Abdurauf Fitrat. Najot yo’li (4).

Muallif Adib: Jadidchilik tarixi va adabiyoti izoh yo'q
008  Йирик давлат арбоби, шоир ва олим, носир ва драматург, маърифатпарвар Абдурауф Фитрат таваллудининг 130 йиллиги олдидан

…Муқаррарки, салим ақл доимо соғлом баданда бўлади. Бинобарин, сиҳат ва офият дунёвий саодатнинг асоси деб айтиш мумкин. Фақат бу дунё саодати учунгина эмас, балки охират саодати учун ҳам сиҳат ва офият лозим. Зеро, биз сайъ-ҳаракатсиз икки дунё саодатига эришиб бўлмайди, деб такрор ва такрор айтдик. Davomini o'qish

Alixonto’ra Sog’uniy qay tarzda o’g’irlab ketilgan edi?

Muallif Adib: Xotira va yodnomalar izoh yo'q

08     Улуғ бобомиз Алихонтўра Соғуний (1885 — 1976), Аллоҳ у кишини раҳмат қилган бўлсин, комил инсон бўлиб, замонамизнинг кўп илмларни мукаммал эгаллаган буюк алломаларидан эдилар. Биринчинавбатда у киши диний илм теология соҳасида катта билимга эга бўлганлиги ва машҳурлиги ҳозирги кунда кўпчиликка маълумдир. Хусусан, «Тарихи Муҳаммадий» асари нашрдан чиққандан кейин (Т.,1991) у киши нафақат юртимизда, балки бутун ислом оламида шуҳрат қозонди. Шу билан бирга бобомиз ўткир зеҳн соҳиби, тарих илмининг, айниқса ислом тарихи ва Туркистон тарихининг зукко билимдонларидан эди (Увайсхон Шокировнинг «Улуғ бобом ва Алихонтўра Соғунийнинг «Туркистон қайғуси» асари ҳақида» мақоласидан. Мақолани мана бу саҳифада ўқинг). Davomini o'qish

Yusuf Xos Hojib. Qutadg’u bilik. 31-38 boblar. Emin Usmon tarjimasi

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati комментария 2

kitob    Асли исми Юсуф бўлган илк турк достоннависи Болосоғунда туғилган. Хос Ҳожиб (айрим манбаларда Юсуф Болосоғуний) шоирнинг унвони бўлиб, унинг асари ҳукмдорга тортиқ қилингандан сўнг шундай номга сазовор бўлган. Муаллифнинг бизгача етиб келган ягона асари хижрий 462 (1069-70)да ёзиб тугалланган «Қутадғу билиг» («Бахтлиланиш билими») бўлиб, муаллиф ўз асарини 18 ойда ёзиб тугатган. Асардаги тўрт рамзий қаҳрамон Кунтуғди (адолат), Ойтўлди (давлат), Ўгдулмиш (ақл) ва Ўзғурмиш (қаноат) тимсоллари орқали Юсуф Хос Ҳожиб ўзининг ижтимоий-сиёсий, адабий-фалсафий қарашларини ифода қилган. Davomini o'qish

Odamlar yuksak tog’lardek yashasa yoxud O’zbekiston xalq yozuvchisi Tog’ay Murod hayotiga chizgilar

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

011     Боботоғ ва Бойсунтоғ оралиғида Сурхондарё қоқ иккига бўлиб оқувчи воҳани балки яхши биларсиз, билмассиз, аммо Тоғай Мурод туғилган манзилни излаб йўлга чиққан одам Олтинсой туманидаги Хўжасоат қишлоғини топишга қийналмайди. Нега десангиз, адиб асарларининг ўзи йўловчига харита бўлиб хизмат қилади. Davomini o'qish

Fozil Yo’ldosh o’g’li. Jizzax qo’zg’oloni. Doston.

