Умрининг катта қисмини ўзбек адабиёти ва шеърияти ривожи учун бағишлаган қалби ёниқ ижодкорлар билан қатор учрашувларни ташкил этиб келаётган Kun.uzʼнинг бу галги суҳбатдоши Ўзбекистон халқ шоири, бир нечта халқаро мукофотлар совриндори Хуршид Даврон бўлди. Davomini o'qish
Bo'lim: Badiha, esse, maqola, suhbat
Adib maqola, esse, suhbatlari
Xurshid Davron. Osmonga talpingan shoir & Asqar Mahkamning “Haq” kitobiga bagʻishlangan “Qalb gavhari” koʻrsatuvi & Asqar Mahkam. Adabiyot ibodati
27 ноябр — Шоир Асқар Маҳкам таваллуд топган куннинг 60 йиллиги
Илк шеъри туғилган кун аниқ ёдида: Бола эди,баҳор эди. Уни нимадир далалар томон бошлаб кетди. У бирдан ўзининг ёлғиз эмаслигини сезди. Кофарниҳонга ёнбош адирларда очиладиган анвойи чечаклардек, баҳорий дарёнинг бўтана сувларида акс этган шиддатдек, илк севги фаслида юракда уйғонган масъум туйғулардек шеър туғилмоқда эди… Davomini o'qish
Xurshid Davron ‘Hayot va xayol’ radiodasturida (2011) & Xurshid Davron. Ikki kitob: Samarqand xayoli & Bahordan bir kun oldin
Бир неча йил аввал (2011 йил деб ёздиму 2010 йилда эмасмиди, деб иккиландим) «Машъал» радиосининг «Ҳаёт ва хаёл» дастурида истеъдодли журналист Сурайё Мансурова билан суҳбатлашган эдим. Яқинда эшитиб кўриб, суҳбат давомида айтган айрим фикру мулоҳазаларим ҳамон долзарб бўлиб қолаётганини фаҳмлаб, суҳбатни сизга тақдим этмоқдаман. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Massagetlar malikasi va forslar podshohi & To‘maris. Multfilm
Малика Тўмарис жасорати икки дарё атрофи ва оралиғида яшовчи халқлар тарихида ўчмас из қолдирди. Шу сабабдан муаррихлар бу қаҳрамон аёлни гоҳ бу, гоҳ у халққа мансуб бўлгани ҳақида ёзадилар. Аммо тарих фақат муаррихлар мулки эмас, тарих халқ ёдномаси ҳамдир. Мозийда бўлиб ўтган ҳар бир воқеа фақат тарихчи битигида эмас, энг аввало халқ хотирасида ўзининг боқий изини қолдириши шак-шубҳасиз. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Ma’rifat shijoatdir (1989)
Сизга тақдим этилаётган мақола роппа-роса 25 йил аввал — 1989 йил баҳорида ёзилган. Бугун уни назардан ўтказиб, у ҳамон айни шу бугун, айни шу соатда мени безовта қилаётган, хусусан, она тилимизнинг бугунги аҳволи, адабиёт ва ижодкорнинг жамиятдаги ўрни, китоб нашри ва таржима соҳасидаги палапартишлик, сохта олимлар томонидан тинимсиз тақдим этилаётган саёз асарларда тарихимизни бузиб кўрсатишлар, плагиатлик, яъни кўчирмачилик-ўғрилик авж олаётгани билан боғлиқ муаммолар ҳақидаги фикр ва мулоҳазаларимга оҳангдош эканини англадим. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Qog’ozda yozgulik qolg’ay & Samarqand xayoli. Qissalar va esselar kitobi
Ал-Маъмун айтган экан: «Шомнинг кўзи — Дамашқ, Румнинг кўзи — Кустантия, ал-Жазиранинг кўзи — ар-Раққа, Ироқнинг кўзи — Бағдод, ал-Жиболнинг кўзи — Исфахон, Хуросоннинг кўзи — Найсобур ва Мовароуннаҳрнинг кўзи Самарқанддир». Davomini o'qish
Xurshid Davron. Sohibqironning boqiy merosi
9 апрель — буюк ватандошимиз Соҳибқирон Амир Темур туғилган кун
Мустақиллик унитилган, қораланган аждодларимизни, улар қаторида Соҳибқирони Акбарни яна миллат заминига қайтарди. Боболаримиз билан бирга уларнинг тенгсиз мероси ҳам қайтди ва ўксик дилларимизни ёрита бошлади. Шунинг баробарида, елкамизга бу меросни авайлаш масъулиятини ҳам юклади (Мақоланинг «Алтойир юлдузи» ҳикояси таҳлили билан боғлиқ қисми яқин кунда эълон қилинади). Davomini o'qish
Xurshid Davron. Sohibqiron saboqlari.
