Nazar Eshonqul. Uch hikoya

Muallif Adib: YANGILIKLAR izoh yo'q

087

Бир мамлакатда камбағал рассом яшарди. У аянчли даражада қашшоқ, устига-устак жуда ҳам ёлғиз эди: у ҳаётни қандай тушунса, шундай кўринишда чизар, лекин уни ҳеч ким тушунмас, суратлари паст нархда сотиларди. Омадсиз рассом бир куни кўчада – айнан кўчада, чунки маликаларни бошқа жойда учратиш мумкин эмас, буни эртаклар ҳам тасдиқлайди, – шаҳар айланиб юрган маликани кўрди-ю, унга ошиқ бўлиб қолди; муҳаббат уни девонага айлантирди: у маликанинг исмини айтиб, кўча-куйда санғиб юрадиган ва эсига тушиб қолган жойда – тошга ҳам, деворга ҳам унинг суратини чизадиган бўлиб қолди. Бу ҳолни маликага етказдилар. Малика қаҳ-қаҳ уриб кулди-ю, рассомни чақириб, аввал масхара қилди. Davomini o'qish

Xuan Ramon Ximenes. She’rlar. Shavkat Rahmon tarjimalari (01)

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

022

23 декабрь — машҳур испан шоири Хуан Рамон Хименес таваллуд топган кун

Буюк испан шоири,испан модернизми бошловчилари бири, Нобель мукофоти лауреати Хуан Рамон Хименес шеърлари жаҳон шеъриятининг энг сара намуналаридан ҳисобланади. Ижодида эса, ўзи айтиб юрадиган «мангуликка ташналик»ни ифодалашга ҳаракат қилган. Шоир шеърларини илк маротиба ўзбек тилига атоқли ўзбек шоири Шавкат Раҳмон таржимасида  босилган эди. Davomini o'qish

Umid Bekmuhammad. Cho’lpon e’tiboridagi xarrotlar

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

03

1936 йилнинг 12 сентябри.Москвада нашр этилиб бутун Евроосиё ҳудудига тарқаладиган “Правда ” газетасида мўйсафид бир чолнинг танбур чалиб турган сурати босилди. Фотолавҳа остида : “Тошкентга Хоразмнинг энг кекса халқ ашулачиси ва чолғувчиси 70 ёшли Матёқуб Харратов келди.У Хоразмнинг бутун мумтоз мақомларини ва халқ чолғуларини билади.Унинг ашулалари Тошкентда граммафон лаппакларига олинади” деган изоҳ бор эди. Davomini o'qish

Сэмюэл Беккет: попытка монолога

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

03

25 лет назад скончался автор «В ожидании Годо»

Четверть века назад, 22 декабря 1989 года в Париже скончался ирландский писатель, поэт и драматург Сэмюэл Баркли Беккет. Творческую биографию литератора разделило надвое самое известное и нашумевшее из его произведений — пьеса «В ожидании Годо». До ее постановки в 1953 году Беккет был мало примечательным ирландским эмигрантом из Парижа, автором трех насилу опубликованных романов, сборника рассказов, кое-каких эссе, критических заметок и стихотворений. Davomini o'qish

Rahmiddin Abrayev. She’rlar

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati комментариев 5

03

Адабиёт, шеърият дунёсига эндигина кириб келаётган ёшлардан бири Раҳмиддин Абраев  1995 йил 24 декабрда Қашқадарё вилояти Муборак тумани Қарлуқ қишлоғида туғилган. Бухоро Давлат тиббиёт институти қошидаги академик лицейининг «Хорижий филология» гуруҳини тамомлаган. Айни вақтда «Муборак Ҳаёти» газетаси адабий ходими ҳамда Қарши Давлат Университетининг ўзбек филологияси факултети талабаси. 2011 – йилда ўтказилган «Дўрмон» II республика семинари иштирокчиси. Davomini o'qish

Shuhrat Rizayev. Olam dardi cho’ktirgan odan yoxud Asqad Muxtor haqida so’z.

Muallif Adib: Muborak kun, O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

001

Асқад домла “Тундаликлар”ида “Бизнинг авлодда замондан қочганлар қутулди” деб ёзган эдилар. Аммо замонадан қоча олган бирор авлоддошининг номини айтолмагандилар. Чунки бундай ижодкорнинг ўзи йўқ эди бу аводда. Шуни теран англабми, мутафаккир зот ўз авлодининг аламу азоби ҳақида яна шундай умумлашма берадилар: “Сизиф афсонасини биласиз, “абадий харсанг”ни ҳам биласиз. Менинг авлодим ўша харсангни 70 йил давомида «чўққи»га юмалатди. Ичимда нола бор… Davomini o'qish