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati 1 izoh
077Халқ қўзғолонининг 100 йиллиги олдидан

Россия подшоҳи Николай II 1916 йил 25 июнда «Империядаги рус бўлмаган эркак аҳолининг ҳаракатдаги армия районида мудофаа иншоотлари ва ҳарбий алоқа йўллари қуриш учун олиб бориладиган ишларга, шунингдек, давлат мудофааси учун зарур бўлган бошқа ҳар қандай ишларга жалб қилиш ҳақида» фармон чиқарди. Унга кўра, Туркистон, Сибирь ва Кавказ халкларидан 19 ёшдан 43 ёшгача бўлган эркакларни сафарбар қилиш кўзланган эди. Бу фармоннинг эълон қилиниши аҳоли ўртасида қонли воқеаларнинг вужудга келишига сабаб бўлди. Davomini o'qish

Mo Yan. Qissago’y. Nobel ma’ruzasi

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

Ashampoo_Snap_2016.06.12_17h53m32s_007_.png    Хитойлик ёзувчи Мо Яннинг Нобель мукофотига сазовор бўлган асари унинг сюрреалистик руҳда ёзилган “Мусаллас ўлкаси” романидир (Муҳаммаджон Холбековнинг «Нобель мукофоти соҳиби Мо Ян» мақоласидан. Мақолани мана бу саҳифада ўқишингиз мумкин).
Қуйида мазкур мукофотни топшириш маросимида адиб ўқиган маъруза эътиборингизга ҳавола этиляпти. Davomini o'qish

Mukarrama Murodova. She’rlar

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati 1 izoh

091     Ўтган асрнинг 70 йилларида ўзбек шеъриятига ўзига хос овоз ва дард билан кириб келган Мукаррама Муродова номини бугунги авлод эслаб қолишини жуда-жуда истардим. Айниқса, бугун шоира қизларимиз давлат мукофоти илинжида Ватан ҳақида ҳавойи ва дардсиз шеърлари билан шеъриятимиз минтақасини тўлдириб юборган бир пайтда Мукаррама опанинг содда ва дардкаш шеърлари юракларимизни тозалашига, юмшатишига ишонгим келади. Davomini o'qish

Anil Chandra. Yozning mayin shabbodasi

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

034    Малини Темби Пунадаги “Гринфильд” мактабига муаллима бўлиб келган пайтда у йигирма бешинчи ёзини қарши олган эди. Айни пайтда бу ёз Дипак Праданга ўн олти ёшни туҳфа этганди. Муаллима мактабга қадам қўйиши биланоқ болалар уни табрикномалар ва пушти гулларга кўмиб ташлашди. Қиз шунга муносиб: жуда гўзал эди… Davomini o'qish

Qaysar Aminpur. She’rlar.

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

001

     Ўтган асрнинг 80-йилларидан бошлаб яна бир гуруҳ истеъдодли ёш шоирларнинг адабиёт майдонига қадам қўйиши билан замонавий Эрон шеърияти янги босқичга кўтарилди. Ҳозирги замон Эрон шеъриятининг янги такомил босқичига кўтарилишида таниқли шоир ва олим Қайсар Аминпурнинг алоҳида ўрни бор. Davomini o'qish

Luis de Gongora. She’rlar. Omon Muxtor tarjimasi

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q
09Саҳифа шоир таваллудининг 565 йиллигига бағишланади

Луис де Гонгора Ғарбга ҳам, Шарққа, хусусан, Исломга ҳам бирдек чексиз ҳурмат билан қарайди. Унинг шеърларидаги тафаккур кенглиги ва манзаралар тиниқлигини Гарсиа Лорка ҳам таъкидалаган.Ҳикояларга ўхшаш бу асарларни шоир романтик руҳда, испан халқ қўшиқларига суяниб ёзгани учун романслар деб атайди. Улардан айримлари журналхонлар эътиборига ҳавола этилмоқда. Davomini o'qish

Ibrohim G‘afurov: “Aql va yurak ma’nosini izlayman…”

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

09      Ҳаётидан кўнгли тўлган одам бормикан ўзи? Одам боласи бугуним кечаги кунимдан, эртанги куним бугунимдан яхши бўлсин, дея яшар экан унинг орзу-умидлари асло ниҳоя билмайди. Бу адабиётга ҳам, ижодий жараёнга ҳам тааллуқли. Демоқчиманки, кўнгил тўлиши — бу бахт, бироқ тўлиқ бахт бор деб ўйлайсизми? Дунёда тўлиқ бахт бўлмаганидек, тўлиқ қаноат ҳам йўқ. Ҳаммавақт, ҳар қандай шароитда ишни, нафасни яхшилаш, кўтариш, янгилаш, ўзгартириш имкони мавжуд. Davomini o'qish