2020 йилда Зулфия номидаги Давлат мукофоти билан тақдирланган ёш ижодкорлардан бири бўлмиш Зулфира Нўмонова шеърларини тақдим етмоқдамиз.
Зулфира НЎЪМОНОВА
ШЕЪРЛАР
***
Тушларимда…
Жазирама ёзда қаҳратон қаҳри;
Дардлар, ғамлар, оғриқлар шаҳри
Ва вақтнинг аёвсиз заҳри
Мени қўрқитади.
Тушларимда…
Юрган сайин тугамас йўллар,
Бошим узра ёғилган дўллар,
Мен томонга узалган қўллар
Жар тубига ирғитади.
Тушларимда…
Сассиз сайраган қушлар,
Ўзим билан бўлган урушлар,
Туш ичида кўрилган тушлар
Юрагимга
Қаттиқ ботади.
Тушларимда…
Неларнидир пичирлагана хазон;
Таниш, бироқ мен билмаган забон
Ва охири айтилган азон
Мени уйғотади…
Тушларимда…
***
Мен денгизман, келма яқин,
Қаърим ютиб кетар сени.
Кейин қандай қайтарасан
Тўлқинларим ғавғосини?
Мен томчиман, келсанг агар,
Томирингда оқиб юргум.
Баъзан тинчман ва гоҳида
Бўрондайин кўпиртургум.
Осмон менман, қуёшим бор,
Ойим бордир.
Тупроқ ҳам мен — дард қорилган
Лойим бордир.
Ёмғир ўзим, қор ҳам ўзим,
Дўл ҳам ўзим.
Қайга боқсанг, ўнг ҳам ўзим,
Сўл ҳам ўзим.
Саҳро менман, тоғман ҳатто,
Кўл ҳам ўзим.
Йўловчи-ю манзил ўзим,
Йўл ҳам ўзим.
Алангаман, келсанг агар
Ўт туташар дилларингга.
Кейин ортга қайтолмайсан,
Йўл туташар йўлларинга,
Қўл туташар қўлларинга.
Мен денгизман, келма яқин…
***
Бир кун йўлга отлансанг,
Ҳамма нарсани ташлаб.
Унутиб барисини,
Кетсанг, кетаверсанг,
Тўсиқлар кетса синиб.
Бир нур
Йўл кўрсатса сенга,
Чақнаса, чақнайверса
Ва йўлда чашма чиқса,
Ичсанг, сен маст қилса,
Чанқасанг, чанқайверсанг…
Тўғрига, фақат тўғрига
Юрсанг, юраверсанг.
Хўв узоқ манзилни кўзлаб,
Шошилганча юрагинг
Урса, ураверса…
Тўлқин-тўлқин
Саҳродан ўтсанг.
Жўшқин-жўшқин
Дарёдан ўтсанг.
Куйдан ўтсанг,
Наводан ўтсанг…
Ва бирдан
Ўзингга дуч келиб қолсанг,
Ғалати бўлмасмикан?!
ЕТТИНЧИ ҚАВАТ
Шундай қилиб, лаънати хато туфайли у охирги бекатга етиб келди…
(Дино Буссатининг “Етти қават” ҳикоясидан)
Дунё – шифохонадир,
Биз-чи, тузалмас бемор.
Қадам қўйдингми, демак,
Орқага қайтмоқ бекор.
Қаватлар пастлашиб борар
Кунлар ўтгани сайин
Ненидир кутасан-у, лек
Борар манзилинг тайин.
Бечора қалб, эссиз қалб
Сўлиб борар кўксингда.
Ҳайқиргинг келар баъзан:
У ҳақли,
У дунёни кўрсин-да!
Ўзинг билмай қоласан,
Бир кун кетасан тойиб.
Ва аста пичирлар лаб:
Мен асли
Еттинчи қаватга лойиқ.
САВОЛ
Ибтидомдан ҳозирга қадар
Мен қанча яшадим?
Бир йил,
Бир кун,
Бир он
Ва ё бир нафас?
Эрк истадим, нени кўрдим:
Дунё бўғиқ,
Дунё – қафас.
Ишқ истадим –
Юрагимда
Илдиз отиб кетди дардлар.
Мен нимадир
Сўрсам, дунё
Бирга ўн деб,
Қўяр шартлар.
Ортга боқсам –
Ҳар қадамим
Оташ бўлар,
Минг дод бўлар.
Тунлар зулмат билан жангдан
Тирик чиққан
Сабуҳ менга
Имдод бўлар.
Яшаш нима?
Тўхтамаган
Ва югурган
Соатларнинг милларими?
Орзу тинган,
Қайғу тинган;
У тинмаган,
Тилинмаган
Хаёлларнинг тилларими?
