Муҳайёнинг шеърлари ҳам ҳаётийлиги, ҳам хаёлийлиги билан, ҳам шеър, ҳам ҳикоя бўлиб юрагимга кириб келди. Бу шоира исмини адашим — Хуршид Дўстмуҳаммаднинг ҳайрати олиб келди. Анна Ахматованинг сокин шиддати, туғёнли шивирлари юрагимни сармаст этган олис йилларни эсладим. Бу шеърларнинг ҳар бири мени дераза томонга бошлаб келар, узоқ-узоқ дақиқалар деразада гоҳ баҳор гулларининг учиб юрганини, гоҳ уларнинг хазонранг қушларга айланиб осмону фалакда чарх урганини кўрдим, тун кириб юксакларда милтираб оқаётган севинчини излаган мунгнинг нурли йўлидан кўзимни узолмадим.
Хуршид Даврон
МУҲАЙЁ РУСТАМ ҚИЗИ
АЙ, ГУЛЛАРНИ СОҒИНГАН ДАЛА…
ЁЛҒИЗЛИК
Ҳар гал мени
Унутиб қўяверар вақт.
Кераксиз матоҳдай қоламан четда.
Ўксиниб-ўксиниб йиғлайман кейин.
Ҳолимга бош чайқаган каби
Чиқиллаб жимликни бузади соат.
* * *
Тўзғиб-тўзғиб бўралайди қор,
Оқ кўйлагин кияди шаҳар,
Аёл эрин ишга кузатиб,
Деразадан термилар саҳар.
Энг баланд уй, еттинчи қават,
Қордай оппоқ, ҳарир кечалар.
Ул аёлнинг сочлари каби
Оқаради сокин кўчалар.
Жилмаяркан аёл ойнадан
Эр ҳам қараб қўяр тепага,
Тўрт фаслда адашмади ишқ,
Тўрт фаслда меҳр энага.
Ташқарида ёғаётган қор —
Икки дилнинг майин изҳори.
Мусаффо тонг — ойдин кўнгиллар
Отаётган кумуш наҳори.
Қор тинмайди…
Аёздан пана
Оппоқ-оппоқ бўралар хаёл.
Бир оташин ўйларга чўмиб,
Деразада эрийди аёл.
* * *
Ай, гулларни соғинган дала,
Баҳор бизни унутиб қўйди.
Капалаклар кўз юмган палла
Олис уфқда шафақлар куйди.
Ахир кутдик жонимиз тика,
Кўнгил тошди бемаврид, афсус.
Бадар кетди бедил малика —
Соғинтириб кўклам, дилафрўз.
Кўксимизни аёз беаёв
Минг еридан чавақлаб ўтди.
Қолавердик бўшгина, баёв
Баҳор бизни буткул унутди.
Ай, гулларни соғинган дала…
* * *
Бахт қасридан каптарларимни
Бир кечада қўйдим учириб.
Умри битган дафтарларимни
Қайта ёздим ишқни ўчириб.
Менга маҳтал кўнглингда соям,
Киприкларим — ёмғирга пана.
Аламингда эгилган қоя
Тўқияпти ғамгин афсона.
Совуқ урган кузги гулларни
Тақдим этдинг севгимга атаб.
Мен муз қотган мунгли унларни
Яшар бўлдим бўғзимга қадаб.
Туртиб ўтса бемаврид шамол,
Чайқаланса кўҳна хотира.
Сенга қайтсам – ўзимга завол,
Ажабланма шунда ҳам сира.
* * *
Бугун субҳда
Кеча ёвшанзорда тунаган
Тонг қушлари қилдилар хониш.
Янграб турди сойдан
Бақаларнинг масрур қийқириқлари.
Анов учаётган
Дарахт япроғи
Мен бўлсам керак.
Ранги ўхшаб кетар рангимга.
Шарқдан ғарбга томон жадал йўрғалар
Луччак шафтолидай қирмизи қуёш.
Сувга оқиб кетди овозим.
Бугун саҳарда
Жимгина кузатдик
Бир-биримизни.
