Ёш режиссёр Шокир Холиқов бошчилигидаги ижодий жамоа ишлаган “Месси” қисқа метражли фильми Қозоғистоннинг Алмати шаҳрида ўтказилган «48 Hour film race» фестивалининг бирйўла иккита мукофоти билан тақдирланди.
Шокир Холиқов Kun.uz’га берган интервьюсида анъанавий тарзда ўтказиладиган кинофестивалда қатнашиш учун беш юздан зиёд ариза келиб тушганини таъкидлади.
“Фестивалда Марказий Осиё давлатлари вакиллари иштирок этиши мумкин. Фестивалда иштирок этмоқчи бўлган жамоа сайт орқали рўйхатдан ўтиши керак. Бир киши битта жамоа бўлиб ҳам қатнашиши мумкин, аммо у ҳам ўз исм-фамилияси биланмас, балки бирор номдаги жамоа сифатида қатнашади.
Икки йил олдин бир танишим менга шу фестивалда қатнашишни таклиф қилиб, сайт ҳаволасини юборганди. Ўша пайтда ишларим кўплигидан қатнаша олмагандим. Бу йил тасодифан яна ўша сайтга кўзим тушиб қолди, қарасам фестивалга қабул бошланган экан. Қатнашишга қарор қилдим.
Фестиваль бошлангунча сизга электрон почтадан иштирокчиларни рўйхатга олиш жараёни тугагани, фестиваль қачондан бошланиши ва бошқа маълумотлар келиб туради. Иштирокчилар сони беш юз нафардан ортганини ҳам ана шу хабарлар орқали билдик.
Фестивалнинг шарти шуки, аввалдан тайёрлаб қўйилган материаллар юборилишининг олдини олиш мақсадида ташкилотчилар томонидан бешта шарт қўйилади. Бу йил биздан фильм 4 минутдан ошмаслиги, бош қаҳрамон югураётган шахс бўлиши, кадрда 30 рақами албатта иштирок этиши, фильмда сув тасвирларидан фойдаланилиши ҳамда бош қаҳрамон: “Ҳа, осон” деб сўзларни айтиши талаб қилинди. Шартлар эълон қилингач, 48 соат ичида фильм тайёрланиб юборилиши керак. Кечиккан ишлар қабул қилинмайди”, дея ёш режиссёрнинг сўзларини келтирмоқда Kun.uz мухбири.
Шокир Холиқовнинг “Месси” фильми афғонистонлик қочқинлар ҳақида. Фильм қаҳрамонлари – Муртазо ва унинг футболчи укаси бошқа давлатда тинч, осуда яшашни истайди. Режиссёр тасвирга олиш ишлари қандай кечгани ҳақида қуйидагиларни сўзлаб берди.
“Шартлар эълон қилинганини мен кеч билдим. Электрон хабарни очиб кўрганимда 48 соатнинг катта қисми ўтиб кетган, яъни бир кунни бой бергандим. Даставвал бўлди, улгурмайман деб қатнашмасликка қарор қилгандим. Бироқ кейин бир кун бўлса ҳам вақтим бор-ку, мендан нима кетди деб дўстларим – рассом Эркин Хушматов, оператор Диёр Истамовларни уйга чақириб, фильм сценарийси ҳақида бош қотирдик.
Шартлардан бири филмда 30 рақамининг иштирок этиши бўлганини юқорида айтдим. Шу пайт жамоасини ўзгартиргач, 30-рақамни олган Месси кўз олдимга келди. Шу фикрни айтишим билан Диёр афғонистонлик қочқинлар ҳақида фильм олсак-чи деб қолди. Бу ўша пайтда долзарб мавзу эди.
Шерикларим кетгач, сценарийни ёзиб тугатдим. Эртасига жамоа билан ишга киришдик. Фильм учун танланган жой Тошкент вилоятида жойлашган. Аввал ҳам бу ерда бошқа бир фильмни тасвирга олганимиз учун Афғонистон тасаввурини берадиган жой қидирганимизда шу ер хаёлга келди.
Сценарийни ёзаётганимда ролларни кимлар ижро этишини ҳам ўйлаб қўйгандим. Фильмда ака ролини ўйнаган йигит Ализода Меҳрибон, унинг асли касби режиссёрлик, лекин роллар ҳам ижро этиб туради. Бош роль ижрочиси Фирдавс Бўриев, у билан аввал ҳам бирга ишлаганман. Бир-биримизни жуда яхши тушунамиз. Кинода биринчи ўринда ҳайвон билан ишлаш қийин бўлса, иккинчи ўринда ёш бола билан ишлаш қийин. Бу ролни бегонага беролмасдим, чунки вақт жуда-жуда оз, янги актёрга ўйлаганларимни тушунтиргунимча қош қорайиб кетарди.
