Раҳмат БОБОЖОН
ЯНГИ ШЕЪРЛАР
Раҳмат Бобожон (Раҳматжон Бобожонов) – 1998 йили Хоразм вилояти Шовот туманида туғилган. Урганч ижтимоий-иқтисодиёт коллежини тамомлаган. “Хоразм” нашриётида муҳаррир, “Жайҳун” газетасида мухбир сифатида ишлаб келяпти. Мақолалари, шеърлари, таржималари “Тамаддун нури”, “Эзгу сўз”, “Хоразм ҳақиқати” каби нашрларда чоп этилган. 2016 йилда “Кўнгил ғунчаси” номли шеърлар тўплами чоп қилинган. Ижод намуналари “Жилғалар қўшиғи”, “Митти ҳикоялар: кеча ва бугун”, “Шовот мавжлари” алманахларидан ҳам жой олган.
* * *
Масиҳ ҳаволарда гуллади апрел,
Эрка оғочларнинг толеи нигун,
Кулмади эринчоқ шаҳарга омад.
Сен эса ғамларга ботиб юз хотир,
Қўлларингни кўкка чўздинг жим,
бугун —
Руҳингга жо бўлди қайси ҳавотир,
Кўнглингни инжитди қандай надомат?
Эҳтимол,
ўйладинг, қақшаган сабр,
Бунда бордир фақат
бечора кўклам,
Юз йиллик найсон ва юз йиллик ҳажр,
Юз минг ҳижронларга банди бир одам.
Бирозгина соғинч, бироз ним кулгу,
Бирозгина армон, бирозгина ёш,
Наҳотки, мен учун атаганинг шу,
Узлатда адашган йигирма беш ёш.
Сен кимнинг давоми тувакдаги гул,
Сен кимнинг кўксига назар солдинг моҳ?
Сен кимнинг мероси униққан кўнгил,
Сен кимнинг фарзанди мен танимас оҳ?
Қисматга муҳрини қўйганда ул ғайб,
Олти тараф бирдай берганда садо.
Сендан ўтган каби муқаддас бир айб,
Мендан ҳам қолади бу қутлуғ хато.
Сўнгги нафас бизга хайрихоҳ бўлса,
Кўнгилда қолмаса ёрнинг андуҳи,
Амрифармон бергил,
Ишқ гуноҳ бўлса,
Бизни ҳам йўлдан ур Дажжолнинг руҳи…
2022
* * *
1
Уйғондим кечалар таваллосида —
Кўнгилни яратди заволсевар ҳис,
Этсам бир ўзимни этдим расида,
Унутсам ўзимни унутдим
ёлғиз.
На меҳр кўрсатди менга телбалик,
Ўйласам,
ўй — чиркин, англовим — тубан,
Оғир тушларимга ин қурди ҳадик,
Сен ҳам уйғонмадинг гўзал уйқудан.
Менга келганида дард ҳам кечикмас,
Қайғу чоҳларидан якка ҳатладим,
Минг йилки оғалик ҳиркасин ечмас,
Кўксимга тор келган уқубатларим.
Яшармиз аввалдан интиҳогача
Туйғудай тўлғониб, кўпириб, тиниб,
Нуроний ёғдулар таратган кеча
Кўзларга беркитиб ой синиғини.
Сўнгра дўқиллайди.
Сас қайтар аста,
Руҳимга урилган қўҳна асодан, —
Бир зумда ошиқман, гадоман, қулман,
Бир зумда тўғриман, одил, расоман,
Бир зумда осийман, гумроҳман, гўлман,
Бир зумда даллиман, дарбадар, ҳаста.
Бир зумда умримга етишди завол,
Кел, ҳақиқат, бугун дилда кўрсат бўй.
Мени ҳам аяма, табаррук Висол,
Кўксимга муборак қўлларингни қўй.
2
Мен ҳам кўтармадим сендек ғалаён,
Бўйин товламадим қайғу доридан.
Нада унутилди,
на покланди тонг,
Осий оқшомларнинг истиғфоридан.
Турфа ниқобида ҳижолат чекиб
Ҳасрат боғлар аро кезар айёр, қув.
Оғочлар бошига эланар секин
Юлдузлар сўйлаган масъум тазарру.
Бизларга келдию қолди беэга
Олисдан янграган жудолик саси.
Ул зариф лаҳзалар кечикди нега,
Нега ярим қолди ойнинг тавбаси?
Нега саодатнинг умри битмади,
Нега қароқларда унмади кўзёш?
Нега юраклардан қўрқув йитмади,
Нега чопилмади кўтарилган бош?
Бор бўлсанг,
атагин, мени унутма,
Ошиқ хаёлимни қилмагин сазо, —
Қайдадир кўзласин муқаддас рутба,
Қайдадир яралсин муқаррар Жазо…
2022
* * *
Даҳрнинг таптортмас талотуминда,
Бир сокин маъвода топмасдан қарор,
Кездим.
Мен бор-йўғи адашган бир руҳ.
Бесаодат кунлар ташрифи аро,
Ишққа, ошиқликка ташна заминга,
Ёмғир шевасида мактуб ёзар кўк.
Севгилим, бормисан, бор бўлсанг сен ҳам,
Қулоқ сол туробнинг дарди, оҳига.
Йўл олар мен билан — иккита елкам,
Самовий саманлар фурудгоҳига.
Ҳасратни келтиргай қай хушхабарчи,
Қаловини топган у қайси сирнинг?
