Мен университетнинг ғишт девори ёқалаб бориб, мактаб биносининг қаршисидан чиқиб қолдим. Мактаб ҳовлиси энсиз тахта панжара билан ўралганди. Гуллари тўкилиб битган сакуранинг қорамтир шохлари остидаги қуриб-қовжираган ўт-ўлан орасидан чириллаган овоз эшитиларди. Мен қадамимни секинлаштириб, нафас чиқармай қулоқ сола бошладим…
Ясунари КАВАБАТА
ЧИРИЛДОҚ БИЛАН ЧИГИРТКА
Ясунари Кавабата (1899.11.6, Осака ш. — 1972.16.4, Дзуси) — япон ёзувчиси. Япон санъат академияси аъзоси (1953). 20-йилларда япон адабиётида пайдо бўлган янги сенсуалистлар гуруҳига яқин турган, кейинчалик миллий анъаналарга қайтган. Биринчи асари болалик хотиралари асосида ёзилган — «Идзунлик ўйинчи» (1926) асаридир . Кавабатанинг ўзига хос бадиий услуби шоирона ҳис-туйғулардан иборат «Қорли ўлка» (1937) қиссасида намоён бўлган. Санъат даражасига кўтарилган қадимий урф-одатлар — чой маросими билан боғлиқ удум «Минг қанотли турна» (1951) қиссасининг асосий мавзуини ташкил этади. «Тоғлар ноласи» (1953), «Эски пойтахт» (1961) романлари ички лиризм билан суғорилган, «Уйқудаги нозанинлар» (1961) қиссаси ёлғиз қолган кекса инсон ҳаёти ҳақида. Кавабата бир қатор эсселар («Гўзалликнинг яратилиши ва мавжудлиги» ва б.) муаллифи. «Уйқудаги нозанинлар» қиссаси ўзбек тилига таржима қилинган (2001 йил, таржимон Учқун Назаров). Нобель мукофоти лауреати (1968).
Мен университетнинг ғишт девори ёқалаб бориб, мактаб биносининг қаршисидан чиқиб қолдим. Мактаб ҳовлиси энсиз тахта панжара билан ўралганди. Гуллари тўкилиб битган сакуранинг қорамтир шохлари остидаги қуриб-қовжираган ўт-ўлан орасидан чириллаган овоз эшитиларди. Мен қадамимни секинлаштириб, нафас чиқармай қулоқ сола бошладим. Сўнгра чирилдоқнинг сайрашини давомлироқ эшитиш учун, аввал ўнгга, кейин чапга бурилиб девор бўйлаб кетдим. Девор ортида атрофига апелсин дарахтлари экилган тепалик жойлашганди. Тепалик поёнига етиб борган заҳоти энтикиб, кўзларим қамашиб кетди: мен бораётган томонда қоғоздан ясалган ранг-баранг фонуслар камалакдек товланарди – бамисли бир тупканинг тагида жойлашган қишлоқда байрам бўлаётгандек. Ҳали уларга яқинлашмасимданоқ фаҳмладим-ки, болалар чирилдоқ тутиш учун тўпланишган.
Фонуслар тахминан йигирматача эди. Улар орасида қизили ҳам, яшили ҳам, сариқ ранглиси ҳам бор эди. Биттаси беш хил рангдаги қоғоздан ясалганди. Яна бири жажжигина қирмизи ранг фонус, шубҳасиз, фабрикада ишлангани сезиларди. Бошқалари эса – оддийгина, тўртбурчак, лекин ғоят чиройлиларини очиғи, болаларнинг ўзлари ясаганди. Бунақанги бор-йўқлигининг ҳеч кимга қизиғи йўқ тепаликда ғаройиб фонус кўтариб олган йигирмата боланинг тўпланишига ҳайратомуз ҳодиса рўй бериши керак эди. Мана, масалан, айтайлик… Иттифоқо, кечки пайт бир бола тепалик бағрида чирилдоқларнинг чириллашини эшитиб қолади. У бориб дўкондан қизил фонус сотиб олади-ю, эртасига қош қорайган маҳал, чирилдоқларни излаб топиш учун шу ерга келади. Бир кундан кейин яна биттаси унга қўшилади. Унинг фонус сотиб олишга пули бўлмайди. Шунинг учун у картон қутича олиб, уни ёнидан қайчи билан қирқиб, тирқиш очади, сўнг ўша ерига юпқа қоғоз ёпиштиради. Кейин қутичанинг ичига шам ўрнатади ва ипга осиб қўяди. Қарабсиз-ки, фонус тайёр.
