Nargiza Odinayeva. She’rlar

007Бундан бир неча йил бурун Ўзбекистон халқ шоири Усмон Азим Наргиза Одинаева ҳақида ёзган мухтасар мақоласида шундай ёзган эди: «Наргизанинг шеърларида олифтачилик йўқ. Шеърлари аллақачон ўзлаштирган йўлларда ёзилган. Аммо, улар ажиб бир – кутилмаган – чиройда балқийди. Демак, юрилавериб увадаси чиққан йўлларни истеъдод янгилар экан-да?!»
Куни-кеча Сурхондарё вилоятида бўлганимда Наргизани кўрдим, мушоирада унинг шеърини эшитдим, ҳайратландим. Воҳанинг улкан шоири Шафоат Раҳматулло Термизий ҳаммадан олдин Наргизани тилга олди, «Сурхон ёшлари» газетасининг бош муҳаррири Исроил Шомиров юрган йўлимизда шоира синглисини таърифлади.

Наргиза Одинаева
ШЕЪРЛАР
01

   Наргиза Одинаева 1988 йилда Сурхондарё вилоятида туғилган. “Келажак овози” танлови вилоят босқичи ғолиби. “Дўрмон” ижодкор ёшлар семинари қатнашчиси. “Йўлдаги мактублар” китоби муаллифи.

03

ЭЪТИҚОД

Тупроқ бўлиб яшашни ўрган,
Қўшилиб ол тўрт фасл билан.03
Оқ тонглардан Хизр туш кўрган
“Ватан” деган бир туйғу тилан.

Шу дарахтлар тафтинг олади,
Юраги бор ҳар тўрт томоннинг.
Гар қоқилсанг суяб қолади
Елкалари зангор осмоннинг.

Шу заминда тоғлар виқорли,
Шу заминда шамол майиндир.
Шу заминда шомлар ифорли,
Шукрларинг умр сайиндир.

Қўл ташлаган қуёш елкамга
Кўзларимдан меҳр унади.
Ватан десам — шу бир каломга
Ҳурликларнинг бари кўнади.

Эй ватандош, иниб гулларга
Эгачингга ўхшаб қўяман.
Ўғил-қизинг юрган йўлларга
Бор жонимни тўшаб қўяман.

Айланади кўҳна чархпалак,
Бу умрнинг ёмғирлари бор.
Бошқасининг саждаси бўлак,
Ўзинг томон ўзингни юбор.

Ҳовучимга оламан жойлаб,
Бир қаричмас дунёнинг эни.
Ҳад билмаган кенгликлар бўйлаб
Ҳар тонг Ватан уйғотар мени.

АЛПОМИШ АВЛОДИ

Бобом айтган достонлардай тўлиб келдим,
Бойсунчинор шохларига рўмол илдим.
Алпомишнинг болалари ўсган юрт бу,
Дўмбиранинг ўркачидан қараб билдим.

Тунларига ой эргашар бахт бергани,
Қалдирғочлар эшик қоқар исингани.
Қуёш кулиб мўралайди Боботоғдан,
Қуёшлар бор, бунда бир эл исингани.

Одамзоднинг туғилиши бир тўй, момо,
Осмон гумбаз, замин асли бир уй, момо.
Айтсам шеърим жўр бўлади чанқовузга,
Тўлқинида юрак оққан қай куй, момо.

Адоғи йўқ соғинчларга бўлдим сингил,
Яшил қушман, яшил уфқлар томон кўнгил;
Чанқаб турсам Амударё чайқалади,
Нур узатар Термизийдек уйғоқ бир дил.

Томирлари томиримга туташ диёр,
Мен шеър айтай, осмон бўйи гуллаб юбор.
Ўнг елкамда ўтирибди Алпомишлар,
Юрагимда кишнаётган Бойчибор бор!

Қулочингни шамолларга озод қўйгил,
Бедор ўтсин шоир зоти, шеърга тўлгил.
Қуёш билан сўзлашиб юр, ва то абад
Алпомишнинг авлодига Ватан бўлгил.

МЕҲР

Учқунлаб туташган ўт борасида
Юрагим бир тандир қизиганга тенг.
Онам қўли билан уй орасида
Оёқяланг чопиб нон ташийман мен.

“Бошимдан қийқириб турналар ўтар”,
Пешонам ярқираб, йўлдай ошланди.
Аммо, аммоларни буткул унутар,
Умрнинг соғинчи қачон бошланди?

Туташган ўтларни ўйин кўрибман,
Она, сув урасан тандир, нонингга.
Ёнгинангда мен ҳам ёниб турибман,
Меҳринг сепилгайдир менинг жонимга.

