Тарихда Паҳлавон Абусаид Румий (XV аср), Паҳлавон Маҳмуд Ушшоқ (XV аср) каби алломалар номи ҳам маълумдир. Ҳар иккала Паҳлавон мусиқашунос, ҳофиз, бастакор сифатида донг таратган. Паҳлавон Маҳмуд Хоразмий эса рубоийлари билан тарихда қолган. Ҳар уччалалари ҳам майдонларда кураш тушгани учун Паҳлавон деган ном олганлар. Davomini o'qish
Bo'lim: KUTUBXONA
O’zbek va dunyo adabiyoti namunalari
Turkiy adabiyot bo’stoni. Xoja Ahmad Yassaviy
AHMAD YASSAVIY
(1166- yilda vafot etgan)
Ahmad Yassaviyning hayoti haqida ma’lumotlar yetarli emas.U Yassi sharida, Turkistonda ruhoniy oilasida tug‘ilgan. Uning otasi Ibrohim Turkistonning taniqli shayxlaridan bo‘lgan. Onasi Qorasoch momo nomi bilan mashhurdir.Ahmadning yoshligi og‘ir kechgan. Otasi juda erta vafot etgan. Ahmad Yassaviy Arslonbobday yirik mutasavvuf olim qo‘lida tarbiyalangan. So‘ng u Buxoroga borib, Yusuf Hamadoniy qo‘lida tahsil oladi. Ahmad Yassaviy tasavvuf ilmini shu qadar yuqori darajada egallaydiki, xalq orasida «Madinada Muhammad,Turkistonda Xoja Ahmad» degan naql paydo bo‘ladi. Ahmad Yassaviy 1166- yilda vafot etgan. Uning shuhrati adib vafotidan keyin ham pasaymagan. Amir Temur unga alohida e’tiqod bilan qaragani ma’lum. U 1395–1397- yillarda Turkistonda Ahmad Yassaviyning eski qabri o‘rnida yangidan muhtasham maqbara qurdirgan. Bu maqbara hozir ham mavjud. «Hikmat»lar Ahmad Yassaviy merosini jamlagan asaridir.Ularda 240 ga yaqin she’r bor. Ular xalq orasida «Devoni hikmat» nomi bilan mashhur bo‘lgan. Hikmatlarga «Qul Xoja Ahmad», «Xoja Ahmad Yassaviy», «Ahmad ibn Ibrohim»,«Sulton Xoja Ahmad Yassaviy», «Yassaviy miskin Ahmad», «Miskin Yassaviy», «Xoja Ahmad», «Ahmad», «Ahmadiy»,«Qul Ahmad», «Miskin Ahmad» kabi taxalluslar qo‘yilgan. Davomini o'qish
ХХ аср ўзбек шеърияти антологияси. Мунаввар қори Абдурашидхонов
Адиб, мураббий, муҳаррир, маърифатпарвар, жамоат арбоби Мунаввар қори Абдурашидхон ўғли 1878-йилда Тошкент шаҳрининг Шайх Хованд Тоҳур даҳаси Дархон маҳалласида мударрис оиласида туғилди. Тошкентдаги Юнусхон мадрасасида ўқиди, сўнгра таҳсилини Бухорода давом эттирди, Тошкентга қайтгач, Дархон масжидида имомлик вазифасини бажаради.
Мунаввар қори ХIХ асрнинг охиридан бошлаб жадидчилик ҳаракатларида фаол иштирок эта бошлади. 1901-йилда ўз ҳовлисида, кейинчалик Тошкентнинг турли даҳаларида жадид мактабларини очади. Бу мактаблар учун 1907-йилда «Адиби аввал», «Адиби соний» дарсликларини яратади. «Тажвид ал-Қуръон», «Ер юзи» сингари қўлланмаларни тузиб, нашр этади. Болалар учун қатор шеърий ва насрий ҳикоялар ёзади. Davomini o'qish
Buyuk ajdodlarimiz. Najmiddin Kubro. Ma’rifiy film
Videofilm ijodkorlari:
Muallif Botir Ali Imomov
Rejissor: Zafar Xo’jaqulov
Muharrir Nazar Eshonqul
Badiiy rahbar Xurshid Davron
Mazkur film Xurshid Davronning «Shahidlar shohi yoki Shayx Kubro tushlari» ma’rifiy qissasining ayrim boblari asosida suratga olingan.