Кейин қаёққадир жўнади Вақт ҳам…
* * *
Бу кеч менинг тушимга кирди
Осмондан узилган юлдузлар..
Мунаввар тонгларни изладим…
Ҳансирайди теграмда хотир,
Чайқалганча хаёл сатҳида.
Уу-вв, мастона дилимни истадим…
Болғалайди руҳимни дунё,
Манглайимга ғам чекар ҳаёт.
Тоғ ясадим қийилган жондан…
Қонаб кетди қорачиғларим.
Тун қаьрида мажҳул таҳайюл.
Мен оғи-ир ҳавога йўлиқдим….
ЗАНГОРИ ҚЎШИҚ
1. Барра майсаларга тўкилган
иссиқ найсонлар каби
томаяпти яшил кўнглимга
бир томчи ифор.
2. Кўзларимдан буғ чиқаётир.
киприкларим узра
ёнаяпти шабнамлар лов-лов
ҳарорати кўтарилди ёноқларимнинг.
3. Ҳасрат элчилари –
зумрад томчилар
кўзларимга келиб қуюлар қондай
томиримда оқар милтираган нур.
4. Менга озор берма энди ҳеч
тўкилади дардимдан оҳанг
мен сочилиб кетаман ахир
кўнглимда очилса атиргул.
* * *
Бу – эшик!
Мана бу – дераза!
Бу – чойшаб, қўш ёстиқ.
Буниси – тик қотган тўрт девор:
Бари бор.
…СИЗ ЙЎҚ.
Жимгина тикилар дераза,
Эшик ҳозир йиғласа керак
(Кўзларим тешиб юборди уни).
Чойшаб ингранади, ёстиқ хўрсинар.
Тўрт девор қилт этмас.
Жимлик чўккан уй.
…СЎЗ ЙЎҚ.
Кетаман.
Қоласиз ўрнимда
Мен каби эшикка термилиб.
Тош қотган тўрт девор чўкмас тиз.
Ҳаммаси ўшандай – чойшаб…ёстиқлар…
Бари бор
Аммо сизни кутгувчи
ҚИЗ ЙЎҚ…
Манба: «Ёшлик» журнали, 2012/1
Muhayyoning she’rlari ham hayotiyligi, ham xayoliyligi bilan, ham she’r, ham hikoya bo’lib yuragimga kirib keldi. Bu shoira ismini adashim — Xurshid Do’stmuhammadning hayrati olib keldi. Anna Axmatovaning sokin shiddati, tug’yonli shivirlari yuragimni sarmast etgan olis yillarni esladim. Bu she’rlarning har biri meni deraza tomonga boshlab kelar, uzoq-uzoq daqiqalar derazada goh bahor gullarining uchib yurganini, goh ularning xazonrang qushlarga aylanib osmonu falakda charx urganini ko’rdim, tun kirib yuksaklarda miltirab oqayotgan sevinchini izlagan mungning nurli yo’lidan ko’zimni uzolmadim.
Xurshid Davron
MUHAYYO RUSTAM QIZI
AY, GULLARNI SOG’INGAN DALA…
She’rlar
YOLG’IZLIK
Har gal meni
Unutib qo’yaverar vaqt.
Keraksiz matohday qolaman chetda.
O’ksinib-o’ksinib yig’layman keyin.
Holimga bosh chayqagan kabi
Chiqillab jimlikni buzadi soat.
* * *
To’zg’ib-to’zg’ib bo’ralaydi qor,
Oq ko’ylagin kiyadi shahar,
Ayol erin ishga kuzatib,
Derazadan termilar sahar.
Eng baland uy, yettinchi qavat,
Qorday oppoq, harir kechalar.
Ul ayolning sochlari kabi
Oqaradi sokin ko’chalar.
Jilmayarkan ayol oynadan
Er ham qarab qo’yar tepaga,
To’rt faslda adashmadi ishq,
To’rt faslda mehr enaga.
Tashqarida yog’ayotgan qor —
Ikki dilning mayin izhori.
Musaffo tong — oydin ko’ngillar
Otayotgan kumush nahori.
Qor tinmaydi…
Ayozdan pana
Oppoq-oppoq bo’ralar xayol.
