Янги давр форс шеърияти жаҳон адабиётини, бирламчи, янги Шарқ шеъриятини замонавий тажрибалар билан бойитган, янги шеър иқлимини мумтоз шеърият оҳанглари, ранглари билан бойитган шеъриятдир. Бугун сизга тақдим этилаётган Герус (Гэрус) Абдолмаликиён ана шу тажрибаларни давом эттираётган ёш шоирлардан бири. Унинг шеърларини иқтидорли ёш ўзбек шоираси Башорат Отажонова таржимасида тақдим этмоқдамиз.
ГЭРУС АБДОЛМАЛИКИЁН
ШЕЪРЛАР
Форсчадан Башорат Отажонова таржималари
Гэрус Абдолмаликиён (گروس عبدالملکیان) 1980 йил 10-октябрда Теҳрон шаҳрида туғилган. Эроннинг машҳур шоири Муҳаммад Рэзо Абдолмаликиённинг ўғли. У 11 ёшидан шеърлар машқ қила бошлаган. Илк шеърлари «Кайҳон» журналида чоп этилган. 2003 йили Теҳрон Озод университетининг саноат муҳандислиги факультетини битирган.
«Пинҳон қуш», «Дунёнинг маҳзун ранглари», «Зулматда чизиқлар жойларини алмаштиради», «Туйнуклар» ва «Розилик» каби тўпламлар муаллифи. Унинг шеърлари ва китоблари бир неча миллий ва халқаро мукофотлар билан тақдирланган.
ҚОҒОЗ ҚАЙИҚ
Бир жуфт туфли,
бир неча жуфт бинафша ва зарғалдоқ ранг пайпоқ,
бир жуфт мовий зирак,
бир жуфт…
Нуҳ кемаси —
сен ёпган жомадон.
Сўнг
эшик товуши
кўйлагимдан ўтди,
кўксимдан ўтди,
уйим деворидан ўтди,
эски маҳаллалардан ўтди…
Ва боламни ғамгин қилди.
У ўрнидан турди-да,
қоғоз қайиғини сув юзига қўйди.
У жуфтни тушунмайди.
Ёлғиз ўтирди.
Сувлар келажакка оқдилар.
Шу жойда шоирлигим ёдимга тушди ва
замонни
ҳарир матодек силкидим.
Ундан тасбеҳ доналари тўкилди:
Мен…
Сен…
Бола…
Қоғоз қайиқ…
Нуҳ…
Келажак…
Сени болам билан
қоғоз қайиққа ўтқаздим.
Ва келажакка юбордим.
Кейин Нуҳ билан
Тўфонни кутиб олишга қадам ташладик.
* * *
Йўқолиб қолишдан қўрқамиз…
Аммо
ўрмонда сен билан йўқолиб қолган кунимиз
Умримнинг энг гўзал кунидир…
* * *
Сени севаман, дединг……
Мен ташқарига шошилдим.
Чунки хонанинг шифти
парвоз қилишим учун торлик қиларди.
* * *
Бўри Шангулни еди,
Бўри Мангул*ни пора-пора қилди.
Ўғлим, ўрнингдан тур,
бу ухламаслик ҳақидаги эртак.
* Шангул ва Мангул — эртак қаҳрамонлари
* * *
Мен қолишни истадим
Кетдим.
Мен кетишни истадим
Қолдим.
На кетиш муҳим эди,
На қолиш…
Мен мен эмас эдим.
* * *
Нима фарқи бор:
Мен сенга ошиқманми,
Ё сен менинг ошиғим.
Нима фарқи бор
Камалак осмоннинг қайси тарафидан бошлангани?
* * *
Икки йилки биляпман:
Безовталик нима,
Дард нима,
Меҳрибонлик не?
Икки йилки, билаяпман —
Қўшиқ нима,
Сир нима?
Сенинг кўзларинг
туғилганлик ҳақидаги гувоҳномамни ўзгартирди.
Бугун икки ёшдаман…
* * *
Сенинг кўйлагинг
шамолда ҳилпирайди.
Бу
мен ёқтирган ягона байроқдир…
* * *
Сенинг исмингни мен
қовус ичида ёзаман —
Уларнинг ичида
бир умр қолиб кетиш учун!
* * *
Яна учиш —
бу қушнинг истаги эмас эди.
У ўз патларини
Бошқалар ухлаб туш кўриши учун
бир-бир юлди.
* * *
Қалбинг овози эмас,
Оёқларинг товуши
тунлари кўксимда югураётган.