Икковлонни олиб фильм тасвирга олинадиган жойга бордим. Тошкентдан соат 11да чиққан бўлсак, соат бирларда съёмка ишлари бошланди. Кечки бешгача ишладик. Кечаси билан монтаж қилиб, фильмни тугатдик. Монтаж етти-саккиз соат давом этди. Эрталаб соат саккизларда материал тайёр бўлди ва уни ташкилотчиларга юбордим”, дейди Шокир Холиқов.
Таъкидланишича, фестивалга 228 тадан кўп фильм келиб тушган. Шундан биринчи босқичда 48 та фильм саралаб олинган. Ўзбекистонлик ёш киноижодкорлар томонидан ишланган қисқа метражли фильм «48 Hour film race» фестивалининг “Энг яхши фильм” ҳамда “Энг яхши драма” номинациялари бўйича ғолиб деб топилиб, Нью-Йорк киноакадемиясига ўқиш учун йўлланма, диплом ҳамда статуэтка билан тақдирланган.
“Буни қарангки, бир кун ичида тасвирга олиб, сўнгги соатларда қабул қилинган фильмимиз биринчи ўринга лойиқ деб топилди. Бир фильмнинг иккита номинацияга сазовор бўлиши, қолаверса, ғолибга Нью-Йорк киноакадемиясига ўқиш учун йўлланма берилиши фестиваль тарихида биринчи марта юз берибди.
Ижодий жамоам билан аввал тасвирга олинган бир қанча фильмларда бирга ишлаганмиз. Битта қўнғироқ қилсам, бирпасда етиб келиб иш бошлайдиган йигитлар. Азбаройи кинони яхши кўрган одамларнинг атрофимда йиғилгани катта ютуғим деб биламан”, дейди Шокир Холиқов.
Шокир Холиқов 1992 йилда Сурхондарё вилоятнинг Шўрчи туманида туғилган. У Ўзбекистон давлат санъат ва маданият институтида “Телевидение ва радио режиссёрлиги” бўйича таҳсил олмоқда.
Ёш режиссёр шу пайтгача Франция, Япония, Туркия, Ҳиндистон, Россия, Македония, Қозоғистон, Қирғизистон ва Тожикистонда бўлиб ўтган қисқа метражли филмлар халқаро кинофестивалларида ғолиб бўлган. Унинг «Бизни тушунишмайди», “Чой» қисқа метражли фильмлари бир нечта танловларда ғолиб деб топилган.
Жамшид Ниёзов суҳбатлашди.
Манба: https://kun.uz/
Yosh rejissyor Shokir Xoliqov boshchiligidagi ijodiy jamoa ishlagan “Messi” qisqa metrajli filmi Qozogʼistonning Аlmati shahrida oʼtkazilgan «48 Hour film race» festivalining biryoʼla ikkita mukofoti bilan taqdirlandi.
Shokir Xoliqov Kun.uzga bergan intervьyusida anʼanaviy tarzda oʼtkaziladigan kinofestivalda qatnashish uchun besh yuzdan ziyod ariza kelib tushganini taʼkidladi.
“Festivalda Markaziy Osiyo davlatlari vakillari ishtirok etishi mumkin. Festivalda ishtirok etmoqchi boʼlgan jamoa sayt orqali roʼyxatdan oʼtishi kerak. Bir kishi bitta jamoa boʼlib ham qatnashishi mumkin, ammo u ham oʼz ism-familiyasi bilanmas, balki biror nomdagi jamoa sifatida qatnashadi.
Ikki yil oldin bir tanishim menga shu festivalda qatnashishni taklif qilib, sayt havolasini yuborgandi. Oʼsha paytda ishlarim koʼpligidan qatnasha olmagandim. Bu yil tasodifan yana oʼsha saytga koʼzim tushib qoldi, qarasam festivalga qabul boshlangan ekan. Qatnashishga qaror qildim.
Festivalь boshlanguncha sizga elektron pochtadan ishtirokchilarni roʼyxatga olish jarayoni tugagani, festivalь qachondan boshlanishi va boshqa maʼlumotlar kelib turadi. Ishtirokchilar soni besh yuz nafardan ortganini ham ana shu xabarlar orqali bildik.
Festivalning sharti shuki, avvaldan tayyorlab qoʼyilgan materiallar yuborilishining oldini olish maqsadida tashkilotchilar tomonidan beshta shart qoʼyiladi. Bu yil bizdan filьm 4 minutdan oshmasligi, bosh qahramon yugurayotgan shaxs boʼlishi, kadrda 30 raqami albatta ishtirok etishi, filьmda suv tasvirlaridan foydalanilishi hamda bosh qahramon: “Ha, oson” deb soʼzlarni aytishi talab qilindi. Shartlar eʼlon qilingach, 48 soat ichida filьm tayyorlanib yuborilishi kerak. Kechikkan ishlar qabul qilinmaydi”, deya yosh rejissyorning soʼzlarini keltirmoqda Kun.uz muxbiri.
Shokir Xoliqovning “Messi” filьmi afgʼonistonlik qochqinlar haqida. Filьm qahramonlari – Murtazo va uning futbolchi ukasi boshqa davlatda tinch, osuda yashashni istaydi. Rejissyor tasvirga olish ishlari qanday kechgani haqida quyidagilarni soʼzlab berdi.
