20 май — Атоқли тожик шоири Лойиқ Шерали туғилган кун

   Таниқли рус ижодкори: «Менинг назаримда,Парвардигор ер юзида биргина шоирни яратди,бироқ унга турлича ном ва тақдирни насиб айлади. Русияда уни Александр Пушкин, Англияда — Жорж Ҳордон Байрон, Италияда — Данте Алигьери, Тожикистонда — Лойиқ Шерали деб атадилар», — деб ёзган эди.

ЛОЙИҚ
РУБОИЙЛАР

Лойиқ Шерали (тожикча: Лоиқ Шералй) 1941 йил, 20 майда Панжакент туманининг Мазори Шариф қишлоғида туғилган. «Кўклам»(1966), «Илҳом»(1968), «Тилак»(1971), «Ташна кўнгил»(1974), «Соҳиллар»(1972), «Ватан тупроғи»(1975), «Ёмғир томчилари»(1976), «Йўловчи»(1979), «Тош саҳифа»(1980), «Кўз кулбаси»(1982), «Ёруғ кун»(1984), «Қалб уйи»(1986), «Она дуоси»(1991), «Тўлган жом»(1991), «Мен ва дарё»(1991), «Ишқ аввалию охири»(1994), «Сассиз фарёд»(1997) номли шеърий тўпламлари ҳамда икки томлик «Куллиёт»и(2001) нашр этилган. Сергей Есенин, Йоҳан Вольфганг Гёте, Эдуардас Межелайтис, Қайсин Қулиев, Йордан Милев, Михаил Светлов, Расул Ҳамзатов, Евгений Евтушенко, Эркин Воҳидов шеърларини тожик тилига таржима қилган. Абу Абдуллоҳ Рўдакий номидаги Тожикистон Давлат ҳамда халқаро Нилуфар мукофотларининг совриндори. Тожикистон халқ шоири. 2000 йилнинг 30 июнида вафот этган.

* * *

Хайём, айтган сўзинг бари бетакрор,
Ақл-ла лиммо-лим зако жоминг бор.
Жомингдан ичмаган ким бор бари маст,
Ким ичди ҳаммаси оқилу ҳушёр.

* * *

Ошиқлик жомини тутмоқлик хушдир,
Хушликда ўтса йил нур устига нур.
Оқиллар базмида то абад Хайём,
Жоминг доим тўла, ўрнинг бўм-бўшдир.

* * *

Эй замин, кўз ёш-ла сени нам қилдик,
Сен тортар мотамлар сонин кам қилдик.
Доғингни бағримиз қони-ла ювиб,
Тошларингдан ҳайкал- тош одам қилдик.

* * *

Оқилларни туғар даҳр онаси кам,
Ҳар лаҳза ҳисобсиз нокасга ҳамдам.
Фирдавсий монандлар кам келар бунга,
Минглаб Маҳмудларга доя бу олам.

* * *

Ўтганлар устидан кулмоғинг не ҳад,
Қани Рудакий-ю, Ҳофиз буюк қад?
Озод сўз минбари бўлсанг сен, эй вақт.
Бошқа Хайём, бошқа Ҳофизни ярат!

* * *

Худди оналардек йиғлар бу замин,
Бағрида ётганлар тутиб мотамин.
Йўлларидан ўтар яхши, ёмонлар,
Йиғлар сезиб нокас юки қадамин.

* * *

Назар қилган ҳар кўз мен тийрак демас,
Ҳар сафнинг илғори йўлбошчи эмас.
Ҳар оқсоқ Темурдек жаҳонгир бўлмас.
Ҳар кўр Рудакийдек кўролмайди, бас.

Шафоат Раҳматулло Термизий таржимаси

LOYIQ
RUBOIYLAR

 Loyiq Sherali (tojikcha: Loiq Sheraly) 1941 yil, 20 mayda Panjakent tumanining Mazori Sharif qishlog’ida tug’ilgan. «Ko’klam»(1966), «Ilhom»(1968), «Tilak»(1971), «Tashna ko’ngil»(1974), «Sohillar»(1972), «Vatan tuprog’i»(1975), «Yomg’ir tomchilari»(1976), «Yo’lovchi»(1979), «Tosh sahifa»(1980), «Ko’z kulbasi»(1982), «Yorug’ kun»(1984), «Qalb uyi»(1986), «Ona duosi»(1991), «To’lgan jom»(1991), «Men va daryo»(1991), «Ishq avvaliyu oxiri»(1994), «Sassiz faryod»(1997) nomli she’riy to’plamlari hamda ikki tomlik «Kulliyot»i(2001) nashr etilgan. Sergey Yesenin, Yohan Vol`fgang Gyote, Eduardas Mejelaytis, Qaysin Quliev, Yordan Milev, Mixail Svetlov, Rasul Hamzatov, Yevgeniy Yevtushenko, Erkin Vohidov she’rlarini tojik tiliga tarjima qilgan. Abu Abdulloh Ro’dakiy nomidagi Tojikiston Davlat hamda xalqaro Nilufar mukofotlarining sovrindori. Tojikiston xalq shoiri. 2000 yilning 30 iyunida vafot etgan.

* * *

Xayyom, aytgan so’zing bari betakror,
Aql-la limmo-lim zako joming bor.
Jomingdan ichmagan kim bor bari mast,
Kim ichdi hammasi oqilu hushyor.

* * *

Oshiqlik jomini tutmoqlik xushdir,
Xushlikda o’tsa yil nur ustiga nur.
Oqillar bazmida to abad Xayyom,
Joming doim to’la, o’rning bo’m-bo’shdir.

* * *

Ey zamin, ko’z yosh-la seni nam qildik,
Sen tortar motamlar sonin kam qildik.
Dog’ingni bag’rimiz qoni-la yuvib,
Toshlaringdan haykal- tosh odam qildik.

* * *

Oqillarni tug’ar dahr onasi kam,
Har lahza hisobsiz nokasga hamdam.
Firdavsiy monandlar kam kelar bunga,
Minglab Mahmudlarga doya bu olam.

* * *

O’tganlar ustidan kulmog’ing ne had,
Qani Rudakiy-yu, Hofiz buyuk qad?
Ozod so’z minbari bo’lsang sen, ey vaqt.
Boshqa Xayyom, boshqa Hofizni yarat!

* * *

Xuddi onalardek yig’lar bu zamin,
Bag’rida yotganlar tutib motamin.
Yo’llaridan o’tar yaxshi, yomonlar,
Yig’lar sezib nokas yuki qadamin.

* * *

Nazar qilgan har ko’z men tiyrak demas,
Har safning ilg’ori yo’lboshchi emas.
Har oqsoq Temurdek jahongir bo’lmas.
Har ko’r Rudakiydek ko’rolmaydi, bas.

Shafoat Rahmatullo Termiziy tarjimalari