Karim Bahriyev. Badialar & Qozoqboy Yo’ldosh. Porpoq hayratlar chaqini

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q
092 январ — Шоир ва таржимон Карим Баҳриев (Абдулкарим Баҳриддин) таваллуд топган куннинг 60 йиллиги. Чин юракдан қутлаймиз!

Абдулкарим Баҳриддин 1979 йилда ёзган илк шеърларидан бирида: «Руҳим, хатарлидир бу қўрқиш, ётаверсин уйқуда титроқ, Орзу – қанотлари учқур қуш – парвоз қилур таборо тикроқ», – дейди. Ана шу иқрорда бўлажак ижодкор шахсиятига хос максимализм, юксак туйғуларни баланд пардаларда куйлашга интилишнинг илк илдизи намоён бўлган. Davomini o'qish

Leon Filipe. She’rlar

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q
Ashampoo_Snap_2018.03.25_14h59m53s_001_.png Бугун шоирнинг туғилган куни

Испаниянинг буюк шоири Леон Фелипенинг номи испан шеърияти тарихида Гарсиа Лорка, Рафаель Алберти, Антонио Мочадо билан бир сафда туради. Бугун унинг шеърларини Карим Баҳриев таржимасида сизга тақдим этмоқдамиз. Davomini o'qish

Shel Silverstayn. She’rlar

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

055    Таниқли шоир Шел Силверстайн «Катталардан кўра, болаларга ёзишни яхши кўраман», деб ёзган эди. Дарҳақиқат, болалар учун ҳам шеър ёзишни, ҳам бу шеърларга илова тарзида расмлар чизишни яхши кўрган шоир шеърлари айни шу муҳаббати туфайли болалар ва катталарга баб-баробар севимли бўлиб қолмоқда. Davomini o'qish

Amerika shoiralari: Sara Tisdeyl, Edna Milley, Doroti Parker, Emili Dikinson

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati комментария 2

011   Америка (АҚШ) шеъриятида шоираларнинг, хусусан, 19 асрда яшаб ижод қилган Сара Тисдэйл, 20 аср шеъриятида из қолдира олган Эдна Миллей,Дороти Паркер ва дунё шеъриятининг энг ёрқин вакилларидан бири сифатида эътироф этилган Эмили Дикинсоннинг алоҳида ўрни бор. Бугун сизга бу шоираларнинг таниқли шоир ва таржимон Карим Баҳриев томонидан ўзбекчалаштирилган шеърларини тақдим этмоқдамиз. Davomini o'qish

Karim Bahriyev. Toshtarosh

Muallif Adib: O'zbek tarixi, adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

08   Тоштарошнинг қишлоқ мозорига туташ, деворлари нураб бораётган лойшувоқ ҳовлиси бу тоғ қишлоғини дунё билан боғлаб турадиган ягона йўлнинг четида бўлгани учун қишлоқдан чиқаётган ёки унга кираётган ҳар бир йўловчининг назари, албатта, тупроқ устида шошиб юрганларнинг сўнгги манзили – мозоротга ва шу маконнинг ягона қоравули, боғбони ва гўркови бўлмиш тоштарошнинг кунгай бетдаги ҳовлисига тушади. Davomini o'qish

Avang Abdulloh. She’rlar

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

0722

  Дунёда нима кўп, мамлакат, эл-элат, миллатлару халқлар, турли рангдаги ва диндаги одамлар кўп. Ўша мамлакату элларнинг, ўша миллатлару одамларнинг шоирлари бор. Биз дунёда ҳукмронлик ўрнатган ахбарот таъсирида Ғарб давлатларини  яхшироқ биламиз, уларнинг шоиру ёзувчиларини кўпроқ ўқиймиз. Аммо, дунёда биз унчалик яхши билмаган мамлакатлару халқларнинг ҳам танилган, ўша элга манзур шоирлари, ёзувчилари бор. Болалигимда индонезиялик адиб Абдул Муис ёзган  «Сурапати» асарини ўқиганманим  ҳамон ёдимда. Индонез халқининг миллий қаҳрамонига бағишланган бу китобни  яна топиб, ўқигим келади. Бугун биз сизга Малайзия шоири Аванг Абдуллоҳнинг шеърларини тақдим этарканмиз, дунё ва унинг адабиёти чексиз эканини эслатмоқчимиз. Тепадаги муқовани ҳам машҳур «Малайзия онаси»  асари билан безадик. Davomini o'qish

Ramiz Ravshan. Sut tishining og’rig’i. Doston

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

011

Таржима миллий адабиётгина эмас, миллий тафаккурнинг ҳам ривожига беқиёс таъсир кўрсатадиган омилдир. Кимдир таржимани миллий ҳимоя қуролларидан биридир деганда минг карра ҳақ эди. Дунё адабиётида мавжуд ҳар қандай асар таржима бўлгандагина миллий мулкка айланади. Унгача «бегона» бўлган матн таржимадан кейин тилимиз ва маданиятимиз учун «ишлай» бошлайди. Шу маънода адабиётимиз тарихида Шекспирни ўзбек мулкига айлантирган Чўлпон, Пушкинни ўзбекча сўйлатган Миртемиру Асқад Мухтор, Лермонтовни Иблис»ини ўзбек достони деб ўйлашга мажбур қилган Усмон Носир, Есенинни ўзбекники қилган Эркин Воҳидов, Нозим Ҳикматни онгу шууримизга сингдирган Рауф Парфи,  Лоркани ўзбек юрагига олиб кирган Шавкат Раҳмон ва яна бир қатор мутаржимларнинг хизмати беқиёсдир. Davomini o'qish

