Абдували Қутбиддин
«БОР» КИТОБИДАН ШЕЪРЛАР
* * *
Бебаҳо матога томган доғдайин
Ўчмайди шафақлар минг ювилса ҳам.
Сарсари, шақиллаб ўтса-да, йиллар
Сен ўша, ўша…
Томчи-ла тасвирлаб бўлмайди сени,
Ҳатто англатолмас билса-да кўршаб.
Тап-таранг тасмадай кокилларингни
Тараган исёнлар бермас изоҳлаб.
Сен ўша, ўша…
Беҳуда даъволар қиламан гоҳо,
Хобгоҳинг қўриқлар фалак лашкари.
Ошкор этмоққа тутинаман гоҳ,
Ақлдан ташқари,
Фикратдан ташқари….
Воажаб, ингичка қилдан ҳам нозик
Иплар чувагувчи балогир сарҳад
Аро, минг йиллик бутхона янглиғ
Тоқатни тоқат-ла тилгувчи қаҳат –
Ўша, ўша…
1983.
* * *
Тахайюл тунида сени эсладим,
Кафтингда бахт қуши, елкангда кафтар.
Пойингда жовдирар муштипар, мулзам –
Кийиклар…
Бошида гулбаргак, қароғида ой
Севдим, дедим сени манглайи ялпиз.
Қўй деди, этагинг тишлаб ётган той –
Она қиз бу,
Она қиз.
Қалдироқ бургутдай ерга ташланди,
Оёғимдан тортди, боғлади йўлга.
Йўл чопди,
Жуда кўп чопди.
Бошлади малаклар юз чайган кўлга.
Сев, сев, севв!
Кўзимга мил тортдим, сени эсладим
Кафтингда бахт қуши, елкангда кафтар.
Осмон марказига ботаётирсан,
Осмон марказига ботар
Кийиклар.
1988.
* * *
Қайдадир тун сиёҳ кокилин эшар,
Тоғларда эзади ҳарир кўксини.
Қайдадир жайронлар ўйнаб юришар,
Фақат мен яшайман
Ўксиниб.
Қайдадир минора қанот қоқади,
Ҳис этиб танида лайлак жисмини.
Зарафшон қайгадир лойқа оқади,
Фақат мен яшайман
Ўксиниб.
Қайдадир изтироб фазога етар
Томоша қилгани товус рақсини.
Қақнуслар оловлар измида ётар,
Фақат мен яшайман
Ўксиниб.
Қайдадир сайҳонда ўтлар қовушар,
Қайдадир йўқотар офтоб бўзини.
Қайдадир майсалаб битар товушлар,
Фақат мен яшайман
Ўксиниб.
Қайдадир шапалак шафақни ушлар,
Нурланиб сезади бахтнинг исини.
Қайдадир бир санам мени деб яшар,
Фақат мен яшайман.
Ўксиниб.
1988.
* * *
Ҳеч ким суйган эмас мени сенчалик,
Қақнус тумшуғида ёнган аланга.
Азизам, азизам, ғамгин азизам,
Саодат олмоққа етурми тангам.
Захоб ютиб кетган
Олучча барги,
Темир дубулғада ўсган чиннигул.
Нотинч изтиробим ва соғинчларим
Сенсиз этмакдаман ёлғиз танаввул.
Ҳамал қафасида ҳарир, ғаройиб
Зиндон топиб берар кофар ҳаяжон.
Бўёқлар яралган симий ҳовузда
Қунишиб, жунжикар-серталваса жон.
Ҳеч ким севган эмас мени сенчалик,
Ҳеч ким бўлолмаган сендай фидо тан.
Денгизни сапчитиб отган қийқириқ,
Гўё сен,
Денгиздай таажжубланаман.
Оғир лангар бўлиб қўлларим чўкар,
Тубсиз қучоғингга карахт, беозор,
Ҳайронман,
Узугинг ютган наҳанглар,
Сени қуршаётир ишорангга зор.
Ҳеч ким суйган эмас мени сенчалик,
Ҳеч ким суйган эмас мени юракдан.
Ҳеч ким тўкилмаган сендек эланиб,
Ҳеч ким тўкилмаган сендек элакдан.
На тақдир битувчи,
На қаттол рақиб,
Бермаган саодат олмоққа танга.
Ҳеч ким ёндирмаган мени сенчалик,
Қақнус тумшуғида ёнган аланга.