9 апрел — Соҳибқирон Амир Темур туғилган кун
Амир Темур шахсини идрок этиш — тарихни идрок этиш демакдир. Амир Темурни англаш— ўзлигимизни англаш демакдир. Амир Темурдан сабоқ олиш — тарих қаърига чуқур илдиз отган томирларимизга, маданиятимизга,қудратимизга асосланиб, буюк келажагимизга ишончимизни мустаҳкамлаш демакдир. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Sohibqiron, Mirzo Ulug’bek va Muhammad Alining «Altoyir yulduzi» hikoyasi haqida
Айрим «муаллиф»лар бошқа китоблардан кўчириб олганларини ўз номлари остида уялмасдан нашр этаётганларига жим қараб туриш керакми? Муаммо нимада? Муаммо шундаки, газета Борхеснинг шеърини (аслида достон) чала ҳолда эълон қилди. Муҳаммад Алининг «Алтойир юлдузи» ҳикоясида тахтидан айрилган Мирзо Улуғбек довдир, нима қилишини билмаган гаранг, мақсадсиз шаҳар айланган телбадек тасвирланган. Бугунги замонавий тилда айтсам, ҳикояда Улуғбекнинг “бомж”дан фарқи йўқ. Бобур мирзонинг «Ўн икки ёшта ПОДШОҲ бўлдум» деган гапиниям рамзий маънода тушуниш керак…
Xurshid Davron. Menkim, Tangrining quli Temur…& Temurnoma (1996). 1-qism. Muqaddima
Соҳибқирон Амир Темур таваллуд топган куннинг 682 йиллиги
олдидан
“Биласизми, мени ҳаммадан кўра нима кўпроқ ҳайратга солади, — деб сўраган экан бир донишманд суҳбатдошидан. — Зўравонлик куч-қудратининг яратувчиликка қодир эмаслиги! Дунёда фақат икки ҳоким бор — қилич ва ақл-идрок. Охир-оқибатда ҳар доим ақл-идрок қилич устидан ғалаба қозонади”.
Davomini o'qish
Xurshid Davron. Padarkush & Temurxon naslidan Sulton Ulug‘bek… & Rasadxona (“Temurnoma” videofilmidan ikki qism) & Uch she’riy kitob
Мен Самарқанд яқинидаги (ҳозир деярли шаҳарга қўшилиб кетган) қишлоқларнинг бири — Чордарада туғилганман .. Мана шу қишлоқда она тарафдан бўлган бобом Вафохўжа Махсумнинг дала ҳовлиси — қўрғони бўлган. Бобомнинг шаҳардаги бобомерос ҳовлиси Регистон майдонининг рўпарасида — ичкарроқда жойлашган Ҳовузи сангин гузарида пишиқ ғиштдан тикланган икки қаватли иморатдан иборат бўлиб ҳозиргача сақланиб қолган. Davomini o'qish
Ma’naviyatni asraguvchi qatlam. O’zbekiston xalq shoiri Xurshid Davron bilan suhbat.
«Ҳуррият» газетасининг сўнгги сонида ( 2014 йил 18 июнь) босилган ушбу суҳбатни сизга тақдим этар эканман, мазкур матн газетада эълон қилинган матндан озгина фарқ қилишини маълум қилмоқчиман. Тайёрланган суҳбат матни газета олдиндан белгилаган ҳажмдан каттароқ бўлгани учун уни қисқартиришга рози бўлганман. Аммо, бугун ўша қисқарган фикр ва мулоҳазаларимни сақлаган ҳолда сизга тақдим этмоқдаман. Davomini o'qish