Эй Худо, ана шундай зиндадил (“марди худо”) ҳақиқий иймонли банданг бор бўлса, менга беришингни сўрайман! Мен ўзимдаги бор куч-қувватим, бор оташимни ишга солиб у билан курашай… оқибатда, майли, енгилай… ва мен ҳам умримда бир бора енгилишнинг лаззатини татиб кўрай! Эй, Худо!..
МУҲАММАД ИҚБОЛ
ИБЛИСНИНГ НОЛАСИ
Маснавий аслияти, таржимаси
ва қисқа шарҳи билан
Муҳаммад Иқбол (1877.22.2, Сиалкот — 1938.21.4, Лоҳур) — Шарқ ва Ислом оламининг буюк шоири, файласуф. Урду ва форс тилларида ижод қилган. Сиалкот, Лоҳур коллежларида таълим олган. 1905—08 йилларда Англия ва Германия ун-тларида ўқиган. Илк шеър («Етим ноласи», 1899) ва достон («Ҳимолай», 1899)ларидаёқ инсонни, табиатни, халқ дарди ва кайфиятини куйлайди. «Эронда тасаввуфнинг тараққиёти» (1908) асарида Шарқ фалсафаси ва диний таълимотларини таҳлил қилади, Ибн Сино, Ибн Арабий каби файласуфларнинг дунёқарашини юксак баҳолайди. «Шахс сирлари» (1915), «Шахс сирларининг очилиши» (1919) достонларида, «Забуре Ажам» (1927), «Жовиднома» (1932), «Жаброил қанотлари» (1935), «Ҳижоз арғумони» (1938) ва бошқа диний-фалсафий, ижтимоий- ахлоқий асарларида шахс ва жамият, табиат ва худо, севги ва акл, Шарқ ва Ғарб, шахс ва жамият ҳақидаги фалсафий қарашларини илгари сурган. Муҳаммад Иқбол мустақил ҳинд конфедерацияси таркибида мусулмон давлатини тузиш тарафдори бўлган. Муҳаммад Иқбол баъзи масалаларни ҳал этишда ислом таълимоти асосида иш кўрса, айрим масалаларда Ғарб файласуфлари, хусусан, Гегель, Кант, Бергсон, Лейбнис ва Эйнштейн позициясида туради. Олимнинг моддий бойлик ва билиш назарияси Гегель диалектикаси таъсирида бўлган (Ўзбекистон миллий энциклопедичси асосида ёзилди).
МАСНАВИЙ
Эй худованди савобу носавоб,
Ман шудам аз сўҳбати одам хароб.
ТАРЖИМА
Эй Худованди савобу носавоб,
Одамийзот қавлидан бўлдим хароб.
ШАРҲ
Залолатдаги одам қавлидан безор бўлган Иблис (алайҳиллаъна) Ҳақ таолога муножот билан дейди: “Эй барча савобу носавоб амалларни, барча ашёларни ва барча махлуқотларни яратган Парварвардигор, сенинг шариф деб яратганинг одам (деган махлуқотинг) амалларидан, қолу қилдан иборат суҳбатларидан мен безор бўлдим!
МАСНАВИЙ
Ҳеж гаҳ аз ҳукми ман сар барнатофт,
Чашм аз худ басту худро дарнаёфт…
ТАРЖИМА
Ҳеч маҳал ҳукмимдан у бош тортмади,
Кўз юмиб Ўздин, ўзини топмади.
ШАРҲ
Менинг малайимга айланган бу махлуғинг (одам) айни ҳол ва замонда менинг ҳукмимдан ҳеч гоҳ бош тортмайди: нимани буюрсам, бажаради (нафс йўлида ўзини ҳар қандай гуноҳу маъсиятларга уради!).
У ўзлик асрорини кашф этиш, у орқали Сени топиш каби муборак амалларни аллақачонлар унутиб юборган…
МАСНАВИЙ
Сайди худ сайёдро гўяд, бигир,
Ал-амон аз бандаи фармонпазир!
ТАРЖИМА
Сайд қилиб сайёдга топширгай ўзин,
Асра Сен, фармонпазир бу бандадин.
ШАРҲ
Мен бамисоли бир сайёд (овчи) бўлсам, бу нотавон банданг (одам) ўзини менга ўз ихтиёри билан сайд (ов) қилиб топшириб қўйган… Алҳазар! Дод бу итоатгўй (фармонпазир) бандангдан дод!
