Саҳифа истеъдодли мусаввир Шуҳрат Абдурашидов хотирасига бағишланади
Шуҳрат 1950 йилнинг 7 августида Ўш вилоятининг Аравон туманидаги Тепақўрғон қишлоғида туғилган. У болалигиданоқ тасвирий санъат ва адабиётга беҳад қаттиқ қизиққан. Таниқли шоир Миразиз Аъзам болалар журналида ишлаганида Шуҳратнинг илк шеърлари билан танишганини эслайди. 14 ёшга тўлганида отаси Шуҳратни Тошкентга, Павел Беньков номидаги санъат билим юртига таҳсил олиш учун олиб келади. Билим юртини тугатгач, Москвадаги Суриков номидаги санъат институтида таълим олади.
Ўтган аср, 80 – йилларнинг бошлари, мушоиралар, адабий давралар қизигандан қизиб борар, бу давраларнинг севимли эркаси, гултожи машҳур рассом Шуҳрат Абдурашидов эди. Раҳматли Шуҳрат ака шеъриятни жон-дилдан севар, Миртемир домланинг “Ўв, менинг ўзбаки юрагим. Неччига бўлиндинг, неччига?!..” деган машҳур сатрларини ҳамиша айтиб юрар, айтиб бўлгач эса, шеърни худди ўзи ёзгандай, қулочларини кенг ёйиб астойдил завқланарди. У кишига «Рассомларнинг шоири, шоирларнинг рассоми” деб зарофат қилишган эди (Сирожиддин Саййид мақоласидан).
Шуҳрат Абдурашидов 29 ёшида, ижодининг энг авж палласида, 1978 йилнинг декабрида фожиали равишда ҳалок бўлди. Аллоҳ шаҳид кетган дўстимизни раҳматига олган бўлсин.
Хуршид Даврон
ДЎСТИМ МУСАВВИР ШУҲРАТ АБДУРАШИДОВГА БАҒИШЛОВЛАР
* * *
Рассом Шуҳрат Абдурашидовга
Биз шундай яшаймиз!
Севиб май,чоғир,
Қонуну расмга телба-тескари.
Биз минг йил кутишга розимиз,ахир,
Дарахт шохларида баргдек ўсгани…
Сапчиб туради у
Кеч куз ярим тун,
Соғинчми,армонми юрагин қийнар.
Кўзини очганча ётади маҳзун,
Сўнг шошиб турар-у шошмай кийинар.
«Сизни тушунмайман?» — дейди хотини.
Ташқарида маҳзун ёмғир шитирлар.
Елкасига илар ёмғрпўшини,
Остонада тўхтаб ғамгин шивирлар:
«Кечиргин,ўртанар юрак неча кун,
Неча кун-ки,ахир,мен қийналаман.
Албатта,боришим керак. Мен бугун
Хайрлашмоғим шарт турналар билан».
1978
МУСАВВИР ДЎСТИМ ШУҲРАТ АБДУРАШИДОВНИ ЁДЛАБ
Тупроққа топширдик биз жўрамизни,
Оқарган юзини кўзларда асраб.
Аммо,кўмолмадик дил ярамизни,
Уни қўйдик маъюс сўзларга ўраб.
Тош каби қотибди бизнинг дийдамиз,
Ёмғир ювган тунлар ориқ юзини
Қўрқмасдан эсладик сархуш пайтимиз –
Фақат эсламоқдан қўрқдик кўзини.
Бир куни…
Шом эди…
айвонда туриб –
Кимдир деразани очди. Биз турдик.
Ҳовлида гуллаган олчани кўриб
Уни эсладиг-у йиғлаб юбордик.
1980
ШУҲРАТ АБДУРАШИДОВ ХОТИРАСИГА
Тўққиз йил орадан ўтди шамолдек,
Тўққиз йил сен дилда маҳзун хаёлдек.
Баҳорлар келдилар,кузлар келдилар,
Сени сўроқлаган сўзлар келдилар.
Ўтлар уйғондилар,сен уйғонмадинг,
Наҳотки уйқуга,дўстим, қонмадинг.
Ўтлар чиқиб келди,чиқиб келмадинг,
Бирга йиғламадинг,бирга кулмадинг.
Яна ўттиз йил,ё қирқ йил ўтади,
Сен-ла дўст бўлганлар мангу кетади.
Уларга изма-из мен ҳам кетарман,
Югурмай,қошингга мен ҳам етарман.