Ramiz Ravshan. She’rlar. Yangi tarjimalar

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati izoh yo'q

05

15 декабрь — таниқли озарбайжон шоири Рамиз Равшан таваллуд топган кун

    Мен ўзимдан шоир “ясамайман.” Табиийки, шеър ёзмаган кунларим шеър ёзган кунларимдан бениҳоя кўпдир. Ёшлигимда шеърга, сўзга кўчирмоқчи бўлган ҳар бир фикримни, туйғумни қўйиб юбормасдим. Энди эса сўзга янада хасисман. Аслида, нима бўлса, унга шеърий таъриф бериш, қайдайдир сўзлардан поэтик комбинациялар қуриш унчалик қийин иш эмас. Бу дунёнинг чангидан тортиб, юлдузига қадар бўлган борлиқ тилга киришни, фикрлашишни, сўзга айланишни истайди. Назаримда, биз ёзган шеърларимиз бизсиз ҳам бор эди. Ва бундан кейин битажак сатрларимиз ҳам бизсиз мавжуддир (Рамиз Равшан билан суҳбатдан). Davomini o'qish

Chingiz Aytmatov. Hayot-mamot

Muallif Adib: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati 1 izoh

060

12 декабрь — атоқли адиб Чингиз Айтматов таваллуд топган кун

  Муайян инсон ҳаётининг қадр-қиммати кундан-кунга пасайиб кетмаётганмикин? Ёки ҳамиша шундоқ бўлгану, бизга – бугун яшаётганларга ҳам шундай туюлаётганмикан? Инсоният бу ҳақда ҳар куни, ҳар лаҳза ўйлаши зарурми? Ёки «бошига иш тушганда» бош қотирадими? Балким муайян инсоннинг қўлидан ҳеч нарса келмас, унинг учун ҳаммасини «тепада» ҳал қилиб қўйишгандир? У кимнингдир қўлида «буюк режалар» амалга ошиши учун бир ўйинчоқдир?  Чингиз Айтматовнинг ҳикояси – ана шулар ҳақида.… Davomini o'qish

Marchello Venturi . Biz hech qachon unutmaydigan yoz…

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati izoh yo'q

14
Ёз эди. Жазирама ёз – аввал ҳеч қачон бўлмаган жазирама ёз. 1944 йилнинг биз энди ҳеч қачон унутолмайдиган ёзи. Далаларда тупроқ ҳам ичидан нимадир куйдиргандек қуриган ва ёрилиб кетган, дарахтлардаги полопонлар гўё ақлдан озгандай. Чигирткалар ташналикдан кундузи ҳам чириллаб куярди. Чунки саратон жазирама эди, қонга чўмилгандай қизил эди. Davomini o'qish

Jeyms Joys. She’rlar

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati 1 izoh

09

Ирландиялик буюк ёзувчи Жеймс Жойс ижоди ХХ аср жаҳон адабиёти тарихида муҳим ўрин тутади. Унинг ҳозирги замон адабиётларига кўрсатган таъсири ғоятда улкан. Э.Хемингуей, У.Фолкнер, Т.Вулф каби дунёга машҳур адиблар унинг ижодидан бениҳоя кучли таъсирлангани ҳам фикримизни тасдиқлайди.
Жеймс Жойс, аксарият ижодкорларда кузатилгани каби, бадиий ижодни шеър ёзишдан бошлаган ва унинг илк шеърий китоби “Яккахон мусиқа” аталган ва 1907 йилда чоп этилганди. Бугун биз сизнинг назарингизга буюк сўз санъаткорининг насри соясида қолиб кетган назмидан айрим намуналарини ҳавола этамиз. Davomini o'qish

Seneka. Maktublar.

Muallif Adib: Jahon adabiyoti va madaniyati, Maktubot izoh yo'q

сенека

СЕНЕКА (Seneca) Луций Анней (тахм. мил. ав. 4, Кордова, Испания — мил. 65, Рим) — Рим файласуфи, ёзувчи, давлат арбоби. Рим императори Нероннинг тарбиячиси ва маслаҳатчиси; унга суиқасд қилишда айбланган ва ўзини ўлдирган. Сенека  юнон фалсафасидаги окимлардан бири — стоицизмнинг йирик вакилларидан бири. У табиат ва инсон моҳияти ҳакида кенг билимга эга бўлган, адабий услубни жуда яхши эгаллаган. Сенеканинг фалсафий қарашлари зиддиятли. У фалсафани ҳаётда ахлоқий-диний қўлланма деб билган. «Луцилийга хатлар» фалсафий асари, «Ҳиммат ҳақида», «Раҳм-шафқат ҳақида», «Руҳий хотиржамлик ҳақида» ва б. рисолаларида таркидунё қилиш, ўлим ва тақцирни назар-писанд қилмаслик, эхтирослардан холи бўлиш, кишиларнинг ахлоқий тенглиги масалалари ёритилган.

. Davomini o'qish