 ёши билан қутлаймиз
Орзулар асосини хоҳиш ташкил этади, қачонки истак-интилишингиз “кучли хоҳиш” га айлангандагина, у амалга ошади. Саҳнада, экранда роль ижро этишимдан олдин аввал ўзим унга қаттиқ ишонаман, шундагина томошабинларни ҳам ишонтиришим мумкин.
БОШҚА ЙЎЛ ТАНЛАШГА ҲОЖАТ ҚОЛМАГАН
Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист
Карим Мирҳодиев билан суҳбат
Карим Мирҳодиев 1954 йил 29 июлда Бухорода туғилган. Ўзбекистон давлат Санъат институтида актёрлик бўйича таҳсил олган. Меҳнат фаолиятини «Ёш гвардия» (ҳозирги Аброр Ҳидоятов номидаги) театрида бошлаган. Актёр сифатида жуда кўп бадиий фильмларда суратга тушган. Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист (2001). Бугунги кунда актёрлик маҳорати бўйича сабоқ беради.
2018 йил июль ойида Қозоғистоннинг Остона шаҳрида бўлиб ўтаётган 14-ҳалқаро «Евразия» кинофестивалида Карим Мирҳодиев кинорежиссёр Рашид Маликовнинг «Сабот» номли филмидаги рольи учун «Энг яхши эркак роли ижрочиси» деб топилди.
Сукут – энг мушкул ижро! Уни қойилмақом қилиб ижро этиш эса ҳаммага ҳам насиб этавермайди. Сабаби актёрнинг сукунатида дард ҳам, бахт ҳам сезилиб туриши, у инсонлар қалбига қалб йўллари орқали кириб бориши зарур. Ана шундай ноёб неъмат билан сийланган, юрагига бутун саҳнани, саҳнага эса бутун оламни сиғдира олган санъаткор Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист Карим Мирҳодиевдир.
– Болалик ва биринчи ўқитувчингиз…
– Болалик – бу беғуборлик демакдир! У сен учун шундай унутилмас ҳадя, уни бир умр қалбда сақлайсан. Ҳаёт денгизида узоқроқ масофага оқиб бораверганинг сари болаликни кўпроқ қўмсайсан экан. Алам қиладиган тарафи, болаликни англай бошлаганингда у сени тарк этган бўлади… Мен болалигимни ёдга олганимда фақатгина шўхликларим кўз олдимдан ўтади. Мактабда ҳам яхшигина тўполончи бола бўлганман. Дарслардан қочар эдик, қизиқ туюлган-да ўша пайтлар. Саккизинчи синфда ўқиб юрганимда отам келажакда ким бўлишим ҳақида сўрагандилар. Сабаби мен ҳеч бир қонун-қоидаларга бўйсунмайдиган, эркин бола эдим. Айнан бир қолип доирасида яшаш мен учун эмас эди. Шу туфайли ҳам мен мактабни ташлаб кетдим, фабрикада ишлай бошладим.
Отамга актёр бўлмоқчилигимни айтганимда, улар бунинг учун билим олишим, ўз устимда тинимсиз ишлашим лозимлигини айтдилар. Шундан сўнг мен яна мактабга қайтдим. Кўпроқ адабиёт ва тарих фанларини севиб ўқир эдим, аниқ фанларга деярли қизиқишим бўлмаган. Устозларим буни яхши билар ва мени драма-тўгаракларда ижро этган кичик-кичик ижроларим учун сийлаб, билимимдан анча баланд баҳолар қўйиб беришарди. Улар мендаги иқтидорни тўғри баҳолаб, санъатга бўлган қизиқишимни олдиндан сезганлар, чамамда. Биринчи ўқитувчимни исмларини айни пайт эслай олмаётган бўлсам-да, бироқ улар мен учун энг биринчиси, энг қадрлиси! Устозимнинг менга қилган меҳнатлари, чеккан заҳматлари, қуёшдек кафтларида тутган меҳрларининг қарзини ҳеч нима билан тўлаб бўлмайди. Шу ёшимгача жуда кўп устозлардан сабоқ олган бўлсам-да, уларнинг ҳаммаси мен учун биринчи ва ягона. Бугунги кунда ўзим ҳам бир қанча шогирдларни тарбиялаётганим туфайли ўқитувчиликнинг машаққатини теран ҳис этдим. Мен олийгоҳдаги устозларимнинг ҳамма айтганларини сўзсиз бажардим, кам бўлмадим. Шу даражага етиб келишимда барча устозларимнинг ҳиссаси катта.
– Ўйнаган ролларингиз ичида айнан ўзингизга ўхшаганлари учраганми?
