No’mon Rahimjonov. Har bir so’zim — oshkor jahonim.

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati, Xotira va yodnomalar izoh yo'q

2345

28 март — Рауф Парфи хотираси куни

У вақтлар Водилийнинг шеърларини мен бошқа дунёнинг шеърлари деб қабул қилардим. Ақлим етмасди. Водилий умрининг охирларида Абдураҳмон Жомийнинг тасаввуфга оид рисоласини форсчадан, Муҳаммад Ҳодийнинг “Алвоҳи интибоҳ” (“Уйғониш лавҳалари”) асарини озарбайжончадан, Абдураҳмон ал-Кавокибийнинг “Зулм” деб аталган китобини арабчадан ўзбекчага ўгирдилар. Бу ўткир ақлнинг ижодий жасорати эди…
Мен бу китобни ёқамни ушлаб ўқирдим ва буни устозим Абдураҳмон Водилий ўзбекчага ўгирганлиги билан фахрланардим. У вақтлар мен Евгений Евтушенко, Андрей Вознесенский, Александр Солженицин, Андрей Сахаров, Виктор Соснора, Абдураҳмон Авторхон ва бошқаларнинг асарларини кўчаларда изғгиб, излаб топиб ўқирдим. Новочеркасскдаги ва бошқа жойлардаги қонли, машьум воқеалардан хабардор эдим. Устоз Абдураҳмон Водилий билан ҳасратлашардим. У менга тушунтирар, мен тушунишни истамас эдим. Бу қадар ваҳшийликларни юрагимга сиғдира олмасдим Davomini o'qish

Farog’at Kamolova. She’rlar.

Muallif Adib: Muborak kun, O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati 1 izoh

456

27 март — Таниқли шоира Фароғат Камолованинг туғилган куни

Фароғат Камолованинг ҳар бир сатрида она табиатга,ҳаётга бўлган самимий муҳаббат уфуриб туради, унинг шеърларидаги тиниқ туйғулар,некбин ҳаяжонлар, энг аввало, шоира юрагининг ҳамиша, ҳар қандай шароитда эзгулик ва меҳру муҳаббатга ҳамнафас яшаб ижод қилганидан дарак беради. Шоира китобларининг сони кўп эмас,қолаверса,ижодкорнинг адабиётдаги ўрни ҳеч қачон китоблар сони билан ўлчанмайди. Асл шоирнинг адабиётдаги ўрни,энг аввало,унинг сўзга бўлган масъулияти, янгилик излаш матонати билан белгиланади. Айни шу тарафдан баҳоласак, Фароғат Камолова ўзбек шеъриятидаги ўзига хос овозга эга шоиралардан биридир.
Кейинги йилларда Фароғатнинг кам ижод қилаётганига келсак, бунинг сабаби фақат шоиранинг умр йўлдоши таниқли ўзбек адиби Аҳмад Аъзамнинг кўп ва самарали  ижод қилаётгани билан изоҳланади.
Бугун шоиранинг туғилган кунида унга сиҳат — саломатлик,янги асарлари билан китобхонларни мамнун этиш бахтини тилаймиз. Davomini o'qish

Bahodir Abdurazzoq. Qora kiyik ta’qibi

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati 1 izoh

067   Усмон тун бўйи босинқираб чиқди. Тавба, милтиқ тутган аллақандай кийик Мунисани тинимсиз таъқиб қилармиш. Жон ҳовучлаб уларнинг ўртасига тушишга ҳаракат қилсаям, оёқларига тош боғлангандек, жойидан қимирлай олмас экан. Шу тушни бир кечанинг ўзида бир неча марта кўрди. Ҳатто ухлашга ҳам чўчиб қолди….. Davomini o'qish

22 mart — buyuk mutafakkir olim,astronom va matematik,tarixchi va davlat arbobi Mirzo Ulug’bek tavalludi kuni.

