Ўзбек адабиёти ва тарихчилиги ривожига, хусусан, Амир Темур шахсияти ва давлатчилиги тарихини изчил тадқиқ этишга муносиб ҳисса қўшган, миллий тарихимизга оид кўплаб бадиий асарлар муаллифи, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган ёшлар мураббийси Поён ака Равшанов вафот этди.Илоҳим, Яратган ўз раҳматига олган бўлсин. Инна лиллаҳи ва илаҳи рожиун. Davomini o'qish
Teglar: Amir Temur
Amir Temur tavalludining 660 yilligiga bag’ishlangan tantana (1996)
1996 йил кузида Самарқанд Регистонида бўлиб ўтган Соҳибқирон Амир Темур таваллудининг 660 йиллигига бағишланган тантана.
Сценарий муаллифи — Ўзбекистон халқ шоири Хуршид Даврон. Тантананинг бош режиссёри — Ўзбекистон санъат арбоби, Ўзбекистон халқ артисти Баҳодир Йўлдошев. Davomini o'qish
Sohibqiron Amir Temur hikmatlari & Asqad Muxtor. Insonga qulluq qiladurman. Audioqissa
9 АПРЕЛ — СОҲИБҚИРОН АМИР ТЕМУР ТУҒИЛГАН КУН
Уламо билан суҳбатда бўлдим ва пок ниятли, тоза қалбли кишиларга талпиндим. Уларнинг ҳимматларидан улуш тиланиб, муборак нафаслари билан дуо-фотиҳа беришларини ўтиндим. Дарвеш, фақир ва мискинларни ўзимга яқин тутдим, уларнинг кўнгилларини оғритмадим ва ҳеч бир талабларини рад этмадим. Бузуқи ва оғзи шалоқ ғийбатчи одамларни мажлисимга йўлатмадим, сўзларига амал қилмадим. Бирор кимсага туҳмату ғийбат қилсалар қулоқ солмадим. Davomini o'qish
Hofiz Sheroziy. Qaro xoliga baxsh etgum. G’azal sharhi & Xurshid Davron. Amir Temur va Xoja Hofiz & Omon Muxtor. Sohibqiron va Hofiz
Хожа Ҳофнз Шерозийнннг «Агар он туркн Шерози» деб бошланувчн ғазали Шарқда ннҳоятда машҳур. У ўзбек тилига ҳам таржима қилинган. Аммо унн янада чуқурроқ тушуннш учун байтлардаги яширин маънолар, орнфона рамзлар, гўзал ташбеҳларнн англамоқ ва ҳис этмоқ керак. Бу ғазалнн мумтоз адабнёт билнмдонн Кнбриё Қаҳҳорова шарҳлайди. Davomini o'qish
Asqad Muxtor. Insonga qulliq qiladurmen. Qissa & Radiospektakl
«Инсонга қуллуқ қиладурмен» ҳикоямнинг асл номи «Инсонга қуллик қиладурмен» эди, билмадим, кейин ўзгартиришибди…(Хуршид Дўстмуҳаммаднинг Асқад Мухтор ҳақидаги хотираларидан). Асарнинг радио(аудио) нусхасини бизга тақдим этган адабиётшунос олим дўстимиз Искандар Мадғозиевга миннатдорчилик билдирамиз. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Amir Temur o‘g‘lining o‘limi haqida rivoyat & «Temurnoma» turkumidan (1996)
Инсоний комиллик ўтмишни англашдан бошланади. Чинакам маърифат эгаси олис мозийдан озуқа олади, истиқобол ва истиқлол неъмати ана шундай зиёли мақомидаги қалб ва шуур соҳибларига кўпроқ баҳра беради – Хуршид Давроннинг тарихий мавзудаги бадиалари мазмун-моҳиятини мазкур ҳақиқатлар ташкил этади. Жумладан, «Массагетлар маликаси ва форслар подшоҳи», «Босқинчилик қаҳрамонлик бўладими?», «Амир Темур ўғлининг ўлими ҳақида ривоят» бадиалари 80-йиллар охиридаги ўзбек тарихий маърифатномасида ҳодисага айланди (Хуршид Дўстмуҳаммаднинг «Тўғрилик тўнини кийгил…» мақоласидан. Уни мана бу саҳифада ўқинг).
