27 июль – Шоир Вафо Файзуллоҳ таваллуд топган кун.
Истеъдодли шоир Вафо Файзуллоҳ шеърияти ёруғ туйғуларни ифодалайди.. Шоирнинг ўзи бир мақоласида ёзганидек, «Тасаввури қолипга тушиб қолаётган, ҳислари ўтмаслашиб бораётган омма, чунончи ёшлар кўнгли ёруғ шеърият ифори билан қанча кўп зийнатланса, “ўлим”дан узоқлашади, ҳур бўлади, дунёни эзгу кўрмоқ ишқи билан яшайди».
Вафо Файзуллоҳ
ИСМИНГ БИЛАН МАЪНОЛИ ДАРДИМ
1. Сен кимсан, ҳейй? Қоракўз Қора,
Кўприк дунёларнинг четида
Ҳазингина йиғлаб чақирган?
Биттагина сенга ишондим,
Сен учун келгандай дунёга,
Борсан-ку, мен учун йўқ Шамол!
Ҳурни кўргандайман изингда,
Иблис билан дон чўқишган Қуш,
Онанг бунча ўхшар онамга?
Гўл оломон сирдош ҳабибинг,
Табибни ҳеч туш кўрасанми?
Ҳар кун йўқотаман навомни…
Нима излаяпсан? Арқонми?
Олқишдан кибрга эшилган,
Ахир, жуда мискин сағирсан…
Мажнунга Мажнундан даво йўқ.
Ханжардай нигоҳинг шафақда
Кўзимга ураман алаҳлаб…
2. Ёмғир билан ювдим хатингни…
Ёлғоннинг остида чалажон
Ўқийман васият дардингни.
Кўзим дўниб борар муз далаларга,
Теграм кўнгли ўтган кимсалар…
Марҳумлардан ошнам кўп менинг.
Нурнинг манглайида битик бўламан,
Булут ўркачига гул ташлаб ўтар,
Севиб тирик қолган бир тош кўрсайдим…
ҲАҚҚА ЭЛТГУВЧИ БИР ЙЎЛ БЎЛСАЙДИМ,
Розиман, мўминлар юргувчи.
Розиман, йўлларда йиқилиб ўлсайдим,
Ҳузурида юзи ёруғ бир йўлчи.
Қанча карвон ўтди қошимдан:
Тўхтамай, тўхтамай, тўхтамай…
Еру осмон ҳиди келар кўз ёшимдан,
Ошиғим, мен нетай, мен нетай…
Ростим шу, ҳовлиқдим билмасдан,
Булутлар ёғар деб кўз тутдим.
Сени бир зумгина ўйласам,
Асрлар давомин унутдим.
Садо бер, кўз очай садодан,
Бошланар охирдан йўл боши.
Ўзингга муҳтожман, гадоман,
Узоқ тун йўлсизнинг йўлдоши…
СЕНИНГ СИЙРАТИНГНИ ҚАНЧА СОҒИНДИМ,
Ёмғир ювган йўллар адашган нишон…
Қарғаларнинг қорачиғи билан овундим,
Ҳеч ишонма менга, чумоли арқон…
Турна қанотига илинган хатми,
Нигоҳим ҳар куни лолага совчи.
Исминг билан маъноли дардим
Ўқир таржимоним ниначи.
Дарахт каби ботдим тупроққа,
Шарафим йўқ сабрдан бўлак.
Дунёни айланавер, йироқдан
Ханжар уравергин, мен гўдак.
Қора ой бағрингни ёритар, ишон,
Баҳор кўзларингда тузалганимда.
Бахил рашким билан қани, бир бор ён
Уйғонарсан осмон бўзлаганида…
ҚОР ЁҒДУСИ УЙҒОТДИ МЕНИ,
Узоқ йиллар кўнглимда ёнди.
Севги билан кечган дамларим
Севги билан яна уйғонди.
Йўлга чиқдим олис баҳорга,
Йўл бошида ёруғ, ҳур чеҳра
Юраги эврилган қон гулга,
Орзиқиб меҳрибон қаҳҳорга.
Ёритди тун, чағир йўлимни,
Кутганича куйик кўнглимни.
Шамолойдан тот олдим тенгсиз,
Қор ёғдуси уйғотди мени.
Кароматгўй садпора кўнглим
Дунё нима? Англаган мутлақ.
Мусони чорлаган аланга,
Чорлади яна ҳам ярқироқ.
Чўққида, жуда ҳам чўққида,
Юраги нишонда, қўли камонда,
Юз йилларни хатлаб тўлғандим,
Илоҳий бир илҳомга қондим.