Шу тариқа қўшилаётган болаларнинг сони аввалига бешта, кейин эса еттитага етади. Энди улар қоғозга рангли суратлар чизишни ўрганиб олишади. Шу тариқа бу навқирон мусаввирларимиз қутичанинг ёнларида доира, учбурчак, ҳалқа шаклида исмлари ёзилган тирқишчалар қирқиш, буларнинг устидан гоҳ қизил, гоҳ яшил, гоҳ яна аллақандай рангли юпқа, ранг-баранг қоғозлар ёпиштириш мумкинлигини тушуниб қолишади. Улар ясаган фонуслар бағоят чиройли чиқади. Натижада фабрикада ясалган қирмизи фонусларнинг эгалари ўз фонусларини ахлатга ташлаб юборишади, бошқа болалар ҳам жўнгина ясалган қўлбола фонусларидан воз кечишади. Ҳаммаларининг назарида кеча ясалган фонус бугун ҳеч нарсага ярамайди, шу боис картон қути, қоғоз, мўйқалам, қайчи, қаламтарош ва мумнинг бозори чаққон бўлиб қолади – ўхшаши йўқ, фусункор нарса ясамаса бўлмайди-да энди! Фонусни кўриб барчанинг кўзи ўйнасин! Фусункор, бунинг устига одамнинг завқини тоширсин! Мана шунақа фонуслар билан болалар ов қилишга боришмоқчи эди…
Мен болаларнинг тепалик этагида тўпланиб туришларининг сабабини шундай, деб фараз қилдим.
Болаларни томоша қилиб турганимда, даф’атан бир нарсани сезиб қотиб қолдим. Тўртбурчак фонусчалар қадимий китоблар сингари суратлар билан безатилган эди. Лекин бу фонусчаларга фақатгина гуллар эмас, ундаги қоғозни қирқиб ёзилган болаларнинг исмлари ҳам алоҳида чирой бахш этарди. Исихико, Аяка… Булар дўконда сотилаётгани эмас, мутлақо ўзгача фонуслар эди. Уларнинг ёни картондан бўлгани ҳамда туйнукча оғзи нақш чизилган ҳарир қоғоз билан тўсилгани сабабли шам ёғдуси фақатгина мана шу зийлардан таралиб чиқарди. Йигирмага яқин турли рангдаги доғлар ерда сочилиб ётарди. Болалар чўкка тушиб олганча уларни бир ерга жам бўлиб, тўпланишга сабаб бўлган чирилдоқлар товушини тинглашарди.
“Мана чирилдоқ! Кимга берай?”– дея тўсатдан қичқириб қолди бола. У бошқа болалардан бир қадамча нарироқда кўзлари билан майсалар орасида олма-кесак терарди. “Менга! Менга!” – деганча бир талай бола уни ўраб олишди, улар ҳам майсалар орасидан нимадир излагандек аланглашарди. Бола ўзига узатилган қўлларни итариб ташлади. У чап қўлидаги фонусни боши узра азот кўтарди-да, боя яхши эшитмай қолган болаларга қарата яна қичқирди: “Чирилдоқ! Чирилдоқ! Кимга чирилдоқ!”
Унинг ёнига яна бир талай бола югуриб келди. Уларнинг биттаси ҳам ҳали чирилдоқ тутолмаганди.
“Чирилдоқ! Чирилдоқ! Кимга чирилдоқ!”
Болаларнинг бу издиҳомига яна бир-иккитаси қўшилди.
“Менга бер! Менга бер!” – дея қичқирди ҳамманинг ҳавасини келтираётган боланинг ортидан яқинлашиб келган қиз. Бола оҳиста ўгирилиб унга қаради, фонусини чап билагига ўтқазиб олди-да, ўша заҳоти бажонидил ўнг қўли билан майсалар орасини пайпаслай бошлади.
– Мана!
– Менга бер, берақол, илтимос!
Бола ўрнидан туриб қаддини ростлади-да, тантанали қиёфада мушт қилиб тугилган кафтини узатди. Қиз фонус боғланган чилвир ипни чап билагига осиб олди ва унинг муштини кафтлари орасига олди. Бола секингина кафтини очди. Қиз ҳашаротни бош ва кўрсаткич бармоқлари билан ушлади.
– Вой-бўй, катталигини! Қанақасига чирилдоқ бўлсин! Ростакам чигиртка-ку! – Жажжигина, жигарранг беозорликни кўриб қизнинг кўзлари чарақлаб кетди. “Чигиртка, қора чигиртка!” жўр овозда қичқиришди болалар ҳасаддан ичлари куйиб. “Ростакам қора чигиртка!”
