Onore de Balzak. Hikmatlar & Ma’suma Ahmedova. Balzak ijodining uch qirrasi

033    19 май — машҳур француз адиби Оноре де Бальзак таваллуд топган кун

Ҳамиша замонавий ва долзарб Оноре де Бальзак ўз даврининг буюк ёзувчиси бўлиб етишгунига қадар кимлар бўлиб кўрмади. Нотариус xодими, газета ношири, босмаxона эгаси (тез орада синади), журналист. Ўз даври маънавий қарашларининг тариxчиси бўлган Бальзакни Франция учун Миср эҳромларидан пирамидага менгзаш мумкин: унинг “Инсон комедияси” – асл даҳо адиб томонидан яратилган дурдонадир. Davomini o'qish

Kechirgan hayotingga nazar tashla… & Muhammadjon Xolbekov. Onore de Balzak va uning «Inson komediyasi»

005

  20 май  — жаҳон адабиётининг ёрқин сиймоси Оноре де Бальзак таваллуд топган кун

   “Ёзувчининг ўз олий ҳаками бор – бу келажакдир”, деганди Бальзакнинг ўзи. Улуғ санъаткор айтган бу ҳикматнинг нечоғлик рўёбга чиққанини жаҳон халқларининг адиб ижодига катта қизиқиш билан қараб келаётганидан ҳам билсак бўлади. Davomini o'qish

Balzak: Shon-shuhrat yaxshi mol emas (“Sag’ri teri tilsimi” romanidagi tagiga chizilgan satrlar)

026      20 май — Оноре де Бальзак таваллуд топган кун

Жаҳон мумтоз адабиётида француз ёзувчиси Оноре де Бальзак ижодининг ўрни алоҳида. Унинг фалсафий фикрлар асосида қурилган “Сағри тери тилсими” романи [рус тилидан Мирзиёд Мирзоидов ва Маҳкам Маҳмудов таржимаси] ижодкор хулоса қилганидек: “Бу асар (фалсафий эртак) ҳозирги асримиз, ҳаётимиз, худбинлигимизнинг формуласи бўлиб қолади”. Қуйида ана шу “формула”лардан бир қанчасини сараладик. Davomini o'qish

Mashhurlarning muhabbat maktublari

Ashampoo_Snap_2017.03.22_21h18m21s_001_.png   Ҳазрат Мир Алишер Навоий мактубни тимсолий тарзда «ҳижрондаги шуъла, тириклик нишони» деб таърифлаган эди. Ҳазрат қаламига мансуб «Фарҳод ва Ширин» достони таркибидаги Фарҳоднинг Ширинга, Шириннинг Фарҳодга ёзган гўзал мактубларидаги ҳар бир сатр ёки Жан Жак Руссонинг севишганлар мактубидан иборат романи, Монтеськенинг «Форс номалари” асари донишманд бобомиз фикрининг ёрқин исботидир.  Davomini o'qish

Onore de Balzak. G’oyib bo’lgan durdona.

021

20 май  — жаҳон адабиётининг ёрқин сиймоси Оноре де Бальзак таваллуд топган кун.

Камина “Тафаккур” журнали тавсияси билан Оноре де Бальзакнинг “Ғойиб бўлган дурдона” ҳикоясини мутолаа қилар эканман, турли ўткинчи юмушлар билан банд бўлиб, жаҳон мумтоз адабиётидан узоқлашиб қолганимни ўкинч-ла ҳис этдим. Буюк истеъдоднинг биргина шу ҳикоядаги порлоқ шуълалари бағримни шу қадар жимирлатиб юбордики, нўноқ таржимонлардан бўлишимга қарамай, уни ўзбек тилига ўгирмоққа жазм қилдим. Davomini o'qish

Onore de Balzak. Dahriyning ibodati.

19-1

Бальзак рус шоири Пушкин билан бир йилда (1799) туғилиб, ундан 13 йил кейин, 1850 йили ҳаётдан кўз юмган. Ана шу 13 йил унинг учун айниқса самарали бўлган. Аввало, у ёшлик ва йигитлик фаслларида ёзган битикларидан воз кечган ва ўз олдига ғоят улкан вазифани қўйган. У буюк итальян шоири Дантенинг “Илоҳий комедия”си ўрта асрларда Европа халқлари ҳаётига қандай зўр таъсир кўрсатган бўлса, XIX аср ҳаётига ана шундай таъсир кўрсата оладиган асарлар туркумини яратишга аҳд қилган ва бу туркумни “Инсоний комедия” деб атаган. У, Дантедан фарқли ўлароқ, ўз туркумида нариги дунё воқеаларини ва кишиларнинг у дунёдаги ҳаётини эмас, балки ўзи гувоҳ бўлган давр ҳодисаларини, замондошларининг серқатлам ва мураккаб ҳаётини акс эттиришга бел боғлаган. Бальзак “Ахлоқий этюдлар”, “Фалсафий этюдлар”, “Таҳлилий этюдлар” деб аталган уч туркумга жо бўлган романларида, адабиёт тарихчилари ёзганидек, XIX асрдаги француз жамияти анатомиясини очиб ташлайди. Davomini o'qish