Bir otashin o’ylarga cho’mib,
Derazada eriydi ayol.
* * *
Ay, gullarni sog’ingan dala,
Bahor bizni unutib qo’ydi.
Kapalaklar ko’z yumgan palla
Olis ufqda shafaqlar kuydi.
Axir kutdik jonimiz tika,
Ko’ngil toshdi bemavrid, afsus.
Badar ketdi bedil malika —
Sog’intirib ko’klam, dilafro’z.
Ko’ksimizni ayoz beayov
Ming yeridan chavaqlab o’tdi.
Qolaverdik bo’shgina, bayov
Bahor bizni butkul unutdi.
Ay, gullarni sog’ingan dala…
* * *
Baxt qasridan kaptarlarimni
Bir kechada qo’ydim uchirib.
Umri bitgan daftarlarimni
Qayta yozdim ishqni o’chirib.
Menga mahtal ko’nglingda soyam,
Kipriklarim — yomg’irga pana.
Alamingda egilgan qoya
To’qiyapti g’amgin afsona.
Sovuq urgan kuzgi gullarni
Taqdim etding sevgimga atab.
Men muz qotgan mungli unlarni
Yashar bo’ldim bo’g’zimga qadab.
Turtib o’tsa bemavrid shamol,
Chayqalansa ko’hna xotira.
Senga qaytsam – o’zimga zavol,
Ajablanma shunda ham sira.
* * *
Bugun subhda
Kecha yovshanzorda tunagan
Tong qushlari qildilar xonish.
Yangrab turdi soydan
Baqalarning masrur qiyqiriqlari.
Anov uchayotgan
Daraxt yaprog’i
Men bo’lsam kerak.
Rangi o’xshab ketar rangimga.
Sharqdan g’arbga tomon jadal yo’rg’alar
Luchchak shaftoliday qirmizi quyosh.
Suvga oqib ketdi ovozim.
Bugun saharda
Jimgina kuzatdik
Bir-birimizni.
Keyin qayoqqadir jo’nadi Vaqt ham…
* * *
Bu kech mening tushimga kirdi
Osmondan uzilgan yulduzlar..
Munavvar tonglarni izladim…
Hansiraydi tegramda xotir,
Chayqalgancha xayol sathida.
Uu-vv, mastona dilimni istadim…
Bolg’alaydi ruhimni dunyo,
Manglayimga g’am chekar hayot.
Tog’ yasadim qiyilgan jondan…
Qonab ketdi qorachig’larim.
Tun qa`rida majhul tahayyul.
Men og’i-ir havoga yo’liqdim….
ZANGORI QO’SHIQ
1. Barra maysalarga to’kilgan
issiq naysonlar kabi
tomayapti yashil ko’nglimga
bir tomchi ifor.
2. Ko’zlarimdan bug’ chiqayotir.
kipriklarim uzra
yonayapti shabnamlar lov-lov
harorati ko’tarildi yonoqlarimning.
3. Hasrat elchilari –
zumrad tomchilar
ko’zlarimga kelib quyular qonday
tomirimda oqar miltiragan nur.
4. Menga ozor berma endi hech
to’kiladi dardimdan ohang
men sochilib ketaman axir
ko’nglimda ochilsa atirgul.
* * *
Bu – eshik!
Mana bu – deraza!
Bu – choyshab, qo’sh yostiq.
Bunisi – tik qotgan to’rt devor:
Bari bor.
…SIZ YO’Q.
Jimgina tikilar deraza,
Eshik hozir yig’lasa kerak
(Ko’zlarim teshib yubordi uni).
Choyshab ingranadi, yostiq xo’rsinar.
To’rt devor qilt etmas.
Jimlik cho’kkan uy.
…SO’Z YO’Q.
Ketaman.
Qolasiz o’rnimda
Men kabi eshikka termilib.
Tosh qotgan to’rt devor cho’kmas tiz.
Hammasi o’shanday – choyshab…yostiqlar…
Bari bor
Ammo sizni kutguvchi
QIZ YO’Q…
Manba: «Yoshlik» jurnali, 2012/1
