Fatma Açık. Abdulla Oripov’un Şiirlerinde Özbek Kimliği ve Özbekistan

04

İlk şiirleri 1950’lerin sonlarında yayınlanan Abdulla Oripov’un şiirlerinde de ceditçilik anlayışını izlerine sık sık rastlanır. Özbek adı ve idealini yaratmaya, yaşatmaya gayret eden şair bunu gerçek- leştirebilmek için uzak geçmiş tarihe yönelmiştir. Oripov bir yandan vatanın, uğruna canlar verilen bir değer olduğunu vurgularken diğer yandan da sık sık vatan olarak Özbekistan’ı vurgulamıştır. Özbekistan milli marşını da yazan şair dini-felsefî temele dayalı sosyolojik, psikolojik, tarihsel çözümlemeler yaptığı eserleriyle Özbek edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Davomini o'qish

Leonid Andreev. Himoya. Bir kun tarixi

09
Уйқудаги йиртқич жониворлар шундай ҳимояланади, бошини ёнбошига ташлаган, тишлари кўтарилган қўлларга ғазабдан ташлангудек бўлиб ваҳима қилади, аммо мана шу ясама, ёлғондакам ғазабда чинакам ўкиргандагидан ортиқроқ даҳшат ва ўлим важоҳати намоён бўлади. Davomini o'qish

Farhod Abdullayev ‘Hammasi hayot haqida’ ko’rsatuvida

09

Агар одам ўзини таҳлил қила олса, атрофга очиқ кўз билан қарай олади. Бу борада Фарҳод акани “Устаси фаранг”, деб айта олмасам-да, кўп бора қилинган суҳбатлардан англадимки, у ўз ҳаётий тамойилларига эга Шахс! Бу одам билан зерикмайсиз, аммо мулоқотдан кейин жиддий ўйлашга мажбурсиз… Davomini o'qish

Toshio Udo. Qirmizi binafsha

012
Жаноб У. қоғоз халтага, яна бир неча қават газетага ўралган бинафшали тувакни кўтариб, ваъдалашган кун уйимга кириб келди. Босиққина бу одам эскича мулозамат билан саломлашди-да, бинафшани қандай парваришлаш ҳақида узундан-узоқ маъруза қила кетди. Мен гуллар ишқибози эмасдим, лекин озодликка чиқиб эркин нафас ола бошлаган ажабтовур бинафшани кўрдиму унинг шўхчан, тиниқ рангига маҳлиё бўлиб қолдим. Қалин барглари чиндан-да ҳайратомуз бу бинафша бўлиқ ва бақувват эди. Уни япроқли ўсимликлар қаторига қўшса бўлармикин дея ўйлаб қолдим. Davomini o'qish

Mixail Lermontov. Dengiz to’lqini. She’rlar.

02
15 октябрь — улуғ рус шоири Михаил Лермонтов таваллуд топганига 200 йил тўлди

Таржима жараёнида шу нарсага яна бир бор амин бўлдимки, Лермонтовда шоирликнинг асл моҳияти мужассам. Ҳар бир шоир учун муштарак мезон бўлгулик руҳий қиёфа, маҳорат ва санъат, шоирнинг бурчи, вазифаси ва мақсади мужассам. Лермонтов шеърияти ҳақиқий ҳақпарварлик, ҳақиқий ватанпарварлик, ҳақиқий қаҳрамонлик туйғулари акс этган шеъриятдир. Бу шеърият олижаноб севги, инсоний эзгу ниятлар, гўзал фазилатлар, кучли ҳиссиёт, ўткир ақл, қизғин эҳтирос, тафаккур туғёни, қалб самимияти, башарий фалсафа ва озод шоирона руҳ билан нурланиб туради. Бу шеърият зулм, зўравонлик, адолатсизлик, разолатдан, ёвузликдан, кибру ҳаво, ғийбат, туҳмат, риё каби барча иллатлардан нафратланади. Davomini o'qish

Jabbor Eshonqul. Ikki maqola.

012

Инсонни унинг кўрган туши орқали билиш мумкинми? Ҳа, билиш мумкин. Билганда ҳам ўзимиз кутгандан ҳам ортиқроқ билишимиз мумкин. Бунинг учун биздан кўп нарса талаб этилмайди, бор-йўғи тушимизга эътиборлироқ бўлишимиз ва ундаги ҳар бир кичик нарсани ҳам эътибордан қочирмай, таъбир қилишимиз лозим. Davomini o'qish

