Устоз шоирнинг ҳам сўлим, ҳам сўлғин куз фаслининг сўнгги ойи давомида битган шеърлари бир неча ойлик ҳижратдан кейин илҳомбахш Дўрмон боғида дунёга келди. Суюкли шоирнинг она Ватанга қайтганидан беҳад шодлигимизни янги шеърий дафтарни тақдим этиш билан изҳор этамиз. Парвардигордан устозга саломатлик ва ижодий қувват тилаб қоламиз.
Абдулла ОРИПОВ,
Ўзбекистон Қаҳрамони, Халқ шоири
НОЯБРЬ ШЕЪРЛАРИ
САВОД
Эҳтимол, шеърингга кимлардир зордир,
Агар зор бўлмаса ижодинг хордир.
Бундай пайт дафтаринг дарёга ташла,
Чунки балиқларнинг саводи бордир.
02.11.2015
ЧУМЧУҚ
Деразамга қўнди бир чумчуқ,
Англадимки, унинг қасди йўқ.
Чумчуқ фақат «чириқ»лар эди,
Ўз тилида гўёки дерди:
– Ётавер, эй бечора шоир,
Шеърингни ёз ўзингга доир.
Биз-чи, сендан қўрқмасмиз асло,
Дўқ ур, тош от – қилмасмиз парво.
Чунки сенинг қочгандир кучинг,
Ҳеч нарсамас ғазабинг, ўчинг.
02.11.2015
ЯХШИ ГАП
Орзу-ҳавасларим йўқ эди ҳали,
Парвосиз кезардим майса-ўтларда.
Ёшим ўсмирликка етган маҳали,
Учгим келди ногоҳ самолётларда.
Йиллар ўтиб кетди гоҳ худ, гоҳ бехуд,
Айрилиқ, ҳижронлар енгдилар мени.
Энди барчасидан узгандим умид,
Кўргим келиб қолди дафъатан сени.
Кечди-ку ҳаётим ёвузлар аро,
Бахтсизлик сўзига кўникдим беун.
Дердим, меҳмондирман дунёда, аммо
Бахтли бўлгим келди ажойиб бир кун.
Ишонмай қўйгандим дўсту ёрга ҳам,
Бирдан юрагимда уйғонди ишонч.
Қайгадир йўқолди, ғойиб бўлди ғам,
Қайтди унутилган шодлик ва қувонч.
Ажиб ҳол юз берди умримда гўё,
Кўнглимни тоғ этди қандайин сабаб?
Жимиб қолгандилар ғанимлар ҳатто,
Чунки эшитгандим мен ҳам яхши гап.
3.11.2015
ТИРИКЛИК ҚИЙМАТИ
Укам Абдуваҳоб Орипов хотирасига
Бешикдан чиқибоқ ҳимояга ўт,
Дурустдир, тириклик ғамини есанг.
Ҳар лаҳза ёвузнинг тажовузин кут,
Агар бу дунёда соғ юрай десанг.
Ҳовлинг деворини терак бўйи қил,
Кучукнинг ўрнига боғлаб қўйгин фил.
Танк ҳам сотиб олсанг, тинчийди кўнгил,
Агар бу дунёда соғ юрай десанг.
Ертўла қаздириб, шунга кириб ёт,
Атрофга электр симларини торт.
Шуни талаб қилар, афсуски, ҳаёт,
Агар бу дунёда соғ юрай десанг.
Темурнинг ўқ ўтмас совутини кий,
Ўрта асрлардан келгандек ҳарбий.
Кўзни эҳтиёт қил, тепангда қирғий,
Агар бу дунёда соғ юрай десанг.
Қотил бажаради ишин қотириб,
Ўлдирар, бошингни сувга ботириб.
Ҳушёр боқ, қайдан бу найранг ва фириб,
Агар бу дунёда соғ юрай десанг.
Буткул ер юзининг аҳволи шулдир,
Сени ўлдирарлар ёки сен ўлдир.
Қулоғинг кар бўлсин, кўзларинг сўқир,
Агар бу дунёда соғ юрай десанг.
Худойим негадир бандасин урган,
Инсон кўп, бир-бирин пойлашиб турган.
Ҳеч қурса, бекиниб яшашни ўрган,
Агар бу дунёда соғ юрай десанг.
Шарқда ҳам, Ғарбда ҳам бир хил муаммо,
Муфтий, кардиналлар қилсинлар дуо.
