Abdulla Qodiriy: Iymonim tazyiqi ostida so’zlayman

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati комментария 4
03310 апрел — Адабиётимизнинг  буюк вакили, ўзбек романчилигининг асосчиси Абдулла Қодирий таваллуд топган кун

    …Сўзим охирида адил судлардан сўрайман, гарчи мен турлик бўҳтон, шахсият ва сохталар билан, ҳам англашилмовчиликлар орқасида иккинчи оқланмайдурғон бўлиб қораландим. Лоақал уларнинг, қораловчи қора кўзларнинг кўнгли учун бўлса ҳам менга энг олий бўлғон жазони бера кўрингиз. Кўнглида шамси ғубороти, тескаричилик мақсади бўлмағон содда, гўл виждонлик йигитга бу қадар хўрликдан ўлим тансиқроқдир. Бир неча шахсларнинг орзусича маънавий ўлим билан ўлдирилдим. Энди, жисмоний ўлим менга қўрқинч эмасдир. Адил судлардан мен шуни кутаман ва шуни сўрайман». Davomini o'qish

Samarqand. Amir Temur maqbarasi & Bibixonim (Amir Temur) jome’ masjidi. Video.

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati, Video, Audio,Foto izoh yo'q

02

    Амир Темур кўрагон Ҳиндистонни олгандан кейин [у ерда ўлжа олинган] олтин, инжу ва қийматлик тошларни тўқсон бир филга юклаб олиб келтирди ва истадиким, пойтахти бўлган фирдавсмонанд Самарқандда бир жомеъ бино қилғай. 801 ҳижрий/1398-99 милодийда кучли ва тезишлик усталарни дунё теварагидан йиғиб ишга бошлади. Ва шундай бир масжиди жомеъ бино қилдики, саҳнининг соф ишланиши ҳушёр диллардан ҳам мунавварроқ ва баланд кунгиралари ой муқарнасидаи безакли, фирўзасимон кошинлари ложувард, осмонранг, офтобга жилоли зарнигор нақшлари билан гўзал чарх гумбазларига баробар…. Davomini o'qish

Shukur Qurbon. Xaloskor. Doston

Muallif Adib: Amir Temur hayoti va faoliyati izoh yo'q

034     Таниқли шоир Шукур Қурбон ижодида тарихий мавзу алоҳида ўрин тутади. Унинг Темурмалик, Алишер Навоий, Машраб каби тарихий шахсларга бағишланган достонлари ўз вақтида муносиб баҳоланган эди. Бугун Соҳибқирон Амир Темур таваллудига 680 йил тўлган кунда шоирнинг шавкатли бобомизга бағишланган достонини тақдим этмоқдамиз. Davomini o'qish

Leonid Andreev. Yahudo Iskariot. Qissa. VII-IX boblar

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

066    Исо кўрдики, бу гапдан мудҳиш издиҳом ғулғулага тушиб, ҳаракатга келди. Кариотлик Яҳудо бўлса мағрур салобати билан нақ ажалнинг ўзига ўхшаб тил-забонсиз, жиддий турар; аммо унинг ичида минглаб асов садолар алангаи оташ бўлиб нола қилар, гулдирар, фарёд кўтарарди: “Ҳа! Муҳаббат бўсалари ила сотамиз биз сени! Муҳаббат бўсалари ила таҳқир, жабру ситам ва ўлимнинг қўлларига топширамиз сени! Муҳаббат нидолари ила зимистон инларидан жаллодларни чорлаймиз ва хоч қойим айлаймиз – ўша хочга чормихланган муҳаббатни заминнинг энг юксак жойида муҳаббат ила сарафроз этамиз”. Davomini o'qish

Leonid Andreev. Yahudo Iskariot. Qissa. IV-VI boblar

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

044    Яҳудо бир неча динорни пинҳон қилди. Бу қанча пул беришганини тасодифан кўриб қолган Фома туфайли фош бўлди. Эҳтимол қилиш мумкинки, бу Яҳудонинг биринчи ўғрилиги эмас. Ҳамма қаҳру ғазабга тўлди. Ғазабланган Пётр Яҳудони ёқасидан чангаллаганча, қарийб судраб Исонинг олдига олиб келди. Қўрқиб кетган, ранги қув ўчган Яҳудо қаршилик қилиб ўтирмади. Davomini o'qish