Қиз ма’ноли кўзлари билан валине’матига бирровгина қараб қўйди-да, белига тугиб олган қутичани очди ва чирилдоқни солиб қўйди. “Ҳа, чинданам қора чигиртка”, – дея минғирлади бола. У қизнинг юзига мўжизакор қизил фонуснинг ёғдусини туширди – қиз қутичани кўзига яқин келтирганча ичидаги чигирткани завқ билан томоша қиларди.
Бола қизга тикилиб қолди. Бахтиёр табассуми унинг дилидагини билдириб қўйди. Мен эса бу манзарани боятдан бери кузатиб турган бўлишимга қарамай, унинг ниятини энди тушуниб етдим ва ўзимнинг бефаҳмлигимдан ҳайратга тушдим. Шу дақиқаларда яна бир марта ажабланишимга тўғри келди. Буни қаранг-а! На бола, на қиз, на улардан кўз узмай турган ўртоқлари ҳеч вақони сезишмабди. Ваҳоланки, қизнинг кўксида оч яшил рангда Фуджио, деган ёзув рўйи-рост кўриниб турарди. Қутичани яхшироқ ёритмоқчи бўлган боланинг фонуси оппоқ кўйлагига жуда яқин тургани учун картонга иероглифлар билан ёзилган унинг исми – Фуджио – қиз кўксида яшил тусда жилоланарди. Қизнинг чап билагига осилган фонус чайқаларди. Боланинг қорин қисмида қизғиш доғлар бамисли рақсга тушаётган каби иероглифлар тинмай тебранар, бироқ бу нурли рақсда озгина ҳафсала қилган одам қизнинг исмини ўқиб олиш мумкин эди. Унинг исми Киёко эди. На Фуджио, на Киёко яшил-қизғиш нурлар жилваси ичра буни кўришмади. Дарвоқе, бу оддийгина жилванинг ўзимиди?
Фараз қилайлик-ки, Фуджионинг Киёкога чигиртка ҳадя қилганини болалар умрбод эсдан чиқаришмас. Бироқ ўзининг яшил рангли иероглифда ёзилган исми Киёконинг кўксида, “Киёко” деган қизил иероглифлар эса ўзининг қорнида акс этишини етти ухлаб тушида ҳам кўриши даргумон. Киёко кўксида “Фуджио” деган яшил иероглиф порлаб турганини, ўзининг қирмизи иероглифда ёзилган исми эса боланинг кўйлагида акс этишини ҳеч қачон кўрмайди…
Сендан ўтинииб сўрайман, болакай: балоғатга етганингда, албатта, “Мана сенга чирилдоқ” дегинда, Киёкога чигиртка туҳфа қилгин. Шунда қиз: “Наҳотки, шу чирилдоқ бўлса” десин. Сен эса, Фуджио, бу дам унинг шодлигига шерик бўласан ва икковингиз яна жилмаясиз. Шунда сен яна: “Мана чигиртка” деб такрорлайсан ва унга чирилдоқ туҳфа қиласан. Киёко эса ҳафсаласи пир бўлиб: “Йўғ-е!” – дейди ва сиз яна жилмаясиз.
Яна. Гарчи бошқалардан нарироқ бориб япроқлар орасини титкилашга фаҳминг етгани билан барибир, мени айтди, дерсан, сен чигиртка тополмайсан, Фуджио. Ўрнига сен ўзинг учун чирилдоқ-қиз топиб олиб, уни чигирткага ўхшатишинг мумкин. Лекин охир-оқибат сенинг дилингга маҳзун хаёллар оралайди ва кунлардан бир кун ҳаттоки ҳақиқий чигиртка ҳам бор-йўғи чирилдоқдек туюла бошлайди. Мен эса сен ўз фонусингга хос кўкиш ёғдунинг нақадар мафтункорлиги ва Киёконинг кўксидаги кўзга ташланмаётган нурли ҳалқаларнинг нажотбахш экани ҳақида ҳеч вақо билмаслигингни ўйлаб, ўкинч билан хаёлларга толаман.
Олим Отахон таржимаси
Яна шу мавзуда мутолаа қилиш учун ёзув устига босинг.
