9 апрель —  фаранг ва жаҳон шеъриятининг ёрқин намоёндаси Шарль  Бодлер (1821-1867) таваллуд топган кун

Шарль Пъер Бодлер (1821-1867) — фаранг ва жаҳон шеъриятининг ёрқин намоёндаси. 1857-йил унинг «Ёвузлик гуллари» тўплами нашр этилади ва Оврўпа адабиётида янги оқимлар вужудга кела бошлайди.Муаллиф китобни «фаранг шеърияти афсунгари»Тэофил Готъега бағишлаган бўлса-да, узоқ йиллар мобайнида Эдгар Аллан По таъсирида қалам тебратган ва унинг асарларини ўз тилига ўгириш билан машғул бўлган.

ШАРЛЬ БОДЛЕР
ШЕЪРЛАР

МУШУК

Мушукчам яқин кел,сапчи кўксимга,
Аввал яшириб қўй тирноқларингни.
Зумрад кўзларингга зумга чўксамда,
Тиндирсам асабий титроқларимни.

Секин тегиб қўйиб панжаларингга,
Қўлларим бошингда аста қимирлар.
Гўёки электр зарраларидек
Кафтларим остида недир жимирлар.

Бир аёл тушади яна ёдимга;
Унинг нигоҳи хам чиройли,қаттик,
Сеҳрли боқарди,тўла жодуга,
Ифорли кунларни этарди тортиқ.

Димоғимда қолган ўткир бўйлари,
У томон тортқилар ҳамон ўйларим.

ТУШКУНЛИК

Чўян ,босқон бўлиб босганда осмон,
Тушкунлик забт этса ҳорғин жуссани.
Уфқ ҳам тундлашиб эзганда ёмон,
Нур ҳам қуволмаса қора ғуссани.

Ер-ер емас ,гўёки заҳлаган зиндон;
Вужудга қўрғошин ҳислар қуюлса.
Кўрқушлар мисоли чарх урган ишонч
Ёмғир тўрларига келиб урилса.

Хаёлни бўғмоқчи бўлар панжара,
Қайғу илонлари шошар зафарга.
Бошимга нишлари ботар ханжардай,
Мия ҳам айнийди бадбўй захардан.

Тўсатдан қўнғироқ бонглари янграр
Муқаррар заволдан бергандай дарак.
Ҳудди аъзадорлар ингроқларидай
Бағрига сингдириб юборар фалак.

Ана шу лаҳзада илинж ҳам сўнар
Изтироб энг сўнгги иродам янчар.
Азобим эгилган бошимга келиб
Ўзининг қоп-қора байроғин санчар.

ЎТКИНЧИ АЁЛГА

Мен бир аёлни учратдим,суронлар ичра.
Мотам аломати сокин,ойдин юзида
Назокат мужассам,виқор кўзида
Кўча тошқинида ўтди ялт этиб.

Туйғулар мавжланди,вужуд жим қолди.
Дудоғи шивирлар ғамгин ифода,
Хаёллар чарх урди масрур,пойида.
Кўнгил тусар эди захарли болни.

Бир зум ёниб ўчди…зулмат пардаси.
Хаётбахш қорачиқ бағримни эзди.
Қайта учрармисан,о севги шарпаси,
Васлинг умидида дунёлар кезсам?

Тақдирнинг аёвсиз мавҳум зарбаси,
Севган бўлар эдим буни сен сездинг.

ХАЁЛОТ

Оғир бўл,азобим,чида,сабр қил,
Оқшомни кутгандинг.Мана кеч тушди.
Заминни қоплади мавҳумлик ва сир,
Кимлардир ҳаловат кимдир дард қучди.

Разиллар топишар,аянчли,савил,
Нафсидан қамчи еб ҳирсига учган.
Ишратлар кетидан қон йиғлайди дил…
Азобим,кимсасиз ер борми-ўчман!?

Юксакка кўз ташла;бесамар кунлар
Сўраб тургандайин гуёки хунлар.
Алвон толалар ҳам кўкни этди тарк-
Тавба малаклари келар дамодам.

Зулматга ғарқ бўлар секин аста шарқ,
Кафан судраб келар тун ҳам самодан.

Дилшод Жамолиддин  таржимаси

9 aprel — farang va jahon she’riyatining yorqin namoyondasi Sharl Bodler (1821-1867) tavallud topgan kun

Sharl Pyer Bodler (1821-1867) — farang va jahon she’riyatining yorqin namoyondasi.1857-yil uning «Yovuzlik gullari» to’plami nashr etiladi va Ovro’pa adabiyotida yangi oqimlar vujudga kela boshlaydi. Muallif kitobni «farang she’riyati afsungari»Teofil Gotyega bag’ishlagan bo’lsa-da, uzoq yillar mobaynida Edgar Allan Po ta’sirida qalam tebratgan va uning asarlarini o’z tiliga o’girish bilan mashg’ul bo’lgan.

SHARL  BODLER
SHE’RLAR

MUSHUK

Mushukcham yaqin kel,sapchi ko’ksimga,
Avval yashirib qo’y tirnoqlaringni.
Zumrad ko’zlaringga zumga cho’ksamda,
Tindirsam asabiy titroqlarimni.