021

   Bundan bir necha yil burun O’zbekiston xalq shoiri Usmon Azim Nargiza Odinaeva haqida yozgan muxtasar maqolasida shunday yozgan edi: «Nargizaning she’rlarida oliftachilik yo’q. She’rlari allaqachon o’zlashtirgan yo’llarda yozilgan. Ammo, ular ajib bir – kutilmagan – chiroyda balqiydi. Demak, yurilaverib uvadasi chiqqan yo’llarni iste’dod yangilar ekan-da?!»
Kuni-kecha Surxondaryo viloyatida bo’lganimda Nargizani ko’rdim, mushoirada uning she’rini eshitdim, hayratlandim. Vohaning ulkan shoiri Shafoat Rahmatullo Termiziy hammadan oldin Nargizani tilga oldi, «Surxon yoshlari» gazetasining bosh muharriri Isroil Shomirov yurgan yo’limizda shoira singlisini ta’rifladi.

Nargiza Odinaeva
SHE’RLAR
01

022 Nargiza Odinaeva 1988 yilda Surxondaryo viloyatida tug’ilgan. “Kelajak ovozi” tanlovi viloyat bosqichi g’olibi. “Do’rmon” ijodkor yoshlar seminari qatnashchisi. “Yo’ldagi maktublar” kitobi muallifi.

03

E’TIQOD

Tuproq bo’lib yashashni o’rgan,
Qo’shilib ol to’rt fasl bilan.
Oq tonglardan Xizr tush ko’rgan
“Vatan” degan bir tuyg’u tilan.

Shu daraxtlar tafting oladi,
Yuragi bor har to’rt tomonning.
Gar qoqilsang suyab qoladi
Yelkalari zangor osmonning.

Shu zaminda tog’lar viqorli,
Shu zaminda shamol mayindir.
Shu zaminda shomlar iforli,
Shukrlaring umr sayindir.

Qo’l tashlagan quyosh yelkamga
Ko’zlarimdan mehr unadi.
Vatan desam — shu bir kalomga
Hurliklarning bari ko’nadi.

Ey vatandosh, inib gullarga
Egachingga o’xshab qo’yaman.
O’g’il-qizing yurgan yo’llarga
Bor jonimni to’shab qo’yaman.

Aylanadi ko’hna charxpalak,
Bu umrning yomg’irlari bor.
Boshqasining sajdasi bo’lak,
O’zing tomon o’zingni yubor.

Hovuchimga olaman joylab,
Bir qarichmas dunyoning eni.
Had bilmagan kengliklar bo’ylab
Har tong Vatan uyg’otar meni.

ALPOMISH AVLODI

Bobom aytgan dostonlarday to’lib keldim,
Boysunchinor shoxlariga ro’mol ildim.
Alpomishning bolalari o’sgan yurt bu,
Do’mbiraning o’rkachidan qarab bildim.

Tunlariga oy ergashar baxt bergani,
Qaldirg’ochlar eshik qoqar isingani.
Quyosh kulib mo’ralaydi Bobotog’dan,
Quyoshlar bor, bunda bir el isingani.

Odamzodning tug’ilishi bir to’y, momo,
Osmon gumbaz, zamin asli bir uy, momo.
Aytsam she’rim jo’r bo’ladi chanqovuzga,
To’lqinida yurak oqqan qay kuy, momo.

Adog’i yo’q sog’inchlarga bo’ldim singil,
Yashil qushman, yashil ufqlar tomon ko’ngil;
Chanqab tursam Amudaryo chayqaladi,
Nur uzatar Termiziydek uyg’oq bir dil.

Tomirlari tomirimga tutash diyor,
Men she’r aytay, osmon bo’yi gullab yubor.
O’ng yelkamda o’tiribdi Alpomishlar,
Yuragimda kishnayotgan Boychibor bor!

Qulochingni shamollarga ozod qo’ygil,
Bedor o’tsin shoir zoti, she’rga to’lgil.
Quyosh bilan so’zlashib yur, va to abad
Alpomishning avlodiga Vatan bo’lgil.

MEHR

Uchqunlab tutashgan o’t borasida
Yuragim bir tandir qiziganga teng.
Onam qo’li bilan uy orasida
Oyoqyalang chopib non tashiyman men.

“Boshimdan qiyqirib turnalar o’tar”,
Peshonam yarqirab, yo’lday oshlandi.
Ammo, ammolarni butkul unutar,
Umrning sog’inchi qachon boshlandi?

Tutashgan o’tlarni o’yin ko’ribman,
Ona, suv urasan tandir, noningga.
Yonginangda men ham yonib turibman,
Mehring sepilgaydir mening jonimga.

021

(Tashriflar: umumiy 1 216, bugungi 1)

1 izoh

  1. Nargiza opa haqida yarim soat oldin chamasi ustoz shoir Usmon Azimdan eshitdim..Hayot va hayol yo’llari televizion chiqishida .Shoiraning ijodiga yaxshi ta’rif berdilar va men ham tanishib chiqqim keldi.»Mehring sepilgaydir mening jonimga» «Mehr » nomli she’rida shu satrlarni keltiribdi shoira va uni onaning tandirdagi nonga sepadigan suvga qiyoslabdi bir so’z bn aytganda dastlabki taasurotim ancha yaxshi shoira opamizning ijodlarini qunt bn kuzatib borishga harakat qilaman.

Izoh qoldiring