МАСНАВИЙ
Аз чунин сайде маро озод кун,
Тоати дирўзаи ман ёд кун!
ТАРЖИМА
Бул каби сайддин мени озод қил,
Кеча кунги тоатимни ёд қил.
ШАРҲ
Парвардигоро, ҳеч бўлмаганда кеча кунги тоатимни (жаннатдаги мақомимни… машҳур Азозиллик пайтимдаги тоат ибодатларимни) ёдингга ол ва имкони борича тезроқ бул каби итоатгўй “сайд” (ов)дан мени Ўзинг озод қил!
МАСНАВИЙ
Паст аз ў он ҳиммати волойи ман,
Вои ман, эй вои ман, эй вои ман!
ТАРЖИМА
У билан паст ҳиммату ҳар жой менга,
Вой менга, эй вой менга, эй вой менга!
ШАРҲ
Ё Раббим! Тупроқхона бўлган бу арсаи офоққа (Ер юзига) шу иродасиз махлуқотинг билан курашиш учун мени юборганмидинг? Вой бўлсин менинг ҳолимгаки, инсон менинг мақомимни ва ҳимматимни шу қадар пастга туширди!.. Вой бўлсин менга!
МАСНАВИЙ
Фитрати ў хому азми ў заиф,
Тоби як зарбам наёрад ин ҳариф.
ТАРЖИМА
Фитрати хомдир унинг, азми заиф,
Дош беролмас битта зарбга бу ҳариф.
ШАРҲ
Қани набийларинг, авлиёларинг, орифларинг? Мен ҳар кўрганимда бутун вужудимга титроқ киргизадиган зотлар қани? Ҳозирги бу бандаларинг фитрати хом, азми заиф, руҳи мажҳул бир тоифаким, бу ҳариф (душман)ларим менинг битта зарбамга дош беролмайди! Мен энди бу Олами хусронда ким билан курашмоғим керак?
МАСНАВИЙ
Бандаи соҳибназар бояд маро,
Як ҳарифи пухтатар бояд маро.
ТАРЖИМА
Менга бер бир бандаи соҳибназар,
Пухта бўлсин, жонима солсин хатар.
ШАРҲ
Ё Парвардигоро! Менга аввалги соҳибназар бандаларингни рўбарў қил! Иймони бақувват, азми улуғ, ҳар бир нигоҳи жонимга хатар соладиган ошиқларингни бер менга! Мен (ўз жонимни хатарга қўйиб) ана шундай зотлар билан курашишни истайман!..
МАСНАВИЙ
Лўъбати обу гил аз ман бозгир,
Менаёяд кўдакй аз марди пир.
ТАРЖИМА
Бул қўғирчоқ бирла ўйнашлик иши—
Бўлса, хижлат тортгуси кекса киши.
ШАРҲ
Бу “қўғирчоғингни” (имону азми заиф қулларингни) мендан қайтариб ол! Чунки булар билан курашиш кекса бир одамнинг ёш болага ўхшаб қўғирчоқ ўйнаб ўтиришига ўхшайди! Бу менга тўғри келмайди. Мени хижолатга қўйма, ё Раббим!
МАСНАВИЙ
Ибни одам чист? Як мушти хас аст,
Мушти хасро як шарор аз ман бас аст!
ТАРЖИМА
Ибни одам бир сиқим хасдир менга,
Бир шарорим хас учун басдир менга!
ШАРҲ
Одамнинг боласи мен учун ким? Булар мен учун бир сиқим хас деган гап. Бу хас учун мендан (бир дунё оташ эмас) бир учқун кифоя қилади. Бир учқуним билан уларни шу заҳотиёқ ёндириб юбораман…
МАСНАВИЙ
Андар ин олам агар жуз хас набуд,
Ин қадар оташ маро додан чй суд?
ТАРЖИМА
Оламе бошдин-оёқ хас бўлса худ,
Бул қадар оташ менга бермоқ на суд?
ШАРҲ
Бу тупроқхона бошдан охир шу хасдан иборат бўлса, Парвардгоро, менга бу қадар оташ (ўт) бериб нима қилардинг? Бундан менга нима фойда?
МАСНАВИЙ
Шишаро бигдохтан оре бувад,
Сангро бигдохтан коре бувад.
ТАРЖИМА
Шишани тикмоқлигим ордир менга,
Тошни тошга тикмоғим—кордир менга.