Бир қучоқ аёзни келтирган, гарчи,
Йўриғи тўғридир октябрнинг.
Яралиш ўйнида мағлуб тақдирдан,
Эшитилар бунда осий бир овоз.
Мен руҳман.
Сен тўғри топдинг, мен руҳман,
Фаромуш шаҳарнинг руҳиман, холос…
2021
* * *
Ёмғир қўшиқ айтар
бугун шаҳарда,
Чолғувчи булутлар тинмас эрта-кеч.
Бир оғир қайғудан айлаб хабардор,
Умрини алмашиб сонияларга,
Юксакда туғилар томчилар — дарвеш,
Оёғим остида жон беради хор.
Кесилган гулларнинг ғамидай майин,
Сакраб-сакраб ўтар нозик қадамлар
Кўкламнинг лаҳзалик кўлмакларини.
Ёмғирпўш остига қочар одамлар,
Ёмғирга тутаман, менчи, атайин,
Сочимни, юзимни, кўйлакларимни.
Қарзи бор одамдай ғўлдирар метро,
Қандайин бебахтсан, эй ернинг ости.
Ташқарида эса куйлайди ёмғир,
Йўл бериб минг йилки битмас кадарга,
Ғамини торига айлаганча жо —
Ёмғир қўшиқ айтар бугун шаҳарда,
Силкиниб, тебраниб, ичикиб оғир.
Гоҳида хиёбон, ундан нарида,
Гоҳида боғ аро билмай сира тин,
Гоҳида Чорсунинг бекатларида,
Гоҳида Бродвей томонда ғамгин, —
Ёмғир қўшиқ айтар бугун шаҳарда.
Бу осий шаҳарда бугун бизга ҳам,
Кўкнинг марҳамати кенгдир, эҳтимол,
Аслида ёмғирлар мендирман бу дам,
Аслида ёмғирлар сендир, эҳтимол,
Аслида ёмғирлар —
(фаромуш фалак)
Менинг ёдим билан туғилган андуҳ,
Менинг умрим билан бўй етган юрак,
Менинг исмим билан жиловланган Руҳ.
Ёмғир қўшиқ айтар
бугун шаҳарда…
2022
* * *
Умрим Кузаклардан олис, кўп нари,
тўкилмоқлик недир,
билмасди ҳануз.
Ғунча тугмасимдан бироз илгари,
мени бу ерларга келтирганди Куз.
Куз билан қоврулдим,
Куз билан ёндим,
айландим ёнида юрган сояга,
ёна туриб ҳамки Кузга инондим,
сориғ қучоғида етдим вояга.
Менга таълим берди ўткинчи хазон,
баҳор азобидан айлади огоҳ:
“Гулламоқ — онийдир,
гулламоқ — ёлғон,
фақат, абадийдир тўкилмоқ”.
Менинг бори умрим шудир, алқисса,
ҳаёт кечгандайин гўё оний хоб, —
бугун кўз очмоқда кўнгилда ғусса,
руҳимда унмоқда яшил изтироб.
Вокиф этмагайдир фаромуш сирдан,
Айрилиқ кечаси,
бу ҳажр туни.
Мен Кузнинг энг сўнгги одамидирман,
бугун-чи Баҳорнинг биринчи куни…
2022
* * *
Шивиримни ютди муаттар бир тун,
билмайман,
етдими сенга товушим?
Изтироб ўқиди руҳимнинг ҳукмин,
сен ҳам эшитдингми, ҳомушим?
У кеча кўксимга тиғ урди ҳаёт,
англадим,
умримни гуноҳлар енгди.
Менми қўлларига ғул илган озод,
фаромуш ғамлардан инжиган сенми?
Қисматнинг йўриғин этди кўп талош,
балки тасодифлар,
балки хатарлар,
бизлардан кечмади изтироблар — ёш,
бизларни қаритди қайси сафарлар?
Йўл кетдим.
Умрнинг қаро кузида,
истиғфор сўйлади ҳар гиёҳ, ҳар барг,
тупурдим тақдирнинг маъсум юзига,
ва сўнгги шеъримни қилдим жувонмарг.
Сўнгра
ичди ёруғ дақиқаларни,
нигоҳлар оғуши дарддай бокира,
дарбадар кезади олис шаҳарни,
исмим-ла уйғонган гўзал хотира.
Қачондир,
етаман, буткул тўкилсам,
мактублар адашиб борган манзилга,
бир одам кечалар ўртаниб, мулзам,
сўқир кўзлар билан термулар йўлга…
Қачондир,
бу ишдан кўнгли ёришиб,
бир йўл атагайдир минг дуои бад,
ёдимни ўқийди гуноҳсевар ишқ,
умримни таҳрирлар унутилган дард.
Ҳавотир олмагин мендан,
ўксинма,
кимнингдир тилидан янграр саломим,
оғриб чиқар фақат ҳар тун кўксингда,
сўнггига етмаган давомим…
2022
* * *
1
Ғамда кун кўрасан асосан,
Боқмайсан лек кўзлар намига.
Сен жуда туйғуси расосан,
Ва жуда ёлғизсан, камига.
Ғаминг битар, алалоқибат,
Кўзингга ёш келар ҳушдан ҳуш.
Аталса ҳам ёлғизлик — жаннат,
Нега бунда турибсан ҳомуш?
2
Менинг елкамдаги ягона Малак,
Нега қанотларинг, айт, мунча қора?