Қўлласин Тангрининг Ўзи, аввало,
Агар бу дунёда соғ юрай десанг.
2015 йил, 6 ноябрь.
СЎРОВНОМА
Қўрқмагин, олмасман заррача сафо,
Сенинг на кундузу кечаларингдан.
Аждодлар номини ёдда тут, аммо
Рухсат бер, ўтайин кўчаларингдан.
Сен улуғ шоирсан, мен-чи ҳаваскор,
Зўрға аравасин тортгувчи ночор.
Майлига, писанд қил бизни ҳам бир бор,
Рухсат бер, ўтайин кўчаларингдан.
Сен тенгсиз олимсан, мен-чи нодонман,
Сен — Сино, мен эса мажруҳ бир жонман.
Ҳеч кимга даъвом йўқ, кўздан ниҳонман,
Рухсат бер, ўтайин кўчаларингдан.
Сен буюк санъаткор, кўкдадир бошинг,
Оламга татийди, тарқатган ошинг,
Қуёшинг олтиндир, олтин – қуёшинг,
Рухсат бер, ўтайин кўчаларингдан.
Муҳтарам муҳаррир, чўчирсан балким,
Унутма, шу халқдир менинг ҳам халқим.
Эҳтимол, юртимда бордир-ку ҳаққим,
Рухсат бер, ўтайин кўчаларингдан.
12.11.2015 й.
ФАРИШТА ҚИСМАТИ
Бир фаришта, қаноти синиб,
Қулаб тушди заминга охир.
Тоғ бағрида, кўзлари тиниб,
Ётар эди оҳ чекиб оғир.
У, фалакда учаркан доим,
Одамзотни дуо қиларди.
Боргин, деса агар Худойим,
Мажруҳларнинг бошин силарди.
Энди эса фаришта танҳо,
Атрофида кўринмас нажот.
Қумга кўмар шамоллар гоҳо,
Гоҳ бўрилар қуршайди, ҳайҳот!
Қизиқишди одамлар унга,
Келишдилар гурас ва гурас.
Лекин тегманг, дейишди бунга,
Чунки бизнинг қавмдан эмас.
13.11.2015 йил.
ТАНИШ ТУЙҒУЛАР
Мени ерга урасан ҳар он,
Муродингни англаб етганман.
Билмайсанки, мен аллақачон
Оёқости бўлиб кетганман.
Мақтайсан ҳам сен мени гўё,
Осмонларга кўтарасан, бас.
Менга таниш сен айтган само,
Мақтовинг ҳам янгилик эмас.
16.11.2015 й.
ЮПАТИШ
Мени ёзибди, деб ўйлайсан гўё,
Шундан безовтасан, қорнинг гар тўқдир.
Ғам чекма, тарихда номингни асло,
Абадий қолдириш ниятим йўқдир.
22.11.2015
ҲАЁТ ТУҲФАЛАРИ
Сеники дедилар ёруғ жаҳонни,
Ҳатто сеникидир Инсон деган сас.
Сенга қолдирдилар орзу, армонни,
Лекин борлиқ ўзи сеники эмас.
Абад сеникидир меҳнат заҳмати,
Лой билан, қон билан қоришиқ дунё.
Сеники, турмушнинг барча кулфати,
Сеники эмасдир роҳати аммо.
Одамлар унутган номус ва орни,
Кашфиёт яратдинг — қуёндек овлар.
Боққин, сен эгарлаб қўйган тулпорни,
Ҳар кун миниб чопар бошқа бировлар.
Мовий кўллардаги мафтункор оққуш,
Сенинг ҳовузингдан учганлиги рост.
Энди у сен учун бамисоли туш,
Сенга буюргани патлари, холос.
Не-не орзу билан қазсанг ҳам қудуқ,
Сенга қултум сувин кўрмаслар раво.
Сен-чи, шукур дейсан, зарра даъвонг йўқ,
Яна бошқа қудуқ ковлайсан, аммо.
Ҳаёт тепкилайди ёқангдан тутиб,
Йиғлайсан ўкиниб, чиқармай овоз.
Гўё биров учун рўзангни тутиб,
Гўё биров учун ўқийсан намоз.
22.11.2015
ҲАЁТ ЖУМБОҚЛАРИ
Дўст ахтариб кезма жаҳонни,
Бугун уни кўрдинг,эҳтимол.