Yoshiko Shibaki. Van Gogning qabri

022

     Набуо менга ўгирилди-да: “Бунча қайғули расм бўлмаса,” деди. Бу сўзларни эшитдим-у, ичимда ғалаён кўтарилгандек бўлди. Нима бўлганда ҳам жигаримдан бундай гапни кутмагандим. “Кўзингни каттароқ оч-да, диққат билан яхшилаб қара, ана ўшанда, ундаги гўзаллик сени мафтун этганига ўзинг ҳам амин бўласан!” – дедим мен ва худди кутганимдай бўлиб чиқди. Унга эртаси куни қуёш ёруғида қарагандим, қора ва кулранг туслар жилва қилмоқда эди. Ўшандан бери ҳар куни қараганим сари у менга яқинроқ бўлиб бораверди, гўёки мен билан гаплашиш учун тилга киргандек. Расм билан бўлган бу суҳбат менга Худонинг инояти эди. Ябуки бунчалик ибратомуз даражада ўзгарар деб ҳеч ўйламовдим. Davomini o'qish

Telmij Pauell. Yagona guvoh

012
Крюгер йўлни тезлик билан кесиб ўтди ва оёғи тагини ёритиб пастга туша бошлади. Мана буни омад деса бўлади, дея завқ билан пичирлади у. Тақдир унга рақибидан қутулиш ва ҳаммаси учун ўч олиш имкониятини берди. Бундай имконият ҳаётда бир марта келади. У нафақат бизнесини, балки қизини ҳам қайтариши мумкин. Davomini o'qish

Qadam Sayid Murod. Men ham g’animatman

014

   Қадам Сайид Мурод билан тенгдош, адабиётга бирин-кетин кириб келган эдик. Аммо, мендан кўра Усмон Азим ва Муҳаммад Раҳмонга жуда яқин эди. Чунки улар ёшликда радиода бирга ишлашган, бир-бирларининг сирларини билишарди. Муҳаммад Раҳмон меҳмон бўлиб келганини ҳали Қадам мени чақирмасдан билардим: меҳмоннинг фақатгина унгагина хос бўлган қаҳ-қаҳи пастдан аллақачон мен турган юқори қаватга етиб келган бўларди. Davomini o'qish

Ishqing,yuraging ersa,Navoiyni o’qi…

05
XV аср тазкиранавислик тарихидан чуқур хабардор Фитрат Навоийнинг форсий меросига Давлатшоҳ Самарқандий (»Тазкират уш-шуаро»), Абдураҳмон Жомий («Нафоҳат ул-унс»), Сом Мирзо («Туҳфаи Сомий»), Ризо Қулихон Ҳидоят («Мажма ул-фусаҳо»), Ҳусайн Воиз Кошифий («Тафсири форсий») каби форс тазкиранависларининг фикрига таянган ҳолда баҳо беради ва шоирнинг форсийда ҳам баракали ижод қилиши сабабларини «Муҳокамат ул-луғатайн»даги маълумотлар орқали асослайди: «Навоий ўн беш яшарликдан қирқ яшарликкача форс адабиёти билан кучли суратда машғул бўлган, замонида мавжуд форс девонларининг ҳаммасини бўлмаса ҳам кўпини кўрган. Мавлоно Жомийдан бошлаб, у замоннинг энг катта форс шоирлари ўз шеърларини кўрсатган, тузатиб беришини сўраганлар». Фитрат бу фикрлар орқали Навоий форс адабиётининг чуқур билимдони ва ижодкори, танқидчи ва тасҳиҳчиси, «энг улуғ форс шоирларининг энг машҳур, энг қийин асарларига форсийча жавоб ёзган уста бир санъаткор» эканлигини асослайди. Davomini o'qish

Azərbaycan ədiblərini yazdıran səbəblər

021

   İnsanın qələmə üz tutmağının müxtəlif səbəbləri var. Təbii ki, istedad olmasa o qələmin də duzu olmaz. Yazmaq, hər şeydən öncə istedad tələb edir. Necə deyərlər, quyuya su tökməklə quyu sulu olmaz. Amma bəzən quyudakı suyu üzə çıxarmaq üçün o quyunu qazmaq da lazımdı axı! Yalnız bel (və ya qələm) bu istedad suyunun var olub-olmamasını, ya da tərkibinin şorluğunu, şitliyini müəyyən edə bilər. Bəzən bir insan illərlə hər hansı bir istedadının varlığından xəbərsiz olur. Hansısa bir səbəb – nakam məhəbbət, uğursuz tale, cəmiyyətin eybəcərliyi və daha nələr onun bu istedadını qəfil ortaya qoya bilər. Davomini o'qish

Shinichi Yuki. Xazonrezgi bog’

078
Каяма енгил шамол айлантириб-айлантириб ерга тушираётган баргларнинг шитирлашига қулоқ тутди. Тошлар ердаги барглар билан ўйнашгандек бўлиб, қандайдир сокин бир куйни яратишарди. Бирдан куйнинг ичидан унга: “Хазонрезги боғи” деган овоз эшитилди. Куннинг азбаройи тиниқлиги ва очиқлигидан овоз худди ғойибдан келаётганга ўхшарди. Davomini o'qish