Сен гуноҳ бўлсанг гар, менга ҳар қалай,
Гуноҳсиз яшамоқ — ҳақорат.
Сен бир иблиссифат,
Сен бир ёвуз руҳ,
Талайсан ҳар кеча умрим — рўзимни.
Сен Ватан бўлсанг гар, олис ва совуқ,
Сургун қиладирман ўзимни…
3
Яшамоқ бу — ишқдир,
Ишқ бу — бир гуноҳ,
Гуноҳ эса ўлим сари элтар йўл.
Кўнглинг гоҳ юксалар,
Яксон бўлар гоҳ,
Руҳингда илвирар афсус елкани.
Демакки, яшамоқ гуноҳга ботмоқ,
Яшамоқ — ўлимдан қўрқмоқ дегани.
Мағрурсан.
Орингга келолмайман бас,
Бузилмас, қисматинг — ичилган қасам.
Нега сен ўлимдан, гуноҳдан эмас,
Яшашдан бу қадар қўрқасан?
4
Савдоси қайнаган савдогар каби
Менга ҳам мезондан уриб берди Ишқ.
Автобусдаги бир болакай каби
Менга ҳам ўрнидан жой бўшатди Ғам.
Манзилдан адашган йўловчи каби
Менга ҳам кечикиб келгани шу Бахт.
Илмсиз яшаган мураббий каби
Менга ҳам бир ҳикмат юқтирди Умр.
5
Висолинг ёмғирли кунлардек тахир,
На кечолгай юрак,
на қилгай тоқат.
Ўзимдан ўзимга бир йўл бор ахир,
Нега сенинг исминг “мангу аросат?”
Бедор кўзларимдан ҳар кеч тўкилсанг,
Кўксимда бир оғриқ, деёлмасман “воҳ”.
Савдолим, сен агар аросат бўлсанг,
Қаердадир беҳишт,
қаерда дўзах?
6
Қолар деб бирор бир кунига яраб,
Хушу хаёлидан қилмасдан жудо,
Ҳар кимнинг истаги, майлига қараб,
Истеъдодни бўлиб бераркан Худо.
Сен нега ранжийсан
фаромуш одам,
Изтироб исмингдир, қайғу отингдир.
Айри қолмагансан, ахир сенинг ҳам,
Ёлғизлик — энг катта истеъдодингдир.
2022
ДЕНГИЗ ВА ҚИЗ ҲАҚИДА БАЛЛАДА
Намозшом. Танҳо қиз. Ғамгин бандаргоҳ,
Денгиз долғалари билмас не сукун.
Қизнинг кўзларида тирилар бир оҳ:
— Айт, қачон, севиклим келадиган кун?
Йўқ-йўқ, бу кутишлар эмасдир нажот,
Йўқ-йўқ, севги ёлғон, йўқ-йўқ, ишқ бир лоф.
Йўқ-йўқ, ахир денгиз эмасдир ҳаёт —
Қайғулари — теран, ташвишлари — соф.
Чинми ўчганлиги умид — қалдироқ,
Сўнганлиги ростми йўлчи юлдузнинг?
Намозшом. Танҳо қиз. Олис бандаргоҳ,
Эҳтимол, ушбу кун маъсума қизнинг —
Дилига аламлар йиғилган бир-бир,
Қўлига мунчоқлар тизилган саф-саф.
Йигит йўлган тушган, ҳа, қаердадир,
Ёшгина бошига умрини алдаб.
Эҳтимол, у қизни буткул унутган,
Эҳтимол, севгига қўл силтамоқчи,
Манзил яқинида долғалар ютган,
Талон-тарож этган, балки, қароқчи.
Осмон бу кеч баттар қовоғин уйган,
Замин ҳаловатга юз тутмас асло.
Юракдан суғрилиб чиққан бир куйда,
Қизнинг аламини куйлайди дунё:
О, бунда на қонун,
на адолат бор,
Сен ҳам, мен ҳам фақат шодлик кутибмиз.
Икки тарафдаги икки интизор,
Икки томондаги икки қутбмиз.
Соғинчга ёндошдир исми-шарифи,
Оламдаги улкан қайғуга гувоҳ,
Изтиробнинг энг-энг қисқа таърифи —
Намозшом. Танҳо қиз. Ёлғиз бандаргоҳ…
Кўкси оловларга базўр бас келар,
Қиз билмас кетмоқ ё кўзламоғини.
Олис-олислардан дардчил сас келар,
Бу йигит ё денгиз бўзламоғими?
Йўқ-йўқ, бу кутишлар эмасдир нажот,
Йўқ-йўқ, севги ёлғон, йўқ-йўқ, ишқ бир лоф.
Йўқ-йўқ, ахир денгиз эмасдир ҳаёт —
Қайғулари — теран, ташвишлари — соф.
2022
ШАҲАР ҲАҚИДА ҒАМГИН ҲИКОЯ
Туманзор кўчадан бормоқда
Шаҳар
ҳаллослаб, юраги ҳовуч нур истаб,
уни маҳв этмоқда минг йиллик хатар,
таланмоқда икки йўл орасида.
Ҳансираб ўтарди афтобуслар жим,
кузатиб қоларди бекатлар — маҳзун,
Шаҳар
орқасига гоҳ-гоҳ боқарди,
ортидан изма-из келар эди тун.