Men universitetning g‘isht devori yoqalab borib, maktab binosining qarshisidan chiqib qoldim. Maktab hovlisi ensiz taxta panjara bilan o‘ralgandi. Gullari to‘kilib bitgan sakuraning qoramtir shoxlari ostidagi qurib-qovjiragan o‘t-o‘lan orasidan chirillagan ovoz eshitilardi. Men qadamimni sekinlashtirib, nafas chiqarmay quloq sola boshladim.
Yasunari KAVABATA
CHIRILDOQ BILAN CHIGIRTKA
Yasunari Kavabata (1899.11.6, Osaka sh. — 1972.16.4, Dzusi) — yapon yozuvchisi. Yapon san’at akademiyasi a’zosi (1953). 20-yillarda yapon adabiyotida paydo bo’lgan yangi sensualistlar guruhiga yaqin turgan, keyinchalik milliy an’analarga qaytgan. Birinchi asari bolalik xotiralari asosida yozilgan — «Idzunlik o’yinchi» (1926) asaridir . Kavabataning o’ziga xos badiiy uslubi shoirona his-tuyg’ulardan iborat «Qorli o’lka» (1937) qissasida namoyon bo’lgan. San’at darajasiga ko’tarilgan qadimiy urf-odatlar — choy marosimi bilan bog’liq udum «Ming qanotli turna» (1951) qissasining asosiy mavzuini tashkil etadi. «Tog’lar nolasi» (1953), «Eski poytaxt» (1961) romanlari ichki lirizm bilan sug’orilgan, «Uyqudagi nozaninlar» (1961) qissasi yolg’iz qolgan keksa inson hayoti haqida. Kavabata bir qator esselar («Go’zallikning yaratilishi va mavjudligi» va b.) muallifi. «Uyqudagi nozaninlar» qissasi o’zbek tiliga tarjima qilingan (2001 yil, tarjimon Uchqun Nazarov). Nobel` mukofoti laureati (1968).
Men universitetning g‘isht devori yoqalab borib, maktab binosining qarshisidan chiqib qoldim. Maktab hovlisi ensiz taxta panjara bilan o‘ralgandi. Gullari to‘kilib bitgan sakuraning qoramtir shoxlari ostidagi qurib-qovjiragan o‘t-o‘lan orasidan chirillagan ovoz eshitilardi. Men qadamimni sekinlashtirib, nafas chiqarmay quloq sola boshladim. So‘ngra chirildoqning sayrashini davomliroq eshitish uchun, avval o‘ngga, keyin chapga burilib devor bo‘ylab ketdim. Devor ortida atrofiga apelsin daraxtlari ekilgan tepalik joylashgandi. Tepalik poyoniga yetib borgan zahoti entikib, ko‘zlarim qamashib ketdi: men borayotgan tomonda qog‘ozdan yasalgan rang-barang fonuslar kamalakdek tovlanardi – bamisli bir tupkaning tagida joylashgan qishloqda bayram bo‘layotgandek. Hali ularga yaqinlashmasimdanoq fahmladim-ki, bolalar chirildoq tutish uchun to‘planishgan.
Fonuslar taxminan yigirmatacha edi. Ular orasida qizili ham, yashili ham, sariq ranglisi ham bor edi. Bittasi besh xil rangdagi qog‘ozdan yasalgandi. Yana biri jajjigina qirmizi rang fonus, shubhasiz, fabrikada ishlangani sezilardi. Boshqalari esa – oddiygina, to‘rtburchak, lekin g‘oyat chiroylilarini ochig‘i, bolalarning o‘zlari yasagandi. Bunaqangi bor-yo‘qligining hech kimga qizig‘i yo‘q tepalikda g‘aroyib fonus ko‘tarib olgan yigirmata bolaning to‘planishiga hayratomuz hodisa ro‘y berishi kerak edi. Mana, masalan, aytaylik… Ittifoqo, kechki payt bir bola tepalik bag‘rida chirildoqlarning chirillashini eshitib qoladi. U borib do‘kondan qizil fonus sotib oladi-yu, ertasiga qosh qoraygan mahal, chirildoqlarni izlab topish uchun shu yerga keladi. Bir kundan keyin yana bittasi unga qo‘shiladi. Uning fonus sotib olishga puli bo‘lmaydi. Shuning uchun u karton quticha olib, uni yonidan qaychi bilan qirqib, tirqish ochadi, so‘ng o‘sha yeriga yupqa qog‘oz yopishtiradi. Keyin qutichaning ichiga sham o‘rnatadi va ipga osib qo‘yadi. Qarabsiz-ki, fonus tayyor.