Ҳеч ким суйган эмас мени сенчалик…
1984.
ҚАСАМ
Фаромуш боғларда солланиб маҳзун,
Заррин сарполарда, давлати фузун,
Қалбимга атайди нон ҳамда тузин,
Ё жоним муҳаббат,
Сим-сим-эй, сим-сим,
Мабодо алдасам, қўлларим синсин.
Ўткинч тилакларда болалик бадбахт,
Севгининг номидан ёзади тилхат.
Агарда яшасам қалдирғочсифат,
Қизғалдоқ энамдир,
Сим-сим-ей, сим-сим,
Мабодо алдасам, қўлларим синсин.
Ортимда чўл дедим, кўрсам, Бадахшон,
Қадимий тангадай беҳамён, бешон.
Ўзимни изласам – мендан йўқ нишон,
Ал-амон мен қайда,
Сим-сим-эй, сим-сим.
Мабодо алдасам қўлларим синсин.
Сўнгги дам ўзим-ла ўчакишсам, ҳай,
Соҳир кўзларингдан талаб этсам май,
Эвоҳ, кекирдагим кесиб этсам най,
Пуфласам – куй ёнса,
Сим-сим-эй, сим-сим.
Мабодо алдасам юрагим тинсин.
1984.
ТААЖЖУБ
Кувида нима бор – Абрсув,
Халтада нима бор – Кунчакка.
Товоқда нима бор – Тунмайиз,
Олақол
Емакка.
– Хўп, майли…
Қозонда нима бор – Ойшўрва,
Косада нима бор – Юлдузқоқ.
Шишада нима бор – Уфқёғ,
Керакми?
Олақол.
– Хўп, майли…
Аслида не тусаб қолдинг сен,
Артиб ол, лабингдан сўлагинг.
– Дадажон, қорним тўқ, айтинг, мен
Не билан овутай юрагим?
– Ё товба…
1988.
* * *
Қорсан, муваққатсан, эрийсан, йўқсан –
Афлотун эмассан – атиги хотир.
Мени эзғилашга ўчсан, кечаги
Сулув эдинг,
Мен ахир…
Кўзгу масхаралар, оқ тушган – хабар,
Ажинлар солади нохуш хавотир.
Мени ғижимлашга ўчсан, кабутар.
Осмон эдинг,
Мен ахир…
Қўрққандим, ўшанда, қўлларим боғли,
Қўрқдим, кириб кетдим, чиқмадим – чодир.
Мени нимталашга излайсиз, доғли –
Юрак эдинг,
Мен ахир…
Бўридай санқийман ўз зулматимда
Ўғирлаб олганим кечаги тақдир.
Нимага унутай дард, кулфатимсан,
Севгим эдинг,
Мен ахир…
1992.
БОШПАНА
Кўзингни тиқма, бу менинг бошпанам,
Пойгакдан мўлтайма, асло қўймайман,
Юрак деб аталган қизил офтобдан
Ўзим қон ичгайман, сенга қуймайман.
Бармоғинг ниқтама, менинг бошпанам
Хати тирноғинг-ла ёзилмагандир.
Мен билан Худонинг ўртасида ҳам,
Ариқлари сен-ла қазилмагандир.
Юзинг буриштирма, менинг бу юзим,
Қирилган гоҳ кишан, гоҳ тиканлардан.
Кўтардим қилт этмай ҳайрат қимизин,
Эзилдим эзилиб эзилганлардан.
Меники бу ғавғо, керакмас даллол,
Дафтарим варақлаб ўқий олмайсан.
Агарки, борлиғим йиртсалар, алҳол,
Менга бошқа борлиқ тўқий олмайсан.
Йўлу йўриғингга юрмасман зинҳор.
Эшит, фарёд чиқар ўпган тошимдан,
Илоё, бошингни тешмасин дўл-қор,
Илоё, ёрилма еган ошингдан.
1990.
* * *
Пайғомлар йўлладим, уйғон, ҳилолим,
Жунун оқшомлари очди жамолин,
Поялар урибман домингга сенинг,
Сен менинг,
Сен менинг,
Сен менинг.
Тийра гирёнларда отлиқ дард ҳоким,
Ки зулфи оташи аждарлар балким.
Боримни бахш этдим, ромингга сенинг,
Сен менинг,
Сен менинг,
Сен менинг.
Там-там малаксиймо чачвонин ташлар,
Яғмо шамларига ибодат бошлар,
Ризвон олмасида имонинг сенинг,
Сен менинг,
Сен менинг,
Сен менинг.