Бу пайтда
оқшомни бегона билиб,
баттар оловланди қайғу жонларда,
зулмат рақс айлади
унга қасд қилиб,
кўчаю хиёбон хонадонларда…
Бу пайтда
тул хотин каби юлиб соч,
бўғзини йиртгудай фарёдлар, оҳлар,
ўлжадан айрилган бўри каби оч —
олисда увиллар эди қишлоқлар.
Бу пайтда
тонгларнинг ўлимин тилаб,
тантана қилишди нур кўрмаганлар,
ва битим тузганлар зулумот билан,
зим-зиё кечадан юз бурмаганлар.
Бу пайтда
кезаркан зулмат — беқайғу,
номига заррача юқтирмайин гард,
гарчи, билинмади қишлоқларга у,
Шаҳарга оғирлик қилди у фақат.
Бу пайтда
келаркан дард интиҳосиз,
Шаҳарлар аламдан ич-етини еб,
бир-бирига боқди: ”Нурсиз, зиёсиз,
қадимгилар қандай яшаганлар”, деб.
Шаҳар
ўша тунга келолмади бас,
бир қучоқ армонни бағрига босди,
қайсидир бекатда ростлади нафас,
шунда ушбу сўнгги шеърни ёзди.
Ўлай агар, бировга чурқ этмасман,
барига гувоҳман,
биламан, магар.
…Эсимда, ўша кун, тонгга етмасдан,
туннинг қўлларида жон берди Шаҳар…
2021
* * *
Мен сенга юкундим бир умр, Одам,
минг хасу минг гулу жонивор аро.
Ғамни ғамга тутдим, ғамга сўраб ғам,
Ишқ ўйнида дардни дардга чийладим,
ўзимни ўзимга этдим рўбаро,
ўзимсиз қолганда кимни сийладим?
Кўнгил йўлларида мисоли сароб —
йиллаб ёнди ёдим — зардуштийларим.
Бир сафар бор олис,
бир сафар — руҳга,
жон мактуби, вужуд хатим қаерда?
Чўкиб кетар бўлсам теран андуҳга,
қаерда йўл, аросатим қаерда?
Қаердадир надоматнинг ўлкаси,
қаердадир тазаррунинг дарси, айт?
Қаердадир изтиробнинг кўлкаси,
қаердадир саодатнинг шамси, айт?
Ҳар кўзимга Ишқ мил тортадир, ёҳу,
бу милларки бир-биридан алодир.
Ҳақ берари қандай келар савдою,
ёр берари қайдан чиққан балодир?
Ишқфурушлар ёнар ортимиздан хуш,
зил кетар ичидан, сўрмас алъомон.
Оғоч гуллаганин кўрар бу пайт туш,
оғочга мунграйиб қарар оломон.
Кўксимда бир оғриқ бош кўтарди, бош,
дунёга юзланиб сўйлайман такрор:
мунча гўзал менинг кўзимдаги ёш,
мунча нафис менинг бўйнимдаги дор?
2021
* * *
1
Ишқ — руҳимга тутилган майдир,
қайси манзил бехатар энди?
Йўл кетарман, йўл тугамайдир,
дил тутарман, дил битар энди,
Фарёдимдан кўксим кўчар дам,
бўғзимдаги оҳдан айтайми?
Гоҳ лаину, гоҳ малак одам,
охири йўқ “гоҳ”дан айтайми?
Айтайми ё малика тутган
бахт билан сирланган кўзадан.
Айтайми ё қайғу унутган
лабимдаги бедор бўсадан?
Ошиғингнинг истагига эш
қалбинг ёнар, валекин жимсан,
айтгил, нега сўзламайсан ҳеч,
Худо менга буюрган кимса.
Қачонлардир Ишқ этагидан,
дил — узилган бир парча мато.
Дорулбақо бизнингмас, дилтанг
бизнинг фақат бу дорулхато.
Йўл кўрсатгил, о, ишқий хобим,
кўксим ичра кўринар бир роҳ,
болаласин бул изтиробим,
мени, фақат, аяма Аллоҳ:
ғамнинг пойдор дарвозасига,
мен бош уриб кўзёш қилган кун,
Ишқдан қуйгил руҳ косасига
фақат, уни бир ўзингга сун.
2
Елкамдаги кимнинг қўлидир,
ким лабимга теккизди, айт, сув?
Ким умримга хатони экиб,
ким ўстирди жазони барҳақ?
Кетди дилга имзосин чекиб:
менинг кўнглим тариқати — ҳақ,
менинг йўлим — гуноҳ йўлидир,
менинг умрим исми — тазарру.
Кўтар, отиб юбор нарига,
дилқудуқдан ғам тошларини.
Ким сен дея қароқларида
эскиртирар кўз ёшларини?
Тушун, ахир қаҳрим тошланар,
дийдор мени жазоламаса.
Тушун, ахир умрим бошланар,
ишқ умримга якун ясаса.
Келақолгил, келсанг қайғулим,
кечаларга айлангаймиз жо,
саҳарларга ярашгаймиз хўб,
қисмат бизни сийлагай бўйла,
қолиб кетдим бу дунёда кўп,
бир садо бер, чорлагин, сўйла,
қаердасан бахтиёр ўлим,
қаердасан гўзал интиҳо?