Етар, бироз чарча,
Етар…
Yangi davr fors she’riyati jahon adabiyotini, birlamchi, yangi Sharq she’riyatini zamonaviy tajribalar bilan boyitgan, yangi she’r iqlimini mumtoz she’riyat ohanglari, ranglari bilan boyitgan she’riyatdir. Bugun sizga taqdim etilayotgan Gerus (Gerus) Abdolmalikiyon ana shu tajribalarni davom ettirayotgan yosh shoirlardan biri. Uning she’rlarini iqtidorli yosh o‘zbek shoirasi Bashorat Otajonova tarjimasida taqdim etmoqdamiz.
GERUS ABDOLMALIKIYON
SHE’RLAR
Forschadan Bashorat Otajonova tarjimalari
Gerus Abdolmalikiyon (گروس عبدالملکیان) 1980 yil 10-oktyabrda Tehron shahrida tug‘ilgan. Eronning mashhur shoiri Muhammad Rezo Abdolmalikiyonning o‘g‘li. U 11 yoshidan she’rlar mashq qila boshlagan. Ilk she’rlari «Kayhon» jurnalida chop etilgan. 2003 yili Tehron Ozod universitetining sanoat muhandisligi fakultetini bitirgan.
«Pinhon qush», «Dunyoning mahzun ranglari», «Zulmatda chiziqlar joylarini almashtiradi», «Tuynuklar» va «Rozilik» kabi to‘plamlar muallifi. Uning she’rlari va kitoblari bir necha milliy va xalqaro mukofotlar bilan taqdirlangan.
QOG‘OZ QAYIQ
Bir juft tufli,
bir necha juft binafsha va zarg‘aldoq rang paypoq,
bir juft moviy zirak,
bir juft…
Nuh kemasi —
sen yopgan jomadon.
So‘ng
eshik tovushi
ko‘ylagimdan o‘tdi,
ko‘ksimdan o‘tdi,
uyim devoridan o‘tdi,
eski mahallalardan o‘tdi…
Va bolamni g‘amgin qildi.
U o‘rnidan turdi-da,
qog‘oz qayig‘ini suv yuziga qo‘ydi.
U juftni tushunmaydi.
Yolg‘iz o‘tirdi.
Suvlar kelajakka oqdilar.
Shu joyda shoirligim yodimga tushdi va
zamonni
harir matodek silkidim.
Undan tasbeh donalari to‘kildi:
Men…
Sen…
Bola…
Qog‘oz qayiq…
Nuh…
Kelajak…
Seni bolam bilan
qog‘oz qayiqqa o‘tqazdim.
Va kelajakka yubordim.
Keyin Nuh bilan
To‘fonni kutib olishga qadam tashladik.
* * *
Yo‘qolib qolishdan qo‘rqamiz…
Ammo
o‘rmonda sen bilan yo‘qolib qolgan kunimiz
Umrimning eng go‘zal kunidir…
* * *
Seni sevaman, deding……
Men tashqariga shoshildim.
Chunki xonaning shifti
parvoz qilishim uchun torlik qilardi.
* * *
Bo‘ri Shangulni yedi,
Bo‘ri Mangul*ni pora-pora qildi.
O‘g‘lim, o‘rningdan tur,
bu uxlamaslik haqidagi ertak.
* Shangul va Mangul — ertak qahramonlari
* * *
Men qolishni istadim
Ketdim.
Men ketishni istadim
Qoldim.
Na ketish muhim edi,
Na qolish…
Men men emas edim.
* * *
Nima farqi bor:
Men senga oshiqmanmi,
Yo sen mening oshig‘im.
Nima farqi bor
Kamalak osmonning qaysi tarafidan boshlangani?
* * *
Ikki yilki bilyapman:
Bezovtalik nima,
Dard nima,
Mehribonlik ne?
Ikki yilki, bilayapman —
Qo‘shiq nima,
Sir nima?
Sening ko‘zlaring
tug‘ilganlik haqidagi guvohnomamni o‘zgartirdi.
Bugun ikki yoshdaman…
* * *
Sening ko‘ylaging
shamolda hilpiraydi.
Bu
men yoqtirgan yagona bayroqdir…
* * *
Sening ismingni men
qovus ichida yozaman —
Ularning ichida
bir umr qolib ketish uchun!
* * *
Yana uchish —
bu qushning istagi emas edi.
U o‘z patlarini
Boshqalar uxlab tush ko‘rishi uchun
bir-bir yuldi.
* * *
Qalbing ovozi emas,
Oyoqlaring tovushi
tunlari ko‘ksimda yugurayotgan.
Yetar, biroz charcha,
Yetar…