Asqad Muxtor. Chodirxayol

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati 1 izoh

021

Атоқли адиб Асқад Мухторнинг «Чодирхаёл» ҳикояси (1988 йили эълон қилинган) қаҳрамонлари ўзларининг фикрсизликлари билан… ўзгаларни фикрлашга, фикрий фаолликка ундайдилар. Ўз инсоний қадр-қимматини англаб етмаслик, ҳаётдаги ўрнини фарқлай олмаслик, сурункали фикрий танбаллик одамни маънавий тубанлик сари тортиб кетаверади. Ҳикоядаги етти қаҳрамоннинг қисмати шу, уларнинг ҳатто исм-шарифи ҳам йўқ: Биринчи, Иккинчи, Учинчи… Еттинчи, холос. Демак, фикрсиз одамга исм ҳам шарт эмас, у жисман мавжуд, лекин инсоннинг том маънодаги мўътабар зотлиги унинг тафаккур соҳиби эканлигида акс этади…(Хуршид Дўстмуҳаммаднинг «Фикр шоирининг ҳикоялари» мақоласидан). Davomini o'qish

Jovli Xushboq. Dard va darmon.

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

021

Аммо… баъзи ҳикояларни мутолаа қилишингиз биланоқ, ундаги кўринмас сеҳрли куч манбаи бошқа тарафда эканлигини англайсиз. Гап аввало адиб асар учун қизиқарли сюжет танлаганлигидагина эмас. Ундаги ҳодисаларни ёзувчи талант нури билан ёритолганлигида, қаҳрамонларга жон бахш этолганлигида эмасмикин? Сюжет ғаройиб бўлгани ҳолда унда ижодкор ниятини рўёбга чиқарувчи образлар “ўлик”лигича қолаверса, барибир ўқувчи қизиқишини бир текис “ушлаб” туриб бўлмайди. Davomini o'qish

Najmiddin Komilov. Aruziy she’r talaffuzi

Muallif Adib: Alisher Navoiy hayoti va ijodi, O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

087

Бадиий асар, жумладан, ғазални шарҳлашнинг ўз талаблари бор. Биринчи шарт шуки, шарҳ бу ҳамма вақт асарнинг ўзини англаш учун ёрдамчи восита, у ҳеч қачон шоир асарининг ўрнини боса олмайди. Шарҳ, шу каби, том маънодаги адабий ¬танқид ёхуд тадқиқот ҳам эмас, гарчи унда тадқиқотий ва интерпретацион хусусиятлар бўлса ҳам, шарҳнинг бош мақсади, таъкидлаганимиздай, асарнинг (жумладан ғазалнинг) қийин иборалари, кўп маъноли мураккаб ўринларини соддароқ қилиб тушунтиришдир. Davomini o'qish

Gulnoz Mo’minova. Sayyoh qushlar. She’rlar va tarjimalar

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati, Yangi kitoblar va asarlar taqdimoti izoh yo'q

08

Гулноз Мўминова. Сайёҳ қушлар: Шеърлар ва таржималар — Тошкент. Аkademnashr, 2014. — 96 бет. / Gulnoz Mo’minova. Sayyoh qushlar: She’rlar va tarjimalar — Toshkent. Akademnashr, 2014. — 96 bеt.

  Тўпламга жамланган шеърлардаги самимийликка уйқаш ҳазинлик ва осойишталик ўқувчи қалбига ҳаяжон бағишлайди. Ҳар бир сатрга муҳрланган ана шу самимийлик ўқувчини ўзига жалб қилади. Китобдаги шеърларни шунчаки ўқимайсиз, улар билан тиллашасиз, сирлашасиз. Тўпламда шунингдек шоиранинг жаҳон шеъриятидан қилган таржималари ҳам киритилган. Davomini o'qish

Открытое письмо тележурналисту В. В. Познеру

Muallif Adib: YANGILIKLAR izoh yo'q

02

    Вы конечно человек умный, умудренный большим жизненным опытом. Производите впечатление объективного журналиста, нестандартного телеведущего, который тщательно с разных сторон изучает ту или иную проблему и старается максимально объективно, не однобоко подать материал для широкой публике. И, честно сказать, на этом фоне как то очень странно и неприятно из уст такого мэтра из передачи в передачу часто слышать давно набившие оскомину шовинистические лозунги, наподобие «татарско-монгольское иго, отбросившее развитие русского общества на 300 лет назад» и тому подобную навязшую в зубах ксенофобскую пошлятину. Davomini o'qish

Faxriyor. She’rlar

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati комментариев 5

08

Шоир Фахриёр бутун ижоди давомида шеър ихлосмандларининг тасаввур чегараларини бузишга ҳаракат қилади, тўғрироғи, уларни шунга ундайди. Умуман, адабиётга, образга, фикрга қараш дастлаб бу ҳақдаги тасаввурни ўзгартиришдан бошланади. Биз кўникиб қолган шеърлар бир пайтлар ўз даврининг тасаввурини бузганди. Аслида, адабиёт янгиланмайди. Тасааввур, сўзга, инсонга, фикрга, гўзалликка бўлган тасаввур янгиланади (Назар Эшонқулнинг Фахриёрнинг «Геометрик баҳор» китоби ҳақида ёзган «Тасаввурга дош берсанг бўлди…» мақоласидан). Davomini o'qish