Эслайсанми, ёш бир ўғлонни,
Салом берди бекатда хушҳол.
Душманни ҳам излама асло,
Ёнгинангда кўрсатар фириб.
У, номингни эшитган асно
Радиосин қўяр ўчириб.
Муҳаббатни қўмсайсан ҳар чоқ,
Сенинг учун мисли диёнат.
Пайти келиб, ўксирсан бироқ,
Мен ўшаман, деса хиёнат.
Самолардан гина қилма ҳеч,
Лақиллатар турмуш шунчаки.
Бир юзингга қўндими ўпич,
Бир юзингга тушар тарсаки.
Бу жумбоқнинг ечими фақат
Юракдаги саботингдадир.
Пешонангга ёзилган қисмат,
Яшаб турган ҳаётингдадир.
24.11.2015
ҲАМШИРА
Ҳаётингга зомин бўлдим мен,
Орзуларинг қолди беадо.
Тун-кун бемор тепасида сен,
Ўлтирасан, уйқудан жудо.
Келган одам беморни кўргай,
Хабар олар яқин ва йироқ.
Гарчи улар ёнингда тургай,
Сўрашмайди ҳолингни бироқ.
Бирдан қўшни палатадан ҳам,
Овоз чиқар “ҳамшира” деган.
Югурасан у томон шу дам,
Осма укол тугаган экан.
Қовоқларин уйганча гоҳо,
Пайдо бўлар бир тўп шифокор.
Аслида, сен бергайсан даво,
Аслида, сен ҳаммага даркор.
Бир беморинг соғайди у кун,
Қутулганди касалдан шўрлик.
Байрам бўлди бу ҳол сен учун,
Энди ҳорғин юзларинг нурлик.
Фурсат етиб, бешафқат ажал,
Бошқа бирин айлагай одош.
Қариндошу эл-юртдан аввал,
Сен тўкасан аччиқ-аччиқ ёш.
Ҳамма нарса ҳаётда керак,
Руҳни кўтар, яшагин кулиб.
Ўзингсан-ку нажоткор малак,
Ишлаяпсан ҳамшира бўлиб.
28.11.2015
Ustoz shoirning kuz faslining so’nggi oyi bitilgan she’rlari bir necha oylik hijratdan keyin so’lim Do’rmon bog’ida yozilgan. Ustozning ona Vatanga qaytishidan behad shodligimizni izhor etamiz va yangi she’riy daftarni mamnuniyat bilan sizga taqdim etamiz.
Abdulla ORIPOV,
O’zbekiston Qahramoni, Xalq shoiri
NOYABR` SHE’RLARI
SAVOD
Ehtimol, she’ringga kimlardir zordir,
Agar zor bo’lmasa ijoding xordir.
Bunday payt daftaring daryoga tashla,
Chunki baliqlarning savodi bordir.
02.11.2015
CHUMCHUQ
Derazamga qo’ndi bir chumchuq,
Angladimki, uning qasdi yo’q.
Chumchuq faqat «chiriq»lar edi,
O’z tilida go’yoki derdi:
– Yotaver, ey bechora shoir,
She’ringni yoz o’zingga doir.
Biz-chi, sendan qo’rqmasmiz aslo,
Do’q ur, tosh ot – qilmasmiz parvo.
Chunki sening qochgandir kuching,
Hech narsamas g’azabing, o’ching.
02.11.2015
YAXSHI GAP
Orzu-havaslarim yo’q edi hali,
Parvosiz kezardim maysa-o’tlarda.
Yoshim o’smirlikka yetgan mahali,
Uchgim keldi nogoh samolyotlarda.
Yillar o’tib ketdi goh xud, goh bexud,
Ayriliq, hijronlar yengdilar meni.
Endi barchasidan uzgandim umid,
Ko’rgim kelib qoldi daf’atan seni.
Kechdi-ku hayotim yovuzlar aro,
Baxtsizlik so’ziga ko’nikdim beun.
Derdim, mehmondirman dunyoda, ammo
Baxtli bo’lgim keldi ajoyib bir kun.
Ishonmay qo’ygandim do’stu yorga ham,
Birdan yuragimda uyg’ondi ishonch.
Qaygadir yo’qoldi, g’oyib bo’ldi g’am,
Qaytdi unutilgan shodlik va quvonch.
