“Хуршид Даврон ижодининг маънавий- маърифий аҳамияти” мавзусида ўтказилган республика илмий конференциясида (19.01.2022) тақдим этилган мақолада шоирнинг шеърлари рангтасвир санъатига бошқалардан кўра кўпроқ яқинлиги ҳақида сўз юритилади. Davomini o'qish
Bo'lim: ADIB XURSHID DAVRON HAYOTI VA IJODI
Xurshid Davron hayoti va ijodi
Yetti yil avval taqdim etilgan sahifa: Odil Ikrom. Ustoz Xurshid Davron 63 yoshda!
Ушбу саҳифа етти йил аввал 2015 йил баҳорининг биринчи ҳафтасида тақдим этилган эди: Ўз ижоди, шахсияти, маърифати, ҳақиқати билан ўзбек адабиётида ўзига хос муҳит ярата олган, саксонинчи йиллардаги ўзбек шеъриятининг энг ёрқин сиймоларидан бири, устоз Хуршид Даврон бугун 63 ёшга тўлди. Хуршид акани таваллуд айёмлари билан қутлаш баробарида, эл назаридаги бу инсоннинг суҳбатлар жараёнида билдирган фикрларидан айримларини ҳамда шоирнинг бир туркум ашъорини эътиборингизга тақдим этишни лозим топдик (Одил Икромнинг фейсбукдаги саҳифасидан). Davomini o'qish
Xayr, dema, sevgilim… Xurshid Davron she’ri & Sarvara ijro etgan
Бу дунёнинг армонлари кўп экан,
Кетар бўлсанг,томонлари кўп экан,
Чечагидан сомонлари кўп экан,
Хайр дема, хайр дема, севгилим.
Davomini o'qish
Nodira Afoqova. Sanobar Akramova. Xurshid Davron she’riyatida ijodkor shaxsning ijtimoiy pozitsiyasi muammosi
Хуршид Даврон лирикаси ўзбек шеъриятининг ўзига хос саҳифаларидан бирини ташкил этади. Бу ўзига хосликни характерлайдиган жиҳатлар кўп, албатта. Бу сирада алоҳида образларга (бола, от, тун, дарахт, қуш каби), алоҳида мавзуларга (болалик, уруш, тарих, санъат, пейзаж каби) кўп мурожаат қилиш; бадиий тасвир тизимининг ўзига хослиги; аксарият шеърларда замоннинг аниқлиги; бадиий тасвирнинг ёрқинлиги кабиларни санаш мумкин. Davomini o'qish
Shoira Ahmedova. Xurshid Davronning adabiy-estetik qarashlari xususida
“Хуршид Даврон ижодининг маънавий- маърифий аҳамияти” мавзусида ўтказилган республика илмий конференциясида тақдим этилган мақолада Хуршид Давроннинг адабий-эстетик қарашларини ўзида жамлаган баъзи суҳбат, адабий-танқидий, тарихий- маърифий мақолалари таҳлилга тортилган. Davomini o'qish
Mirzo Kenjabek. Xurshid Davron — davr adibi
Хуршид Даврон сермазмун ва сермаҳсул ижоди билан, ватанпарварлиги ва миллатпарварлиги билан, хусусий фаолияти ва ўрнак бўлгулик одобу ахлоқи билан, ҳақиқатгўйлиги, ҳақиқат ва адолат майдонидаги собитқадамлиги билан устоз мақомига етган шахсдир. Унинг ижод карвони абадият манзилини кўзлаган ва бунга ҳақдор бўлган ҳаёт ва маърифат карвонидир. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Anqara ustida porlar mungli oy…
Ушбу ҳикоя 1993-94 йилларда ёзилган «Соҳибқирон набираси» номли тарихий қиссам таркибидаги «Султон Боязид билан жанг» сарлавҳали бобнинг ичида алоҳида ҳолда келади. Нима учундир 1983 йилда ёзилган шеъримни ушбу ҳикоя олдидан ўқишингизни истадим. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Mirzo Bobur pirlari. Ikkinchi maqola. Mavlono Abdulloh Qozi & Maxdumi A’zam
Бобур мирзонинг ёшлигидаги илк пири Хожа Мавлоно Абдуллоҳт Қози бўлиб, «Бобурнома»да ёзилишича, бу зот Шайх Бурҳониддин Қилич авлодидан ва Хожа Аҳрори Валининг халифаларидан бўлган. Хожа Аҳрор Вали вафот этганларидан сўнг, Бобур мирзонинг отаси Умаршайх мирзо Хожа Мавлоно Қозини пир тутган. Шунинг учун ёш Бобур мирзо ҳам отаси вафотидан сўнг ушбу муршидни пир ва устоз деб билган. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Samarqand xayoli. Uchinchi qism.
Йиллар ўтиб олис Ҳинд тупроғидан Бобур мирзонинг соғинчли ғазаллари тоғу саҳролар ошиб келиб Фарғона, қолаверса, бутун Мовароуннаҳр аҳли дилини забт этди. Халқ дилидаги мана шу ўчмас меҳрни сезиб-билиб юрган ҳукмдорлар ўз насл-насабларини ватангадо подшоҳ номи билан боғлаб, шу меҳр ва муҳаббатга шерик бўлишга уриндилар. Шу меҳр туфайли халқнинг ўзи ҳам ғаройиб афсоналар тўқиди. Ўзи тўқиб, ўзи шу афсоналарга ишонди. Шу меҳр туфайли тўқилган афсона ва достонларда (масалан,XV асрнинг охири ва XVI асрнинг бошларига оид тарихий воқеаларга акс этган “Ойчинор” достонида. Достонда Бобур мирзо ҳаётининг Самарқандни ташлаб Афғонистонга чекиниш палласи тасвирланган) Бобур сиймоси адолатли подшоҳ, доно инсон, буюк шоир сифатида намоён этилди. Davomini o'qish
Xurshid Davron. «Menkim, Bobur…»
14 ФЕВРАЛ — МИРЗО БОБУР ТАВАЛЛУД ТОПГАН КУН
Инсон ҳаётида унинг бутун келажагини белгилаб берувчи воқеалар бўлади. Бобур мирзо учун бундай воқеа отаси Умаршайх мирзонинг ҳалокати бўлди. Агар бу фожиали ўлим юз бермаганда, кейинги воқеалар тадрижи, Бобур мирзонинг тақдири қандоқ кечарди, бу ёлғиз Аллоҳга аён. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Samarqand xayoli. Ikkinchi qism.
Олтин қозиқ ўрни – Самарқанд атрофида шаддод отлар гурсиллаб айланади… Безовта отларнинг туёқларидан ўт чақнаб ўтмиш билан келажак зулматини ёритар, ер гурсиллаб силкинар, ўлимини бўйнига олган чавандозлар эгинидаги жавшанлар, қўлларидаги қиличу қалқонлар жаранги Мовароуннаҳру Хуросон фуқароларини қўрқувга солар, ҳукмдорларнинг нотинч кўнгилларида ҳавас ғунчаларини очар ва хазон қиларди.
Davomini o'qish
Xurshid Davron. Samarqand xayoli. Birinchi qism.
14 ФЕВРАЛ — ЗАҲИРИДДИН МУҲАММАД БОБУР ТУҒИЛГАН КУН
Жасурлиги учун “Бобур” номи билан кўпроқ машҳур бўлган Заҳириддин Муҳаммад Умаршайх мирзонинг суюкли хотини Қутлуғ Нигорхонимдан саккиз юз саксон саккизда, муҳаррам ойининг олтинчи куни (1483 йилнинг 14 феврали) дунёга келди. Davomini o'qish