Kobayassi Issa. Xokkular. Jabbor Eshonqul tarjimalari

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

065    Япон шеърияти қиёфасини биринчи навбатда хокку жанри белгилаб беради. XIV асрдан мавжуд бўлиб (XIX асрдан бошлаб шоир Масаока Сики ташаббуси билан хайку деб атала бошланган), дастлаб бир сатр шаклида ёзилган, ХХ аср бошларидан бошлаб уч сатр тарзида ифода этила бошланган бу ихчам ва гўзал шеър тури япон миллий руҳиятини бадиий жиҳатдан мукаммал акс эттира олганлиги билан ҳам аҳамиятлидир. Бу жанрда самарали ижод қилган Матсуо Басё (аслида Башо десак тўғрироқ бўлади), Кобаясси Исса қолдирган мерос нафақат япон халқининг, балки бутун инсониятнинг ноёб бойлигидир. Davomini o'qish

Leonid Andreev. Yahudo Iskariot. Qissa. I-III boblar

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

022    Рус ёзувчиси Леонид Андреевнинг “Яҳудо Искариот” қиссаси нашр этилиши билан жуда кўп баҳсларга сабаб бўлган асар. Бир гуруҳ фикр билдирганлар асарни осмонга кўтарсалар, иккинчи гуруҳи уни аёвсиз равишда ерга урардилар. Энг қизиғи, ёзиганига 100 йилдан ошганига қарамай бу баҳс ҳали-ҳануз тўхтагани йўқ. Davomini o'qish

Dilmurod Quronov. She’rda mantiq, did, axloq va boshqalar xususida. IV qism

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati комментария 3

005      Шоядки юқоридаги мулоҳазларимиз сабаб шулардан айримлари ҳар нени ҳам шеърга солиб бўлмаслигию ёзилган ҳар нени эълон қилавериш маъқул эмаслигини оз-моз англаса, шеърият муқаддас даргоҳ эканию тилдан фойдаланиш масъулиятини чинакамига ҳис этса… Davomini o'qish

Shafoat Rahmatullo Termiziy. Vatan haqida monolog & Eshqobil Shukur. O’z yurtiga o’xshagan shoir

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati, Xotira va yodnomalar izoh yo'q

003    Қадим-қадимдан Сурхон заминида “Алпомиш»ни куйлаб ўтган юзлаб бахшиларнинг руҳи XX асрга келиб яна ўз ҳосилини бериши керак эди. Зеро, ҳар қандай пайкал вақти келиб хирмон кўтаради. Худди шу ҳосилнинг энг capa, олтин меваларидан бири Шафоат Раҳматулло Термизий бўлди. Шафоат аканинг руҳида Сурхон даштлари ястаниб ётарди, ундан дарёнинг овози, Боботоғнинг нафаси келиб турарди. Davomini o'qish

Xurshid Davron. Bibixonim qissasi yohud tugamagan doston (3)

Muallif Adib: Drama, qissa, hikoya, esse, O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

022    — Икки четини қамиш босган бир йўлдан от чоптириб борармишман… – Амир Темур шу сўзни айтди-ю, кўзини юмди. Сўнг шу алфозда, гўё гапириб бераётганларини кўриб тургандек, сўзида давом этди: — Ногоҳ отим йўл четидаги қамишлар шитирилаб кетганидан қўрқиб, орқага тисланиб кетди-да, кишнаб юборди. Шошиб ўша шитирлаган қамиш томонга қарасам, қамишзор ичидан раҳматлик отам отда чиқиб келаётган эмишлар… Davomini o'qish

Ma’rufjon Yo’ldoshev. Qahramon ruhiyatidagi so’z

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

dagi 07     Атоқли адиб Абдулҳамид Сулаймон Чўлпон қаламига мансуб «Кеча ва кундуз» асарига «Ўткан кунлар асари даражасида» деб баҳо берилган. У ўзбек адабиётидаги илк роман — дилогия бўлиб, икки китобдан иборат. Биринчи қисми «Кеча» 1933-34 йилларда Москвада ёзилган. Дастлабки боблари 1935 йилда Тошкентдаги адабий журналнинг 1-сонида босилган, асар 1936 йилда тўлиқ ҳолда нашр этилган. Davomini o'qish