2021
Muallifdan: Ming shukr, ruhning istagi va ko’ngil amriga binoan she’rparvar zamin hamda she’rsevar ko’k ostida So’z bilan umr o’tkazmoqdamiz. Bizdan kulganlarni jimligimiz bilan jazolaymiz, toki tirik ekanmiz jimligimiz — she’rdan, so’zdan iborat. Quyida sizga taqdim etayotgan mashqlarim ham qaysidir ma’noda e’lon qilinmagan jimliklarimdandir. Ularni ko’z ko’rgani, biron qalb his qilgani yo’q. O’ylaymanki, bu she’rlar o’z muhibini topadi.
Rahmat BOBOJON
YANGI SHE’RLAR
Rahmat Bobojon (Rahmatjon Bobojonov) – 1998 yili Xorazm viloyati Shovot tumanida tug’ilgan. Urganch ijtimoiy-iqtisodiyot kollejini tamomlagan. “Xorazm” nashriyotida muharrir, “Jayhun” gazetasida muxbir sifatida ishlab kelyapti. Maqolalari, she’rlari, tarjimalari “Tamaddun nuri”, “Ezgu so’z”, “Xorazm haqiqati” kabi nashrlarda chop etilgan. 2016 yilda “Ko’ngil g’unchasi” nomli she’rlar to’plami chop qilingan. Ijod namunalari “Jilg’alar qo’shig’i”, “Mitti hikoyalar: kecha va bugun”, “Shovot mavjlari” almanaxlaridan ham joy olgan.
* * *
Masih havolarda gulladi aprel,
Erka og’ochlarning tolei nigun,
Kulmadi erinchoq shaharga omad.
Sen esa g’amlarga botib yuz xotir,
Qo’llaringni ko’kka cho’zding jim,
bugun —
Ruhingga jo bo’ldi qaysi havotir,
Ko’nglingni injitdi qanday nadomat?
Ehtimol,
o’ylading, qaqshagan sabr,
Bunda bordir faqat
bechora ko’klam,
Yuz yillik nayson va yuz yillik hajr,
Yuz ming hijronlarga bandi bir odam.
Birozgina sog’inch, biroz nim kulgu,
Birozgina armon, birozgina yosh,
Nahotki, men uchun ataganing shu,
Uzlatda adashgan yigirma besh yosh.
Sen kimning davomi tuvakdagi gul,
Sen kimning ko’ksiga nazar solding moh?
Sen kimning merosi uniqqan ko’ngil,
Sen kimning farzandi men tanimas oh?
Qismatga muhrini qo’yganda ul g’ayb,
Olti taraf birday berganda sado.
Sendan o’tgan kabi muqaddas bir ayb,
Mendan ham qoladi bu qutlug’ xato.
So’nggi nafas bizga xayrixoh bo’lsa,
Ko’ngilda qolmasa yorning anduhi,
Amrifarmon bergil,
Ishq gunoh bo’lsa,
Bizni ham yo’ldan ur Dajjolning ruhi…
2022
* * *
1
Uyg’ondim kechalar tavallosida —
Ko’ngilni yaratdi zavolsevar his,
Etsam bir o’zimni etdim rasida,
Unutsam o’zimni unutdim
yolg’iz.
Na mehr ko’rsatdi menga telbalik,
O’ylasam,
o’y — chirkin, anglovim — tuban,
Og’ir tushlarimga in qurdi hadik,
Sen ham uyg’onmading go’zal uyqudan.
Menga kelganida dard ham kechikmas,
Qayg’u chohlaridan yakka hatladim,
Ming yilki og’alik hirkasin yechmas,
Ko’ksimga tor kelgan uqubatlarim.
Yasharmiz avvaldan intihogacha
Tuyg’uday to’lg’onib, ko’pirib, tinib,
Nuroniy yog’dular taratgan kecha
Ko’zlarga berkitib oy sinig’ini.
So’ngra do’qillaydi.
Sas qaytar asta,
Ruhimga urilgan qo’hna asodan, —
Bir zumda oshiqman, gadoman, qulman,
Bir zumda to’g’riman, odil, rasoman,
Bir zumda osiyman, gumrohman, go’lman,
Bir zumda dalliman, darbadar, hasta.
Bir zumda umrimga yetishdi zavol,
Kel, haqiqat, bugun dilda ko’rsat bo’y.
Meni ham ayama, tabarruk Visol,
Ko’ksimga muborak qo’llaringni qo’y.
2
Men ham ko’tarmadim sendek g’alayon,
Bo’yin tovlamadim qayg’u doridan.
Nada unutildi,
na poklandi tong,
Osiy oqshomlarning istig’foridan.
Turfa niqobida hijolat chekib
Hasrat bog’lar aro kezar ayyor, quv.
Og’ochlar boshiga elanar sekin
Yulduzlar so’ylagan mas’um tazarru.
Bizlarga keldiyu qoldi beega
Olisdan yangragan judolik sasi.
Ul zarif lahzalar kechikdi nega,
Nega yarim qoldi oyning tavbasi?
Nega saodatning umri bitmadi,
Nega qaroqlarda unmadi ko’zyosh?
Nega yuraklardan qo’rquv yitmadi,
Nega chopilmadi ko’tarilgan bosh?
Bor bo’lsang,
atagin, meni unutma,
Oshiq xayolimni qilmagin sazo, —
Qaydadir ko’zlasin muqaddas rutba,
Qaydadir yaralsin muqarrar Jazo…
2022
* * *
Dahrning taptortmas talotuminda,
Bir sokin ma’voda topmasdan qaror,
Kezdim.
Men bor-yo’g’i adashgan bir ruh.