Ajib hol yuz berdi umrimda go’yo,
Ko’nglimni tog’ etdi qandayin sabab?
Jimib qolgandilar g’animlar hatto,
Chunki eshitgandim men ham yaxshi gap.
3.11.2015
TIRIKLIK QIYMATI
Ukam Abduvahob Oripov xotirasiga
Beshikdan chiqiboq himoyaga o’t,
Durustdir, tiriklik g’amini yesang.
Har lahza yovuzning tajovuzin kut,
Agar bu dunyoda sog’ yuray desang.
Hovling devorini terak bo’yi qil,
Kuchukning o’rniga bog’lab qo’ygin fil.
Tank ham sotib olsang, tinchiydi ko’ngil,
Agar bu dunyoda sog’ yuray desang.
Yerto’la qazdirib, shunga kirib yot,
Atrofga elektr simlarini tort.
Shuni talab qilar, afsuski, hayot,
Agar bu dunyoda sog’ yuray desang.
Temurning o’q o’tmas sovutini kiy,
O’rta asrlardan kelgandek harbiy.
Ko’zni ehtiyot qil, tepangda qirg’iy,
Agar bu dunyoda sog’ yuray desang.
Qotil bajaradi ishin qotirib,
O’ldirar, boshingni suvga botirib.
Hushyor boq, qaydan bu nayrang va firib,
Agar bu dunyoda sog’ yuray desang.
Butkul yer yuzining ahvoli shuldir,
Seni o’ldirarlar yoki sen o’ldir.
Qulog’ing kar bo’lsin, ko’zlaring so’qir,
Agar bu dunyoda sog’ yuray desang.
Xudoyim negadir bandasin urgan,
Inson ko’p, bir-birin poylashib turgan.
Hech qursa, bekinib yashashni o’rgan,
Agar bu dunyoda sog’ yuray desang.
Sharqda ham, G’arbda ham bir xil muammo,
Muftiy, kardinallar qilsinlar duo.
Qo’llasin Tangrining O’zi, avvalo,
Agar bu dunyoda sog’ yuray desang.
2015 yil, 6 noyabr`.
SO’ROVNOMA
Qo’rqmagin, olmasman zarracha safo,
Sening na kunduzu kechalaringdan.
Ajdodlar nomini yodda tut, ammo
Ruxsat ber, o’tayin ko’chalaringdan.
Sen ulug’ shoirsan, men-chi havaskor,
Zo’rg’a aravasin tortguvchi nochor.
Mayliga, pisand qil bizni ham bir bor,
Ruxsat ber, o’tayin ko’chalaringdan.
Sen tengsiz olimsan, men-chi nodonman,
Sen — Sino, men esa majruh bir jonman.
Hech kimga da’vom yo’q, ko’zdan nihonman,
Ruxsat ber, o’tayin ko’chalaringdan.
Sen buyuk san’atkor, ko’kdadir boshing,
Olamga tatiydi, tarqatgan oshing,
Quyoshing oltindir, oltin – quyoshing,
Ruxsat ber, o’tayin ko’chalaringdan.
Muhtaram muharrir, cho’chirsan balkim,
Unutma, shu xalqdir mening ham xalqim.
Ehtimol, yurtimda bordir-ku haqqim,
Ruxsat ber, o’tayin ko’chalaringdan.
12.11.2015 y.
FARISHTA QISMATI
Bir farishta, qanoti sinib,
Qulab tushdi zaminga oxir.
Tog’ bag’rida, ko’zlari tinib,
Yotar edi oh chekib og’ir.
U, falakda ucharkan doim,
Odamzotni duo qilardi.
Borgin, desa agar Xudoyim,
Majruhlarning boshin silardi.
Endi esa farishta tanho,
Atrofida ko’rinmas najot.
Qumga ko’mar shamollar goho,
Goh bo’rilar qurshaydi, hayhot!
Qiziqishdi odamlar unga,
Kelishdilar guras va guras.
Lekin tegmang, deyishdi bunga,
Chunki bizning qavmdan emas.
13.11.2015 yil.
TANISH TUYG’ULAR
Meni yerga urasan har on,
Murodingni anglab yetganman.
Bilmaysanki, men allaqachon
Oyoqosti bo’lib ketganman.
Maqtaysan ham sen meni go’yo,
Osmonlarga ko’tarasan, bas.
Menga tanish sen aytgan samo,
Maqtoving ham yangilik emas.
