Ҳар куни шеър ёзиш билан машғул юзлаб одам китоб дўконларини шаклан шеърга ўхшаган “эъжод”лари билан тўлдириб ташлаётган бир замонда Шеъриятнинг муқаддас даргоҳи томон пул эмас, нур излаб чиққан шоирнинг ихчамгина туркумини ўқиб, кўксимдаги сўлғин туйғулар бирмунча уйғонгандек, анчадан буён руҳимни қийнаб келаётган тоза шеър соғинчи камайгандек бўлди. Davomini o'qish
Bo'lim: Badiha, esse, maqola, suhbat
Adib maqola, esse, suhbatlari
Xurshid Davron. Navoiy kimdir? Turkmi? Chig’atoymi? O’zbekmi?
Айтишим лозимки,ҳозир, бу ёзувларга киришишдан олдин, бор-йўғи бир кун олдин (ҳали Темур оғанинг ёзмишларидан бехабарлигимда) Озарбайжоннинг янги чиқажак «Китобчи» нашри томонидан берилган саволларга жавоб ёзарканман, «Сиз учун аъанавийликнинг асоси нима?» деган саволга » Мен учун аъанавийликнинг замини, энг аввало, туркий тилим ва халқим руҳининг бир қисми бўлмиш юрагимдир» деб жавоб ёзганимни эсладим. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Sezgi ila anglangan falsafa
1968 йили Ясунари Кавабата Нобель мукофотини қабул қилиб олган маросимда сўзлаган нутқини (бу нутқ кейинчалик “Япония гўзаллигидан туғилган” номи остида эссе сифатида эълон қилинган) тўлалигича ўзи мансуб халқ руҳониятининг асоси бўлган қадимий япон шеъриятига бағишлади. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Mansura haqida & O’zbek mansuralaridan namunalar.
Эски луғатлардан бўлмиш нодир манбаъ — «Ғиёс-ул-луғот»ни титкилайман. Луғатнинг 2 жилди 306 бетида «Мансур»нинг икки очиқламаси бор экан, биринчисида исм тарзида изоҳ берилган. Иккинчи изоҳда ёзилишича «Мансур» — ишлов берилмаган дур,мутафарриқ (сочилган, тарқоқ) ва пароганда (пароканда) маъносида ва манзум (шеърий асар) бўлмаган калом (сўз) дир. Davomini o'qish
Bobomurod Erali. «Tungi sayr» kitobidan she’rlar & Xurshid Davron. Tabiatga oshufta ko’ngil
Бобомурод Эралининг шеърларини ўқий бошлаганимда олисдаги ёшлигимга қайтгандай бўлдим, ўша хиралашган, аммо кўнгилнинг бир четида жимирлаб турган туйғулар қонимни иситганини сездим. Шоир ўзбек шоирларининг азалий, аниқроқ айтсам, ХХ асрнинг иккинчи ярмида устувор бўлган доирасида ижод қилса-да, ўз оҳангу рангини топа олган. Уларда “Сурхон билан боғлиқ армонлар”, “тунлар билдирмай ёғиб ўтган қор”, “кўзга сиғмас ям-яшил кундуз”, “олис Боботоғдан тушиб келади, ҳали севилмаган соҳибжамоллар” яшайди. Davomini o'qish
Xurshid Davron: Hayotimda ikki-uch bor vijdonsizu iymonsizlarga to’qnash kelganman
Ота-онаси ўқиганини кўрган болалар китоб ўқийди, демак, оилада китобга меҳр ва мутолаа маданиятини тарбиялаш керак.. Қадимий турк эпоси “Дада Қурқут”да шундай ҳикмат бор: “ Она минг марта қизига “Уни қил, буни қил!” демасин, бундан фойда йўқ. Она ўша нарсани ўзи мунтазам қилсагина, қизи ҳам қилади”. Яъни “Қуш уясида кўрганини қилади”. Davomini o'qish
Millat ruhiga e’tiqod. O’zbekiston xalq shoiri Xurshid Davron bilan suhbat.