Shu tariqa qo‘shilayotgan bolalarning soni avvaliga beshta, keyin esa yettitaga yetadi. Endi ular qog‘ozga rangli suratlar chizishni o‘rganib olishadi. Shu tariqa bu navqiron musavvirlarimiz qutichaning yonlarida doira, uchburchak, halqa shaklida ismlari yozilgan tirqishchalar qirqish, bularning ustidan goh qizil, goh yashil, goh yana allaqanday rangli yupqa, rang-barang qog‘ozlar yopishtirish mumkinligini tushunib qolishadi. Ular yasagan fonuslar bag‘oyat chiroyli chiqadi. Natijada fabrikada yasalgan qirmizi fonuslarning egalari o‘z fonuslarini axlatga tashlab yuborishadi, boshqa bolalar ham jo‘ngina yasalgan qo‘lbola fonuslaridan voz kechishadi. Hammalarining nazarida kecha yasalgan fonus bugun hech narsaga yaramaydi, shu bois karton quti, qog‘oz, mo‘yqalam, qaychi, qalamtarosh va mumning bozori chaqqon bo‘lib qoladi – o‘xshashi yo‘q, fusunkor narsa yasamasa bo‘lmaydi-da endi! Fonusni ko‘rib barchaning ko‘zi o‘ynasin! Fusunkor, buning ustiga odamning zavqini toshirsin! Mana shunaqa fonuslar bilan bolalar ov qilishga borishmoqchi edi…
Men bolalarning tepalik etagida to‘planib turishlarining sababini shunday, deb faraz qildim.
Bolalarni tomosha qilib turganimda, daf’atan bir narsani sezib qotib qoldim. To‘rtburchak fonuschalar qadimiy kitoblar singari suratlar bilan bezatilgan edi. Lekin bu fonuschalarga faqatgina gullar emas, undagi qog‘ozni qirqib yozilgan bolalarning ismlari ham alohida chiroy baxsh etardi. Isixiko, Ayaka… Bular do‘konda sotilayotgani emas, mutlaqo o‘zgacha fonuslar edi. Ularning yoni kartondan bo‘lgani hamda tuynukcha og‘zi naqsh chizilgan harir qog‘oz bilan to‘silgani sababli sham yog‘dusi faqatgina mana shu ziylardan taralib chiqardi. Yigirmaga yaqin turli rangdagi dog‘lar yerda sochilib yotardi. Bolalar cho‘kka tushib olgancha ularni bir yerga jam bo‘lib, to‘planishga sabab bo‘lgan chirildoqlar tovushini tinglashardi.
“Mana chirildoq! Kimga beray?”– deya to‘satdan qichqirib qoldi bola. U boshqa bolalardan bir qadamcha nariroqda ko‘zlari bilan maysalar orasida olma-kesak terardi. “Menga! Menga!” – degancha bir talay bola uni o‘rab olishdi, ular ham maysalar orasidan nimadir izlagandek alanglashardi. Bola o‘ziga uzatilgan qo‘llarni itarib tashladi. U chap qo‘lidagi fonusni boshi uzra azot ko‘tardi-da, boya yaxshi eshitmay qolgan bolalarga qarata yana qichqirdi: “Chirildoq! Chirildoq! Kimga chirildoq!”
Uning yoniga yana bir talay bola yugurib keldi. Ularning bittasi ham hali chirildoq tutolmagandi.
“Chirildoq! Chirildoq! Kimga chirildoq!”
Bolalarning bu izdihomiga yana bir-ikkitasi qo‘shildi.
“Menga ber! Menga ber!” – deya qichqirdi hammaning havasini keltirayotgan bolaning ortidan yaqinlashib kelgan qiz. Bola ohista o‘girilib unga qaradi, fonusini chap bilagiga o‘tqazib oldi-da, o‘sha zahoti bajonidil o‘ng qo‘li bilan maysalar orasini paypaslay boshladi.
– Mana!
– Menga ber, beraqol, iltimos!
Bola o‘rnidan turib qaddini rostladi-da, tantanali qiyofada musht qilib tugilgan kaftini uzatdi. Qiz fonus bog‘langan chilvir ipni chap bilagiga osib oldi va uning mushtini kaftlari orasiga oldi. Bola sekingina kaftini ochdi. Qiz hasharotni bosh va ko‘rsatkich barmoqlari bilan ushladi.
– Voy-bo‘y, kattaligini! Qanaqasiga chirildoq bo‘lsin! Rostakam chigirtka-ku! – Jajjigina, jigarrang beozorlikni ko‘rib qizning ko‘zlari charaqlab ketdi. “Chigirtka, qora chigirtka!” jo‘r ovozda qichqirishdi bolalar hasaddan ichlari kuyib. “Rostakam qora chigirtka!”