Muallif Adib: Video, Audio,Foto 1 izoh

1449Мирзо Улуғбек илмий меросининг энг асосийси, маълум ва машҳури унинг «Зиж»и бўлиб, бу асар «Зижи Улуғбек», «Зижи жадиди Гурагоний» деб ҳам аталади. «Зиж»дан ташқари унинг математик асари «Бир даража синусини аниқлаш ҳақида рисола», астрономияга оид «Рисолайи Улуғбек» (ягона нусхаси Ҳиндистонда, Алигарҳ университета кутубхонасида сақланади) ва тарихга дойр «Тарихи арбаъ улус» («Тўрт улус тарихи») асаридир.
 Davomini o'qish

Turkiston xalqlari qo’llagan taqvimlar.

Muallif Adib: Tarixiy hujjatlar, nodir qo'lyozmalar, Tarixiy sana izoh yo'q

556
Ўзбек халқи бой тарихий-илмий анъаналарга эга. Шу анъаналарнинг бири аждодларимиз қарийб уч минг йилдан буён қўллаб, фойдаланиб келган турли тақвимлардир. Улар хақида ўрта асрнинг буюк алломалари Абу Райҳон Беруний, Маҳмуд Қошғарий, Умар Хайём, Мирзо Улуғбеклар ўз асарларида қимматли маълумотлар ёзиб қолдирганлар. Ушбу рисолада мазкур алломаларнинг асарларига суяниб ва бошқа турли тарихий, илмий-адабий манбалардан фойдаланган ҳолда Туронзамин — Туркистон халқларининг йил ҳисоблари-тақвимлари ҳақида маълумот берилади. Davomini o'qish

Abdulla Oripov. O’zim haqimda bir og’iz so’z.

Muallif Adib: Badiha, esse, maqola, suhbat, Muborak kun, O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q
Ashampoo_Snap_2018.03.20_17h52m14s_001_ - копия.png21 март — Ўзбекнинг буюк шоири Абдулла Орипов туғилган кун. Устозни чин дилдан қутлаймиз!

Узоқ йиллар,қарайиб 18 йил нашриёт соҳасида ишлаганман. »Ёш гвардия» нашриётида бўлим мудири бўлиб ишлаган йилларим бир қатор китоб туркумларини пайдо бўлишига сабабчи бўлганимни ҳозир ҳам мақтаниб-фахрланиб айтаман. Жумладан «Машҳур кишилар ҳаёти» туркуми. Масквада ўтган асрнинг 30-йилларидан бошлаб «Жизнь замечательных людей» cерияси нашр этила бошлаганини кўпчилик яхши билади. Бу туркумда ватандошларимиздан Беруний, Ибн Сино, Мирзо Улуғбек, Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий, Ғафур Ғулом ҳаёти ва фаолиятига бағишланган китоблар ҳам чоп қилинган эди. Аммо,бу китобларнинг асосан рус олимлари ёки адиблари ёзишганини таъкидлаб, Ўзбекистонда бу туркумда китоблар нашри йўлга қўйилмаганини эслатиб ўтмоқчиман. Davomini o'qish

Kutluğhan Şakirov – Edikut. Türkistan Gururu (O’zbekchadan farqli)

Muallif Adib: Muborak kun, Tarixiy sana 1 izoh

747Babamiz ‘’Ümitsiz olan seytandir’’akidesine bir ömür boyu riayet etmis oldugundan,kendi gelecegine inanmayan,helal ve harami ayirmayan,inanca karsi pervasiz,özünü tanimayi istemeyen,hatta çocuklarini geçmis tarihten,köklerinden nasipsiz birakanlari sevmezlerdi. Özellikle,böylelerin aydinlar arasinda çikmasi durumunda,öfkeden adeta kaynar,böyle zamanlarda düsünen ,gerçegi bilen insanlarin merhametiyle’-Vay,böyle alimlere heves eden halkimizin haline!bu aydinlarin isi zor;çünkü bunlar Ibni Sina’nin deyimiyle ‘mürekkep cahilleri’*grubuna girerler ve kendi cahilliklerini anlatmak istemezler’. Bunun için okuyuculara hitaben söylenen 