Агар Усмон Азим, Шавкат Раҳмон ва яна бир қатор тенгдошларим билан ҳамнафас бўлмаганимда, уларнинг таъсири бўлмаганида Хуршид Даврон деган шоир ижоди қандай бўларди, билмайман. Яқинда эски қоғозларимни титкилаб туриб, ёзилмай чала қолиб кетган бир битигимда бу икки жўрам ҳақида “Улар менинг икки қанотим” деб ёзганимни ўқидим. Ҳаққаст рост! Тақдиримда муҳим роль ўйнаган икки буюк шоирдан абадул абад миннатдорман. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Olis bolalikdan qolgan xotira.
Ўша сир очилган куни одатдагидек холамнинг уйига борасолиб китоблар тахланган токчаси бор хонага кириб, ҳозир эсимда йўқ, ё армани,ё гуржи ёзувчисининг тоғда адашиб қолган болалар саргузашти ҳақида ҳикоя қилувчи китобни олдиму холам ёнига чиқдим.Чиқдиму холамнинг қишлик ботинкам қўнжида яшириб юрганим — икки-уч қават букланган қоғозларни топиб олиб,”Бу нима экан?” – дегандай кўздан кечириб турганини кўриб,турган жойимда қотиб қолдим. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Baxtiyor Vahobzoda g’azaliga muxammas
Икки ойча аввал ҳар йили ўтказиладиган Шоирлар кунига таклиф этилганим муносабати билан Бокуда бўлганимда, Фахрий хиёбон деб аталгувчи мемориал мажмуада дафн этилган атоқли давлат арбоблари,машҳур олимлару адиблар,тенгсиз санъаткорлар қабрларини ҳам зиёрат қилган эдим. Хусусан, ёшликдан суйган шоирларим Халил Ризо Улуғтурк, Самад Вурғун, Бахтиёр Ваҳобзода, ардоқли адиб Юсуф Самадўғли, бетакрор санъаткор Муслим Магомаев мозорларини ҳам. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Bu devorlar — bizning yelkamiz.
18 апрел — Халқаро ёдгорликларни ва тарихий жойларни асраш куни.
Ёниб кетган ўрмонни тиклаш мумкиндир. Бироқ,вайрон бўлган ёдгорликларни тиклаш,уларнинг ўрнини қоплаш жуда мушкул.Чунки ҳар бир обида ўзига хос ва бетакрордир.Бунинг устига улар ҳимоясиз. Фақатгина одам,демак фақатгина бизлар уларни ҳимоя қилишимиз мумкин. Davomini o'qish
Abdulla Oripov. O’zim haqimda bir og’iz so’z.
21 март — Ўзбекнинг буюк шоири Абдулла Орипов туғилган кун. Устозни чин дилдан қутлаймиз!
Узоқ йиллар,қарайиб 18 йил нашриёт соҳасида ишлаганман. »Ёш гвардия» нашриётида бўлим мудири бўлиб ишлаган йилларим бир қатор китоб туркумларини пайдо бўлишига сабабчи бўлганимни ҳозир ҳам мақтаниб-фахрланиб айтаман. Жумладан «Машҳур кишилар ҳаёти» туркуми. Масквада ўтган асрнинг 30-йилларидан бошлаб «Жизнь замечательных людей» cерияси нашр этила бошлаганини кўпчилик яхши билади. Бу туркумда ватандошларимиздан Беруний, Ибн Сино, Мирзо Улуғбек, Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий, Ғафур Ғулом ҳаёти ва фаолиятига бағишланган китоблар ҳам чоп қилинган эди. Аммо,бу китобларнинг асосан рус олимлари ёки адиблари ёзишганини таъкидлаб, Ўзбекистонда бу туркумда китоблар нашри йўлга қўйилмаганини эслатиб ўтмоқчиман. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Shavkat Rahmonga maktub.
Ўтган ойнинг бошларида Дўрмондаги ҳовлингизга борган эдим. Шветсариялик қирққа яқин исломшунос талабалару олимлар Ўзбекистонга сафарга келишган экан. Улар билан ажойиб суҳбат қурдик. Аммо, ҳозир бу воқеани эслашимнинг сабаби бошқа. Сабаби: набираларингизни кўрдим. Кўрдиму “Шавкат ака умрининг давоми!” деб ўйлаб қувондим. Уларнинг ҳар бирида сизни эслататадиган аломатларни кўрдим: Сизни уларнинг қиёфасида кўрдим… Davomini o'qish