Ризо чайласида оҳунинг рози,
Жамбил хоҳишига монанд овози.
Дўззахий бўлса ҳам каломинг сенинг,
Сен менинг,
Сен менинг,
Сен менинг.
1990.
ИЛЛО
Илло, қисматимни титиб қўйганман,
Илло, ҳавасимни қирқиб қўйганман.
Илло, жамолингга кўзим ўйганман,
Илло…
Сенинг аччиғингда вафодор гулдай
Палакларим ташлаб кеккайдим, илло.
Ҳасрат – бидъатидан майишдим
ғулдай,
Илло…
Девордаги доғдай мудҳиш сесканиб,
Тобландим тафтингни тобида, илло.
Беҳузур чирпандим, сени қизғаниб,
Илло…
Тупроқ ерникимас, шуур фазода,
Киндик уламини ажратган момо
Мени маҳкум этсин машъум жазога,
Илло…
1991.
ТУЙҒУ
Сен райҳондан ўргулай, сўласан,
Томчидай томчидай тундан кейинги
Тонг эмас, йўқ, чароғон шабнам…
Жону кўзим, бор нурга кўмилгин.
Масиҳнафас дамсен, тирилгайдир у,
Қизғалдоқ ёпинғич, юм-юм юмилгин.
Илинж соғаридан туғилар туйғу,
Жону кўзим, бор нурга кўмилгин.
Қийқим-қийқим садо ёғилар, тингла,
Юракда им ила чархпалак ургин.
Коинот қадарсен, охиратинг йўқ,
Жону кўзим, бор, нурга кўмилгин.
Нидолар қилгил- у, хатолар қилгил,
Азолар қилгил-у, сазолар қилгил,
Албат нурли-нурли садолар қилгил,
Жону кўзим, бор, нурга кўмилгин.
1991.
УШМУНДОҚ
Осима,
Не қилай кўнглим ушмундоқ,
Бир чети осмону, бир чети тупроқ.
Бир тунда подшоман икки кишварга,
Бир кунда зордирман бир қур назарга.
Липиллаб, липиллаб бўзарди руҳим,
Хоҳла порлатиб қўй, хоҳла парчала,
Эсиз, ҳар томонга урди шукуҳим,
Эсиз, ўтолмадим шум даричадан.
Осима,
Розиман, мендан асар йўқ,
Иста, мен ҳақимда бошқа хабар йўқ.
Аммо дилим эрка дилингни истар,
Мендек хушхабар йўқ,
Мендек хатар йўқ.
Осима,
Аларга кўп ҳам инонма,
Улар қуш кўмганлар хиёбонларга.
Қумлари зарланган
Бўлса ҳам бордир,
Лек ҳаром ўрмалар товонларида…
Осима,
Сен ҳақсан,
Мен тугаб ботдим,
Бу қисса сўнгида, шудир қасида.
Гўзал борлиғимни майдалаб сотдим,
Йўғимни қайтардим
Ўз эгасига…
2004.
* * *
Пичанзорда ётган тош турди,
Думалади.
Наврўзгача уч кун бор эди.
(Сурилгиси келарди жуда…)
Қарғамикан тумшуғин урди,
Қимирлатди,
Тош индамади.
(Наврўзгача бир кун бор эди…)
Ҳамма ёқда ғимир-ғимирлар,
Ҳамма ёқни тўлдирди излар.
Тош силкинди,
Уч бор силкинди.
Сакролмади тиллақўнғиздай…
(Наврўз куни эди, ўша кун…)
Эртасига сап-сариқ тошни,
Кўриб қолди ивирсиқ бола.
Айлантириб боқди ичига,
Ичкарида куйларди лола.
(Ичкарида куйларди лола…)
2007.
НАФАС
Нафасинг юзимда ухласин энди,
Қайноқ сўзларинг ҳам тинсин шу муддат.
Қўлларинг қўлимни тингласин энди,
Шошилма, муваққат, бари муваққат.
Юрагим, юрагинг васл топсинлар,
Нигоҳим, нигоҳинг ёшлансин, жоно,
Бўсалар қадалиб сабза урсинлар,
Оҳларим оҳингдан бошлансин, жоно.
Марварид қорларга борайлик, севгим,
Бағримиз юксакда тўлсин ҳавога.
Чўққида зумгина турайлик, севгим,
Сувратдай қулайлик зилол маъвога.