Besaodat kunlar tashrifi aro,
Ishqqa, oshiqlikka tashna zaminga,
Yomg’ir shevasida maktub yozar ko’k.
Sevgilim, bormisan, bor bo’lsang sen ham,
Quloq sol turobning dardi, ohiga.
Yo’l olar men bilan — ikkita yelkam,
Samoviy samanlar furudgohiga.
Hasratni keltirgay qay xushxabarchi,
Qalovini topgan u qaysi sirning?
Bir quchoq ayozni keltirgan, garchi,
Yo’rig’i to’g’ridir oktyabrning.
Yaralish o’ynida mag’lub taqdirdan,
Eshitilar bunda osiy bir ovoz.
Men ruhman.
Sen to’g’ri topding, men ruhman,
Faromush shaharning ruhiman, xolos…
2021
* * *
Yomg’ir qo’shiq aytar
bugun shaharda,
Cholg’uvchi bulutlar tinmas erta-kech.
Bir og’ir qayg’udan aylab xabardor,
Umrini almashib soniyalarga,
Yuksakda tug’ilar tomchilar — darvesh,
Oyog’im ostida jon beradi xor.
Kesilgan gullarning g’amiday mayin,
Sakrab-sakrab o’tar nozik qadamlar
Ko’klamning lahzalik ko’lmaklarini.
Yomg’irpo’sh ostiga qochar odamlar,
Yomg’irga tutaman, menchi, atayin,
Sochimni, yuzimni, ko’ylaklarimni.
Qarzi bor odamday g’o’ldirar metro,
Qandayin bebaxtsan, ey yerning osti.
Tashqarida esa kuylaydi yomg’ir,
Yo’l berib ming yilki bitmas kadarga,
G’amini toriga aylagancha jo —
Yomg’ir qo’shiq aytar bugun shaharda,
Silkinib, tebranib, ichikib og’ir.
Gohida xiyobon, undan narida,
Gohida bog’ aro bilmay sira tin,
Gohida Chorsuning bekatlarida,
Gohida Brodvey tomonda g’amgin, —
Yomg’ir qo’shiq aytar bugun shaharda.
Bu osiy shaharda bugun bizga ham,
Ko’kning marhamati kengdir, ehtimol,
Aslida yomg’irlar mendirman bu dam,
Aslida yomg’irlar sendir, ehtimol,
Aslida yomg’irlar —
(faromush falak)
Mening yodim bilan tug’ilgan anduh,
Mening umrim bilan bo’y yetgan yurak,
Mening ismim bilan jilovlangan Ruh.
Yomg’ir qo’shiq aytar
bugun shaharda…
2022
* * *
Umrim Kuzaklardan olis, ko’p nari,
to’kilmoqlik nedir,
bilmasdi hanuz.
G’uncha tugmasimdan biroz ilgari,
meni bu yerlarga keltirgandi Kuz.
Kuz bilan qovruldim,
Kuz bilan yondim,
aylandim yonida yurgan soyaga,
yona turib hamki Kuzga inondim,
sorig’ quchog’ida yetdim voyaga.
Menga ta’lim berdi o’tkinchi xazon,
bahor azobidan ayladi ogoh:
“Gullamoq — oniydir,
gullamoq — yolg’on,
faqat, abadiydir to’kilmoq”.
Mening bori umrim shudir, alqissa,
hayot kechgandayin go’yo oniy xob, —
bugun ko’z ochmoqda ko’ngilda g’ussa,
ruhimda unmoqda yashil iztirob.
Vokif etmagaydir faromush sirdan,
Ayriliq kechasi,
bu hajr tuni.
Men Kuzning eng so’nggi odamidirman,
bugun-chi Bahorning birinchi kuni…
2022
* * *
Shivirimni yutdi muattar bir tun,
bilmayman,
yetdimi senga tovushim?
Iztirob o’qidi ruhimning hukmin,
sen ham eshitdingmi, homushim?
U kecha ko’ksimga tig’ urdi hayot,
angladim,
umrimni gunohlar yengdi.
Menmi qo’llariga g’ul ilgan ozod,
faromush g’amlardan injigan senmi?
Qismatning yo’rig’in etdi ko’p talosh,
balki tasodiflar,
balki xatarlar,
bizlardan kechmadi iztiroblar — yosh,
bizlarni qaritdi qaysi safarlar?
Yo’l ketdim.
Umrning qaro kuzida,
istig’for so’yladi har giyoh, har barg,
tupurdim taqdirning ma’sum yuziga,
va so’nggi she’rimni qildim juvonmarg.
So’ngra
ichdi yorug’ daqiqalarni,
nigohlar og’ushi dardday bokira,
darbadar kezadi olis shaharni,
ismim-la uyg’ongan go’zal xotira.
Qachondir,
yetaman, butkul to’kilsam,
maktublar adashib borgan manzilga,
bir odam kechalar o’rtanib, mulzam,
so’qir ko’zlar bilan termular yo’lga…
Qachondir,
bu ishdan ko’ngli yorishib,
bir yo’l atagaydir ming duoi bad,
yodimni o’qiydi gunohsevar ishq,
umrimni tahrirlar unutilgan dard.
Havotir olmagin mendan,
o’ksinma,
kimningdir tilidan yangrar salomim,
og’rib chiqar faqat har tun ko’ksingda,
so’nggiga yetmagan davomim…
2022
* * *
1
G’amda kun ko’rasan asosan,
Boqmaysan lek ko’zlar namiga.
