Ўзбекистон халқ шоири Хуршид Давроннинг «Шарқ юлдузи» журналининг янги сонларидан бирида эълон қилинган шеърий туркумини тақдим этамиз.

Хуршид ДАВРОН
СИРЛАРИМНИ ОЛИБ НЕЧА ТУН ЎТДИ

Хуршид ДАВРОН – Ўзбекистон халқ шоири. 1952 йилда Самарқандда туғилган. Тошкент давлат университетини (ҳозирги ЎзМУ) битирган. Ижодкорнинг «Қадрдон қуёш», «Тунги боғлар», «Учиб бораман қушлар билан», «Қақнус», «Баҳордан бир кун олдин» ва бошқа бир қатор шеърий тўпламлари, «Самарқанд хаёли», «Соҳибқирон набираси», «Бибихоним», «Кубронинг тушлари» номли қиссалари нашр этилган.

Самарқанд

Бир шивир мисоли Самарқанд
Бисмиллоҳ каби ложувард

Юлдузлар остида дунёнинг
Энг гўзал аёли мисоли
Соғинчим тимсоли
Сочлари шамолда ёйилган
Навбаҳор тоширган Ёйиқдай*
Симобий либосга ўранган
Темур эркалашларига ўрганган
Улуғбек қонидай сочилган
Қизғалдоқлардай очилган
Юлдузлар остида дунёнинг
Энг гўзал аёли мисоли
Дунёнинг энг гўзал шеърини
Болалик чоғимда қучоқлаб
Онамдай эркалаб шивирлар
Самарқанд Самарқанд Самарқанд

Бир шивир мисоли мунгли дард
Бисмиллоҳ мисоли ложувард

* Ёйиқ — Урал дарёсининг қадимий турийча номи

Болалик

Тунлари осмонга тикилар, аммо
Юлдузсиздир, ойсиздир само.

Баҳорда кўрмайди атиргулларни,
Эшитмас сайраган маст булбулларни.

Деразани ювган ёмғирни кўрмас,
Ҳолбуки, соппа-соғ, кўзлари кўрмас.

Оёғи остида қор ғижирламас,
Уйин айвонида қуш ғужурламас.

На шивир, на пичир, на ун, на титроқ —
Унинг юрагига солар қалдироқ.

Кўксини пайпаслар фақат дамба-дам
Қалбини болалик тарк этган одам.

Бинафша

Бинафша мени чақирди
Қор эриган боғча четидан
Кимнидир чақирди
Юрагимнинг ичидан
Кел деди бинафша
Кул деди бинафша
Кўкарган боғча ичидан

Сен келмасанг
Сен кулмасанг
Мен сўламан деди бинафша
Кар кўрмисан
Гар кўрмасанг
Мен ўламан деди бинафша

Ай жоним бинафша
Юрагимнинг ҳовучида
Ҳаяжоним бинафша
Сўлаётир боғча четида
Кўру кар
Сақову гунг
Ёлғизликнинг ичида

Қайғум маним

Қайғум маним
Бир умрлик жўрам маним
Юрагимнинг ич-ичида ҳужрам маним
Ойнасидан ойнинг нури тушиб турган
Қафасдаги булбулдайин учиб юрган
Қайғум маним

Қайғум маним
Туғилмишдан соямдайин ёнимдасан
«Ла илаҳа иллаллоҳ»дай ёдимдасан
Ҳар дам маним жонимдасан қонимдасан
Йиллар ойлар кунлариму онимдасан
Қайғум маним

Қайғум маним
Онам тўккан кўз ёшларда кўрдим сени
Мозорининг бошларида кўрдим сени
Юрагимни тилиб-тилиб муз тиғларинг
Қўшилишиб «Онам» дея сен йиғладинг
Қайғум маним

Қайғум маним
Унутайин десам кимни исмин айтдинг
Тарк этайин деганимни олиб қайтдинг
Ёнимдасан издиҳому ёлғиз пайтим
Навоийнинг девонида суйган байтим
Қайғум маним

Қайғум маним
Болалигим ташлаб кетди сен кетмадинг
Илк севгию шодликларим унутмадинг
Бамисоли кузакдаги баргихазон
Бамисоли қорлардаги субҳи азон
Қайғум маним

Қайғум маним
Мусичадай деразамда қўниб турган
Онамдайин ҳамма гапга кўниб турган
Айни саҳар шамчироқдай сўниб турган
Юрагимга шабнамдайин иниб кирган
Қайғум маним.