Мен қанча яшадим
Ибтидомдан ҳозирга қадар?
Жавобсиз савол.
Балки, жавоб топилганда
Кеч бўлади,
Кеч бўлади…
ФОЖИА
Юрагимдан ҳар куни бир қуш
Сен томонга учиб кетади.
Ва сен уни яралайсан
Ўққа тутиб, ярим жон қилиб,
Қарамайсан.
Юрагингдан чўчиб кетади.
Тунда базўр
Қайтади ортга.
Нафас олмоққа-да
Қолмайди кучи.
Қийналади, сўнгги дамдай
Тўлғонади, аммо тонгда яна
Кетган бўлар сен томон учиб.
Билки, у ҳам
Ўлиши мумкин…
***
Мен юракка сиғмай қоляпман,
Юрагим менга.
Бизга торлик қилмоқда шакл.
Шундай шаклсизлик керакки,
Келишиб яшайлик
Биз унда токим.
Кишанлар йўқ бўлсин,
Ёнсин чизиқлар.
Чегара деган сўз
Ўчсин луғатдан.
Вароқлар оқ бўлсин,
Кетсин ёзиқлар,
Хаёллар хаёл суриб
Ошсинлар ҳаддан.
Бизга ҳалал бермасин
На вақт, на макон.
Қонундан ташқари
Чиқсин қонунлар.
Шовқинлар жимликка кўнсин-у
Дунёга жар солсин беунлар.
Шундай шаклсизлик керакдир бизга,
Шакллардан чарчадик буткул.
***
Сўз қидириб чиқдим тун бўйи,
Хаёл дайдиб кетди
Охири йўқ кўчалар томон.
Кўзойнагим таққаним кўйи
Юрагимни кездим –
Бепоён, бепоён, бепоён.
Ва бошимни бурдим дилимга
Ичкари, ичкари, ичкари.
Янги туйғу топа олмайсан,
Охори тўкилмаган
Ва кетмаган қариб.
Бир хиллик босиб кетган ҳаммаёқни,
Ранглари қолмаган
Ҳатто рангларнинг.
Оҳанги йўқолган оҳангларнинг
Ва аввалгидай
Шовқини йўқ катта жангларнинг.
Сўз қидириб чиқдим тун бўйи,
Тополмадим бирор янги сўзи.
***
Тун…
Руҳим арш-ла
Тўқнашувчи вақт.
Тун…Сукунатнинг қўйнида
Улғаювчи дард.
Тун –
Кўкдаги юлдузлар шивири.
Тун…Деразадан кирган нурни
Олгинг келар симириб.
Тун…
Баъзан умидлар туғилар
Ва баъзан оғриқлар майдони.
Баъзида ўт туташиб юракка
Туйғуларинг кетар ёниб.
Тун –
Хотимадир ўтмишга
Ва эртанинг муқаддимаси.
***
Ярим тун.
Уйғониб кетаман уйқудан.
Бўғилиб кетаман хонада,
У тўлиб кетганди туйғуга.
Нафас деган бунча қийин,
Ҳеч ўйламаган эканман илгари.
Ўзим ёшман, ёшман-у, аммо
Хотиралар кетган қариб.
Устимга йиқила бошлар деворлар,
Бостириб келдилар йилларим.
Осмон қулаб бошимга,
Ҳукм ўқидилар
Яшамаган кунларим.
Ярим тун.
Оқара бошлади тарафлар.
Билмам, ненинг қудрати.
(Билдим, Ҳақнинг)
Узила бошлади, дард, умр бўйи
Сен тизиб чиққан садафлар,
Сен тизиб чиққан садафлар.
Ярим тун,
Оқара бошлади тарафлар…
ҚЎРҚУВ
Мен тундан қўрқаман,
У жуда ваҳший.
Аяб ўтирмайди
Ҳеч бир юракни.
Бостириб келади устингга –
Тополмай қоласан
Бирор тиргакни.
Лашкарлари бисёр:
Хотира, дард,
Жавобсиз саволлар…
Ва баъзан кўзёш ҳам
Қўшин сафида.
Туйғулар бурчакда қалтираб,
Қўрқишиб туришар
Ўлмоқ хавфидан.
Ёлғиз қоласан,
Қаршингда Ўзинг
Сени сўроқлай бошлайди.
Гоҳ тилинг айланмай
Қолар жавобга.
Ўйлайсан: Ўзингдан
Қочсайдинг,
Қочсайдинг,
Қочсайдинг.
Аммо имконсиздир
Буларнинг бари.
Сен қанча ўзингдан
Қочсанг ҳам,
Тун келаверади
Юзлаштиргани…
2020 yilda Zulfiya nomidagi Davlat mukofoti bilan taqdirlangan yosh ijodkorlardan biri bo’lmish Zulfira No’monova she’rlarini taqdim yetmoqdamiz.
