9 апрель — Соҳибқирон Амир Темур таваллудининг 685 йиллиги
Узоқ йиллар Соҳибқирон мавзуси асл илм ва чинакам адабиёт эмас, сохта ва ёлғон демагогия қуролига айланди. Айримлар учун Темур ҳақида ёзиш кун кечириш манбаига айланди. Davomini o'qish
Amir Temur shaxsiyati, hayoti va faoliyati: dunyo va o’zbek tarixida
Узоқ йиллар Соҳибқирон мавзуси асл илм ва чинакам адабиёт эмас, сохта ва ёлғон демагогия қуролига айланди. Айримлар учун Темур ҳақида ёзиш кун кечириш манбаига айланди. Davomini o'qish
Дилобар Аслиддин қизининг фейсбук саҳифасида Марсель Брионнинг “Менким, Соҳибқирон – жаҳонгир Темур” асарига тааллуқли ёзувига мана бу изоҳни қўшиб қўйдим: Davomini o'qish
Хуршид Даврон. Соҳибқирон васиятлари. 5-қисмли радиоқисса. 1996 йилда Соҳибқирон Амир Темур таваллудининг 660 йиллиги билан Ўзбекистон радиосида ёзиб олинган. Режиссёр: Рустам Расулов. Davomini o'qish
Муҳаммад Тарағай баҳодир оламдан кўз юмган чоғида Темурбек энди ўн етти ёшга тўлган эди. Кекса амир ўлими яқинлашганини сезгач, фарзандини қошига чорлади. Фарзанди ёнига чўккалагач, кекса барлос хотиржам сўз бошлади: — Толеингда битилган бўлса, ҳукмфармо бўлурсан, аммо ким бўлмагин, мусулмон бўл!..
XVI аср иккинчи ярми – XVII аср биринчи ярмида яшаб ижод қилган, замонасининг беназир фарзанди – самарқандлик шоир ва адабиётшунос олим Мутрибий (1556 – 1530) ўзининг “Тазкират уш-шуаро” (1605) ва “Нусхайи зебойи Жаҳонгир” (1605 – 1628) номли тазкираларида Бобур, Ҳумоюн, Акбар, Муҳаммад Ҳаким бин Ҳумоюн, Жаҳонгир бин Акбар ҳамда улар даврида яшаган ҳиндистонлик шоирлар ҳақида қимматли маълумотлар берган. Davomini o'qish
Машҳур сайёҳ ва элчи Руи Гонеалес де Клавихонинг «Кундалик» лари, азиз ўқувчи, биз тарихчилар ва адиблар сизга етказиб беришимиз лозим бўлган қарз китоблардан бири. Бу китоб Темур ва темурийлар даври тарихидан баҳо юргизувчи муҳим асарлардан бири ҳисобланади. Китоб 1404 йили Самарқандда Темур саройида турган Кастилия (Испания) қироли Генрих III (1390—1406) нннг элчиси Руи Гонсалес де Клавихонинг йўл хотираларидан иборат, яъни унинг 1403—1404 йиллари Туркия, Эрон ва Мовароуннаҳрда, хусусан Амир Темур саройида кўрган-билганларини ўз ичига олган муҳим бир асардир. Davomini o'qish
XVI-XX асрлар оралиғида Ғарб мамлакатларида шавкатли Соҳибқирон бобомиз Амир Темур сиймоси тасвирланган 60 тадан зиёд турли жанрдаги асарлар яратилган. Бу асарларнинг номланиши деярли бир хил, сюжет йўналиши ҳам ўзаро ўхшашдир . Ушбу асарлар орқали Ғарб томошабинига, бир томондан, турли қизиқ воқеаларга бой антиқа сюжетлар намойиш этилган бўлса, иккинчи томондан, география, сиёсат ва маданият соҳаларига оид янги ахборотларни тақдим этиш ҳисобига Ғарб кишисининг Шарққа нисбатан муносабати ва дунёқараши шакллантириб борилган.
Ўрта асрларда Шарқда иккинчи Ренессанс жараёнини бошлаб берган темурийлар давлатидаги миллат маънавияти боғининг энг гуллаган даври айнан Султон Ҳусайн Бойқаро ва амир Алишер Навоий замонига тўғри келади, десак янглишмаган бўламиз. Davomini o'qish
Амир Темур билан Султон Боязид ўртасидаги муносабатларни аниқлаштирадиган манбалардан бири уларнинг ўзаро ёзган мактубларидир. Йигирма икки йил аввал Туркияга борганимда бу мактубларни кўриш бахтига муяссар бўлган эдим Davomini o'qish
Мақола билан баробар тақдим этилаётган 21 қисмли «Темурнома» видеофильмининг «Гўри Мир», «Бузилган қабрлар» ва «Безовта руҳ» номли уч қисмни ҳам (1996 йили ТВда эфирга узатилган) мазкур мавзу билан нечоғли қизиқишимнинг олис бир намоёни сифатида қабул қилинг. Davomini o'qish
Эмишким, навбатдаги юришига отланган Амир Темур қўшинлари Муқаддас Бухоро кўчаларидан ўтаётганда, баланд бир девор устидан эски кийимлар силкиниб, қоқилаётган экан. Чангу тўзон навкарлар уст-бошига қўнар, бундан норози бўлган лашкарбошилар юқоридан туриб жуббаларни қоқаётган дарвешларни жеркиб, тўхтатмоқчи бўладилар. Бу воқеадан хабар топган Темур Davomini o'qish
Соҳибқирон фахр билан айтар эканки: “Менинг бир боғим борки, у Бухородан Самарқандгачадир”. Яна айтар эканларки: “Шоҳ бўлсанг-да, боғ ярат, гадо бўлсанг-да боғ ярат, бир куни мевасидан тотарсан”. Davomini o'qish