Қайғум маним
Умрим бўйи хайр демай салом демай
Бўлди етар энди бари тамом демай
Тўйларимда бирон марта нон туз емай
Отамдайин қараб турган бир сўз демай
Қайғум маним

Қайғум маним
Юрагимдан юрагим чиққан илк майсам
Йиллар кетар ойлар кетар қарамайсан
Белим букик сочим оқ сен қаримайсан
Кунларимни сармаст этган қари майсан
Қайғум маним

Қайғум маним
Қайғум маним
Бир кун келар ҳаётимнинг гули сўлар
Мозоримнинг дунёдай кенг бағри тўлар
Юрагимдан униб чиқиб чечак бўлар
Қайғум маним
Қайғум маним

Чунки

Бу бола Машрабнимас,
Нитшени севар.
«Улисс»ни ўқийди,
Чунки у
«Ўткан кунлар»
Ўтган кунлар дейди.
Мактабда дарс берган
Акасининг жаҳли чиқади,
Чунки у
Нитшени билмас,
«Ўткан кунлар»ни
Кинода кўрган.
Кекса ота анграйиб қарайди
Икки ўғлига,
Чунки у Нитшениям,
Қодирийниям
Ўқиган эмас.

Бир-бирин эркалар икки кабутар

Тонг билан оқшомнинг қоқ орасида,
Паҳлавон Маҳмуднинг мақбарасида,
Гўё ўқигандай ишққа қасида,
Бир-бирин эркалар икки кабутар.

Ичанқалъа аро қанча кезмайин,
Уларнинг товуши таралар майин:
Дунёни сезмайин, дунни сезмайин,
Бир-бирин эркалар икки кабутар.

Кўксимда уйғонди кексайган титроқ,
Ахир, сен менданда қанчалар йироқ,
Кўзларинг ёдимга солганча, бироқ
Бир-бирин эркалар икки кабутар.

Бу икки дунёнинг сурати эди,
Одаму Ҳавонинг сийрати эди,
Икки дил ишқининг қудрати эди,
Бир-бирини суйган икки кабутар.

Ё Лайли-Мажнуннинг руҳи эдими,
Ё Ошиқ Ғарибнинг оҳи эдими,
Ё кўкдан ишора – ёҳу эдими –
Бир-бирини суйган икки кабутар.

Уйғонди юрагим унутган хатар,
Кўринди мен сенга битмаган хатлар,
Менданда бехабар, сендан бехабар
Бир-бирин эркалар икки кабутар.

Ай, менинг омоним, менинг қурбоним,
Ахир, сен эдингку менинг дармоним,
Кўринди кўзимга мисли армоним,
Бир-бирин эркалаб турган кабутар.

Сочга оқ тушганда армон бефойда,
Бугун сен бошқаю мен бошқа жойда,
Аммо, ишқ боқий деб оний дунёда
Бир-бирин эркалар икки кабутар.

Неча ойлар ўтди, Неча кун ўтди,
Сирларимни олиб неча тун ўтди,
Ҳамон кўз ўнгимда бир жуфт ишқ ўти –
Бир-бирин эркалар икки кабутар…

Ёлғизлик

I

Ярим тунда
Дунёнинг четида
Кичкина шаҳарда
Чироғсиз кимсасиз
Кўча бўйлаб
Борар Ёлғизлик
Дунё хавотирда
Ой хавотирда
Кичкина шаҳарнинг
Тўққизинчи қаватида
Хавотир билан
Ёлғиз қадамлар сасин
Кутар Ёлғизлик

II

Ярим тунда
Кириб келди
Ёлғизлик
Сочи оппоқ
Соқоли оппоқ
Киприги оппоқ
Ёлғизлик
Ойнага бир қараб
Юзини ўгирди
Ёлғизлик

Шоир

Бекор гап: шоирни жангчи атамоқ,
У ёлғиз одамнинг сўнгги алами.
Шоир – бу очуннинг капалак мисол
Энг чиройли ва энг ожиз одами.