Мирзо Кенжабек. Махтумқули — валий шоир
Махтумқули тақрибан йилда Туркманистоннинг жануби-ғарбидаги Атрек (Атрок) дарёси соҳилларида, маърифатли исломий оилада дунёга келади. Отаси Давлатманд Озодий ўз даврининг таниқли шоирларидан бўлиб, унинг шеърий китоби ҳамда «Ваъзи Озод» номли асари мавжуд. Озодий ижоди, айниқса, «Ваъзи Озод» китоби, чамаси, тўлиқ исломий руҳда бўлгани боис шўро даврида етарли ўрганилмаган. Бу китобда муаллиф улуғ мутафаккир шоир Алишер Навоий ижодини яхши ўзлаштирган, айниқса, «Маҳбуб ул-қулуб» асаридан таъсир олган адиб сифатида намоён бўлади. Davomini o'qish
Maxtumquli. Oshiq bo’lmisham
Махтумқули Шарқ адабиётини чуқур ўзлаштирган. Шоир «Сан бўлсам» шеърида Абусаид Абулхайр, Умар Хайём, Абулқосим Фирдавсий, Низомий Ганжавий, Ҳофиз Шерозийларни катта ҳурмат билан тилга олади.Бизгача «мардлик куйчиси» деб ном олган Махтумқулининг лирик, фалсафий ва насиҳат характеридаги 20 минг мисрага яқин шеърлари етиб келган. Davomini o'qish
Alisher Navoiy. Munojot. Muhammadjon Karimov
MUNOJOT
Kecha kelgumdur debon, ul sarvi gulro’ kelmadi,
Ko’zlarimga kecha tong otquncha uyqu kelmadi.
Lahza–lahza chiqtim-u chektim yo’lida intizor,
Keldi jon o’g’zimg’a-yu ul sho’xi badxo’ kelmadi.
Orazidek oydin erkonda gar etti ehtiyot,
Ro’zg’orimdek ham o’lg’onda qorong’u kelmadi.
Hoji Abdulaziz & Abror Zufarov. Bozirgoni
Hüseyin Baykara. Çizgi film (Multfilm)
Hüseyin Baykara
Hüseyin Baykara, lakabı Ebu’l-Gazi, tam adı Hüseyin bin Gıyaseddin Mansur bin Baykara, (Haziran 1438, Herat — 4 Mayıs 1506, Baba İlahi, Herat yakınları), Timur İmparatorluğu hükümdarı ve şair. Taht kavgaları ve savaşlarla geçen uzun saltanat döneminde bilim, sanat ve edebiyatta büyük gelişmeler sağlanmıştır.
Anne ve Baba tarafından Timurlular hanedanından gelen ve Cengiz Han soyundan olan Hüseyin Baykara, 14 yaşına kadar Herat’ta Devlethane denen sarayda kaldı ve iyi bir eğitim gördü. 1452’de Herat’a egemen olan Ebu’l Kasım Babür’ün hizmetine girdi. 1454’te Semerkand’a gitti. Burada, yakın akrabası Ebu Said Mirza onu koruması altına aldı. Daha sonra Merv hükümdarı Muizeddin Sencer’in yanına gitti ve kızı Bike Sultan’la evlendi. Ebu’l Kasım Babür’ün ölümünden (1457) sonra Horasan tahtına çıktı. Horasan ve Maveraünnehir’de uzun yıllar hüküm sürdü.
Davomini o'qish
Асқад Мухтор. Ватан ишқи
Ватан ишқи
Erkin Vohidov. She’rlar (Videoshe’rlar).
Устоз Эркин Воҳидов нафақат ўзбекнинг,балки бутун туркий халқларнинг атоқли ва ардоқли шоиридир. 1992 йили Туркияда илк маротиба ўтказилган туркий тилда ижод қиладиган шоирларнинг анжуманида буюк турк шоири Юнус Эмро номидаги Халқаро мукофот билан тақдирлангани бежиз эмас.Устознинг шеърий сатрларини билмаган ўзбек бўлмаса керак оламда. Эркин ака менга оқ йўл тилаган устоз сифатида азиз ва ҳурматлидир.Унинг оқ йўли билан 1976 йили ўша даврнинг энг эътиборли журнали «Гулистон»да илк шеърий туркумим босилган эди.Мана орадан қарайиб 36 йил ўтибди.Мен куни кеча муборак 75 ёшини қаршилаган устозга Аллоҳдан сиҳат- саломатлик тилайман.
ХХ аср ўзбек шеърияти антологияси. Асқад Мухтор
Ўзбекистон халқ шоири Асқад Мухтор 1920 йил 23 декабрда Фарғона шаҳрида туғилган. Ўзбекистон халқ ёзувчиси (1980). Ўрта Осиё университетининг филология факултетини тугатган (1942). Дастлабки достони — «Бизнинг авлодлар» (1939). «99 миниатюра» (1962), «Шеърлар» (1966), «Сирли нидо» (1984) ва бошқа шеърий тўпламлар муаллифи. «Бўронларда бордек ҳаловат» (1976) қиссаси ҳамда «Давр — менинг тақдиримда» (1964), «Чинор» (1969), «Амударё» (1986),»Опа-сингиллар» каби романлари бор. «Мардлик чўққиси» (1948), «Чин юракдан» (1956), «Дунё болалари» (1962), «Илдизлар», «Жар ёқасидаги чақмоқ» (1984), «Кумуш тола» (1988) сингари асарлари болаларга бағишланган. «Тонг билан учрашув» (1987) пьесалар тўплами нашр этилган. Ҳамза номидаги Ўзбекистон Давлат мукофоти лауреати (1972). «Дўстлик» ордени билан мукофотланган (1995).
1997 йил 17 апрелда Тошкент шаҳрида вафот этган.