“Shartlar eʼlon qilinganini men kech bildim. Elektron xabarni ochib koʼrganimda 48 soatning katta qismi oʼtib ketgan, yaʼni bir kunni boy bergandim. Dastavval boʼldi, ulgurmayman deb qatnashmaslikka qaror qilgandim. Biroq keyin bir kun boʼlsa ham vaqtim bor-ku, mendan nima ketdi deb doʼstlarim – rassom Erkin Xushmatov, operator Diyor Istamovlarni uyga chaqirib, filьm stsenariysi haqida bosh qotirdik.
Shartlardan biri filmda 30 raqamining ishtirok etishi boʼlganini yuqorida aytdim. Shu payt jamoasini oʼzgartirgach, 30-raqamni olgan Messi koʼz oldimga keldi. Shu fikrni aytishim bilan Diyor afgʼonistonlik qochqinlar haqida filьm olsak-chi deb qoldi. Bu oʼsha paytda dolzarb mavzu edi.
Sheriklarim ketgach, stsenariyni yozib tugatdim. Ertasiga jamoa bilan ishga kirishdik. Filьm uchun tanlangan joy Toshkent viloyatida joylashgan. Аvval ham bu yerda boshqa bir filьmni tasvirga olganimiz uchun Аfgʼoniston tasavvurini beradigan joy qidirganimizda shu yer xayolga keldi.
Stsenariyni yozayotganimda rollarni kimlar ijro etishini ham oʼylab qoʼygandim. Filьmda aka rolini oʼynagan yigit Аlizoda Mehribon, uning asli kasbi rejissyorlik, lekin rollar ham ijro etib turadi. Bosh rolь ijrochisi Firdavs Boʼriev, u bilan avval ham birga ishlaganman. Bir-birimizni juda yaxshi tushunamiz. Kinoda birinchi oʼrinda hayvon bilan ishlash qiyin boʼlsa, ikkinchi oʼrinda yosh bola bilan ishlash qiyin. Bu rolni begonaga berolmasdim, chunki vaqt juda-juda oz, yangi aktyorga oʼylaganlarimni tushuntirgunimcha qosh qorayib ketardi.
Ikkovlonni olib filьm tasvirga olinadigan joyga bordim. Toshkentdan soat 11da chiqqan boʼlsak, soat birlarda sʼyomka ishlari boshlandi. Kechki beshgacha ishladik. Kechasi bilan montaj qilib, filьmni tugatdik. Montaj yetti-sakkiz soat davom etdi. Ertalab soat sakkizlarda material tayyor boʼldi va uni tashkilotchilarga yubordim”, deydi Shokir Xoliqov.
Taʼkidlanishicha, festivalga 228 tadan koʼp filьm kelib tushgan. Shundan birinchi bosqichda 48 ta filьm saralab olingan. Oʼzbekistonlik yosh kinoijodkorlar tomonidan ishlangan qisqa metrajli filьm «48 Hour film race» festivalining “Eng yaxshi filьm” hamda “Eng yaxshi drama” nominatsiyalari boʼyicha gʼolib deb topilib, Nьyu-York kinoakademiyasiga oʼqish uchun yoʼllanma, diplom hamda statuetka bilan taqdirlangan.
“Buni qarangki, bir kun ichida tasvirga olib, soʼnggi soatlarda qabul qilingan filьmimiz birinchi oʼringa loyiq deb topildi. Bir filьmning ikkita nominatsiyaga sazovor boʼlishi, qolaversa, gʼolibga Nьyu-York kinoakademiyasiga oʼqish uchun yoʼllanma berilishi festivalь tarixida birinchi marta yuz beribdi.
Ijodiy jamoam bilan avval tasvirga olingan bir qancha filьmlarda birga ishlaganmiz. Bitta qoʼngʼiroq qilsam, birpasda yetib kelib ish boshlaydigan yigitlar. Аzbaroyi kinoni yaxshi koʼrgan odamlarning atrofimda yigʼilgani katta yutugʼim deb bilaman”, deydi Shokir Xoliqov.
Shokir Xoliqov 1992 yilda Surxondaryo viloyatning Shoʼrchi tumanida tugʼilgan. U Oʼzbekiston davlat sanʼat va madaniyat institutida “Televidenie va radio rejissyorligi” boʼyicha tahsil olmoqda.
Yosh rejissyor shu paytgacha Frantsiya, Yaponiya, Turkiya, Hindiston, Rossiya, Makedoniya, Qozogʼiston, Qirgʼiziston va Tojikistonda boʼlib oʼtgan qisqa metrajli filmlar xalqaro kinofestivallarida gʼolib boʼlgan. Uning «Bizni tushunishmaydi», “Choy» qisqa metrajli filьmlari bir nechta tanlovlarda gʼolib deb topilgan.
Jamshid Niyozov suhbatlashdi.
Manba: https://kun.uz