Davomini o'qish

«Atvoqu-z-zahab» an’anasidagi asarlarning islom manbashunosligidagi o’rni

Muallif Adib: Islom tarixi, adabiyoti va madaniyati, Muborak kun izoh yo'q

123
Яхшилик – кўриниши чиройли, соясида дам олса бўладиган, тепаларида қушлар товуши эшитилиб турадиган, шохлари йўлга эгилган бир дарахт. Унинг шохларида турфа қушлар жам бўлади, қушлар унга оҳиста қўниб дам оладилар ва яна ундан қийналмай аста-секин учиб кетишади, соясида одамлар роҳатланади, кетаётганларида Яратганга шукрона айтадилар… Бироқ, яхшиликка доимо яхшилик билан жавоб берилмаслиги махлуқотларга хослиги, билимли, комил инсонлар эзгуликка эзгулик билан жавоб бериши зарурлигини таъкидлайди ва: “Инсонлар эса, унинг мевасига эҳтиёт бўлишмайди, унга яхши қарашмайди, илдизларини шафқатсизларча қўпорадилар, шохларини қаттиқ силкитадилар, калтак билан меваларини қоқадилар, тош отиб меваларини туширадилар ва уларни йиғиб олиб, дарахтнинг ўзини маломат қилишади. Меваларини териб ейдилар, ҳам урадилар, ҳам лаънатлайдилар, дарахтни эса ҳақорат қиладилар… Davomini o'qish

Uyg’ur bulbuli Dilbar Yunus kuylaydi.

Muallif Adib: Video, Audio,Foto izoh yo'q

Дилбар Юнус (Дилбар Юнусий) — ноёб лирик сопрано овозга эга машҳур уйғур хонандаси. У 1958 йилда Кошғарда туғилган. Дилбар Юнус бир қатор халқаро совринлар соҳиби, дунёнинг энг таниқли оркестлари билан ҳамкорлик қилган. Davomini o'qish

Nusrat Rahmat. Jadid. Romanning birinchi bobi.

Muallif Adib: Jadidchilik tarixi va adabiyoti, O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

567

1868 йилнинг айни тут пишиғи маҳали, нақ саҳар чоғи кекса Самарқанд қаттол душман кўланкасидан сесканиб тушди; аниқроғи, титраб кетди. Манфур ёғий ҳарбийларининг бир қисми аллақачон Зарафшон дарёсидан ўтган, Чўпонота ёнбағирларида чодир тиккан эди. Ўзгалар қатори сокингина рўзгурзонлик қилиб келаётган аҳли Самарқанд дилига ғулғула-ю ваҳима солган ҳолда, ғайридинлар гармон чалишар, қийқириб рақсга тушишарди.
Илло, кўнгилхушлик ҳамда қон тўкиш истаги бир-бирига батамом зид, ғайри-ғайри тушунча бўлса ҳамки, бундай нохуш арафа, таассуфлар бўлғайким, рўй бериб бўлган эди. Davomini o'qish

Zamon eng buyuk sarmoyadir.

Muallif Adib: Naqllar, hikmatlar, rivoyatlar izoh yo'q

123
Агар бугун эрталаб, соғу саломат уйғонган бўлсангиз, кеча вафот қилган 330 минг кишига кўра омадли экансиз.  Агар бу тонг касаллик сезмасдан уйғонган бўлсангиз, шу онда касаллигидан шикоят қилаётган бир миллиард кишидан омадли экансиз. Бирор хавф-хатар, қийноққа тушиш эҳтимоли, тирик қола оламанми каби қўрқуву таҳликада бўлмасангиз, 500 миллион кишидан сизнинг аҳволингиз яхши деганидир. Даромадингиз, ёки музлатгичингизда егуликларингиз, устингизда кийимингиз ва кириб ухлай оладиган бошпанангиз бор бўлса, демак сиз дунёдаги 3 миллиард кишидан бадавлат экансиз… Чўнтагизда ёки ишончли бир жойда пулингиз бор бўлса, дунёнинг энг имтиёзли бўлган бир миллиардлик кишилари орасидасиз… Агар бирор нарсалар ўқий олсангиз, демак, сиз, ўқиш ва ёзишни билмайдиган 2 миллиард кишилардан бириси эмассиз… Ота-онангиз соғ бўлиб, улар ажралишмаган бўлсалар, хотинингиз ва болаларингиз билан бирга бахтли бир оила бўлсангиз, сиз бу дунёдаги нодир кишилардан биридирсиз. Шундай экан, нега қараб турибсиз? Аҳволингизга шукрлар қилинг! Davomini o'qish