Хокку (хайкай, хайку) Матсуо Басё «фуэки рюко» деб атаган, таржимаси «мангу ва ўтадиган» ёки «ўзгармас ва оний» деган маънони билдирган ижодий амал асосида яратилади. Басёнинг фикрича «ҳақиқий хокку ўзида икки унсурни мужассам этмоғи шарт: биринчидан, таассуротнинг оний ва доимийликка дохил бўлиши; иккинчидан, таассурот фақатгина ўз манбаи бўлмиш лаҳза ёки ҳодисага хос бўлиши талаб этилади. Davomini o'qish
Bo'lim: Tarjimalar
Xurshid Davron tarjimalaridan namunalar
Xurshid Davron. Yevropa va rus she’riyatidan tarjimalar
Таржима миллий адабиётгина эмас, миллий тафаккурнинг ҳам ривожига беқиёс таъсир кўрсатадиган омилдир. Кимдир таржимани миллий ҳимоя қуролларидан биридир деганда минг карра ҳақ эди. Дунё адабиётида мавжуд ҳар қандай асар таржима бўлгандагина миллий мулкка айланади. Davomini o'qish
Nomiq Kamol. Jaloliddin Xorazmshoh. Fojia. Birinchi parda & Asar asosida 5 qismli videofilm
Номиқ Камолнинг «Жалолиддин Хоразмшоҳ” фожиаси орқасидан ўн беш йилча юрганман. Ҳаммаси 1973 йили Ўзбек совет энциклопедиясида Номиқ Камолнинг шу номли тарихий драмаси борлигини ўқигач, оромимни йўқотишдан бошланди. Хаёлимда бир даҳшатли шеърий асарни кўргандай бўлдиму тезроқ уни таржима қилиш орзуси пайдо бўлди. Аммо,совет замони эди, Номиқ Камолнинг турк тилида тугул,совет,яъни рус тилида ҳам топиб бўлмайдиган кунлар эди. Davomini o'qish
Mumtoz yapon she’riyati to’plami: «Dengiz yaproqlari»dan namunalar & Eshqobil Shukur. Lahzaga qo’yilgan haykal
«Денгиз япроқлари»
Япон шеъриятидан. Хуршид Даврон таржимаси
Тошкент. Ғафур Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриёти., 1988
Бу шеърлар ҳақида гапириш қийин. Уларни ҳис этиш, англаш керак. Туйғуни тушунтириш, шарҳлаш севгини изоҳлашдай гап.Япон мумтоз шоирларининг шеърларини дуч келган вақтда ўқиб бўлмайди. Уларни руҳий тайёргарликсиз ўқишдан маъно йўқ. Уларнинг шеърларида туйғу тушунтирилмайди, шарҳланмайди, изоҳланмайди, балки т а с в и р л а н а д и. Davomini o'qish
Sulton ul-ulamo Shayx Bahouddin Valad hikmatlari
24 апрель — Мавлоно Жалолиддин Румийнинг отаси, сўфийлик тариқатининг буюк вакилларидан бири Баҳоуддин Валад таваллуд топган кун
Сўфийлик тариқатининг буюк вакили Баҳоуддин Валад чаҳориёрлардан Абу Бакр Сиддиқ зурриёдларидан ҳисобланади. Отаси замонасининг эътиборли алломаси Ҳусайн Хатиб, онаси Алоиддин Муҳаммад Хоразмшоҳнинг қизи эди. Баҳоуддин Валад кубравиййа тариқатининг асосчиси Шайх Нажмиддин Кубро муридларидан бўлган. Баҳоуддин Валад ўз даврининг донишмандларидан ҳисобланган. Унинг “Ал-Маъориф” асари фарзанди — келажакда тасаввуф оламининг энг буюк намояндасига айланган Жалолиддин (Мавлоно Жалолиддин Румий) дунёқараши шаклланишида муҳим рол ўйнаган. Davomini o'qish
Marina Svetayeva. She’rlar
8 октябрь — Марина Цветаева туғилган кун
Адабиётга ўзига хос овоз билан кириб келган Марина Цветаева ижоди рус шеъриятининг ўлмас хазинасидан муносиб ўрин олган. Унинг шеърларидаги тетизгин ҳаяжон,фақат шоира илҳомига хос безовта оҳанг шеърхон юрагини эҳтирослар ва ҳаяжонларга кўмади. Мен шоиранинг шеърларига жуда эрта мафтун бўлиб, унинг бир неча шеърини ўзбек тилига таржима қилганим билан фахрланаман. Davomini o'qish