Ёшлигим бўйсунмас, чиққан измимдан,
Қистайдир кетмакка сўраб ижозат.
Хайрлашаяпман лолалигим-ла,
Жоним, нафасингни юзимда ухлат.
Тўхтамас ҳеч нарса: урён, лаҳзалар,
Жисмимда ларзалар олган ҳаловат,
Бу не тиловатдир бўғзимга қадар,
Жоним
Нафасингни
Юзимда
Ухлат…
ЭЙ, ДИЛБАРИМ
Оҳумидинг ёбонимда сув излаган,
Ёҳумидинг томонимда лаб излаган,
Даллигина жаҳонимда
Сийму зарим: —
Эй, Дилбарим…
Чашмамидинг тошлар узра тўкиласан,
Уфқмидинг қуёш кетгач йиқиласан,
Ямоқ тушган ҳаётимда
Сен чеварим:
— Эй, Дилбарим…
Бий далада қуюн ила сочилдинг-а,
Ўртасида явшан ила очилдинг-а,
Юрагимга қадаб қўйган
Оқ гавҳарим:
— Эй, Дилбарим…
Кошкийди, то қиёмат биз ёнма-ён,
Кошкийди, то қиёмат биз жонма-жон,
Гулхан ёқиб узун туннинг этагида
Билагимиз тилиб қўйсак уст-устига.
То қиёмат
Зикр айтсам,
Моҳпайкарим,
То қиёмат зикр айтсам, моҳпайкарим:
— Эй, Дилбарим…
* * *
Балиқнинг тиши-ла тилимни тилдим,
Юрагим урчуқдай уч айлантирдим.
Кўзимни қийнадим, Қийноғим қизиқ…
Яйрадим.
Индамай руҳимга эргашиб олдим,
Девона хаёлим ғилмон санадим.
Туф дедим ботқоққа,
Гулистон қилдим…
Яйрадим.
Қалдирғоч лоисувоқ қилган очунда
Севгим йўлларига зор-зор қарадим.
Ёшларим ял-яли
таралди тунда…
Яйрадим.
Мажнунтол дарчасин очди, киритди,
Юз битта қизидан бирин танладим.
Хивич қасрларда
Баргландим бирам…
Яйрадим.
Дунёни тарк этдим, ҳур сафар этдим,
Ёрим-ла туйқусу бехабар кетдим.
Ўн беш кун тўй бердим
Дорулбақода…
Яйрадим,
Яйрадим,
Яйрадимааа!
* * *
Қора қошинг қасдима хунхорлар чақирмишдир,
Бирлашиб зулмат билан ағёрлар чақирмишдир.
Руҳи равоним аро мижгонлар учмиш ўқ киби,
Этгали маҳв умидим, озорлар чақирмишдир.
Дунёи дун макрнинг шаробидин бадмастдур,
Зардобиға чўктириб ҳушёрлар чақирмишдир.
Андалиб қабоғинда жамолин кўз-кўз этиб,
Тўкилиб садоғиндин баҳорлар чақирмишдир.
Найлайин саҳродир ишқ, қақраганлар қолдиму,
Мунграган чилтор тутиб, абгорлар чақирмишдир.
Сирим ошкор айласам, тонг яқин бу Валийни,
Машъалалар кўтариб бедорлар чақирмишдир.
* * *
Биздан хафамисиз, сарвим, хомушсиз,
Кундузи парисиз, тунда окқушсиз.
Руҳи равонимиз сизга бахш этдик,
Изингиз ёнига лабни нақш этдик.
Пуфласангиз ўчдик, силасангиз окдик,
Уфқ нарёғига имладингиз, бокдик.
Қонимизни тўкдик бармоғингизга,
Кўнглимизни урдик тирноғингизга.
Ёт десангиз, ётдик сувдек жимирлаб,
Бир-бир ўйнадингиз кўзларимизда.
Шивир-шивир килдик сизга шивирлаб,
Тош босиб қўйдингиз сўзларимизга.
Қалқидик, юлдузга узатсангиз қўл,
Чор-атроф расводир, безатмадингиз.
Тинчландик, боши берк бўлса ҳамки йўл,
Биз ҳамон хастамиз, тузатмадингиз.
Биздан хафамисиз, сарвим, хомушсиз,
Шудринг оқартирди юзларимизни.