Zulfira NO’ЪMONOVA
SHE’RLAR
***
Tushlarimda…
Jazirama yozda qahraton qahri;
Dardlar, g’amlar, og’riqlar shahri
Va vaqtning ayovsiz zahri
Meni qo’rqitadi.
Tushlarimda…
Yurgan sayin tugamas yo’llar,
Boshim uzra yog’ilgan do’llar,
Men tomonga uzalgan qo’llar
Jar tubiga irg’itadi.
Tushlarimda…
Sassiz sayragan qushlar,
O’zim bilan bo’lgan urushlar,
Tush ichida ko’rilgan tushlar
Yuragimga
Qattiq botadi.
Tushlarimda…
Nelarnidir pichirlagana xazon;
Tanish, biroq men bilmagan zabon
Va oxiri aytilgan azon
Meni uyg’otadi…
Tushlarimda…
***
Men dengizman, kelma yaqin,
Qa’rim yutib ketar seni.
Keyin qanday qaytarasan
To’lqinlarim g’avg’osini?
Men tomchiman, kelsang agar,
Tomiringda oqib yurgum.
Ba’zan tinchman va gohida
Bo’rondayin ko’pirturgum.
Osmon menman, quyoshim bor,
Oyim bordir.
Tuproq ham men — dard qorilgan
Loyim bordir.
Yomg’ir o’zim, qor ham o’zim,
Do’l ham o’zim.
Qayga boqsang, o’ng ham o’zim,
So’l ham o’zim.
Sahro menman, tog’man hatto,
Ko’l ham o’zim.
Yo’lovchi-yu manzil o’zim,
Yo’l ham o’zim.
Alangaman, kelsang agar
O’t tutashar dillaringga.
Keyin ortga qaytolmaysan,
Yo’l tutashar yo’llaringa,
Qo’l tutashar qo’llaringa.
Men dengizman, kelma yaqin…
***
Bir kun yo’lga otlansang,
Hamma narsani tashlab.
Unutib barisini,
Ketsang, ketaversang,
To’siqlar ketsa sinib.
Bir nur
Yo’l ko’rsatsa senga,
Chaqnasa, chaqnayversa
Va yo’lda chashma chiqsa,
Ichsang, sen mast qilsa,
Chanqasang, chanqayversang…
To’g’riga, faqat to’g’riga
Yursang, yuraversang.
Xo’v uzoq manzilni ko’zlab,
Shoshilgancha yuraging
Ursa, uraversa…
To’lqin-to’lqin
Sahrodan o’tsang.
Jo’shqin-jo’shqin
Daryodan o’tsang.
Kuydan o’tsang,
Navodan o’tsang…
Va birdan
O’zingga duch kelib qolsang,
G’alati bo’lmasmikan?!
YETTINCHI QAVAT
Shunday qilib, la’nati xato tufayli u oxirgi bekatga yetib keldi…
(Dino Bussatining “Etti qavat” hikoyasidan)
Dunyo – shifoxonadir,
Biz-chi, tuzalmas bemor.
Qadam qo’ydingmi, demak,
Orqaga qaytmoq bekor.
Qavatlar pastlashib borar
Kunlar o’tgani sayin
Nenidir kutasan-u, lek
Borar manziling tayin.
Bechora qalb, essiz qalb
So’lib borar ko’ksingda.
Hayqirging kelar ba’zan:
U haqli,
U dunyoni ko’rsin-da!
O’zing bilmay qolasan,
Bir kun ketasan toyib.
Va asta pichirlar lab:
Men asli
Yettinchi qavatga loyiq.
SAVOL
Ibtidomdan hozirga qadar
Men qancha yashadim?
Bir yil,
Bir kun,
Bir on
Va yo bir nafas?
Erk istadim, neni ko’rdim:
Dunyo bo’g’iq,
Dunyo – qafas.
Ishq istadim –
Yuragimda
Ildiz otib ketdi dardlar.
Men nimadir
So’rsam, dunyo
Birga o’n deb,
Qo’yar shartlar.
Ortga boqsam –
Har qadamim
Otash bo’lar,
Ming dod bo’lar.
Tunlar zulmat bilan jangdan
Tirik chiqqan
Sabuh menga
Imdod bo’lar.
Yashash nima?
To’xtamagan
Va yugurgan
Soatlarning millarimi?
Orzu tingan,
Qayg’u tingan;
U tinmagan,
Tilinmagan
Xayollarning tillarimi?
Men qancha yashadim
Ibtidomdan hozirga qadar?
Javobsiz savol.