– Мен ҳамиша роль ижро этганман, образ яратмаганман. Ишимга доим уни илк бор бажараётгандек киришаман. Орзулар асосини хоҳиш ташкил этади, қачонки истак-интилишингиз “кучли хоҳиш” га айлангандагина, у амалга ошади. Саҳнада, экранда роль ижро этишимдан олдин аввал ўзим унга қаттиқ ишонаман, шундагина томошабинларни ҳам ишонтиришим мумкин. Мен ролларимни бир-биридан ажратмайман, уларнинг ҳаммасида Карим Мирходиев бор, ролларимнинг барчасида ўзим яшайман. Қаҳрамонларимнинг ҳар бир ҳаракатида, ҳар бир нутқида оз бўлса-да, ўзимни акс эттираман. Аммо менга таклиф қилинган роллардан сўнг сира ҳам “юлдуз “бўлиб кетмаганман, юлдуз осмонда бўлади, биз актёрлар эса ерда юрамиз. Бугунга келиб яна театр саҳналарига қайтдим, сабаби кинолардан зерикдим. Яхши сценарийнинг ўзи кам, театрда эса ҳаёт жонли, ижро жонли, шу сабабдан томошабин бефарқ эмас. Агар ҳаётга қайта келсаму, яна танлаш имконияти берилганда, мен албатта, шу умр йўлимдан такрор юрган бўлар эдим. Тақдир менга кўпдан-кўп туҳфалар берди, ўзим суйган касб, эл ардоғида бўлиш – булар ҳаммага ҳам насиб қилавермайди. Меҳрибон аёлим, уч ўғлим ва бир қизим, набираларим… Менимча бир инсоннинг бахтли бўлиши учун юқоридагиларнинг бари кифоя, бошқа йўл танлашга ҳожат қолмайди, назаримда.
Актёрнинг ҳар бир ижроси ўзи учун бир имтиҳон, томошабинлар учун кўзгу, ўсиб келаётган ёш ижодкорлар учун ўзига хос мактаб бўлиб хизмат қилади. Мен иштирок этган фильмлар, улардаги ижролар ҳақида гапиришни, уларга баҳо беришни ёқтирмайман. Уни халқ баҳолайди, ўзи саралаб, яхшисини олқишлайди, ёмонини эса унутиб юборади. Демак, энг аввало, унутилмасликка ҳаракат қилмоқ лозим. Инсоният ҳамиша ҳаётнинг қадрига ета билиши зарур, шундагина у яшашни ўрганади. Яшашдан мақсад эса “бахт” тушунчасини англамоқдир!
Муаззам Нишонбоева суҳбатлашди
Манба: «Китоб дунёси» газетаси
O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist Karim Mirhodiyevni 64 yoshi bilan qutlaymiz
Orzular asosini xohish tashkil etadi, qachonki istak-intilishingiz “kuchli xohish” ga aylangandagina, u amalga oshadi. Sahnada, ekranda rol ijro etishimdan oldin avval o‘zim unga qattiq ishonaman, shundagina tomoshabinlarni ham ishontirishim mumkin.
BOSHQA YO‘L TANLASHGA HOJAT QOLMAGAN
O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist
Karim Mirhodiyev bilan suhbat
Karim Mirhodiyev 1954 yil 29 iyulda Buxoroda tug‘ilgan. O‘zbekiston davlat San’at institutida aktyorlik bo‘yicha tahsil olgan. Mehnat faoliyatini “Yosh gvardiya” (hozirgi Abror Hidoyatov nomidagi) teatrida boshlagan. Aktyor sifatida juda ko‘p badiiy filmlarda suratga tushgan. O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist (2001). Bugungi kunda aktyorlik mahorati bo‘yicha saboq beradi.
2018 yil iyul oyida Qozog‘istonning Ostona shahrida bo‘lib o‘tayotgan 14-halqaro “Yevraziya” kinofestivalida Karim Mirhodiyev kinorejissyor Rashid Malikovning “Sabot” nomli filmidagi roli uchun “Eng yaxshi erkak roli ijrochisi” deb topildi.
Sukut – eng mushkul ijro! Uni qoyilmaqom qilib ijro etish esa hammaga ham nasib etavermaydi. Sababi aktyorning sukunatida dard ham, baxt ham sezilib turishi, u insonlar qalbiga qalb yo‘llari orqali kirib borishi zarur. Ana shunday noyob ne’mat bilan siylangan, yuragiga butun sahnani, sahnaga esa butun olamni sig‘dira olgan san’atkor O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist Karim Mirhodiyevdir.
– Bolalik va birinchi o‘qituvchingiz…
– Bolalik – bu beg‘uborlik demakdir! U sen uchun shunday unutilmas hadya, uni bir umr qalbda saqlaysan. Hayot dengizida uzoqroq masofaga oqib boraverganing sari bolalikni ko‘proq qo‘msaysan ekan. Alam qiladigan tarafi, bolalikni anglay boshlaganingda u seni tark etgan bo‘ladi… Men bolaligimni yodga olganimda faqatgina sho‘xliklarim ko‘z oldimdan o‘tadi. Maktabda ham yaxshigina to‘polonchi bola bo‘lganman. Darslardan qochar edik, qiziq tuyulgan-da o‘sha paytlar. Sakkizinchi sinfda o‘qib yurganimda otam kelajakda kim bo‘lishim haqida so‘ragandilar. Sababi men hech bir qonun-qoidalarga bo‘ysunmaydigan, erkin bola edim. Aynan bir qolip doirasida yashash men uchun emas edi. Shu tufayli ham men maktabni tashlab ketdim, fabrikada ishlay boshladim.