Музтоғни эритган муқаддас тушсиз,
Қайтаринг, титраган бўзларимизни…
Abduvali Qutbiddin
«BOR» KITOBIDAN SHE’RLAR
* * *
Bebaho matoga tomgan dog’dayin
O’chmaydi shafaqlar ming yuvilsa ham.
Sarsari, shaqillab o’tsa-da, yillar
Sen o’sha, o’sha…
Tomchi-la tasvirlab bo’lmaydi seni,
Hatto anglatolmas bilsa-da ko’rshab.
Tap-tarang tasmaday kokillaringni
Taragan isyonlar bermas izohlab.
Sen o’sha, o’sha…
Behuda da’volar qilaman goho,
Xobgohing qo’riqlar falak lashkari.
Oshkor etmoqqa tutinaman goh,
Aqldan tashqari,
Fikratdan tashqari….
Voajab, ingichka qildan ham nozik
Iplar chuvaguvchi balogir sarhad
Aro, ming yillik butxona yanglig’
Toqatni toqat-la tilguvchi qahat –
O’sha, o’sha…
1983.
* * *
Taxayyul tunida seni esladim,
Kaftingda baxt qushi, yelkangda kaftar.
Poyingda jovdirar mushtipar, mulzam –
Kiyiklar…
Boshida gulbargak, qarog’ida oy
Sevdim, dedim seni manglayi yalpiz.
Qo’y dedi, etaging tishlab yotgan toy –
Ona qiz bu,
Ona qiz.
Qaldiroq burgutday yerga tashlandi,
Oyog’imdan tortdi, bog’ladi yo’lga.
Yo’l chopdi,
Juda ko’p chopdi.
Boshladi malaklar yuz chaygan ko’lga.
Sev, sev, sevv!
Ko’zimga mil tortdim, seni esladim
Kaftingda baxt qushi, yelkangda kaftar.
Osmon markaziga botayotirsan,
Osmon markaziga botar
Kiyiklar.
1988.
* * *
Qaydadir tun siyoh kokilin eshar,
Tog’larda ezadi harir ko’ksini.
Qaydadir jayronlar o’ynab yurishar,
Faqat men yashayman
O’ksinib.
Qaydadir minora qanot qoqadi,
His etib tanida laylak jismini.
Zarafshon qaygadir loyqa oqadi,
Faqat men yashayman
O’ksinib.
Qaydadir iztirob fazoga yetar
Tomosha qilgani tovus raqsini.
Qaqnuslar olovlar izmida yotar,
Faqat men yashayman
O’ksinib.
Qaydadir sayhonda o’tlar qovushar,
Qaydadir yo’qotar oftob bo’zini.
Qaydadir maysalab bitar tovushlar,
Faqat men yashayman
O’ksinib.
Qaydadir shapalak shafaqni ushlar,
Nurlanib sezadi baxtning isini.
Qaydadir bir sanam meni deb yashar,
Faqat men yashayman.
O’ksinib.
1988.
* * *
Hech kim suygan emas meni senchalik,
Qaqnus tumshug’ida yongan alanga.
Azizam, azizam, g’amgin azizam,
Saodat olmoqqa yeturmi tangam.
Zaxob yutib ketgan
Oluchcha bargi,
Temir dubulg’ada o’sgan chinnigul.
Notinch iztirobim va sog’inchlarim
Sensiz etmakdaman yolg’iz tanavvul.
Hamal qafasida harir, g’aroyib
Zindon topib berar kofar hayajon.
Bo’yoqlar yaralgan simiy hovuzda
Qunishib, junjikar-sertalvasa jon.
Hech kim sevgan emas meni senchalik,
Hech kim bo’lolmagan senday fido tan.
Dengizni sapchitib otgan qiyqiriq,
Go’yo sen,
Dengizday taajjublanaman.
Og’ir langar bo’lib qo’llarim cho’kar,
Tubsiz quchog’ingga karaxt, beozor,
Hayronman,
Uzuging yutgan nahanglar,
Seni qurshayotir ishorangga zor.
Hech kim suygan emas meni senchalik,
Hech kim suygan emas meni yurakdan.
Hech kim to’kilmagan sendek elanib,
Hech kim to’kilmagan sendek elakdan.
Na taqdir bituvchi,
Na qattol raqib,
Bermagan saodat olmoqqa tanga.
Hech kim yondirmagan meni senchalik,
Qaqnus tumshug’ida yongan alanga.
Hech kim suygan emas meni senchalik…
1984.