Манба: «Шарқ юлдузи» журнали веб-саҳифаси

 O’zbekiston xalq shoiri Xurshid Davronning «Sharq yulduzi» jurnalining yangi sonlaridan birida e’lon qilingan she’riy turkumini taqdim etamiz.

Xurshid DAVRON
SIRLARIMNI OLIB NECHA TUN O’TDI

Xurshid DAVRON – O’zbekiston xalq shoiri. 1952 yilda Samarqandda tug’ilgan. Toshkent davlat universitetini (hozirgi O’zMU) bitirgan. Ijodkorning «Qadrdon quyosh», «Tungi bog’lar», «Uchib boraman qushlar bilan», «Qaqnus», «Bahordan bir kun oldin» va boshqa bir qator she’riy to’plamlari, «Samarqand xayoli», «Sohibqiron nabirasi», «Bibixonim», «Kubroning tushlari» nomli qissalari nashr etilgan.

Samarqand

Bir shivir misoli Samarqand
Bismilloh kabi lojuvard

Yulduzlar ostida dunyoning
Eng go’zal ayoli misoli
Sog’inchim timsoli
Sochlari shamolda yoyilgan
Navbahor toshirgan Yoyiqday*
Simobiy libosga o’rangan
Temur erkalashlariga o’rgangan
Ulug’bek qoniday sochilgan
Qizg’aldoqlarday ochilgan
Yulduzlar ostida dunyoning
Eng go’zal ayoli misoli
Dunyoning eng go’zal she’rini
Bolalik chog’imda quchoqlab
Onamday erkalab shivirlar
Samarqand Samarqand Samarqand

Bir shivir misoli mungli dard
Bismilloh misoli lojuvard

* Yoyiq — Ural daryosining qadimiy turiycha nomi

Bolalik

Tunlari osmonga tikilar, ammo
Yulduzsizdir, oysizdir samo.

Bahorda ko’rmaydi atirgullarni,
Eshitmas sayragan mast bulbullarni.

Derazani yuvgan yomg’irni ko’rmas,
Holbuki, soppa-sog’, ko’zlari ko’rmas.

Oyog’i ostida qor g’ijirlamas,
Uyin ayvonida qush g’ujurlamas.

Na shivir, na pichir, na un, na titroq —
Uning yuragiga solar qaldiroq.

Ko’ksini paypaslar faqat damba-dam
Qalbini bolalik tark etgan odam.

Binafsha

Binafsha meni chaqirdi
Qor erigan bog’cha chetidan
Kimnidir chaqirdi
Yuragimning ichidan
Kel dedi binafsha
Kul dedi binafsha
Ko’kargan bog’cha ichidan

Sen kelmasang
Sen kulmasang
Men so’laman dedi binafsha
Kar ko’rmisan
Gar ko’rmasang
Men o’laman dedi binafsha

Ay jonim binafsha
Yuragimning hovuchida
Hayajonim binafsha
So’layotir bog’cha chetida
Ko’ru kar
Saqovu gung
Yolg’izlikning ichida

Qayg’um manim

Qayg’um manim
Bir umrlik jo’ram manim
Yuragimning ich-ichida hujram manim
Oynasidan oyning nuri tushib turgan
Qafasdagi bulbuldayin uchib yurgan
Qayg’um manim

Qayg’um manim
Tug’ilmishdan soyamdayin yonimdasan
«La ilaha illalloh»day yodimdasan
Har dam manim jonimdasan qonimdasan
Yillar oylar kunlarimu onimdasan
Qayg’um manim

Qayg’um manim
Onam to’kkan ko’z yoshlarda ko’rdim seni
Mozorining boshlarida ko’rdim seni
Yuragimni tilib-tilib muz tig’laring
Qo’shilishib «Onam» deya sen yig’lading
Qayg’um manim

Qayg’um manim
Unutayin desam kimni ismin aytding
Tark etayin deganimni olib qaytding
Yonimdasan izdihomu yolg’iz paytim
Navoiyning devonida suygan baytim
Qayg’um manim

Qayg’um manim
Bolaligim tashlab ketdi sen ketmading
Ilk sevgiyu shodliklarim unutmading
Bamisoli kuzakdagi bargixazon
Bamisoli qorlardagi subhi azon
Qayg’um manim

Qayg’um manim
Musichaday derazamda qo’nib turgan
Onamdayin hamma gapga ko’nib turgan
Ayni sahar shamchiroqday so’nib turgan
Yuragimga shabnamdayin inib kirgan
Qayg’um manim.