Otamga aktyor bo‘lmoqchiligimni aytganimda, ular buning uchun bilim olishim, o‘z ustimda tinimsiz ishlashim lozimligini aytdilar. Shundan so‘ng men yana maktabga qaytdim. Ko‘proq adabiyot va tarix fanlarini sevib o‘qir edim, aniq fanlarga deyarli qiziqishim bo‘lmagan. Ustozlarim buni yaxshi bilar va meni drama-to‘garaklarda ijro etgan kichik-kichik ijrolarim uchun siylab, bilimimdan ancha baland baholar qo‘yib berishardi. Ular mendagi iqtidorni to‘g‘ri baholab, san’atga bo‘lgan qiziqishimni oldindan sezganlar, chamamda. Birinchi o‘qituvchimni ismlarini ayni payt eslay olmayotgan bo‘lsam-da, biroq ular men uchun eng birinchisi, eng qadrlisi! Ustozimning menga qilgan mehnatlari, chekkan zahmatlari, quyoshdek kaftlarida tutgan mehrlarining qarzini hech nima bilan to‘lab bo‘lmaydi. Shu yoshimgacha juda ko‘p ustozlardan saboq olgan bo‘lsam-da, ularning hammasi men uchun birinchi va yagona. Bugungi kunda o‘zim ham bir qancha shogirdlarni tarbiyalayotganim tufayli o‘qituvchilikning mashaqqatini teran his etdim. Men oliygohdagi ustozlarimning hamma aytganlarini so‘zsiz bajardim, kam bo‘lmadim. Shu darajaga yetib kelishimda barcha ustozlarimning hissasi katta.
– O‘ynagan rollaringiz ichida aynan o‘zingizga o‘xshaganlari uchraganmi?
– Men hamisha rol ijro etganman, obraz yaratmaganman. Ishimga doim uni ilk bor bajarayotgandek kirishaman. Orzular asosini xohish tashkil etadi, qachonki istak-intilishingiz “kuchli xohish” ga aylangandagina, u amalga oshadi. Sahnada, ekranda rol ijro etishimdan oldin avval o‘zim unga qattiq ishonaman, shundagina tomoshabinlarni ham ishontirishim mumkin. Men rollarimni bir-biridan ajratmayman, ularning hammasida Karim Mirxodiyev bor, rollarimning barchasida o‘zim yashayman. Qahramonlarimning har bir harakatida, har bir nutqida oz bo‘lsa-da, o‘zimni aks ettiraman. Ammo menga taklif qilingan rollardan so‘ng sira ham “yulduz “bo‘lib ketmaganman, yulduz osmonda bo‘ladi, biz aktyorlar esa yerda yuramiz. Bugunga kelib yana teatr sahnalariga qaytdim, sababi kinolardan zerikdim. Yaxshi ssenariyning o‘zi kam, teatrda esa hayot jonli, ijro jonli, shu sababdan tomoshabin befarq emas. Agar hayotga qayta kelsamu, yana tanlash imkoniyati berilganda, men albatta, shu umr yo‘limdan takror yurgan bo‘lar edim. Taqdir menga ko‘pdan-ko‘p tuhfalar berdi, o‘zim suygan kasb, el ardog‘ida bo‘lish – bular hammaga ham nasib qilavermaydi. Mehribon ayolim, uch o‘g‘lim va bir qizim, nabiralarim… Menimcha bir insonning baxtli bo‘lishi uchun yuqoridagilarning bari kifoya, boshqa yo‘l tanlashga hojat qolmaydi, nazarimda.
Aktyorning har bir ijrosi o‘zi uchun bir imtihon, tomoshabinlar uchun ko‘zgu, o‘sib kelayotgan yosh ijodkorlar uchun o‘ziga xos maktab bo‘lib xizmat qiladi. Men ishtirok etgan filmlar, ulardagi ijrolar haqida gapirishni, ularga baho berishni yoqtirmayman. Uni xalq baholaydi, o‘zi saralab, yaxshisini olqishlaydi, yomonini esa unutib yuboradi. Demak, eng avvalo, unutilmaslikka harakat qilmoq lozim. Insoniyat hamisha hayotning qadriga yeta bilishi zarur, shundagina u yashashni o‘rganadi. Yashashdan maqsad esa “baxt” tushunchasini anglamoqdir!
Muazzam Nishonboyeva suhbatlashdi
Manba: “Kitob dunyosi” gazetasi