Xurshid Davron: «Ayrimlar uchun Temur haqida yozish kun kechirish manbaiga aylandi»
9 апрель — Соҳибқирон Амир Темур таваллудининг 683 йиллиги
Узоқ йиллар Соҳибқирон мавзуси асл илм ва чинакам адабиёт эмас, сохта ва ёлғон демагогия қуролига айланди. Айримлар учун Темур ҳақида ёзиш кун кечириш манбаига айланди. Davomini o'qish
Ibrohim Haqqul. Mulkgirlik savdosi va tole’ hiylasi
28 МАРТ — ТАНИҚЛИ АДАБИЁТШУНОС ОЛИМ ИБРОҲИМ ҲАҚҚУЛ 70 ЁШГА ТЎЛДИ
Амир Темур бу ёруғ оламни тарк этиши биланоқ тожу тахт ва ҳокимлик ҳирси ғалаён бошлади. Соҳибқирон вафотидан кўп вақт ўтмай, унинг муҳташам салтанати парчаланиб, шиддат ила ичдан емирилишга юз тутди. Хуросонда Шоҳруҳ Мирзо, Мовароуннаҳрда Султон Улуғбек ҳукмронлиги ниҳоясига етгач, темурийзодалар орасидаги сиёсий низо ва қонли тўқнашувлар янада авж олди. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Sohibqiron nabirasi yoki Mitti yulduz qissasi (5 -yakunlovchi qism).
22 март — Буюк мутафаккир олим ва давлат арбоби Мирзо Улуғбек таваллуд топган кун
Улуғбек ичкарига қадам қўйди-ю, бобосининг қовоқлари юмилганини кўриб, қўрқиб кетганидан, ялт этиб бибисига қаради. Бибиси “яқинроқ ўт!” дегандек ишора қилгач, бобосига яқинлашди. Ўша заҳот бобосининг қовоқлари сезилар-сезилмас пирпираганини илғади. Бобосининг кўзларида нур йилтиради. Боланинг бўғзига нимадир тиқилиб келди, аммо ўзини тутиб, бобоси олдида тиз чўкди. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Sohibqiron nabirasi yoki Mitti yulduz qissasi (4).
22 март — Буюк мутафаккир олим ва давлат арбоби Мирзо Улуғбек таваллуд топган кун
Муҳаммад Тарағай баҳодир оламдан кўз юмган чоғида Темурбек энди ўн етти ёшга тўлган эди. Кекса амир ўлими яқинлашганини сезгач, фарзандини қошига чорлади. Фарзанди ёнига чўккалагач, кекса барлос хотиржам сўз бошлади: — Толеингда битилган бўлса, ҳукмфармо бўлурсан, аммо ким бўлмагин, мусулмон бўл!..
Davomini o'qish
Xurshid Davron. Sohibqiron nabirasi yoki Mitti yulduz qissasi (3).
Бу сафар ҳам Амир Темур Хитойга эмас, мағрибга қараб юриш бошлашининг ўзига хос сабаблари бор эди. Аввало, Ҳиндистон юриши арафасида забт этилган ғарбий вилоятларнинг ҳокими бўлмиш ўғли Мироншоҳ мирзо ҳақида етиб келган миш-мишлар, юришдан сўнг эса унинг ҳузурига эрининг рухсатисиз қочиб келган келини, Олтин Ўрда хони Ўзбекхоннинг набираси бўлгани шарафига Хонзодабегим деб улуғланган Севинбеканинг арзу-доди, ундан сўнг Ҳиндистон сафаридан қайтиб Боғи Дилкушода дам олаётганида Миср мамлуклари султони Барқуқ (Барқёруқ)нинг вафот қилгани, Қайсарий-Сивас мулкининг ҳукмдори Қози Бурҳониддин Аҳмаднинг ўлдирилгани ҳақида хабар олгани бу юришни кечиктириб бўлмаслигига сабаб бўлди. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Sohibqiron nabirasi yoki Mitti yulduz qissasi (2).
Улуғ аждодларимиз Амир Темур таваллудининг 680 ва Мирзо Улуғбек таваллудининг 622 йиллиги олдидан
Тасодифми ёки маросим шарофатими, худди ўша куни Амир Темур ҳузуридан ёш меҳмонга, Гавҳаршодбегимга ва уғруқдаги маликаларга тенги йўқ тортиқлар билан чақалоқнинг тоғаси – эндигина мўйлаби сабза ура бошлаган Муҳаммад Сўфи тархон етиб келди. У совғалар билан баробар Амир Темур мактубини Сароймулкхонимга топширди. Соҳибқирон ўз мактубида туғилган набирасига Муҳаммад Тарағай деб ном қўйганини, Аллоҳдан куну тун унга омонлик тилаётганини маълум қилган эди.
Davomini o'qish