Шарқ ва Ислом оламининг буюк шоири ва алломаси Муҳаммад Иқбол Покистон давлатининг маънавий устози деб тан олинган. Урду ва форс тилларида шеър ёзган, Шарқ фалсафаси ва тасаввуф таъсирида ижод қилган. Шоир илк шеърларидаёқ инсонни, табиатни, халқ дарди ва кайфиятини куйлайди. «Эронда тасаввуфнинг тараққиёти» (1908) асарида Шарқ фалсафаси ва диний таълимотларини таҳлил қилади, Ибн Сино, Ибн Арабий каби файласуфларнинг дунёқарашини юксак баҳолайди. Davomini o'qish
Bo'lim: Tasavvuf tarixi, va adabiyoti
Tasavvuf tarixi, so’fiylar hayoti va adabiyotidan namunalar
So’fi Olloyor. Sabotul ojiziyn
Ойнинг бошида Сурхондарёда бўлиб, кўп азиз жойларни, шу жумладан, Олтинсой туманида тоғлар қуршовидаги Вахшиворда жойлашган улуғ тасаввуф алломаси ва беназир шоир Сўқи Оллоёр (Оллаҳёр) хоки туроби кўмилган мозорда бўлиб, пири комил ҳақига дуои фотиҳалар ўқидик. Бу зиёратдан кўнгилларимиз равшан тортиб, бу равшанлик ҳалигача қалбимизни тарк этгани йўқ. Ана шу равшанлик билан сизга улуғ бобомизнинг асарларига бағишланган биринчи саҳифани тайёрладик. Davomini o'qish
Jaloliddin Rumiy. Ma’naviy masnaviy. Birinchi daftar (01). Xutba. Naynoma
Бу – «Маснавий» китоби; Аллоҳ таолога етишиш ва Унга яқийнлик сирларини очишда унинг усули дин усулларининг усулидир; у Аллоҳннг буюк фиқҳидир, у Аллоҳнинг ёрқин шариатидир ва Аллоҳнинг очиқ-ошкор ҳужжатидир; Унинг «нури худди бир токча устидаги чироқ» нури мисолидирким, субҳ нуридан ҳам мунавварроқдир; У жонларнинг дарахтзорлари ва булоқлари сероб жаннатидир, улар орасида бир булоқ борки, уни Тарийқат ўғлонлари Салсабил дейдилар, мақом эгалари ва каромат соҳиблари учун у «яхшироқ мартаба», «энг яхши маскан ва энг гўзал истироҳатгоҳ бўлур» Davomini o'qish
Sulaymon Rahmon. Rumiy va uning durdona asari «Ma’naviy Masnaviy «ning o’zbekcha tarjimasiga oid
Таниқли шоир Сулаймон Раҳмон жаҳон адабиётининг буюк сиймоси Мавлоно Жалолиддин Румийнинг «Маънавий маснавий» асарининг биринчи дафтарини таржима қилди. Унгача бу асарни Жамол Камол, Асқар Маҳкам ва Одил Икром таржимасида ўқиган эдик. Анча вақт аввал, Асқар Маҳкамга бағишланган мақоламда ёзганимдек, «Маснавий»нинг ҳар бир таржимаси ундаги ютуқ ва камчиликлари билан навбатдаги таржима учун қўйилган бир қадам бўлиб хизмат қилади. Диққатингизга ҳавола этилаётган мақолада Сулаймон Раҳмон нима учун бу машаққатли ишга киришгани сабабларини олдинги таржималарни таҳлил этган ҳолда очишга ҳаракат қилади. Яқин кунларда янги таржимадан парчалар тақдим этамиз. Қолаверса, Сулаймон Раҳмоннинг мақоласида билдирилган фикр-мулоҳаларни бўйича тасаввуфшунос олимларни ва ўқувчиларни баҳсу мунозарага даъват этамиз.