КИМГАДИР ҚЎЛ СИЛКИТМОҚЧИ БЎЛГАНДАЙ ДАРЁ,
Оқдим, нигоҳингни излаб ёнингдин.
Мен гадо, шамолларнинг итига гадо,
Тиландим, қўним топмоқ истаб жонингда.
Изғидим, турналарнинг изида қасдим,
Ложувард бир дунё чин озорингда.
Сотдинг юрагимни кимларга дўстим,
Ҳамон тентирайман қул бозоринда.
Бир кулмаган баҳор, йўл қайда менга?
Новдадаги томчи ойдин сўқмоқда
Ўрмон оқлигида музлар-да, синган,
Отаси адаштирган Зумрад қайтмоқда…
Дарахтларни ҳамон шамол тўқмоқлар,
Ҳамон Қимматларнинг савдоси арзон…
Балки ҳеч ўтмасман ойдин сўқмоқдан,
Сени излашдан ҳам тинмасман бир он…
ВАФО ФАЙЗУЛЛА ШЕЪРЛАРИНИ ТИНГЛАШ УЧУН MP3 УСТИГА БОСИНГ
Вафо Файзуллоҳ 1963 йил, 27 июлда Навоий вилояти, Кармана туманининг Тоғгузар қишлоғида туғилган. ТошДУнинг журналистика факультетини тамомлаган (1986). «Ҳуг» (1993), «Хабарсиз севинч» (1997), «Мангу лаҳза» (2000) шеърий китоблари нашр этилган. Жаҳон шеърияти вакиллари — Ш. Бодлер, П. Верлен, А. Рембо, И. Бродский ижодидан ўзбек тилига таржималар қилган.
Адабий-бадиий мақола ва эсселари тўплами нашр этилган.Китобга сўзбоши ёзган филология фанлари доктори Баҳодир Каримов муаллиф ва тўплам тўғрисида шундай ёзади: Иқтидорли шоир ва таржимон «Вафо Файзуллоҳ адабий мақолаларнинг (ҳам) бегидир, тамасиз, жўшиб, ўзини қўшиб, хаёлланиб, ҳаёланиб, янгиланиб, гоҳида ичикиб, энтикиб, қайғуриб, баъзан бонг уриб, эзилиб ёзади. Моҳиятга интилиб, кўнгилга қараб, муҳитга қарамай, бировдан сўрамай, ўзига хос ёзади. Унинг ёзганларида анъанавий қолипли, ҳамма ижодкор асарларига тушаверадиган босма қолип-стереотиплар йўқ ҳисоби. Ҳар инсон ижодини тушуниб, ҳатто уларнинг айримларини рағбатлантириб, қўллаб-қувватлаб, қувонтиради. Ўрни келганда, адашганга танбеҳ беришни ҳам унутмайди».
Vafo Fayzulloh 1963 yil, 27 iyulda Navoiy viloyati, Karmana tumanining Tog’guzar qishlog’ida tug’ilgan. ToshDUning jurnalistika fakul`tetini tamomlagan (1986). «Hug» (1993), «Xabarsiz sevinch» (1997), «Mangu lahza» (2000) she’riy kitoblari nashr etilgan. Jahon she’riyati vakillari — SH. Bodler, P. Verlen, A. Rembo, I. Brodskiy ijodidan o’zbek tiliga tarjimalar qilgan.
Adabiy-badiiy maqola va esselari to’plami nashr etilgan. Kitobga so’zboshi yozgan filologiya fanlari doktori Bahodir Karimov muallif va to’plam to’g’risida shunday yozadi: Iqtidorli shoir va tarjimon «Vafo Fayzulloh adabiy maqolalarning (ham) begidir, tamasiz, jo’shib, o’zini qo’shib, xayollanib, hayolanib, yangilanib, gohida ichikib, entikib, qayg’urib, ba’zan bong urib, ezilib yozadi. Mohiyatga intilib, ko’ngilga qarab, muhitga qaramay, birovdan so’ramay, o’ziga xos yozadi. Uning yozganlarida an’anaviy qolipli, hamma ijodkor asarlariga tushaveradigan bosma qolip-stereotiplar yo’q hisobi. Har inson ijodini tushunib, hatto ularning ayrimlarini rag’batlantirib, qo’llab-quvvatlab, quvontiradi. O’rni kelganda, adashganga tanbeh berishni ham unutmaydi».
Vafo Fayzulloh
ISMING BILAN MA’NOLI DARDIM
1. Sen kimsan, heyy? Qorako’z Qora,
Ko’prik dunyolarning chetida
Hazingina yig’lab chaqirgan?