Баҳорлар келарлар,кузлар келарлар,
Бизни сўроқлаган сўзлар келарлар.
Ўтлар уйғонарлар,биз уйғонмаймиз,
Мангулик уйқуга сира қонмаймиз.
Ўтлар чиқиб келар,бизлар келмаймиз,
Чевара исмини бизлар билмаймиз.
Аммо бўёқ бўлиб бир кун қайтамиз,
Шеър бўлиб мангулик сўзин айтамиз.
1987
Sahifa iste’dodli musavvir Shuhrat Abdurashidov xotirasiga bag‘ishlanadi
O’tgan asr, 80 – yillarning boshlari, mushoiralar, adabiy davralar qizigandan qizib borar, bu davralarning sevimli erkasi, gultoji mashhur rassom Shuhrat Abdurashidov edi. Rahmatli Shuhrat aka she’riyatni jon-dildan sevar, Mirtemir domlaning “O’v, mening o’zbaki yuragim. Nechchiga bo’linding, nechchiga?!..” degan mashhur satrlarini hamisha aytib yurar, aytib bo’lgach esa, she’rni xuddi o’zi yozganday, qulochlarini keng yoyib astoydil zavqlanardi. U kishiga «Rassomlarning shoiri, shoirlarning rassomi” deb zarofat qilishgan edi (Sirojiddin Sayyid maqolasidan).
Xurshid Davron
DO’STIM MUSAVVIR SHUHRAT ABDURASHIDOVGA BAG’ISHLOVLAR
* * *
Rassom Shuhrat Abdurashidovga
Biz shunday yashaymiz!
Sevib may,chog’ir,
Qonunu rasmga telba-teskari.
Biz ming yil kutishga rozimiz,axir,
Daraxt shoxlarida bargdek o’sgani…
Sapchib turadi u
Kech kuz yarim tun,
Sog’inchmi,armonmi yuragin qiynar.
Ko’zini ochgancha yotadi mahzun,
So’ng shoshib turar-u shoshmay kiyinar.
«Sizni tushunmayman?» — deydi xotini.
Tashqarida mahzun yomg’ir shitirlar.
Yelkasiga ilar yomg’rpo’shini,
Ostonada to’xtab g’amgin shivirlar:
«Kechirgin,o’rtanar yurak necha kun,
Necha kun-ki,axir,men qiynalaman.
Albatta,borishim kerak. Men bugun
Xayrlashmog’im shart turnalar bilan».
1978
MUSAVVIR DO’STIM SHUHRAT ABDURASHIDOVNI YODLAB
Tuproqqa topshirdik biz jo’ramizni,
Oqargan yuzini ko’zlarda asrab.
Ammo,ko’molmadik dil yaramizni,
Uni qo’ydik mayus so’zlarga o’rab.
Tosh kabi qotibdi bizning diydamiz,
Yomg’ir yuvgan tunlar oriq yuzini
Qo’rqmasdan esladik sarxush paytimiz –
Faqat eslamoqdan qo’rqdik ko’zini.
Bir kuni…
shom edi…
ayvonda turib –
Kimdir derazani ochdi. Biz turdik.
Hovlida gullagan olchani ko’rib
Uni esladig-u yig’lab yubordik.
1980
SHUHRAT ABDURASHIDOV XOTIRASIGA
To’qqiz yil oradan o’tdi shamoldek,
To’qqiz yil sen dilda mahzun xayoldek.
Bahorlar keldilar,kuzlar keldilar,
Seni so’roqlagan so’zlar keldilar.
O’tlar uyg’ondilar,sen uyg’onmading,
Nahotki uyquga,do’stim, qonmading.
O’tlar chiqib keldi,chiqib kelmading,
Birga yig’lamading,birga kulmading.
Yana o’ttiz yil,yo qirq yil o’tadi,
Sen-la do’st bo’lganlar mangu ketadi.
Ularga izma-iz men ham ketarman,
Yugurmay,qoshingga men ham yetarman.
Bahorlar kelarlar,kuzlar kelarlar,
Bizni so’roqlagan so’zlar kelarlar.
O’tlar uyg’onarlar,biz uyg’onmaymiz,
Mangulik uyquga sira qonmaymiz.
O’tlar chiqib kelar,bizlar kelmaymiz,
Chevara ismini bizlar bilmaymiz.
Ammo bo’yoq bo’lib bir kun qaytamiz,
She’r bo’lib mangulik so’zin aytamiz.
1987