QASAM
Faromush bog’larda sollanib mahzun,
Zarrin sarpolarda, davlati fuzun,
Qalbimga ataydi non hamda tuzin,
YO jonim muhabbat,
Sim-sim-ey, sim-sim,
Mabodo aldasam, qo’llarim sinsin.
O’tkinch tilaklarda bolalik badbaxt,
Sevgining nomidan yozadi tilxat.
Agarda yashasam qaldirg’ochsifat,
Qizg’aldoq enamdir,
Sim-sim-yey, sim-sim,
Mabodo aldasam, qo’llarim sinsin.
Ortimda cho’l dedim, ko’rsam, Badaxshon,
Qadimiy tangaday behamyon, beshon.
O’zimni izlasam – mendan yo’q nishon,
Al-amon men qayda,
Sim-sim-ey, sim-sim.
Mabodo aldasam qo’llarim sinsin.
So’nggi dam o’zim-la o’chakishsam, hay,
Sohir ko’zlaringdan talab etsam may,
Evoh, kekirdagim kesib etsam nay,
Puflasam – kuy yonsa,
Sim-sim-ey, sim-sim.
Mabodo aldasam yuragim tinsin.
1984.
TAAJJUB
Kuvida nima bor – Abrsuv,
Xaltada nima bor – Kunchakka.
Tovoqda nima bor – Tunmayiz,
Olaqol
Yemakka.
– Xo’p, mayli…
Qozonda nima bor – Oysho’rva,
Kosada nima bor – Yulduzqoq.
Shishada nima bor – Ufqyog’,
Kerakmi?
Olaqol.
– Xo’p, mayli…
Aslida ne tusab qolding sen,
Artib ol, labingdan so’laging.
– Dadajon, qornim to’q, ayting, men
Ne bilan ovutay yuragim?
– YO tovba…
1988.
* * *
Qorsan, muvaqqatsan, eriysan, yo’qsan –
Aflotun emassan – atigi xotir.
Meni ezg’ilashga o’chsan, kechagi
Suluv eding,
Men axir…
Ko’zgu masxaralar, oq tushgan – xabar,
Ajinlar soladi noxush xavotir.
Meni g’ijimlashga o’chsan, kabutar.
Osmon eding,
Men axir…
Qo’rqqandim, o’shanda, qo’llarim bog’li,
Qo’rqdim, kirib ketdim, chiqmadim – chodir.
Meni nimtalashga izlaysiz, dog’li –
Yurak eding,
Men axir…
Bo’riday sanqiyman o’z zulmatimda
O’g’irlab olganim kechagi taqdir.
Nimaga unutay dard, kulfatimsan,
Sevgim eding,
Men axir…
1992.
BOSHPANA
Ko’zingni tiqma, bu mening boshpanam,
Poygakdan mo’ltayma, aslo qo’ymayman,
Yurak deb atalgan qizil oftobdan
O’zim qon ichgayman, senga quymayman.
Barmog’ing niqtama, mening boshpanam
Xati tirnog’ing-la yozilmagandir.
Men bilan Xudoning o’rtasida ham,
Ariqlari sen-la qazilmagandir.
Yuzing burishtirma, mening bu yuzim,
Qirilgan goh kishan, goh tikanlardan.
Ko’tardim qilt etmay hayrat qimizin,
Ezildim ezilib ezilganlardan.
Meniki bu g’avg’o, kerakmas dallol,
Daftarim varaqlab o’qiy olmaysan.
Agarki, borlig’im yirtsalar, alhol,
Menga boshqa borliq to’qiy olmaysan.
Yo’lu yo’rig’ingga yurmasman zinhor.
Eshit, faryod chiqar o’pgan toshimdan,
Iloyo, boshingni teshmasin do’l-qor,
Iloyo, yorilma yegan oshingdan.
1990.
* * *
Payg’omlar yo’lladim, uyg’on, hilolim,
Junun oqshomlari ochdi jamolin,
Poyalar uribman domingga sening,
Sen mening,
Sen mening,
Sen mening.
Tiyra giryonlarda otliq dard hokim,
Ki zulfi otashi ajdarlar balkim.
Borimni baxsh etdim, romingga sening,
Sen mening,
Sen mening,
Sen mening.
Tam-tam malaksiymo chachvonin tashlar,
Yag’mo shamlariga ibodat boshlar,
Rizvon olmasida imoning sening,
Sen mening,
Sen mening,
Sen mening.