Sekin tegib qo’yib panjalaringga,
Qo’llarim boshingda asta qimirlar.
Go’yoki elektr zarralaridek
Kaftlarim ostida nedir jimirlar.

Bir ayol tushadi yana yodimga;
Uning nigohi xam chiroyli,qattik,
Sehrli boqardi,to’la joduga,
Iforli kunlarni etardi tortiq.

Dimog’imda qolgan o’tkir bo’ylari,
U tomon tortqilar hamon o’ylarim.

TUSHKUNLIK

Cho’yan ,bosqon bo’lib bosganda osmon,
Tushkunlik zabt etsa horg’in jussani.
Ufq ham tundlashib ezganda yomon,
Nur ham quvolmasa qora g’ussani.

Yer-yer yemas ,go’yoki zahlagan zindon;
Vujudga qo’rg’oshin hislar quyulsa.
Ko’rqushlar misoli charx urgan ishonch
Yomg’ir to’rlariga kelib urilsa.

Xayolni bo’g’moqchi bo’lar panjara,
Qayg’u ilonlari shoshar zafarga.
Boshimga nishlari botar xanjarday,
Miya ham ayniydi badbo’y zaxardan.

To’satdan qo’ng’iroq bonglari yangrar
Muqarrar zavoldan berganday darak.
Huddi a’zadorlar ingroqlariday
Bag’riga singdirib yuborar falak.

Ana shu lahzada ilinj ham so’nar
Iztirob eng so’nggi irodam yanchar.
Azobim egilgan boshimga kelib
O’zining qop-qora bayrog’in sanchar.

O’TKINCHI AYOLGA

Men bir ayolni uchratdim,suronlar ichra.
Motam alomati sokin,oydin yuzida
Nazokat mujassam,viqor ko’zida
Ko’cha toshqinida o’tdi yalt etib.

Tuyg’ular mavjlandi,vujud jim qoldi.
Dudog’i shivirlar g’amgin ifoda,
Xayollar charx urdi masrur,poyida.
Ko’ngil tusar edi zaxarli bolni.

Bir zum yonib o’chdi…zulmat pardasi.
Xayotbaxsh qorachiq bag’rimni ezdi.
Qayta uchrarmisan,o sevgi sharpasi,
Vasling umidida dunyolar kezsam?

Taqdirning ayovsiz mavhum zarbasi,
Sevgan bo’lar edim buni sen sezding.

XAYOLOT

Og’ir bo’l,azobim,chida,sabr qil,
Oqshomni kutganding.Mana kech tushdi.
Zaminni qopladi mavhumlik va sir,
Kimlardir halovat kimdir dard quchdi.

Razillar topishar,ayanchli,savil,
Nafsidan qamchi yeb hirsiga uchgan.
Ishratlar ketidan qon yig’laydi dil…
Azobim,kimsasiz yer bormi-o’chman!?

Yuksakka ko’z tashla;besamar kunlar
So’rab turgandayin guyoki xunlar.
Alvon tolalar ham ko’kni etdi tark-
Tavba malaklari kelar damodam.

Zulmatga g’arq bo’lar sekin asta sharq,
Kafan sudrab kelar tun ham samodan.

Dilshod Jamoliddin tarjimasi

Таржимон ҳақида — Tarjimon haqida
—————

Дилшод Жамолиддинов 1988-йил 29-мартда Қўқон шаҳри яқинида Яккатут қишлоғида туғилган. Мактабни тугатгач Шарқшунослик институтида, Халқаро муносабатлар йўналиши бўйича ўқиди. Таҳсилни тамомлаб турли корхоналарда иш юритувчи ходим ва таржимон ёрдамчиси сифатида ҳизмат қилди. Ҳозирда эркин ижодкор. Ёш таржимон шунингдек, Велимир Хлебников, Расул Ҳамзатов, Гизер Батлер ва бошқа шоирлар шеърларини таржима қилган. Дилшоднинг айтишича, адабиётга муҳаббат бобосидан ўтган бўлса ажаб эмас, чунки бобоси ҳам шеърият ихлосманди, ҳам ҳаваскор ижодкорлардан бўлган.

Dilshod Jamoliddinov 1988-yil 29-martda Qo’qon shahri yaqinida Yakkatut qishlog’ida tug’ilgan. Maktabni tugatgach Sharqshunoslik institutida, Xalqaro munosabatlar yo’nalishi bo’yicha o’qidi. Tahsilni tamomlab turli korxonalarda ish yurituvchi xodim va tarjimon yordamchisi sifatida hizmat qildi. Hozirda erkin ijodkor. Yosh tarjimon shuningdek, Velimir Xlebnikov, Rasul Hamzatov, Gizer Batler va boshqa shoirlar she’rlarini tarjima qilgan. Dilshodning aytishicha,adabiyotga muhabbat bobosidan o’tgan bo’lsa ajab emas, chunki bobosi ham she’riyat ixlosmandi, ham havaskor ijodkorlardan bo’lgan.