Sen juda tuyg’usi rasosan,
Va juda yolg’izsan, kamiga.
G’aming bitar, alaloqibat,
Ko’zingga yosh kelar hushdan hush.
Atalsa ham yolg’izlik — jannat,
Nega bunda turibsan homush?
2
Mening yelkamdagi yagona Malak,
Nega qanotlaring, ayt, muncha qora?
Sen gunoh bo’lsang gar, menga har qalay,
Gunohsiz yashamoq — haqorat.
Sen bir iblissifat,
Sen bir yovuz ruh,
Talaysan har kecha umrim — ro’zimni.
Sen Vatan bo’lsang gar, olis va sovuq,
Surgun qiladirman o’zimni…
3
Yashamoq bu — ishqdir,
Ishq bu — bir gunoh,
Gunoh esa o’lim sari eltar yo’l.
Ko’ngling goh yuksalar,
Yakson bo’lar goh,
Ruhingda ilvirar afsus yelkani.
Demakki, yashamoq gunohga botmoq,
Yashamoq — o’limdan qo’rqmoq degani.
Mag’rursan.
Oringga kelolmayman bas,
Buzilmas, qismating — ichilgan qasam.
Nega sen o’limdan, gunohdan emas,
Yashashdan bu qadar qo’rqasan?
4
Savdosi qaynagan savdogar kabi
Menga ham mezondan urib berdi Ishq.
Avtobusdagi bir bolakay kabi
Menga ham o’rnidan joy bo’shatdi G’am.
Manzildan adashgan yo’lovchi kabi
Menga ham kechikib kelgani shu Baxt.
Ilmsiz yashagan murabbiy kabi
Menga ham bir hikmat yuqtirdi Umr.
5
Visoling yomg’irli kunlardek taxir,
Na kecholgay yurak,
na qilgay toqat.
O’zimdan o’zimga bir yo’l bor axir,
Nega sening isming “mangu arosat?”
Bedor ko’zlarimdan har kech to’kilsang,
Ko’ksimda bir og’riq, deyolmasman “voh”.
Savdolim, sen agar arosat bo’lsang,
Qayerdadir behisht,
qayerda do’zax?
6
Qolar deb biror bir kuniga yarab,
Xushu xayolidan qilmasdan judo,
Har kimning istagi, mayliga qarab,
Iste’dodni bo’lib berarkan Xudo.
Sen nega ranjiysan
faromush odam,
Iztirob ismingdir, qayg’u otingdir.
Ayri qolmagansan, axir sening ham,
Yolg’izlik — eng katta iste’dodingdir.
2022
DENGIZ VA QIZ HAQIDA BALLADA
Namozshom. Tanho qiz. G’amgin bandargoh,
Dengiz dolg’alari bilmas ne sukun.
Qizning ko’zlarida tirilar bir oh:
— Ayt, qachon, seviklim keladigan kun?
Yo’q-yo’q, bu kutishlar emasdir najot,
Yo’q-yo’q, sevgi yolg’on, yo’q-yo’q, ishq bir lof.
Yo’q-yo’q, axir dengiz emasdir hayot —
Qayg’ulari — teran, tashvishlari — sof.
Chinmi o’chganligi umid — qaldiroq,
So’nganligi rostmi yo’lchi yulduzning?
Namozshom. Tanho qiz. Olis bandargoh,
Ehtimol, ushbu kun ma’suma qizning —
Diliga alamlar yig’ilgan bir-bir,
Qo’liga munchoqlar tizilgan saf-saf.
Yigit yo’lgan tushgan, ha, qayerdadir,
Yoshgina boshiga umrini aldab.
Ehtimol, u qizni butkul unutgan,
Ehtimol, sevgiga qo’l siltamoqchi,
Manzil yaqinida dolg’alar yutgan,
Talon-taroj etgan, balki, qaroqchi.
Osmon bu kech battar qovog’in uygan,
Zamin halovatga yuz tutmas aslo.
Yurakdan sug’rilib chiqqan bir kuyda,
Qizning alamini kuylaydi dunyo:
O, bunda na qonun,
na adolat bor,
Sen ham, men ham faqat shodlik kutibmiz.
Ikki tarafdagi ikki intizor,
Ikki tomondagi ikki qutbmiz.
Sog’inchga yondoshdir ismi-sharifi,
Olamdagi ulkan qayg’uga guvoh,
Iztirobning eng-eng qisqa ta’rifi —
Namozshom. Tanho qiz. Yolg’iz bandargoh…
Ko’ksi olovlarga bazo’r bas kelar,
Qiz bilmas ketmoq yo ko’zlamog’ini.
Olis-olislardan dardchil sas kelar,
Bu yigit yo dengiz bo’zlamog’imi?
Yo’q-yo’q, bu kutishlar emasdir najot,
Yo’q-yo’q, sevgi yolg’on, yo’q-yo’q, ishq bir lof.
Yo’q-yo’q, axir dengiz emasdir hayot —
Qayg’ulari — teran, tashvishlari — sof.
2022
ShAHAR HAQIDA G’AMGIN HIKOYa
Tumanzor ko’chadan bormoqda
Shahar
halloslab, yuragi hovuch nur istab,
uni mahv etmoqda ming yillik xatar,
talanmoqda ikki yo’l orasida.