Rizo chaylasida ohuning rozi,
Jambil xohishiga monand ovozi.
Do’zzaxiy bo’lsa ham kaloming sening,
Sen mening,
Sen mening,
Sen mening.
1990.
ILLO
Illo, qismatimni titib qo’yganman,
Illo, havasimni qirqib qo’yganman.
Illo, jamolingga ko’zim o’yganman,
Illo…
Sening achchig’ingda vafodor gulday
Palaklarim tashlab kekkaydim, illo.
Hasrat – bid’atidan mayishdim
g’ulday,
Illo…
Devordagi dog’day mudhish seskanib,
Toblandim taftingni tobida, illo.
Behuzur chirpandim, seni qizg’anib,
Illo…
Tuproq yernikimas, shuur fazoda,
Kindik ulamini ajratgan momo
Meni mahkum etsin mash’um jazoga,
Illo…
1991.
TUYG’U
Sen rayhondan o’rgulay, so’lasan,
Tomchiday tomchiday tundan keyingi
Tong emas, yo’q, charog’on shabnam…
Jonu ko’zim, bor nurga ko’milgin.
Masihnafas damsen, tirilgaydir u,
Qizg’aldoq yoping’ich, yum-yum yumilgin.
Ilinj sog’aridan tug’ilar tuyg’u,
Jonu ko’zim, bor nurga ko’milgin.
Qiyqim-qiyqim sado yog’ilar, tingla,
Yurakda im ila charxpalak urgin.
Koinot qadarsen, oxirating yo’q,
Jonu ko’zim, bor, nurga ko’milgin.
Nidolar qilgil- u, xatolar qilgil,
Azolar qilgil-u, sazolar qilgil,
Albat nurli-nurli sadolar qilgil,
Jonu ko’zim, bor, nurga ko’milgin.
1991.
USHMUNDOQ
Osima,
Ne qilay ko’nglim ushmundoq,
Bir cheti osmonu, bir cheti tuproq.
Bir tunda podshoman ikki kishvarga,
Bir kunda zordirman bir qur nazarga.
Lipillab, lipillab bo’zardi ruhim,
Xohla porlatib qo’y, xohla parchala,
Esiz, har tomonga urdi shukuhim,
Esiz, o’tolmadim shum darichadan.
Osima,
Roziman, mendan asar yo’q,
Ista, men haqimda boshqa xabar yo’q.
Ammo dilim erka dilingni istar,
Mendek xushxabar yo’q,
Mendek xatar yo’q.
Osima,
Alarga ko’p ham inonma,
Ular qush ko’mganlar xiyobonlarga.
Qumlari zarlangan
Bo’lsa ham bordir,
Lek harom o’rmalar tovonlarida…
Osima,
Sen haqsan,
Men tugab botdim,
Bu qissa so’ngida, shudir qasida.
Go’zal borlig’imni maydalab sotdim,
Yo’g’imni qaytardim
O’z egasiga…
2004.
* * *
Pichanzorda yotgan tosh turdi,
Dumaladi.
Navro’zgacha uch kun bor edi.
(Surilgisi kelardi juda…)
Qarg’amikan tumshug’in urdi,
Qimirlatdi,
Tosh indamadi.
(Navro’zgacha bir kun bor edi…)
Hamma yoqda g’imir-g’imirlar,
Hamma yoqni to’ldirdi izlar.
Tosh silkindi,
Uch bor silkindi.
Sakrolmadi tillaqo’ng’izday…
(Navro’z kuni edi, o’sha kun…)
Ertasiga sap-sariq toshni,
Ko’rib qoldi ivirsiq bola.
Aylantirib boqdi ichiga,
Ichkarida kuylardi lola.
(Ichkarida kuylardi lola…)
2007.
NAFAS
Nafasing yuzimda uxlasin endi,
Qaynoq so’zlaring ham tinsin shu muddat.
Qo’llaring qo’limni tinglasin endi,
Shoshilma, muvaqqat, bari muvaqqat.
Yuragim, yuraging vasl topsinlar,
Nigohim, nigohing yoshlansin, jono,
Bo’salar qadalib sabza ursinlar,
Ohlarim ohingdan boshlansin, jono.
Marvarid qorlarga boraylik, sevgim,
Bag’rimiz yuksakda to’lsin havoga.
Cho’qqida zumgina turaylik, sevgim,
Suvratday qulaylik zilol ma’voga.