ШАРҲ
Шишани (эритиб) шишага тикиш бу мен учун бир ўйиндай гап. Бундай (енгил) иш билан машғул бўлиб ўтиришдан уяламан! Тошни тошга тикиш эса… бу бошқа гап. Мен ана шундай имконсиз ишлар билан шуғулланишни истайман. Менга берган куч қудратинг, ҳимматим ана шундай ноимконни имконга айлантиришни талаб қилади.
МАСНАВИЙ
Ончунон танг аз футуҳот омадам,
Пеши ту баҳри мукофот омадам.
ТАРЖИМА
Мен футуҳот истабон келдим сенга,
Ҳам мукофот истабон келдим сенга.
ШАРҲ
Парвардигоро, букун сенинг ҳузурингга ана шундай футуҳотдан танг аҳволда келдим. Наздингда бош эгиб, Сендан ўз “мукофотим”ни беришингни истайман!
МАСНАВИЙ
Мункири худ аз ту мехоҳам, бидеҳ,
Сўи он марди худо роҳам бидеҳ!
ТАРЖИМА
Мункирим бўлса, маним жоҳимни бер,
Бўлса бир марди Худо, роҳимни бер.
ШАРҲ
Яъни… менга ўз мункиримни (мени инкор қилувчи бандаларингни) беришингни ўтиниб сўрайман! Шундай “марди худо” бандаларинг ҳозир ҳам бор бўлса, мени уларнинг ҳузурига юбор!
МАСНАВИЙ
Бандае бояд, ки печад гарданам,
Ларза андозад нигоҳаш дар танам.
ТАРЖИМА
Банда бўлсин—гарданимдан олсин ул,
Бор вужудим ичра ларза солсин ул.
ШАРҲ
Шундай соҳибназар банданг бўлсинки, мени кўрган заҳоти ёқамдан олсин, унинг иймон шиддатига тўла нигоҳлари бор вужудимга ларза солсин!
МАСНАВИЙ
Он, ки гўяд аз ҳузури ман бирав,
Он, ки пеши ў наярзам бо ду жав.
ТАРЖИМА
Бандаки, ўз наздидан сурсин мени,
Икки арпа донича кўрсин мени!
ШАРҲ
Шундай жасоратли банданг бўлсинки, мени кўрган заҳоти нафрат билан (шарманда қилиб) ҳузуридан қувсин! Майли, унинг наздида менинг қадрим икки арпа донига тенг бўлиб қолсин!
МАСНАВИЙ
Эй Худо, як зинда марди ҳақпараст,
Лаззате шояд, ки ёбам дар шикаст!
ТАРЖИМА
Эй Худо, бер бўлса банданг – ҳақпараст,
Лаззатин тотсам, топиб андин шикаст!..
ШАРҲ
Эй Худо, ана шундай зиндадил (“марди худо”) ҳақиқий иймонли банданг бор бўлса, менга беришингни сўрайман! Мен ўзимдаги бор куч-қувватим, бор оташимни ишга солиб у билан курашай… оқибатда, майли, енгилай… ва мен ҳам умримда бир бора енгилишнинг лаззатини татиб кўрай! Эй, Худо!..
(“Жовиднома”дан.)
Форсийдан Саййид Неъматуллоҳ Иброҳим таржимаси ва шарҳи
2010 йил. Май.
Таржимон ҳақида:
Неъматуллоҳ Иброҳим (тахаллуси Саййид Неъматуллоҳ Иброҳим; 1954-2019) Тожикистоннинг Хуросон ноҳиясига қарашли Курдаксой қишлоғида таваллуд топган. Хўжанд Давлат Университетининг филология факултасида таҳсил олган. Ўттиз беш йиллик ижодий иш фаолияти давомида Саййид Неъматуллоҳ Иброҳимнинг 24 китоби Тошкент ва Душанбенинг давлат ва хусусий нашриётлари томонидан нашр этилди. 2015 йил Душанбенинг “Ирфон” нашриётида “Ассалом, Нур!” номли биринчи девони нашр этилди.
Саййид Неъматуллоҳ Иброҳим форс тожик мумтоз адабиётининг Фирдавсий, Ҳаким Саноий, Амир Хусрав Деҳлавий, Мавлоно Жалолиддин Румий, Камол Хўжандий, Урфий Шерозий, Мирзо Абдулқодир Бедил ва Муҳаммад Иқбол каби даҳолари асарларидан намуналарни ўзбек тилига ўгирган. Шу кунларда ижодкор ўзининг иккинчи Девони ва “Абулмаъоний — Бедил” илмий- маърифий асари устида иш олиб бормоқда.
