Таниқли турк кинорежиссёри Нури Бильге Жейлан 1959 йилнинг 26 январида Истамбулда туғилган. Болалигини отасининг она диёри Туркиянинг шимолиғарбида жойлашган Енижеда ўтказган. Дастлаб отасига ўхшаб инженер бўлиш орзусида Босфор Университетида таълим олди. Аммо,кейинчалик юрагини тамоман эгаллаб олган янгин ҳавас ва иштиёқ уни Меъмор Синон Университетининг кино санъати бўлимига бошлаб келди.
Жейланнинг деярли ҳамма фильмлари болалиги ўтган Ениже хотираларига асосланган. У кино санъатининг ёрқин усталари Антониони, Бергман, Тарковскийлар тажрибаларини ўзлаштириб, ўзига хос йўлдан бормоқда.
Мен Жейланнинг филмларини деярли ҳаммасини кўрганман ва уни ўзимнинг севимли кинорежиссёрларимдан бири деб биламан. Қуйида унинг Youtube.comда қўйилган уч машҳур фильмини томоша қилишингиз мумкин.
Nuri Bilge Ceylan
Nuri Bilge Ceylan (d. 1959, İstanbul) Türk yönetmen, senarist ve fotoğraf sanatçısı.
Boğaziçi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümünden mezun olduktan sonra Mimar Sinan Üniversitesi’nde iki yıl sinema eğitimi gördü. Boğaziçi Üniversitesi’ndeki eğitimi sırasında üniversitenin fotoğrafçılık (BÜFOK), dağcılık ve mağaracılık kulüplerine katılarak, doğa etkinlikleri ile ilgilendi. 1980’lerde kimi portföyleri Gergedan gibi dönemin nitelikli kültür ve sanat dergilerinde yayınlanan Ceylan, yaptığı dört filmin de, yönetmenliğini, senaryo yazarlığını ve yapımcılığını üstlendi. Sinemaya Koza adlı kısa filmiyle adımını atan Ceylan bu filmiyle, Cannes Film Festivali’nin ilgili bölümüne katılma başarısını gösterdi. Ceylan 1997’de ilk uzun metrajlı filmi olan ve başta Berlin Film Festivali olarak pek çok dünya festivalinde gösterilen üç bölümlü, otobiyografik ve pastoral Kasaba filmini, 1999 yılında da bir meta-film olan ve ilk iki filmdeki otobiyografik izleği sürdüren ve büyük başarı kazanan Mayıs Sıkıntısı’nı çekti. Film, Berlin Film Festivali’nin yarışmalı bölümünde gösterilmişti.
56. Cannes Film Festivali’nde yarışan ve favori filmler arasında gösterilen Nuri Bilge Ceylan’ın 2002 yapımlı dram filmi Uzak, Altın Palmiye’den sonra festivalin ikinci önemli ödülü olan ‘Büyük Jüri Ödülü’nü (‘Grand Prix’) aldı. Filmde yalnız ve yabancılaşmış iki kuzeni oynayan filmin başrol oyuncuları Muzaffer Özdemir ve film tamamlandıktan hemen sonra bir trafik kazasında ölen Mehmet Emin Toprak da ‘En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’nü paylaşarak Türk sinema tarihinin en parlak başarılarından birine imza attılar.
Ceylan’ın dördüncü uzun metrajlı filmi olan İklimler, 2006 Cannes Film Festivali’nin yarışma bölümüne kabul edildi. Ceylan’ın o güne kadar çektiği en büyük bütçeli eser olan film, dijital görüntü teknolojisiyle kotarıldı ve görüntü yönetmenliğini Ceylan’ın kendisinin üstlenmediği ilk filmi olma özelliğini kazandı. Filmin bir diğer önemli özelliği ise, Nuri Bilge Ceylan’ın bu kez kamera önüne de geçerek, eşi Ebru Ceylan’la başrolleri paylaşmış olmasıdır.
2008 Cannes Film Festivali’nde küçük zaafların büyük yalanları doğurmasıyla parçalanan bir ailenin, gerçeklerin üzerini örterek bir arada kalma çabasını anlatan Üç Maymun filmiyle «En İyi Yönetmen Ödülü»nü aldı. Ödülü aldıktan sonra yaptığı teşekkür konuşmasında «Bu ödülü birisine adamak istiyorum: Tutkuyla sevdiğim, yalnız ve güzel ülkeme…» dedi.[1] 64.Cannes Film Festivalinde Bir Zamanlar Anadolu’da filmiyle Büyük jüri ödülüne layık görüldü.
