Николай Гумилёв тақдир тақозоси билан шеър ёзмасдан, фақат машҳур рус шоираси Анна Ахматовага уйланган тақдирдаям тарихда қолган бўлар эди. Аммо, у истеъдодли шоир сифатида ўз номини рус шеърияти тарихида қолдира олган ижодкор эди.

Николай Гумилёв
ШЕЪРЛАР
Хуршид Даврон таржимаси

Николай Гумилёв — машҳур рус шоири, “кумуш аср” деб ном олган ХIХ аср охиридаги адабиётнинг энг ёрқин вакилларидан бири. У 1886 йилнинг 15 апрелида Кронштадтда туғилган. Шоир ўз авлодига хос тарзда рус шеъриятига оилс ва нотаниш мамлакатлар оҳанглари,рангларини олиб киришга интилган. Николай Гумилёв машҳур рус шоираси Анна Ахматова билан оила қурган. Бу никоҳдан буюк рус олими Лев Гумилёв дунёга келган. Николай Гумилёв тақдир тақозоси билан шеър ёзмасдан, фақат машҳур рус шоираси Анна Ахматовага уйланган тақдирдаям тарихда қолган бўлар эди. Аммо, у истеъдодли шоир сифатида ўз номини рус шеърияти тарихида қолдира олган ижодкор эди. Шоир 1921 йилнинг 24 августида аксилинқилобий ташкилот аъзоси сифатида большевиклар томонидан отиб рашланган.

ФОРСЧАГА НАЗИРА

Сўзинг — булбул, сўзларинг гулдур,
Сўзинг – маржон, сўзларинг дурдир.
Йиртқич эрур менинг сўзларим,
Тишлари бор, шохлари бордир.

Сен деб телба бўлдим, эй, сулув…

Яноқларинг шерозий гулдек,
Уларни деб юзларим сўлди.
Сенинг тилла сочларингни деб
Тиллам адо, зар адо бўлди.

Хонавайрон бўлдим, эй, сулув…

Нигоҳларинг феруза монанд,
Ё қоқ тунда ёқилган чироқ.
Етти кеча-кундуз бедорман,
Остонангдан кетолмай йироқ.

Кўзим қонга тўлди, эй, сулув…

Сен уйингдан чиқмайсан, мен ҳам
Майхонада ҳар шому саҳар.
Сен мағрурсан, шу сабаб алам
Қўлларимда ўйнатар ханжар.

Эл мазахлар мени, эй,сулув…

Токи қуёш, токи худо бор,
Бир кун менга бўлажаксан ёр.

САЖДАГОҲДА ҚАСАМЁД ЭТАР…

Саждагоҳда қасамёд этар
Хочни ўпиб,толиб хаёлга:
“Содиқ қолгум то ўлим қадар
Ул нигоҳи ойдек аёлга”.

Лек, унутди тезда онтини,
Ўзга ёрлар дилин маст этди.
Бир кун сўйиб кетдилар уни
Ва у жаннат пойига этди.

“Сен эмасми, — Бир хитоб янграр, —
Қасам ичган ботиб хаёлга,
Содиқ қолгум деб ўлим қадар
Ул нигоҳи ойдек аёлга.

Бор, кўринма кўзга, жаннатдан
Сени қувар Кўк ҳукмрони,
Ким қасамни унутар экан,
Ўлиб кетар кўрмай худони”.

У бўлса жим — ғамгин, тиз букмай —
Шивирлади толиб хаёлга:
— Учрамаган бўлсам, мен нетай,
Ул нигоҳи ойдек аёлга…

* * *

Мен севмайман энди дилбарни,
Азоблардан чарчадим десам,
Кимнингдир оқ рангпар қўллари
Дилим қисар бамисли ғуссам.

Ва кимнингдир маъюс кўзлари
«Ортга қайт» деб шивирлар майин.
Тун ичидан тинмай сўзлайди,
Ёлворишлар янграр тинмайин.