Yoshligim bo’ysunmas, chiqqan izmimdan,
Qistaydir ketmakka so’rab ijozat.
Xayrlashayapman lolaligim-la,
Jonim, nafasingni yuzimda uxlat.
To’xtamas hech narsa: uryon, lahzalar,
Jismimda larzalar olgan halovat,
Bu ne tilovatdir bo’g’zimga qadar,
Jonim
Nafasingni
Yuzimda
Uxlat…
EY, DILBARIM
Ohumiding yobonimda suv izlagan,
Yohumiding tomonimda lab izlagan,
Dalligina jahonimda
Siymu zarim: —
Ey, Dilbarim…
Chashmamiding toshlar uzra to’kilasan,
Ufqmiding quyosh ketgach yiqilasan,
Yamoq tushgan hayotimda
Sen chevarim:
— Ey, Dilbarim…
Biy dalada quyun ila sochilding-a,
O’rtasida yavshan ila ochilding-a,
Yuragimga qadab qo’ygan
Oq gavharim:
— Ey, Dilbarim…
Koshkiydi, to qiyomat biz yonma-yon,
Koshkiydi, to qiyomat biz jonma-jon,
Gulxan yoqib uzun tunning etagida
Bilagimiz tilib qo’ysak ust-ustiga.
To qiyomat
Zikr aytsam,
Mohpaykarim,
To qiyomat zikr aytsam, mohpaykarim:
— Ey, Dilbarim…
* * *
Baliqning tishi-la tilimni tildim,
Yuragim urchuqday uch aylantirdim.
Ko’zimni qiynadim, Qiynog’im qiziq…
Yayradim.
Indamay ruhimga ergashib oldim,
Devona xayolim g’ilmon sanadim.
Tuf dedim botqoqqa,
Guliston qildim…
Yayradim.
Qaldirg’och loisuvoq qilgan ochunda
Sevgim yo’llariga zor-zor qaradim.
Yoshlarim yal-yali
taraldi tunda…
Yayradim.
Majnuntol darchasin ochdi, kiritdi,
Yuz bitta qizidan birin tanladim.
Xivich qasrlarda
Barglandim biram…
Yayradim.
Dunyoni tark etdim, hur safar etdim,
Yorim-la tuyqusu bexabar ketdim.
O’n besh kun to’y berdim
Dorulbaqoda…
Yayradim,
Yayradim,
Yayradimaaa!
* * *
Qora qoshing qasdima xunxorlar chaqirmishdir,
Birlashib zulmat bilan ag’yorlar chaqirmishdir.
Ruhi ravonim aro mijgonlar uchmish o’q kibi,
Etgali mahv umidim, ozorlar chaqirmishdir.
Dunyoi dun makrning sharobidin badmastdur,
Zardobig’a cho’ktirib hushyorlar chaqirmishdir.
Andalib qabog’inda jamolin ko’z-ko’z etib,
To’kilib sadog’indin bahorlar chaqirmishdir.
Naylayin sahrodir ishq, qaqraganlar qoldimu,
Mungragan chiltor tutib, abgorlar chaqirmishdir.
Sirim oshkor aylasam, tong yaqin bu Valiyni,
Mash’alalar ko’tarib bedorlar chaqirmishdir.
* * *
Bizdan xafamisiz, sarvim, xomushsiz,
Kunduzi parisiz, tunda okqushsiz.
Ruhi ravonimiz sizga baxsh etdik,
Izingiz yoniga labni naqsh etdik.
Puflasangiz o’chdik, silasangiz okdik,
Ufq naryog’iga imladingiz, bokdik.
Qonimizni to’kdik barmog’ingizga,
Ko’nglimizni urdik tirnog’ingizga.
Yot desangiz, yotdik suvdek jimirlab,
Bir-bir o’ynadingiz ko’zlarimizda.
Shivir-shivir kildik sizga shivirlab,
Tosh bosib qo’ydingiz so’zlarimizga.
Qalqidik, yulduzga uzatsangiz qo’l,
Chor-atrof rasvodir, bezatmadingiz.
Tinchlandik, boshi berk bo’lsa hamki yo’l,
Biz hamon xastamiz, tuzatmadingiz.
Bizdan xafamisiz, sarvim, xomushsiz,
Shudring oqartirdi yuzlarimizni.
Muztog’ni eritgan muqaddas tushsiz,
Qaytaring, titragan bo’zlarimizni…