Qayg’um manim
Umrim bo’yi xayr demay salom demay
Bo’ldi yetar endi bari tamom demay
To’ylarimda biron marta non tuz yemay
Otamdayin qarab turgan bir so’z demay
Qayg’um manim

Qayg’um manim
Yuragimdan yuragim chiqqan ilk maysam
Yillar ketar oylar ketar qaramaysan
Belim bukik sochim oq sen qarimaysan
Kunlarimni sarmast etgan qari maysan
Qayg’um manim

Qayg’um manim
Qayg’um manim
Bir kun kelar hayotimning guli so’lar
Mozorimning dunyoday keng bag’ri to’lar
Yuragimdan unib chiqib chechak bo’lar
Qayg’um manim
Qayg’um manim

Chunki

Bu bola Mashrabnimas,
Nitsheni sevar.
«Uliss»ni o’qiydi,
Chunki u
«O’tkan kunlar»
O’tgan kunlar deydi.
Maktabda dars bergan
Akasining jahli chiqadi,
Chunki u
Nitsheni bilmas,
«O’tkan kunlar»ni
Kinoda ko’rgan.
Keksa ota angrayib qaraydi
Ikki o’g’liga,
Chunki u Nitsheniyam,
Qodiriyniyam
O’qigan emas.

Bir-birin erkalar ikki kabutar

Tong bilan oqshomning qoq orasida,
Pahlavon Mahmudning maqbarasida,
Go’yo o’qiganday ishqqa qasida,
Bir-birin erkalar ikki kabutar.

Ichanqal’a aro qancha kezmayin,
Ularning tovushi taralar mayin:
Dunyoni sezmayin, dunni sezmayin,
Bir-birin erkalar ikki kabutar.

Ko’ksimda uyg’ondi keksaygan titroq,
Axir, sen mendanda qanchalar yiroq,
Ko’zlaring yodimga solgancha, biroq
Bir-birin erkalar ikki kabutar.

Bu ikki dunyoning surati edi,
Odamu Havoning siyrati edi,
Ikki dil ishqining qudrati edi,
Bir-birini suygan ikki kabutar.

Yo Layli-Majnunning ruhi edimi,
Yo Oshiq G’aribning ohi edimi,
Yo ko’kdan ishora – yohu edimi –
Bir-birini suygan ikki kabutar.

Uyg’ondi yuragim unutgan xatar,
Ko’rindi men senga bitmagan xatlar,
Mendanda bexabar, sendan bexabar
Bir-birin erkalar ikki kabutar.

Ay, mening omonim, mening qurbonim,
Axir, sen edingku mening darmonim,
Ko’rindi ko’zimga misli armonim,
Bir-birin erkalab turgan kabutar.

Sochga oq tushganda armon befoyda,
Bugun sen boshqayu men boshqa joyda,
Ammo, ishq boqiy deb oniy dunyoda
Bir-birin erkalar ikki kabutar.

Necha oylar o’tdi, Necha kun o’tdi,
Sirlarimni olib necha tun o’tdi,
Hamon ko’z o’ngimda bir juft ishq o’ti –
Bir-birin erkalar ikki kabutar…

Yolg’izlik

I

Yarim tunda
Dunyoning chetida
Kichkina shaharda
Chirog’siz kimsasiz
Ko’cha bo’ylab
Borar Yolg’izlik
Dunyo xavotirda
Oy xavotirda
Kichkina shaharning
To’qqizinchi qavatida
Xavotir bilan
Yolg’iz qadamlar sasin
Kutar Yolg’izlik

II

Yarim tunda
Kirib keldi
Yolg’izlik
Sochi oppoq
Soqoli oppoq
Kiprigi oppoq
Yolg’izlik
Oynaga bir qarab
Yuzini o’girdi
Yolg’izlik

Shoir

Bekor gap: shoirni jangchi atamoq,
U yolg’iz odamning so’nggi alami.
Shoir – bu ochunning kapalak misol
Eng chiroyli va eng ojiz odami.

Manba: «Sharq yulduzi» jurnali veb-sahifasi