Яна йиғлаб, яна қийналиб,
Яна қарғаб унут ҳисларни,
Мен ўпаман рангсиз қўлларни,
Мен ўпаман маҳзун кўзларни

 

    Nikolay Gumilyov taqdir taqozosi bilan she’r yozmasdan, faqat mashhur rus shoirasi Anna Axmatovaga uylangan taqdirdayam tarixda qolgan bo’lar edi. Ammo, u iste’dodli shoir sifatida o’z nomini rus she’riyati tarixida qoldira olgan ijodkor edi.

Nikolay Gumilyov
SHE’RLAR
Xurshid Davron tarjimasi

  Nikolay Gumilyov — mashhur rus shoiri, “kumush asr” deb nom olgan XIX asr oxiridagi adabiyotning eng yorqin vakillaridan biri. U 1886 yilning 15 aprelida Kronshtadtda tug’ilgan. Shoir o’z avlodiga xos tarzda rus she’riyatiga oils va notanish mamlakatlar ohanglari,ranglarini olib kirishga intilgan. Nikolay Gumilyov mashhur rus shoirasi Anna Axmatova bilan oila qurgan. Bu nikohdan buyuk rus olimi Lev Gumilyov dunyoga kelgan. Nikolay Gumilyov taqdir taqozosi bilan she’r yozmasdan, faqat mashhur rus shoirasi Anna Axmatovaga uylangan taqdirdayam tarixda qolgan bo’lar edi. Ammo, u iste’dodli shoir sifatida o’z nomini rus she’riyati tarixida qoldira olgan ijodkor edi. Shoir 1921 yilning 24 avgustida aksilinqilobiy tashkilot a’zosi sifatida bol`sheviklar tomonidan otib rashlangan.

FORSCHAGA NAZIRA

So’zing — bulbul,so’zlaring guldur,
So’zing – marjon,so’zlaring durdir.
Yirtqich erur mening so’zlarim,
Tishlari bor,shoxlari bordir.

Sen deb telba bo’ldim,ey, suluv…

Yanoqlaring sheroziy guldek,
Ularni deb yuzlarim so’ldi.
Sening tilla sochlaringni deb
Tillam ado, zar ado bo’ldi.

Xonavayron bo’ldim,ey, suluv…

Nigohlaring feruza monand,
Yo qoq tunda yoqilgan chiroq.
Yetti kecha-kunduz bedorman,
Ostonangdan ketolmay yiroq.

Ko’zim qonga to’ldi,ey, suluv…

Sen uyingdan chiqmaysan,men ham
Mayxonada har shomu sahar.
Sen mag’rursan,shu sabab alam
Qo’llarimda o’ynatar xanjar.

El mazaxlar meni,ey,suluv…

Toki quyosh,toki xudo bor,
Bir kun menga bo’lajaksan yor.

SAJDAGOHDA QASAMYOD ETAR…

Sajdagohda qasamyod etar
Xochni o’pib,tolib xayolga:
“Sodiq qolgum to o’lim qadar
Ul nigohi oydek ayolga”.

Lek,unutdi tezda ontini,
O’zga yorlar dilin mast etdi.
Bir kun so’yib ketdilar uni
Va u jannat poyiga etdi.

“Sen emasmi, — Bir xitob yangrar, —
Qasam ichgan botib xayolga,
Sodiq qolgum deb o’lim qadar
Ul nigohi oydek ayolga.

Bor, ko’rinma ko’zga, jannatdan
Seni quvar Ko’k hukmroni,
Kim qasamni unutar ekan,
O’lib ketar ko’rmay xudoni”.

U bo’lsa jim — g’amgin, tiz bukmay —
Shivirladi tolib xayolga:
—  Uchramagan bo’lsam, men netay,
Ul nigohi oydek ayolga…

* * *

Men sevmayman endi dilbarni,
Azoblardan charchadim desam,
Kimningdir oq rangpar qo’llari
Dilim qisar bamisli g’ussam.

Va kimningdir ma’yus ko’zlari
«Ortga qayt» deb shivirlar mayin.
Tun ichidan tinmay so’zlaydi,
Yolvorishlar yangrar tinmayin.

Yana yig’lab, yana qiynalib,
Yana qarg’ab unut hislarni,
Men o’paman rangsiz qo’llarni,
Men o’paman mahzun ko’zlarni