Filmografi ve Ödüller
Koza (1995)
1995 Cannes Film Festivali Uluslararası Kısa Film Yarışması
Kasaba (1997)
17. Uluslararası İstanbul Film Festivali (1998)
«Fipresci Ödülü»
Berlin Film Festivali (1998)
«Caligari Ödülü» Nuri Bilge Ceylan
Köln Film Festivali (1999)
«En İyi Film»
«En İyi Görüntü Yönetmeni» (Nuri Bilge Ceylan)
Mayıs Sıkıntısı (1999)
21. Siyad Türk Sineması Ödülleri, 1999
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Yönetmen»
«En İyi Film»
36. Antalya Altın Portakal Film Festivali (1999)
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Yönetmen»
«Nuri Bilge Ceylan — Dr. Avni Tolunay Özel Ödülü»
«En İyi 2. Film»
19. Uluslararası İstanbul Film Festivali 2000
«Altın Lale»
«En İyi Türk Filmi»
«Fipresci Ödülü (Uluslararası)»
«Halk Jürisi Ödülü»
Buenos Aires Uluslararası Film Festivali, 2001
Nuri Bilge Ceylan — En İyi Yönetmen
12. Ankara Film Festivali 2000
En İyi Film
İskenderiye Film Festivali 2000
«Jüri Özel Ödülü»
«Mehmet Emin Ceylan» — En İyi Erkek Oyuncu
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Kurgu»
Uzak (2002)
56. Cannes Film Festivali, 2003
«Nuri Bilge Ceylan — Büyük Jüri Ödülü»
«Mehmet Emin Toprak — En İyi Erkek Oyuncu»
«Muzaffer Özdemir — En İyi Erkek Oyuncu»
39. Antalya Altın Portakal Film Festivali 2002
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Yönetmen»
«En İyi Film»
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Senaryo»
«Mehmet Emin Toprak — En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu»
«En İyi Film»
14. Ankara Film Festivali 2002
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Yönetmen»
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Görüntü Yönetmeni»
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Kurgu» «Zuhal Gencer Erkaya — En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu»
24. Siyad Türk Sineması Ödülleri, 2002
«En İyi Film»
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Yönetmen»
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Görüntü Yönetmeni»
22. Uluslararası İstanbul Film Festivali 2003
«En İyi Film»
«Nuri Bilge Ceylan — Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı Yılın En İyi Türk Yönetmeni»
«FIPRESCI Ödülü»
Cinemaya Film Festivali 2003
«En İyi Film»
«Büyük Ödül»
13. Orhan Arıburnu Ödülleri 2002
«En İyi Film»
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Yönetmen»
«Muzaffer Özdemir — En İyi Erkek Oyuncu»
39. Chicago Uluslararası Film Festivali, 2003
Nuri Bilge Ceylan — En İyi 2. Film
25. Montpellier Film Festivali 2003
«Nuri Bilge Ceylan — Altın Antigone»
«Nuri Bilge Ceylan — Eleştirmenler Birliği Ödülü»
Beyrut Film Festivali 2003
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Film»
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Senaryo»
16. Trieste Film Festivali, 2004
Nuri Bilge Ceylan — En İyi Film
Mexico City Film Festivali, 2004
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Yönetmen»
«Nuri Bilge Ceylan — En İyi Görüntü Yönetmeni»
İklimler (2006)
43. Antalya Film Festivali, 2006 [1]
En İyi Laboratuar Sinefekt
En İyi Ses Tasarımı (İsmail Karadaş)
En İyi Kurgu (Ayhan Ergürsel)
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu (Nazan Kırılmış)
En İyi Yönetmen (Nuri Bilge Ceylan)
59. Cannes Film Festivali, 2006
FIPRESCI Ödülü
26. Uluslararası İstanbul Film Festivali, 2007
En İyi Film
Skip City Uluslararası Dijital Sinema Festivali, Japonya, 2007 [2]
En İyi Dijital Film
Üç Maymun (2008)
61. Cannes Film Festivali Altın Palmiye
En İyi Yönetmen Ödülü
2. Yeşilçam Ödülleri
En iyi film
En iyi yönetmen
En iyi senaryo
En iyi kadın oyuncu
En iyi görüntü yönetmeni
Genç yetenek özel ödülü
41. Siyad Ödülleri;
En iyi kurgu
En iyi kadın oyuncu performansı
En iyi yardımcı erkek oyuncu performansı
En iyi yönetmen
Osian’s Cinefan Film Festivali
En iyi yönetmen
Haifa Film Festivali
En iyi film(Golden Anchos)
Asia Pasific Screen Awards
En iyi yönetmen
En iyi film (Tulpan)
«Manaki Brothers» Film Camera Festivali
Mosfilm Awards
Special Mention(Özel Mansiyon)
————————
Bir Zamanlar Anadolu’da (2011)
64. Cannes Film Festivali Jüri Büyük Ödülü
Asia Pasific Screen Awards
En iyi yönetmen
Büyük Jüri Ödülü
En iyi görüntü yönetmeni — Gökhan Tiryaki
Uzak aka Distant — 2002
2002 — Отчуждение / Uzak (премии Каннского МКФ, фестивалей в Чикаго, Стамбуле, Мехико, Сан-Себастьяне, Софии, Триесте и др.)
Iklimler 2006
2006 — Времена года / İklimler (премия фестиваля в Стамбуле, премия ФИПРЕССИ в Канне и др.)
Üç Maymun — 2008
2008 — Три обезьяны / Üç Maymun (премия Каннского МКФ лучшему кинорежиссёру)