Balki, javob topilganda
Kech bo’ladi,
Kech bo’ladi…
FOJIA
Yuragimdan har kuni bir qush
Sen tomonga uchib ketadi.
Va sen uni yaralaysan
O’qqa tutib, yarim jon qilib,
Qaramaysan.
Yuragingdan cho’chib ketadi.
Tunda bazo’r
Qaytadi ortga.
Nafas olmoqqa-da
Qolmaydi kuchi.
Qiynaladi, so’nggi damday
To’lg’onadi, ammo tongda yana
Ketgan bo’lar sen tomon uchib.
Bilki, u ham
O’lishi mumkin…
***
Men yurakka sig’may qolyapman,
Yuragim menga.
Bizga torlik qilmoqda shakl.
Shunday shaklsizlik kerakki,
Kelishib yashaylik
Biz unda tokim.
Kishanlar yo’q bo’lsin,
Yonsin chiziqlar.
Chegara degan so’z
O’chsin lug’atdan.
Varoqlar oq bo’lsin,
Ketsin yoziqlar,
Xayollar xayol surib
Oshsinlar haddan.
Bizga halal bermasin
Na vaqt, na makon.
Qonundan tashqari
Chiqsin qonunlar.
Shovqinlar jimlikka ko’nsin-u
Dunyoga jar solsin beunlar.
Shunday shaklsizlik kerakdir bizga,
Shakllardan charchadik butkul.
***
So’z qidirib chiqdim tun bo’yi,
Xayol daydib ketdi
Oxiri yo’q ko’chalar tomon.
Ko’zoynagim taqqanim ko’yi
Yuragimni kezdim –
Bepoyon, bepoyon, bepoyon.
Va boshimni burdim dilimga
Ichkari, ichkari, ichkari.
Yangi tuyg’u topa olmaysan,
Oxori to’kilmagan
Va ketmagan qarib.
Bir xillik bosib ketgan hammayoqni,
Ranglari qolmagan
Hatto ranglarning.
Ohangi yo’qolgan ohanglarning
Va avvalgiday
Shovqini yo’q katta janglarning.
So’z qidirib chiqdim tun bo’yi,
Topolmadim biror yangi so’zi.
***
Tun…
Ruhim arsh-la
To’qnashuvchi vaqt.
Tun…Sukunatning qo’ynida
Ulg’ayuvchi dard.
Tun –
Ko’kdagi yulduzlar shiviri.
Tun…Derazadan kirgan nurni
Olging kelar simirib.
Tun…
Ba’zan umidlar tug’ilar
Va ba’zan og’riqlar maydoni.
Ba’zida o’t tutashib yurakka
Tuyg’ularing ketar yonib.
Tun –
Xotimadir o’tmishga
Va ertaning muqaddimasi.
***
Yarim tun.
Uyg’onib ketaman uyqudan.
Bo’g’ilib ketaman xonada,
U to’lib ketgandi tuyg’uga.
Nafas degan buncha qiyin,
Hech o’ylamagan ekanman ilgari.
O’zim yoshman, yoshman-u, ammo
Xotiralar ketgan qarib.
Ustimga yiqila boshlar devorlar,
Bostirib keldilar yillarim.
Osmon qulab boshimga,
Hukm o’qidilar
Yashamagan kunlarim.
Yarim tun.
Oqara boshladi taraflar.
Bilmam, nening qudrati.
(Bildim, Haqning)
Uzila boshladi, dard, umr bo’yi
Sen tizib chiqqan sadaflar,
Sen tizib chiqqan sadaflar.
Yarim tun,
Oqara boshladi taraflar…
QO’RQUV
Men tundan qo’rqaman,
U juda vahshiy.
Ayab o’tirmaydi
Hech bir yurakni.
Bostirib keladi ustingga –
Topolmay qolasan
Biror tirgakni.
Lashkarlari bisyor:
Xotira, dard,
Javobsiz savollar…
Va ba’zan ko’zyosh ham
Qo’shin safida.
Tuyg’ular burchakda qaltirab,
Qo’rqishib turishar
O’lmoq xavfidan.
Yolg’iz qolasan,
Qarshingda O’zing
Seni so’roqlay boshlaydi.
Goh tiling aylanmay
Qolar javobga.
O’ylaysan: O’zingdan
Qochsayding,
Qochsayding,
Qochsayding.
Ammo imkonsizdir
Bularning bari.
Sen qancha o’zingdan
Qochsang ham,
Tun kelaveradi
Yuzlashtirgani…
CHIROYLI SHE’RLAR EKAN.
Bir go’zal kartinani miriqib tomosha qilib xayollarga g’arq bo’lasan.Musavvir seni zamondan makondan olislarga olib ketadi.Bu she’rlarni o’qib rosti shoirning munavvar olamiga sayohat qildim.