Qiz ma’noli ko‘zlari bilan valine’matiga birrovgina qarab qo‘ydi-da, beliga tugib olgan qutichani ochdi va chirildoqni solib qo‘ydi. “Ha, chindanam qora chigirtka”, – deya ming‘irladi bola. U qizning yuziga mo‘jizakor qizil fonusning yog‘dusini tushirdi – qiz qutichani ko‘ziga yaqin keltirgancha ichidagi chigirtkani zavq bilan tomosha qilardi.
Bola qizga tikilib qoldi. Baxtiyor tabassumi uning dilidagini bildirib qo‘ydi. Men esa bu manzarani boyatdan beri kuzatib turgan bo‘lishimga qaramay, uning niyatini endi tushunib yetdim va o‘zimning befahmligimdan hayratga tushdim. Shu daqiqalarda yana bir marta ajablanishimga to‘g‘ri keldi. Buni qarang-a! Na bola, na qiz, na ulardan ko‘z uzmay turgan o‘rtoqlari hech vaqoni sezishmabdi. Vaholanki, qizning ko‘ksida och yashil rangda Fudjio, degan yozuv ro‘yi-rost ko‘rinib turardi. Qutichani yaxshiroq yoritmoqchi bo‘lgan bolaning fonusi oppoq ko‘ylagiga juda yaqin turgani uchun kartonga iyerogliflar bilan yozilgan uning ismi – Fudjio – qiz ko‘ksida yashil tusda jilolanardi. Qizning chap bilagiga osilgan fonus chayqalardi. Bolaning qorin qismida qizg‘ish dog‘lar bamisli raqsga tushayotgan kabi iyerogliflar tinmay tebranar, biroq bu nurli raqsda ozgina hafsala qilgan odam qizning ismini o‘qib olish mumkin edi. Uning ismi Kiyoko edi. Na Fudjio, na Kiyoko yashil-qizg‘ish nurlar jilvasi ichra buni ko‘rishmadi. Darvoqe, bu oddiygina jilvaning o‘zimidi?
Faraz qilaylik-ki, Fudjioning Kiyokoga chigirtka hadya qilganini bolalar umrbod esdan chiqarishmas. Biroq o‘zining yashil rangli iyeroglifda yozilgan ismi Kiyokoning ko‘ksida, “Kiyoko” degan qizil iyerogliflar esa o‘zining qornida aks etishini yetti uxlab tushida ham ko‘rishi dargumon. Kiyoko ko‘ksida “Fudjio” degan yashil iyeroglif porlab turganini, o‘zining qirmizi iyeroglifda yozilgan ismi esa bolaning ko‘ylagida aks etishini hech qachon ko‘rmaydi…
Sendan o‘tiniib so‘rayman, bolakay: balog‘atga yetganingda, albatta, “Mana senga chirildoq” deginda, Kiyokoga chigirtka tuhfa qilgin. Shunda qiz: “Nahotki, shu chirildoq bo‘lsa” desin. Sen esa, Fudjio, bu dam uning shodligiga sherik bo‘lasan va ikkovingiz yana jilmayasiz. Shunda sen yana: “Mana chigirtka” deb takrorlaysan va unga chirildoq tuhfa qilasan. Kiyoko esa hafsalasi pir bo‘lib: “Yo‘g‘-ye!” – deydi va siz yana jilmayasiz.
Yana. Garchi boshqalardan nariroq borib yaproqlar orasini titkilashga fahming yetgani bilan baribir, meni aytdi, dersan, sen chigirtka topolmaysan, Fudjio. O‘rniga sen o‘zing uchun chirildoq-qiz topib olib, uni chigirtkaga o‘xshatishing mumkin. Lekin oxir-oqibat sening dilingga mahzun xayollar oralaydi va kunlardan bir kun hattoki haqiqiy chigirtka ham bor-yo‘g‘i chirildoqdek tuyula boshlaydi. Men esa sen o‘z fonusingga xos ko‘kish yog‘duning naqadar maftunkorligi va Kiyokoning ko‘ksidagi ko‘zga tashlanmayotgan nurli halqalarning najotbaxsh ekani haqida hech vaqo bilmasligingni o‘ylab, o‘kinch bilan xayollarga tolaman.
Olim Otaxon tarjimasi
Yana Shu mavzuda mutola qilish uchun yozuv ustiga bosing