16.11.2015 y.
YUPATISH
Meni yozibdi, deb o’ylaysan go’yo,
Shundan bezovtasan, qorning gar to’qdir.
G’am chekma, tarixda nomingni aslo,
Abadiy qoldirish niyatim yo’qdir.
22.11.2015
HAYOT TUHFALARI
Seniki dedilar yorug’ jahonni,
Hatto senikidir Inson degan sas.
Senga qoldirdilar orzu, armonni,
Lekin borliq o’zi seniki emas.
Abad senikidir mehnat zahmati,
Loy bilan, qon bilan qorishiq dunyo.
Seniki, turmushning barcha kulfati,
Seniki emasdir rohati ammo.
Odamlar unutgan nomus va orni,
Kashfiyot yaratding — quyondek ovlar.
Boqqin, sen egarlab qo’ygan tulporni,
Har kun minib chopar boshqa birovlar.
Moviy ko’llardagi maftunkor oqqush,
Sening hovuzingdan uchganligi rost.
Endi u sen uchun bamisoli tush,
Senga buyurgani patlari, xolos.
Ne-ne orzu bilan qazsang ham quduq,
Senga qultum suvin ko’rmaslar ravo.
Sen-chi, shukur deysan, zarra da’vong yo’q,
Yana boshqa quduq kovlaysan, ammo.
Hayot tepkilaydi yoqangdan tutib,
Yig’laysan o’kinib, chiqarmay ovoz.
Go’yo birov uchun ro’zangni tutib,
Go’yo birov uchun o’qiysan namoz.
22.11.2015
HAYOT JUMBOQLARI
Do’st axtarib kezma jahonni,
Bugun uni ko’rding,ehtimol.
Eslaysanmi, yosh bir o’g’lonni,
Salom berdi bekatda xushhol.
Dushmanni ham izlama aslo,
Yonginangda ko’rsatar firib.
U, nomingni eshitgan asno
Radiosin qo’yar o’chirib.
Muhabbatni qo’msaysan har choq,
Sening uchun misli diyonat.
Payti kelib, o’ksirsan biroq,
Men o’shaman, desa xiyonat.
Samolardan gina qilma hech,
Laqillatar turmush shunchaki.
Bir yuzingga qo’ndimi o’pich,
Bir yuzingga tushar tarsaki.
Bu jumboqning yechimi faqat
Yurakdagi sabotingdadir.
Peshonangga yozilgan qismat,
Yashab turgan hayotingdadir.
24.11.2015
HAMSHIRA
Hayotingga zomin bo’ldim men,
Orzularing qoldi beado.
Tun-kun bemor tepasida sen,
O’ltirasan, uyqudan judo.
Kelgan odam bemorni ko’rgay,
Xabar olar yaqin va yiroq.
Garchi ular yoningda turgay,
So’rashmaydi holingni biroq.
Birdan qo’shni palatadan ham,
Ovoz chiqar “hamshira” degan.
Yugurasan u tomon shu dam,
Osma ukol tugagan ekan.
Qovoqlarin uygancha goho,
Paydo bo’lar bir to’p shifokor.
Aslida, sen bergaysan davo,
Aslida, sen hammaga darkor.
Bir bemoring sog’aydi u kun,
Qutulgandi kasaldan sho’rlik.
Bayram bo’ldi bu hol sen uchun,
Endi horg’in yuzlaring nurlik.
Fursat yetib, beshafqat ajal,
Boshqa birin aylagay odosh.
Qarindoshu el-yurtdan avval,
Sen to’kasan achchiq-achchiq yosh.
Hamma narsa hayotda kerak,
Ruhni ko’tar, yashagin kulib.
O’zingsan-ku najotkor malak,
Ishlayapsan hamshira bo’lib.
28.11.2015
Salom aziz ustoz! Derazadan sovuq va qahrli qish mo`ralab tursada sizning she`rlaringiz qalbimizga iliqlik olib keldi.Men sizdan juda minnatdorman.She`rlaringizni tushgin kayfiyatimda o`qib o`zimda hayotga bo`lgan muhabbatni his qildim.Hozirgi paytda men abituriyentman.Nasib qilsa kelajakda sizning duoyingizni olib yetuk mutaxasis bo`laman!Sizning ijodingizga omad,bizga yana shunday she`rlar yozib berasiz degan umiddaman!Yana bir bor tashakkur!