Bittagina senga ishondim,
Sen uchun kelganday dunyoga,
Borsan-ku, men uchun yo’q Shamol!
Hurni ko’rgandayman izingda,
Iblis bilan don cho’qishgan Qush,
Onang buncha o’xshar onamga?
Go’l olomon sirdosh habibing,
Tabibni hech tush ko’rasanmi?
Har kun yo’qotaman navomni…
Nima izlayapsan? Arqonmi?
Olqishdan kibrga eshilgan,
Axir, juda miskin sag’irsan…
Majnunga Majnundan davo yo’q.
Xanjarday nigohing shafaqda
Ko’zimga uraman alahlab…
2. Yomg’ir bilan yuvdim xatingni…
Yolg’onning ostida chalajon
O’qiyman vasiyat dardingni.
Ko’zim do’nib borar muz dalalarga,
Tegram ko’ngli o’tgan kimsalar…
Marhumlardan oshnam ko’p mening.
Nurning manglayida bitik bo’laman,
Bulut o’rkachiga gul tashlab o’tar,
Sevib tirik qolgan bir tosh ko’rsaydim…
HAQQA ELTGUVCHI BIR YO’L BO’LSAYDIM,
Roziman, mo’minlar yurguvchi.
Roziman, yo’llarda yiqilib o’lsaydim,
Huzurida yuzi yorug’ bir yo’lchi.
Qancha karvon o’tdi qoshimdan:
To’xtamay, to’xtamay, to’xtamay…
Yeru osmon hidi kelar ko’z yoshimdan,
Oshig’im, men netay, men netay…
Rostim shu, hovliqdim bilmasdan,
Bulutlar yog’ar deb ko’z tutdim.
Seni bir zumgina o’ylasam,
Asrlar davomin unutdim.
Sado ber, ko’z ochay sadodan,
Boshlanar oxirdan yo’l boshi.
O’zingga muhtojman, gadoman,
Uzoq tun yo’lsizning yo’ldoshi…
SENING SIYRATINGNI QANCHA SOG’INDIM,
Yomg’ir yuvgan yo’llar adashgan nishon…
Qarg’alarning qorachig’i bilan ovundim,
Hech ishonma menga, chumoli arqon…
Turna qanotiga ilingan xatmi,
Nigohim har kuni lolaga sovchi.
Isming bilan ma’noli dardim
O’qir tarjimonim ninachi.
Daraxt kabi botdim tuproqqa,
Sharafim yo’q sabrdan bo’lak.
Dunyoni aylanaver, yiroqdan
Xanjar uravergin, men go’dak.
Qora oy bag’ringni yoritar, ishon,
Bahor ko’zlaringda tuzalganimda.
Baxil rashkim bilan qani, bir bor yon
Uyg’onarsan osmon bo’zlaganida…
QOR YOG’DUSI UYG’OTDI MENI,
Uzoq yillar ko’nglimda yondi.
Sevgi bilan kechgan damlarim
Sevgi bilan yana uyg’ondi.
Yo’lga chiqdim olis bahorga,
Yo’l boshida yorug’, hur chehra
Yuragi evrilgan qon gulga,
Orziqib mehribon qahhorga.
Yoritdi tun, chag’ir yo’limni,
Kutganicha kuyik ko’nglimni.
Shamoloydan tot oldim tengsiz,
Qor yog’dusi uyg’otdi meni.
Karomatgo’y sadpora ko’nglim
Dunyo nima? Anglagan mutlaq.
Musoni chorlagan alanga,
Chorladi yana ham yarqiroq.
Cho’qqida, juda ham cho’qqida,
Yuragi nishonda, qo’li kamonda,
Yuz yillarni xatlab to’lg’andim,
Ilohiy bir ilhomga qondim.
KIMGADIR QO’L SILKITMOQCHI BO’LGANDAY DARYO,
Oqdim, nigohingni izlab yoningdin.
Men gado, shamollarning itiga gado,
Tilandim, qo’nim topmoq istab joningda.
Izg’idim, turnalarning izida qasdim,
Lojuvard bir dunyo chin ozoringda.
Sotding yuragimni kimlarga do’stim,
Hamon tentirayman qul bozorinda.
Bir kulmagan bahor, yo’l qayda menga?
Novdadagi tomchi oydin so’qmoqda
O’rmon oqligida muzlar-da, singan,
Otasi adashtirgan Zumrad qaytmoqda…
Daraxtlarni hamon shamol to’qmoqlar,
Hamon Qimmatlarning savdosi arzon…
Balki hech o’tmasman oydin so’qmoqdan,
Seni izlashdan ham tinmasman bir on…