Ey Xudo, ana shunday zindadil (“mardi xudo”) haqiqiy iymonli bandang bor bo‘lsa, menga berishingni so‘rayman! Men o‘zimdagi bor kuch-quvvatim, bor otashimni ishga solib u bilan kurashay… oqibatda, mayli, yengilay… va men ham umrimda bir bora yengilishning lazzatini tatib ko‘ray! Ey, Xudo!..
MUHAMMAD IQBOL
IBLISNING NOLASI
Masnaviy asliyati, tarjimasi
va qisqa sharhi bilan
Muhammad Iqbol (1877.22.2, Sialkot — 1938.21.4, Lohur) — Sharq va Islom olamining buyuk shoiri, faylasuf. Urdu va fors tillarida ijod qilgan. Sialkot, Lohur kollejlarida ta’lim olgan. 1905—08 yillarda Angliya va Germaniya un-tlarida o‘qigan. Ilk she’r («Yetim nolasi», 1899) va doston («Himolay», 1899)laridayoq insonni, tabiatni, xalq dardi va kayfiyatini kuylaydi. «Eronda tasavvufning taraqqiyoti» (1908) asarida Sharq falsafasi va diniy ta’limotlarini tahlil qiladi, Ibn Sino, Ibn Arabiy kabi faylasuflarning dunyoqarashini yuksak baholaydi. «Shaxs sirlari» (1915), «Shaxs sirlarining ochilishi» (1919) dostonlarida, «Zabure Ajam» (1927), «Jovidnoma» (1932), «Jabroil qanotlari» (1935), «Hijoz arg‘umoni» (1938) va boshqa diniy-falsafiy, ijtimoiy- axloqiy asarlarida shaxs va jamiyat, tabiat va xudo, sevgi va akl, Sharq va G‘arb, shaxs va jamiyat haqidagi falsafiy qarashlarini ilgari surgan. Muhammad Iqbol mustaqil hind konfederatsiyasi tarkibida musulmon davlatini tuzish tarafdori bo‘lgan. Muhammad Iqbol ba’zi masalalarni hal etishda islom ta’limoti asosida ish ko‘rsa, ayrim masalalarda G‘arb faylasuflari, xususan, Gegel, Kant, Bergson, Leybnis va Eynshteyn pozitsiyasida turadi. Olimning moddiy boylik va bilish nazariyasi Gegel dialektikasi ta’sirida bo‘lgan (O‘zbekiston milliy ensiklopedichsi asosida yozildi).
MASNAVIY
Ey xudovandi savobu nosavob,
Man shudam az so‘hbati odam xarob.
TARJIMA
Ey Xudovandi savobu nosavob,
Odamiyzot qavlidan bo‘ldim xarob.
SHARH
Zalolatdagi odam qavlidan bezor bo‘lgan Iblis (alayhilla’na) Haq taologa munojot bilan deydi: “Ey barcha savobu nosavob amallarni, barcha ashyolarni va barcha maxluqotlarni yaratgan Parvarvardigor, sening sharif deb yaratganing odam (degan maxluqoting) amallaridan, qolu qildan iborat suhbatlaridan men bezor bo‘ldim!
MASNAVIY
Hej gah az hukmi man sar barnatoft,
Chashm az xud bastu xudro darnayoft…
TARJIMA
Hech mahal hukmimdan u bosh tortmadi,
Ko‘z yumib O‘zdin, o‘zini topmadi.
SHARH
Mening malayimga aylangan bu maxlug‘ing (odam) ayni hol va zamonda mening hukmimdan hech goh bosh tortmaydi: nimani buyursam, bajaradi (nafs yo‘lida o‘zini har qanday gunohu ma’siyatlarga uradi!).
U o‘zlik asrorini kashf etish, u orqali Seni topish kabi muborak amallarni allaqachonlar unutib yuborgan…
MASNAVIY
Saydi xud sayyodro go‘yad, bigir,
Al-amon az bandai farmonpazir!
TARJIMA
Sayd qilib sayyodga topshirgay o‘zin,
Asra Sen, farmonpazir bu bandadin.
SHARH
Men bamisoli bir sayyod (ovchi) bo‘lsam, bu notavon bandang (odam) o‘zini menga o‘z ixtiyori bilan sayd (ov) qilib topshirib qo‘ygan… Alhazar! Dod bu itoatgo‘y (farmonpazir) bandangdan dod!