Hansirab o’tardi aftobuslar jim,
kuzatib qolardi bekatlar — mahzun,
Shahar
orqasiga goh-goh boqardi,
ortidan izma-iz kelar edi tun.
Bu paytda
oqshomni begona bilib,
battar olovlandi qayg’u jonlarda,
zulmat raqs ayladi
unga qasd qilib,
ko’chayu xiyobon xonadonlarda…
Bu paytda
tul xotin kabi yulib soch,
bo’g’zini yirtguday faryodlar, ohlar,
o’ljadan ayrilgan bo’ri kabi och —
olisda uvillar edi qishloqlar.
Bu paytda
tonglarning o’limin tilab,
tantana qilishdi nur ko’rmaganlar,
va bitim tuzganlar zulumot bilan,
zim-ziyo kechadan yuz burmaganlar.
Bu paytda
kezarkan zulmat — beqayg’u,
nomiga zarracha yuqtirmayin gard,
garchi, bilinmadi qishloqlarga u,
Shaharga og’irlik qildi u faqat.
Bu paytda
kelarkan dard intihosiz,
Shaharlar alamdan ich-etini yeb,
bir-biriga boqdi: ”Nursiz, ziyosiz,
qadimgilar qanday yashaganlar”, deb.
Shahar
o’sha tunga kelolmadi bas,
bir quchoq armonni bag’riga bosdi,
qaysidir bekatda rostladi nafas,
shunda ushbu so’nggi she’rni yozdi.
O’lay agar, birovga churq etmasman,
bariga guvohman,
bilaman, magar.
…Esimda, o’sha kun, tongga yetmasdan,
tunning qo’llarida jon berdi Shahar…
2021
* * *
Men senga yukundim bir umr, Odam,
ming xasu ming gulu jonivor aro.
G’amni g’amga tutdim, g’amga so’rab g’am,
Ishq o’ynida dardni dardga chiyladim,
o’zimni o’zimga etdim ro’baro,
o’zimsiz qolganda kimni siyladim?
Ko’ngil yo’llarida misoli sarob —
yillab yondi yodim — zardushtiylarim.
Bir safar bor olis,
bir safar — ruhga,
jon maktubi, vujud xatim qayerda?
Cho’kib ketar bo’lsam teran anduhga,
qayerda yo’l, arosatim qayerda?
Qayerdadir nadomatning o’lkasi,
qayerdadir tazarruning darsi, ayt?
Qayerdadir iztirobning ko’lkasi,
qayerdadir saodatning shamsi, ayt?
Har ko’zimga Ishq mil tortadir, yohu,
bu millarki bir-biridan alodir.
Haq berari qanday kelar savdoyu,
yor berari qaydan chiqqan balodir?
Ishqfurushlar yonar ortimizdan xush,
zil ketar ichidan, so’rmas al’omon.
Og’och gullaganin ko’rar bu payt tush,
og’ochga mungrayib qarar olomon.
Ko’ksimda bir og’riq bosh ko’tardi, bosh,
dunyoga yuzlanib so’ylayman takror:
muncha go’zal mening ko’zimdagi yosh,
muncha nafis mening bo’ynimdagi dor?
2021
* * *
1
Ishq — ruhimga tutilgan maydir,
qaysi manzil bexatar endi?
Yo’l ketarman, yo’l tugamaydir,
dil tutarman, dil bitar endi,
Faryodimdan ko’ksim ko’char dam,
bo’g’zimdagi ohdan aytaymi?
Goh lainu, goh malak odam,
oxiri yo’q “goh”dan aytaymi?
Aytaymi yo malika tutgan
baxt bilan sirlangan ko’zadan.
Aytaymi yo qayg’u unutgan
labimdagi bedor bo’sadan?
Oshig’ingning istagiga esh
qalbing yonar, valekin jimsan,
aytgil, nega so’zlamaysan hech,
Xudo menga buyurgan kimsa.
Qachonlardir Ishq etagidan,
dil — uzilgan bir parcha mato.
Dorulbaqo bizningmas, diltang
bizning faqat bu dorulxato.
Yo’l ko’rsatgil, o, ishqiy xobim,
ko’ksim ichra ko’rinar bir roh,
bolalasin bul iztirobim,
meni, faqat, ayama Alloh:
g’amning poydor darvozasiga,
men bosh urib ko’zyosh qilgan kun,
Ishqdan quygil ruh kosasiga
faqat, uni bir o’zingga sun.
2
Yelkamdagi kimning qo’lidir,
kim labimga tekkizdi, ayt, suv?
Kim umrimga xatoni ekib,
kim o’stirdi jazoni barhaq?
Ketdi dilga imzosin chekib:
mening ko’nglim tariqati — haq,
mening yo’lim — gunoh yo’lidir,
mening umrim ismi — tazarru.
Ko’tar, otib yubor nariga,
dilquduqdan g’am toshlarini.
Kim sen deya qaroqlarida
eskirtirar ko’z yoshlarini?
Tushun, axir qahrim toshlanar,
diydor meni jazolamasa.
Tushun, axir umrim boshlanar,
ishq umrimga yakun yasasa.
Kelaqolgil, kelsang qayg’ulim,
kechalarga aylangaymiz jo,
saharlarga yarashgaymiz xo’b,
qismat bizni siylagay bo’yla,
qolib ketdim bu dunyoda ko’p,
bir sado ber, chorlagin, so’yla,
qayerdasan baxtiyor o’lim,
qayerdasan go’zal intiho?
2021