Xurshid Davron. «Bahordan bir kun oldin» kitobidan she’rlar
Клод Лоррен сувратларини кўрганман. Уларда қасрларнинг вайроналари жуда қадим замонлардан қиссалар айтаётгандай. Сокин кўрфазлар, қанотли маоликалар, кўпириб ётган оқ булутлар, тонглар, тунлар, сўлим чошгоҳлар. Хуршид Давроннинг шеърларини ўқиганда Клод Лоррен сувратлари ёдимга тушади… Davomini o'qish
Voqif Samado’g’li. Bilasizmi,aytadigan qancha so’zim bor & She’rlar. Xurshid Davron tarjimasi & Vaqif Səmədoğlu. Sandıq şeirləri
Таниқли озарбайжон шоири Воқиф Самадўғли таваллудининг 80 йиллигига
Шеърлари туркий халқлар адабиёти хазинасидан муносиб ўрин эгаллаган улкан истеъдод соҳиби, таниқли озарбайжон шоири Воқиф Самадўғли (Vaqif Səmədoğlu) вафот этганига ҳам кўп бўлмади. Умрининг сўнгги йилларида оғир хасталик билан курашган шоир оғриқлару тинимсиз давом этаётган муолажалар пайтида ҳам шеър ёзишдан тўхтамади. Унинг ҳар бир янги шеърини озарбайжонлик шеърият мухлисларигина эмас, бутун миллат олқиш ва улкан муҳаббат билан интизор кутарди. Инсон ўлими муқаррардир, аммо, асл шоир ҳаёти ўлим билмасдир, асл шоир ҳаёти унинг шеърларида, мухлислари юрагида давом этиши ҳам муқаррар ҳақиқатдир. Davomini o'qish
Thiruvalluvar.»Tirukural» kitobidan (III-IV asr). Xurshid Davron tarjimalari
1989 йилда нашр этилган “Қирқ ошиқ дафтари” китобини жаҳоннинг улуғ шоирлари томонидан битилган ишқий шеърлардан қилган таржималаримдан тузиб чиққан эдим.. Ниятим китобхон кўксида мудраб ётган туйғуларни уйғотиш, уйғоқ ҳисларни эса бу китоб оҳангларига ҳамроҳ этмоқдан иборат эди. Шу ўринда улуғ Бобомизнинг сўзларини ёдга олсак кифоя: Davomini o'qish
Saygyo. Kuz, qish va muhabbat qo’shiqlari
Саҳифа улуғ япон шоири Сайгё таваллудининг 900 йиллигига бағишланади
Сайгё ўз шеърларида эзгулик ғалабасини куйлайди, табиат билан инсонни севишга чақиради. Басёнинг умр йўлига бағишланган асарда шоирнинг шогирди Кикай ёзади:»Басё шундай дерди:» Юрагимизни мафтун этгувчи гулу чечаклар, какку, ой ва қор аслида бўшлиқдай бир гап.Аммо, улар таъсирида ёзилажак шеър асл ва юксак сўзлардан иборат эмасми? Улар оддий гул, какку, ой ва қор ҳақида эмас, инсоннинг асл туйғуларини акс эттиради». Davomini o'qish
Jak Prever. She’rlar.
ХХ аср шеъриятининг ёрқин вакили Жак Превер шеърларини ўзбек тилига ўндан ортиқ ижодкорлар таржима қилишган. Шу далилнинг ўзи француз шоири нечоғли таниқли ва суюкли бўлиб қолаётганини исботлайди. Davomini o'qish
Kobayasi Issa. She’rlar
.
Исса ижоди япон шеъриятида ўзига хос ўрин эгаллайди. Умуман, қадимий япон шеърини Басё ва Иссасиз тасаввур қилиб бўлмайди. Исса учликлари (хайку ёки хокку) ва бешликлари (танка) шоирнинг болаларча соф туйғулари, оддий халққа хос иборалар, суҳбат тарзида берилиши билан ажралиб туради. Шоирдан йигирма мингга яқин шеърлар ва хайга жанрида яратилган расмлар мерос қолди. Davomini o'qish