MASNAVIY
Az chunin sayde maro ozod kun,
Toati diro‘zai man yod kun!
TARJIMA
Bul kabi sayddin meni ozod qil,
Kecha kungi toatimni yod qil.
SHARH
Parvardigoro, hech bo‘lmaganda kecha kungi toatimni (jannatdagi maqomimni… mashhur Azozillik paytimdagi toat ibodatlarimni) yodingga ol va imkoni boricha tezroq bul kabi itoatgo‘y “sayd” (ov)dan meni O‘zing ozod qil!
MASNAVIY
Past az o‘ on himmati voloyi man,
Voi man, ey voi man, ey voi man!
TARJIMA
U bilan past himmatu har joy menga,
Voy menga, ey voy menga, ey voy menga!
SHARH
Yo Rabbim! Tuproqxona bo‘lgan bu arsai ofoqqa (Yer yuziga) shu irodasiz maxluqoting bilan kurashish uchun meni yuborganmiding? Voy bo‘lsin mening holimgaki, inson mening maqomimni va himmatimni shu qadar pastga tushirdi!.. Voy bo‘lsin menga!
MASNAVIY
Fitrati o‘ xomu azmi o‘ zaif,
Tobi yak zarbam nayorad in harif.
TARJIMA
Fitrati xomdir uning, azmi zaif,
Dosh berolmas bitta zarbga bu harif.
SHARH
Qani nabiylaring, avliyolaring, oriflaring? Men har ko‘rganimda butun vujudimga titroq kirgizadigan zotlar qani? Hozirgi bu bandalaring fitrati xom, azmi zaif, ruhi majhul bir toifakim, bu harif (dushman)larim mening bitta zarbamga dosh berolmaydi! Men endi bu Olami xusronda kim bilan kurashmog‘im kerak?
MASNAVIY
Bandai sohibnazar boyad maro,
Yak harifi puxtatar boyad maro.
TARJIMA
Menga ber bir bandai sohibnazar,
Puxta bo‘lsin, jonima solsin xatar.
SHARH
Yo Parvardigoro! Menga avvalgi sohibnazar bandalaringni ro‘baro‘ qil! Iymoni baquvvat, azmi ulug‘, har bir nigohi jonimga xatar soladigan oshiqlaringni ber menga! Men (o‘z jonimni xatarga qo‘yib) ana shunday zotlar bilan kurashishni istayman!..
MASNAVIY
Lo‘’bati obu gil az man bozgir,
Menayoyad ko‘daky az mardi pir.
TARJIMA
Bul qo‘g‘irchoq birla o‘ynashlik ishi—
Bo‘lsa, xijlat tortgusi keksa kishi.
SHARH
Bu “qo‘g‘irchog‘ingni” (imonu azmi zaif qullaringni) mendan qaytarib ol! Chunki bular bilan kurashish keksa bir odamning yosh bolaga o‘xshab qo‘g‘irchoq o‘ynab o‘tirishiga o‘xshaydi! Bu menga to‘g‘ri kelmaydi. Meni xijolatga qo‘yma, yo Rabbim!
MASNAVIY
Ibni odam chist? Yak mushti xas ast,
Mushti xasro yak sharor az man bas ast!
TARJIMA
Ibni odam bir siqim xasdir menga,
Bir sharorim xas uchun basdir menga!
SHARH
Odamning bolasi men uchun kim? Bular men uchun bir siqim xas degan gap. Bu xas uchun mendan (bir dunyo otash emas) bir uchqun kifoya qiladi. Bir uchqunim bilan ularni shu zahotiyoq yondirib yuboraman…
MASNAVIY
Andar in olam agar juz xas nabud,
In qadar otash maro dodan chy sud?
TARJIMA
Olame boshdin-oyoq xas bo‘lsa xud,
Bul qadar otash menga bermoq na sud?
SHARH
Bu tuproqxona boshdan oxir shu xasdan iborat bo‘lsa, Parvardgoro, menga bu qadar otash (o‘t) berib nima qilarding? Bundan menga nima foyda?
MASNAVIY
Shisharo bigdoxtan ore buvad,
Sangro bigdoxtan kore buvad.
TARJIMA
Shishani tikmoqligim ordir menga,
Toshni toshga tikmog‘im—kordir menga.