Davomini o'qish
Xoja Abdulxoliq G‘ijduvoniy o’gitlari
Алишер Навоий “Насойим ул-муҳаббат мин шамойим ул-футувват” асарида шундай нақл келтирадики: “Агар ер юзида Хожа Абдулхолиқ фарзандларидин бири бўлса эрди, Мансур ҳаргиз дор остига бормағай эрди”. Бу нақлда қандай ҳикмат бор? Ғиждувоний таълимотида машҳур Мансур Ҳалложни ўлимдан сақлаб қолиши, тасаввуф дунёқараши билан мутаассиб ақидапарастликни муросага келтириши мумкин бўлган қандай ҳурфикр ва ҳаётбахш ғоялар бор эди? Davomini o'qish
Mavlono Jaloliddin Rumiy. Hikmatlar (3)
Румийга кўра «Ҳикматлар — Аллоҳ лашкаридур, улар Ҳақ, ҳақиқат байроғини кўтариб, кўнгулларни забт қилур». Бу эътироф Мавлоно ҳикматларига ҳам тўла тегишли. Ўйлаймизки, ушбу ҳикматларни ўқиган ҳар бир китобхон Ҳақ майидан қултумлаб, қон ва жонида ўзгача сурур уйғонишини ҳис этаркан, бунга ўзи ишонч ҳосил қилади. Davomini o'qish
Mavlono Jaloliddin Rumiy. Hikmatlar (02)
Румийга кўра «Ҳикматлар — Аллоҳ лашкаридур, улар Ҳақ, ҳақиқат байроғини кўтариб, кўнгулларни забт қилур». Бу эътироф Мавлоно ҳикматларига ҳам тўла тегишли. Ўйлаймизки, ушбу ҳикматларни ўқиган ҳар бир китобхон Ҳақ майидан қултумлаб, қон ва жонида ўзгача сурур уйғонишини ҳис этаркан, бунга ўзи ишонч ҳосил қилади. Davomini o'qish
Mavlono Jaloliddin Rumiy. Hikmatlar (01)
Мавлоно Жалолиддин Румий — жумла башарият номини ҳамиша ифтихор ила тилга оладиган буюк ижодкор, бетимсол аллома, унинг «Маснавийи маънавий» асари эса теран ҳаётий ўгитлар, бебаҳо ҳикмату ҳақиқатлар хазинасидир. «Маснавий»ни варақлаб, дурдона панду ҳикматларни саралаб тузилган ихчам бир сайланмани сизга тақдим этмоқдан умид улким, улуғ бобокалон шоиримизнинг муборак руҳи шод, унинг руҳониятига ошно бўлганларнинг кўнгиллари обод бўлгай… Davomini o'qish
Sadriddin Salim Buxoriy. Hazrat Bahouddin Naqshband & Bahouddin Naqshband. «Qalb gavhari» ko’rsatuvi
ХОЖА БАҲОУДДИН НАҚШБАНД ТАВАЛЛУДИНИНГ 700 ЙИЛЛИГИГА БАҒИШЛАНАДИ
Хожа Муҳаммад Бобойи Самосий ўз муриди Саййид Мир Кулол билан Қасри Ҳиндувондан ўтаётганда: «Бу тупроқдан бир эр иси келмоқдадир. Шу зоти шариф барокатидин Қасри Ҳиндувон Қасри Орифонга айлангай” дебди. Ўша пайтда ҳали Муҳаммад Баҳоуддин туғилмаган, балки онасининг қорнида экан. Бир неча вақтдан кейин яна ўша ердан ўтиб: «Ҳалиги эрнинг иси ортиқроқ бўлубдур», дейди. Дарҳақиқат, шу вақтларда Муҳаммад Баҳоуддин туғилади. Туғилганига уч кун тўлганда Баҳоуддинни Бобойи Самосий маънавий фарзандликка қабул қилиб, Мир Кулолга Баҳоуддин тарбияси билан жиддий шуғулланишни топширади.
Davomini o'qish
Nabi Jaloliddin. Intiboh
Тасаввуф ва кўҳна Туркистон-Мовароуннаҳр заминида пайдо бўлган, шаклланган тариқатлар (ҳакимийа, яссавийа, нақшбандийа, кубравийа), уларнинг намояндалари ҳақида бадиий асарлар кам ёзилган. Зеро, бу мавзу ижодкордан маҳорат баробарида катта ва теран билимни талаб қилади. Мен буни Шайх Нажмиддин Кубро ва кубравийага бағишланган «Шаҳидлар шоҳи ёхуд Шайх Кубро тушлари» асаримни ёзаётганда англаганман, ҳис этганман. У пайтларда бу мавзу очилмаган қўриқ эди. Манбалар ҳали узоқда, парда (панжара) ортида эди. Davomini o'qish
Bayozi Haziniy.
Шоирнинг исми шарифи Зиёвуддин бўлиб, отасининг номи Каттахўжа, Ҳазиний тахаллусидир. Шоир ижоди ҳақида ўқувчига маълум тасаввур берувчи «Баёзи Ҳазиний» [«Ҳазиний баёзи»] Тошкентда уч марта чоп этилган.
Биз ушбу тўпламга Ҳазинийнинг ҳар учала тошбосма баёзидан, Ғафур Ғулом номидаги Фарғона вилояти музейи жамғармасидаги 45, 4312-рақамли қўлёзма баёзлардан ва бошқа манбаалардан 961 мисрадан иборат 49 та шеърини аниқлаб, киритдик. Тўплам анъанавий девон тартибида тузилдики, ниятимиз китобхон мутоаласини равонлаштириш эди. Davomini o'qish
Сильсилятуз-захаб (Золотая цепь). Вторая часть.
Последователи тасаввуфа твердо уверены, что шейхи являются источниками фейза сильсиля, поэтому эти сильсиля в разное время фиксировались чаще в стихотворной, иногда впрозаической форме. Хотя сильсиля уделяется внимание во всех тарикатах, последователи Накшибандийя в такой степени преуспели в этом, что даже айин (песнопение) тариката назван «хатм хаджеган», то есть «почтительное чтение имен шейхов тариката, составляющих сильсиля тариката». Davomini o'qish