SHARH
Shishani (eritib) shishaga tikish bu men uchun bir o‘yinday gap. Bunday (yengil) ish bilan mashg‘ul bo‘lib o‘tirishdan uyalaman! Toshni toshga tikish esa… bu boshqa gap. Men ana shunday imkonsiz ishlar bilan shug‘ullanishni istayman. Menga bergan kuch qudrating, himmatim ana shunday noimkonni imkonga aylantirishni talab qiladi.
MASNAVIY
Onchunon tang az futuhot omadam,
Peshi tu bahri mukofot omadam.
TARJIMA
Men futuhot istabon keldim senga,
Ham mukofot istabon keldim senga.
SHARH
Parvardigoro, bukun sening huzuringga ana shunday futuhotdan tang ahvolda keldim. Nazdingda bosh egib, Sendan o‘z “mukofotim”ni berishingni istayman!
MASNAVIY
Munkiri xud az tu mexoham, bideh,
So‘i on mardi xudo roham bideh!
TARJIMA
Munkirim bo‘lsa, manim johimni ber,
Bo‘lsa bir mardi Xudo, rohimni ber.
SHARH
Ya’ni… menga o‘z munkirimni (meni inkor qiluvchi bandalaringni) berishingni o‘tinib so‘rayman! Shunday “mardi xudo” bandalaring hozir ham bor bo‘lsa, meni ularning huzuriga yubor!
MASNAVIY
Bandaye boyad, ki pechad gardanam,
Larza andozad nigohash dar tanam.
TARJIMA
Banda bo‘lsin—gardanimdan olsin ul,
Bor vujudim ichra larza solsin ul.
SHARH
Shunday sohibnazar bandang bo‘lsinki, meni ko‘rgan zahoti yoqamdan olsin, uning iymon shiddatiga to‘la nigohlari bor vujudimga larza solsin!
MASNAVIY
On, ki go‘yad az huzuri man birav,
On, ki peshi o‘ nayarzam bo du jav.
TARJIMA
Bandaki, o‘z nazdidan sursin meni,
Ikki arpa donicha ko‘rsin meni!
SHARH
Shunday jasoratli bandang bo‘lsinki, meni ko‘rgan zahoti nafrat bilan (sharmanda qilib) huzuridan quvsin! Mayli, uning nazdida mening qadrim ikki arpa doniga teng bo‘lib qolsin!
MASNAVIY
Ey Xudo, yak zinda mardi haqparast,
Lazzate shoyad, ki yobam dar shikast!
TARJIMA
Ey Xudo, ber bo‘lsa bandang – haqparast,
Lazzatin totsam, topib andin shikast!..
SHARH
Ey Xudo, ana shunday zindadil (“mardi xudo”) haqiqiy iymonli bandang bor bo‘lsa, menga berishingni so‘rayman! Men o‘zimdagi bor kuch-quvvatim, bor otashimni ishga solib u bilan kurashay… oqibatda, mayli, yengilay… va men ham umrimda bir bora yengilishning lazzatini tatib ko‘ray! Ey, Xudo!..
(“Jovidnoma”dan.)
Forsiydan Sayyid Ne’matulloh Ibrohim tarjimasi va sharhi
2010 yil. May.
Tarjimon haqida:
Ne’matulloh Ibrohim (taxallusi Sayyid Ne’matulloh Ibrohim; 1954-2019) Tojikistonning Xuroson nohiyasiga qarashli Kurdaksoy qishlog‘ida tavallud topgan. Xo‘jand Davlat Universitetining filologiya fakultasida tahsil olgan. O‘ttiz besh yillik ijodiy ish faoliyati davomida Sayyid Ne’matulloh Ibrohimning 24 kitobi Toshkent va Dushanbening davlat va xususiy nashriyotlari tomonidan nashr etildi. 2015 yil Dushanbening “Irfon” nashriyotida “Assalom, Nur!” nomli birinchi devoni nashr etildi.
Sayyid Ne’matulloh Ibrohim fors tojik mumtoz adabiyotining Firdavsiy, Hakim Sanoiy, Amir Xusrav Dehlaviy, Mavlono Jaloliddin Rumiy, Kamol Xo‘jandiy, Urfiy Sheroziy, Mirzo Abdulqodir Bedil va Muhammad Iqbol kabi daholari asarlaridan namunalarni o‘zbek tiliga o‘girgan. Shu kunlarda ijodkor o‘zining ikkinchi Devoni va “Abulma’oniy — Bedil” ilmiy- ma’rifiy asari ustida ish olib bormoqda.
